Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 18, 2 May 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena.

KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane.

■ .• t ■ • , «f V k " h<>< . ' h^! *' * kRn 4 V* 2 : j T „ AiA MA KEKAiiI ao«cFo na īna| paii nei, e aua kekahi muliwj aui a Akes, a he awa hoolo' 1 ! hoi ia | na moka kaua o ka Naits Momianil ka Olali o ua P«li Ewaju Ka mea hJ e uoiio maua ac» maiana o na pa&i ināfca iie k«aiaouo kumaiaawala !r,usan£ I ka puka aoa Ae a ka la i ke kakj hiaka uui, » e pahoW» koia nail W» a o ke auoa»Q «elua J*?i ke hoal| iho aiiia...jmaliui«to..up: n»au palila, rī| Uoi» ua ia aku la kekahi wahi m<| kialua e koow&kaukau aua no nl iako &pono a i ke kac| a»si.&e o w ike ia ak| ka JSseita » mj| kow mal 9feali he Uel# a P kaia pol fcau u - liQle lakpu ma ke auo, jfeaii|cu a» me a*ns ? ia l&kol aa keiki»aiu.q 1 Oiai ka $, nje kor»| piau ukali i. a&i\ ai ,o. k* f ,w<| ku,. , ga hiu ia ae la ka a nl Pelekaue .k», pahu . hopu oko lako| mauao, . , . ; , _ . -. | Jle eka la nia ka w\Qana \ia ku ak| la lakou ma ke awa lioolulu o na mok| kaua o \ia kjjj koke. aku W ka louo a puui kft ku{ftnakauliale ua keiki alii n§i $ ..Xtevlw, a u& hl W niua o M Upī #« k?m !ww Kpwm&wkwlM jj&ls alii np k* £os, \jm alii o lialia. £4» . u,a koml ro«u keii| Ui,. |losehila mai k| M tt *- , ,| i«ka hiki m» .>ke kes ajij, i| k»u mi Ja u» *a?«i ālii w&i o ia,3| kou wo k*. Qia\ ]nkou i h| ki aku ai iloko o ka hale .&lji 4 _ ui|. h u| m if» iitJk uiaka aipha ole o ua mau kc:im XMUfe «l loa». ftku la ka,l| .m* m ka o u% w w&mkw% m ia.iea J>l<% ffvum& ra«ti \n. i kqm w**. /»ītt h> j»i| n wi <■» tyu> K&m o ouAop* l;k h^ooh#Bo ( J iho o ka pau aua o a« kajtf| aua o *!>ī Nhiia jb<«> kon.a r/**J uk&a, .•;, & «ku 1« i&kou no ka ruc&{ » i,lfl | p&'j afwi k.-i pajtiB, ua, tJ| i* iu..*hi uiMHH fcvU jfjv, M« ttUb Utl koi bk?, k» Sivti iau-h ■« (51 * h y? h • *, *. r *i ta*f !« *Am t ' > i»- i.'. t x ut tn>**h»fc!) t* o«f '

Wno ke ko ole ana o keia mau manaos| Hka ua lilo iho la ia ®terea e hoōnluliua ai i kone jffi»ppnka malo ao Ja oia, a mahopē ■ Maiiope-ihii d ka pau ana o ka Haa lioi nku la lwkon • r»fiB MB»r" 1 oi'we* &kla aoa \. , SE6ii>e ka ljg Mprn i '• "hi - f - kr ki; t 7B«oirSP s -ekou, .'•-.*■ ?}* i'" tiku ia lakoaJ| t !:aj>tan:#o ki moku, e hoom kaukau i ka a ma ka hoia eli p keia po ka Djnu awa e holo ai, ua mai la ke kappua, a huli hoi hoit m lalia jsTuifca M:»r/Jnn£. oia hookahi wā no a koiuo aiu la'ttoko o ka Haleal a īualaila laLnu kahi i nolio ai a h! ika horn 11, ya hoi aku la lakou ] ba rnmi moo. 'Oinf na mea i pnu oloko 6 ka iīai Slii e nioe ana, kē ks poina a e hooij ana H<M nif &Mopus, s e noho ana h bt Na?ta MonlHuh i»eka n fcōiia %ahi mHe. o 1 hora ekahi, 18)1 ku fie IfS of« a pii 'al fe nia ke a!a 6 Mti āku ii i k& r m m i«iiifiroofe tjA alttt* Ka i kafWft#n J īa, a f kol nei īke nna aku i kn f ā?ā lolilua ii t> k« wb#; ua'ph'nē aē la ōi<t ilol Ah«; f Wa hora n'i keia ' lpati m kou *|ke ana i ko« one hīftī l Ke ka mnkft" o kau wahi kuUe* S», a e H!oialfA oe ia*aa o n?a p&'h# © ItaKft*k& hoīde S!6ha : , a »fe!āl &a © noho killiiki i kfe"w4'e h6oB( tafci ai ke ! pnhak'a i hus hi haha, •. naOH aunnei i? kaapnni i kf j ht>kHikon, *• - <? ' 1 » Ia mannwa lalna iho la oia he wal Ww>lo !fmCt utilt! it wchf> fte īa i ke pai bbobhnnl\nwu 'la Ma ka ihu o I fcaik&W&Mij£, R na ka ea o ua wal Mb#' if i lioomalule iho i I īino 6 ua ui npi. Lalau aku la oia i ka aahu o ka 13 Ros na a puolo iiio la i na mea a a hawe ma koua kua, lalau aku la bi i ke kino'o ke kaikamahiue a hapi aiai ia a iioomaka aku la e ihoi lal a puka iwaho a neie aku !a mahopē ō S Halealii, a aia maiaila he wahi puk uuku, a puka akn la laua malaila n k» iuoku ka paleua. la laua nei ī hiki nku ai k(» Baolb me ka iuaimo no la o fee Kaikamahiii aiii ein no la ke moe uei oi» iloko <>%& na rumi, ein ka auanei oia ilana o n aie iawahawaha. Kena ae la oia i k kapena e huki na pea a e hoI« iloko ia manawa. Emoole na kau ae *a nk peft a*heJb mīil la ka laiua, a he ka mak? tii. Noho ae !a ka Naita Momiana ni ka hoe, a'ke hotb nei ka eioku tQ6 h Dlsili la i ka ohūkii ale'. Nolaila krt kakan i hoomana6 ag ai i ksia tftS wahi lalani mele: A ka lai au i KuMau Alo ana a o Heki i ka moana Ua hele a hilala na kia Kikii ka pea i ka makaj)i Aolo ho oe e pakele I ka eu ao Italia A Taa ko lilo ianei Maanei oe me mi nei A he lei manli o#nb'kWu ai Oiai ka nioku e hoßphkn Wah d ke awa, a ma ke 'kakahiakn'nni ae, i ka pukā' nna hīni o r ka Ta', ua K1 ae'la ka Ui Losehila a nnna' iho !a kona wahi e moe ana ab!e o!cl k'oiia H mi, puoho loa ae la bia a fke iliolā a ka oia iluna o ka moku, a ua Hlb h( oia i ka ailiue ia. Puka mai la ofa tS kona rumi mai a pii aku !a oia ilui 0 ka onekl o ka moku, a panē ako ll Nawai la au i la\ve mai i ka mok» K) a owai la ka opa aloha o!e nana i hai 1 keia mea? 1 * r Pane mai k ka N4ita" Mo»iif'ahi owan o V n N'aiii Momiana ka Olali rr->. T?wafu d 'Fta!is ka mea hoi ka mafc« Aeto o nft kflahmi I ka ?o!m e na o tr<--*?f) i keia mm okfo, h6i 8t !a oia i kona tnmi mn ka StĀsft*i o waie«aka, a j lona %ifci «ns «lfu ns% !«»j !a i* i kekilil npkm krir»a iho *a. pen«i: ] >• • •• n.hk'ik mUAih k# mm Kf-r\r h\'Am k*fr»' ' I. >. .'t* -r i' tst lU3i* m I" ~ 1 > . >■ i kv'u aSn anh ej <e* I bAfi WuhlliK ', fee wAv i *l®t O tiH S:

ilialia, ala ae au a pli aku 1b ilujā| ka oneki oka moku, aia lioi u$ fea aina ao ka piko wale no o ualilwi kepna iki mai Wa nan« ānT'? ' ' oia uo ka"K^S f. ~..k ■ e lii -airo '"''}\ , V' V * R rv "" u ia J e 3btfa| >ai ; U r 2Xej^ loiie fcav.»u kaHi. "^5 T£a Uī ROftEHILA. || Lalau aku la oia i kekahi omole tvs iia, ninipi aku la.oia Ika wajna apa hookomo iho la i ka leta . iloko, papa |ho la oia a paa, pii aku la ilon» o ] Inokaahele aknlama.ka lio ktin maiu aku i§ oia ma ka aoao o 1 Dioka a laīia hele aku !a jaa oololei hoi aku la oia a kona mini moe, haq iku la ia hiamoe. , , , f E o'u. mau koa . heluhelu oka mo lelo q Kale Keoki, ma keia wahi e ha leie aku ai kakou iKa Ui RoseMla īoohialaai ana me Niolopua ika aū moeuhane, ame ka Kaita sfomia| 601 e kīōai ana ike kīa,Coa. a hooneenee pono ana hei i na ka ihu oka moka, a e iwili ae lioi k kj£n a nuna ak& no k& H&leaUi a me js Moi Kini Keoki. , , * „ Oiai o Kini Keoki i puoho ae ai ke k*kahiaka nui, ua makaak&u i mea a pau no ka paina ana, ana k« aku la na mau keiki alii nei jm ks li fc»a man rumi t i ea &ku ks hana, o 1 boka ke waiho mai anai a nona pai ka olelo ana, ahu ka hoka i kapaka Lka hiki ana akQ oke kauwa ms £ eami o ka Ui LoeehHa, e hg»ama wa ka paka, so b owu hoi aoUe hua oka a u im& nalōwal» aiia» uahoi la li wuwa me ua heiehelena o.ke » ku ana i aiua o Kini Keoki i ka i ao »ku, qna alii o ītalia aole ao ka ka; kamahine alii aole oia m& kona. remi. iI k& ldūie ana ®ka Moia xj« olelo, t a ulaku a<? la koaa maaaa kena nien la i na naita helu ekalii r» k< na aapeni, e he!e a e hoops» uiai i k mokn, 1 ka hiki aaa &ku oaa nait» ka nape aole ka mokn, ūa koi mai l lakou n hai mai la ika Moi, aole k moku, m h*ta ka panleiia ala f Hilo, Ik» lohē ana o Xini Keoki i'kei mau oklo, \m kauoha koke āka !a ol ike kumn a Kale K«jki e hele mai «fta oo*. He manawa ole kn ana a kumu ala pane aku la ka moi, i kei wa e kii aka oe ia Keoki a lave mai, e imi aku ika meheu o n pcSwn nana i !ave aihae ī kaaa pane akn Ih feē kama a' Kale ac,'e no au e kafa i hai aku ai ia oe, t poe powa lakoa, ahe poe hoomakaki l kou aupuui, a i keia man&wa e pa ai kou kulii iiewa, a ke kii nei aa i ku hihi, a nana auanei e hanu ī ka mehe 0 na poe ilio la» 1. Haaleio ilu? la oia ika aole i eino «a nalo aka la iloko ka ula la«», ao Kioi Keoki hoi ke hfi wale ala no kona waha. Aole i litSi ma ia hope iho, ua hauwawa mai la' waho o ka pa,aUi a £gtnp, f ana he wal keiki uaku me kekahi ,omole q ma kona hma, apn loa akp la no le. b kotno aku la īioko oka rumi m noho mai ana o Kini aku la ua wahi keik.i nei ika omoīe" Kini Keoki, a uiuau akula'kalle keia let^ f a ny4 isi pe {iku kahi keiki, j ]orm 1 oini m«kou e ike hi e laiia wai, au|i walii omole, hopa aku la au a nar ihola ike iho Ia au o fnoa & )t\ ana, a o ko'u l;<we loa mai uei'no . iānei. Wahi ia ae ia u;> ngi # ike iho l<i kii ruoi oku liwa jio b o k£g iana kaikaKiaW, ne na waiinaka e a ike la oia na k;i Xaita Moiniana i i kana kaikamahioe. O keia naita, u [ohe lakoui kooa ikāik'a a'mēla wiw ole, ao ka Mjf ■. fta!ia un iopilik. iOHH. kiilanH ia Ui'iū. In, i oka X>y AĪOi 9 khkon i kaoiMiio »aa n K<y-'- > h ti iau'i &*) k k'/U u.k ih -ione» k»tld vA>?A t rslt;, Um i"5 m a K#k i hll kJto «w : k<in,kinl, e J,»īkfl am •*>* >*< <* K*U 'K&Ai t w*. BJgl h « 9 M* s« e:"*. V«tfa U īelk/ v * P«c.« &*j lfc lr*s* tu,4k^ •<,* teut ( l.«, f'i

Hee'iila ua.aihue ia e ka Naita sCpj2>iaxi& w>Ltalia,oke a \u Hoi Kiei jßifeoV 4 . ifcu o- hf' 3j h 4f,; : o;. V ( .., K .:. iieeu « £ L.jseft'!" i-kalek aiiiao K*!e i kei» aif u > ua kula iho la ]tona ka, l% t |ie hou ano nui a e. ana ka lioi au i ke anu o na kuahiwi o Ita> lia ame ko'u mau aaita helu ekabi ( ano e ko'u mau naukua, e hooknu mai ia'u &mo ko'u mau ukali ame na kei« ki ponahele a kana. .- Pano aka la kana mau knmn o kakou pu ke hele ma ia huakai i ike aku hoi i na hana ino aua mau powa' ala. Ike kuti ana iho no oka leo oua mau kumu nei oka manawa no ia i kani pohapoha aku ai ka leo oka pu, | wawalo hele &na hoi ma u& m&u kakai pali la, he hiipaha hora mahope Uao ua ike ia aku Ia he mau o ua naita i l&kQ pono me na me» kaua a mtm o]&tfe K#oki lXasMtaanei oukpu oo na lako kaua ame ua pono a e«u, paāe mai la kam poe aaita, ua makaukau makou aole he wa« hi hemahoma iki i koe. i aku ta o Kale Keoki, ina pela e hoi hou oukoa e ike i ka oukou mau wahine a me na keiki, a e po ka iho ana i kai oke kaona ke kauoha ak& Moi Kiei ae ljpke oaai Ukoa a hoi nui aku eil^i wahuie na keiki ame ua m*t;yy hapalu» kora ko lakou oei s*c&o aua me ka ua kani wmq||o mai la ka leo oka pu, ao ka «ra Jjpi ia i h&alele sku ai k;e kano i kana wahiue ameha f epiooie ku ana i tnua o"Ka!e Kf"oki, a pane m'ai !a na aī&k&i me ka leo oka hauoh, eia m&kou a pau kou toau uaita lieiu oa makaukau i m iako kaaa e hiii ai ka kaiu? eo hook&hi makiihiki, ao ko Kiakou aui lie l|yXW, Pana akala o Kale Keoki, ma pela ua lawa k&koa, aō ka mea 3 oka uui o ko'a niau he 336 ahe poe lo©a wale no oa a par. Ika makaukaa aaa, ea aa «e 1» v K&le Kooki a mt kaua ea«u kuoiu tos»uqa o ko lakoa iaau 'io a kai aui aku bma ke ilanui«luki aka ai «ka la»akauhale, nole laleu i hoemaha iki s kele a®s i ke ab a nie k* po. !• ka hiki a» aku mawaio oka ofu laau, a naaa ak« la o Kile Keoki i hoini oka Haleahi e ctoi mai ana i te*a, knlu iho la kona mau wmimaka' s pane ae la. luulau maoli ka lis>l*uu «bane i ka ike ana aku i kou maa |hkm, P*uie aku la oia i koaa mau makea, e kaaoha aku iaa a&ita e i &ku aie ka puahi nui, aia ka pono oka puks koke aku i ka Halealii, Ika lohe aua o kona luau makua i keāa pau oleJa aka Jau» kd&i» o lto laua manawa m i haawi #e aī i kekahi hoailona i m«. mau ia lalpoo, e kaōoha aua a holo me ka paāhi nui, a 9ka wa u«ia oha keiki uol» «kā i kuu pau iho ai ika holo oto lakou mau lio, a he manawa o!e ku ana lakou nei mawaho oka pa alii, lele iho la o Kale Keoki ilaio a kikbke aku Ia ika puka, Pane 'mai la ke kiai, owai laawaho, akfl la keia, owau no o Ka [e Keoki, em<x»le hemo ana ka puka a komo aku la lakoo nei iloko, oaa uāifca hoi keia na kp laiha aku Ia lakou ma kahi kaawale oka pa alii, a eoha aku Ia o Kale Kē&ki i konk inaii naita akume ka makaukau a hiki ika r,a kauohaia mtd ai. Pii. aku la o Kale Keoki a me kewna mau ukali īioko oka ftaleahi n hele loa aku la no ka rupii hookipa. īka Jke ana mai pua 'Iu awe aa Moi i ke komo ana a|ff o Kale $eoki me na nkalī, oko Jakou wa uo m i like mal ai a puh'ki mai la i kona maa wawae, Momahine hoj keia aoh- & hiki ke eu ae, a o Kioi Kef>kī hoi sdle e hiki ke ku m ilaoa, no ka nsea 3a nul kt> lana kanmahn ru> ke !ii watfm opv> i lawe powa {«. He mm hom Wa no ke kupilUoi' U>k*hiki k* hoopaa ;Lo iko lnk-m Ipau *i«iuutkA 1« rma lu/iu l&ihi lin{>ea M* ik ok« aWia a ■% • liok* > Ir« mm $m m, m $*m ■pfc« U ka M/Mwāhim, »*mi ad «§, |u imieh w*i ko u mmu, m «mt« «ihae lā koe* kim e m īhm, n#PWM *toQM p>r»* 9 lt4lt» i4* o • miiU t tmwsbci <*v *mm-t *"*> ¥**&' < * I ' Mkl im*