Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 21, 23 May 1885 — NU HOU KUWAHO ENELANI A ME RUSIA! NA HIOHIONA MALUHIA! KE KOMISINA UWAO! HOPEPE O ENELANI! KANI KA AKA O RUSIA! [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO

ENELANI A ME RUSIA!

NA HIOHIONA MALUHIA!

KE KOMISINA UWAO!

HOPEPE O ENELANI!

KANI KA AKA O RUSIA!

Ma ke ku ana iuaio ka «nokuahl a Au&traUa" i ka hora 1 wana&Qjt ka Poakahi iho nei, mai K»pa)aktko rpar »a loaa mai ia makoii na me»*. hou o ;ka liuli» a me ba eui pu apa o wft hoomakaukau kaua maWaena 0 Enelaiii a me Rosia, ōia keia & waiho ih akd ūfei' oo ka pomaikai o ko makotl poe h'elūhelu: - '*l j I?nelnni iv m« Rusia. 1 ; Ladana, Mei 9,—0 ke kulana liujliu| kaua mawaena o 131161301 a me Huffia,; ke hoomau ,mai npi ke kau ana o oa ap, poluluhi to«'ka ole, He hjlkL ole i kekahi ke koho i ka ruea e Ht|cl mai ana i keia a toe keia la, Aolw i li~ uiiu ibo ko lehuWhu hookahua iho i ka nooaoo i ka waiiioii 9 hooponopono i ke kom ig('oa hou um lnna iohe e hiki ao& , i| ke K-omwina uwao wk {«hIL I kHa po aole mm hookahi j kfki ke - opofK> heah* 1» ke kaia&a 0 Bl« klt4* kak* aoa me fto§ia e liolo pooa ftf, Im o*na ofe i k« Fof**ktib«nw!f a k« H«k« I*rana »941 rrm e 0' k«* f»«i w, k" «ko ko | mbM kilo o Ukoa Vu of !oi oj&- J ' 1 %'t M* a ♦»<; kfta| 1 w> e tff «i f ea trtffc* 'k» ' I ! bN W« I* i f» J k' IU»I> %uU»* '

( in.> ana i V-i !Vi, ke kajHi ] awīwī o j ua 4tt£uiīiu> *lu e lāki aku ai i oa paluua, u nftana a Vatlt ae i na kahua kaua mnikai loa raa na waM e !ioopaajpaa ia tiot. H* mn nM oiaio keia, » ke tiopohoj;K) Ucs oa Beriianift oialō i ka hoolohe aku ina ao kaalelewa onu huaolelo lehulohu. No ke kupiliki i a IQc m Lauaiua I lo* ia oke kulaaa o keia po, ua lilo i aaea e hopohopo loa ia ai a maopppo mea oialo. 0 na naanAo kohokoho no ka hauie pu wale oqn hoolala ana e waiho i ko komiaina uwao. ke lr,ulaha mpi nei e oiaio ana ma pa lono o keia la, a pae lie mea la, e apa loa an» lioplala atjia i tia knmu e holo pouo aK Ua lilo keia niau hoololoiahīli ana i man mea aka heneheneia e kekahi poe. Ke oleīo ia mai' nei, oke knmu o keia apa i mea ka e loaa ai** he wa no na Aliā Knhina ona aina elua e hoo holo ai malnna ona kumn pono e waihoia anu a\ ike Komiaina uwao. Ua ,gleV> kekahi poe, aohe i IUo i mea e ma-1 JMWio ia aka ai he pono keia hoolohi-, I iohi ana. Ama ka olelo hoi a kekahi. poe, ua like ka ike ole ona kuhina i ,ka lakou mau mea e hana ai me na [ale kupikipikio ma ka moana akea. 0 ' nā holo ana palapala mawaena oke K«trina Noho o Rusia ina Ladana a me ke Kuhina ona aina e o Enelanī, oia 0 Hakn €h>ranavi!e no na kumohana e 1 Wailio akn ai. aole i holo pono ikī. Ua [waiho akn ke Kohina e hoopau waie ia ka waiho ana o ka olelo hoohoio na ke Komisina owao e haawi mai ikawa e iike ioa ai na hoike ana ana aoao elua n<yHcela kaua ma Penedehe, ole ana ia Bnsia malnlo oka aeliKeo Haraki 17. Oa ano kuouou o Garao»vile i keia hoolala, aka ae no o» kē hoohiki mai o Rasta aole oīa e nee hou akn ma o ako oha palena o Aftgftslt&na. Ke ala mai nei na manal»Aomu uo palxa ia e oa ai ko Ruk*ni »i in&looi ke iiio mai o Pene oeko *aia, aka aoie ia be n?ea e pau ai ko k* bea ono an» e moni oia ia Herata. oiek> nei oa Bosia ma Ladana, aohe mer» e liiki ai ke uunii iho ike kokala mkt« aaa akn r»a makemake o Rusia e leAlia Hmti» He ham» hiki wale no ke koi ana ako ik» Amia o AfegafiH«oa e«e mal ia e noho ma Pißi»edelie, aka oka Kana feuikahī ana 1a Bosia aole e kalli i% Herata ke hiki mai ka wa malkal aaa e ike aī, aole hiki. Aole no Rusia wale iho kona aianao e komo aku iloko o na hana kuloio o Herata. Aka ika wa ana lahni kaioko iho me oa Herata ponoi e noi aī ao ko Rusia hoomalu ia lakou, ia wA aa kono ia o Eusia e hului mai ia iierata no Husia. 0 ka io maoli o keia iw» wii, e» qo ia # e hooie aaa o Ku- *» i lea hana ana i kuikahi e pa[>a loa aū a e kauf»lena ai ika palena ama o ma ia wahi waie ne' oia e noho ai f aia wa!e no a malama loaia ka noho hoomalu ana aka Amīa maloko aku o kpfii« in#u palena oo na ej|la snu aaa, a boopay koke ialna hakaka HNWAena om Bsraka ame na Afeganiiaaa, alaila aok e apu ia aku o Herata. •

18a "keleah? nioolelo boi, o keīa maa haow&laau kaaa mavraena o Eneīaai a nae Eos»a, j,»uei no ia; He elua hore ka noho ana o ka ajia kahina o £oeiani i kekahi la e uooaoo i na hoolah hope loa a ke knhina Noho © Bosia tna Ladana i waiho aku ai i tnur o ka aha kuh5na o Enelani. 0 ua hoolala la, oia keia, ina ma ka imi hoq aoa aka i na olelo ike ji ahwa ana 1 Hakn Lomsden mau hoike e Tcair i Ra ahewa I na Kokini no kela jtana roa PenWohe, » apono ?oa 1a, e hoopania ka waiho an;i akii i ke Kouii8»oa «wao. Ua manao ia ua ae aku ka aha knhina o Enelani i koia hoolala. AUuIa, e kau ia ka hewn o kela luku waiiweli o ka la 30 o Maraki, inaluna ♦ na hokaa o Haku Pefe*ro Lumsden a «e 0* Afegan*tan«, a oia hoi ka haawl pio am o Berit«nia na Busia ma ka olete polole». lna e hooholoin k<t waiho i ke Koini0ma owao, alnii. no oo. k« nioi o I)e9emaka e noho iiwno no Knelani a rno Bs»ia. Ua 'hoolaha ae kn nuj.ejia Berit«nia f«Staodarrr, h, rn4fi;iofHf»a kooa 0 na hooheoehen'- ino h. !<:a nup.pa "Offi€iaI Hessenger," « hb an.i in i <•. ma<» ai o Poliakuhauoli, * linliu hou i ona haiolelo ku i Uh hanohano 4 kr ano kuUm B*t itan». 0 kii nin*kj nu( I keia l mw r» Hfritt« «© la. O ka hoohlki a )Hn*tm, »h« k<- *kak« ole la k« 'UU « f«*« «i f« hwhiki, h(; ra<ia 1» 4*. iM«Na*li* 4f U kakou uj*ī k>. «m #««i a n« trf(o $upunf, ika un la«r& 1« ao Iw k«»k«« j»B« k knkou e k</OK/ l**4*we »ks i*o o« iMikik ♦. k«a n&I «mIm* 15' * %t> v*-«'v - fe#

o Ln-iaua: J«r < Qiajj#c V; Bi£on> 0 EaeUui e kaHio h Vin*te vi Vw jy» Aima o y)gtiii o iiirilu%f* *»', nluHa lie mea jjoDo ! t(» Vi)li!nf\ fei> hoike j>olot'n tnai S lto laltou inanao uo te» w?» v lauakilu w ku uie» hoom(rßmea, a i ole m«, waUio «e.ī ko, l&kou man nolio i Vekul\i e aq. aoīe ta v akena wai no ka »nana o ke dala a uie ka lukou mau baDa hololea ole, e hoo pnnipuni mui nei i kekahi pot; e ae, aole ia Rnsia. * Ua hiki ae ua lono i Laiiana, o noi kukakuka ae ana o Eusia ia ī?nelani, e hoouohoia ona elele nona ma Culcutta ke panalaau o Enelani. la 8 o Mei, iloko oka Hale J£naolelo Makaainana o Snelani, u» hoolaha ae o Haku Horthcote, i lta \va e heluhelu alua ia ai ka haawina no na lilo kaua, alaila e noi liou mai ana oia Ike noi hoahewa hou i na kuhina me , na elelo penei: Hooholoia—Oiai ka h>»ta e hoike ana iko ukon makaukau e haawi aku ina ' haawina hoolako '.;uua, aka e hoole ana lakou i ka ae anu e hoo'holo i $55,000 000 ahiki i ka wa ana kuhina e hoike . mai ai ina kumn kahi e heoliloia aku ai na dala e noi ia mai nei. B hoakoakoa «na ka aoao kuikawa 1 ko lakon puali no ka noonoo ana i keia noi ma ka la 11 o Me>, oia hoi ka hoahewa i ka aha knhinu. Ua waHio ako o Haku Petero Lums <ien i kona kulana Komisma Hoopono p<tt»a Palena aina mawaena o Rusia a me Afeganitana, no kona kuikahi ole me ko ke aupuni manao. TJa loheia ma Ladana, ua haalele o Earl Dufferin i kona kulana Klaaina nu? no Inia, a e hoi ae ana i Eneīani. Ua hoike a"e nae na kohīna, ao!e i haa lete niaoli o Dofferin no ke kue i nu hana & ke aiipuni, olaī he mahalo no oia i na hana a na kuhina, lioi ke kahaha ◦ ka poe puai kaua u Kaelani i na hana a kn aha kuhma no ka lomaloma, a uie uiea U, e liio ana i mea e olohaniia ai aa kuhina i ka wa e no«nooia aku h'i ke noi hoahewa iua kuhiu». Huhu )oa na Aleganitana i ko na Beritania hohe w«le a haalele wale ia iakou 6 like me ka Rnsia i ka 1878. - Oi«i e loloiahili ana nn kilo anpani n» na nooooo aaa pMina hooponopo no anponi, aia uo na liulīo a mena hooWakela kaua ke hele la ī mua o na aopnni a eloa. Ua waiho ae o Pohakuhaaoli Hoko o ka Hale Ahaolelo ika hoolala mare e nianaoia nei mawatna o BeatrīcB a nie ke Keiki Alii Henn o Batteuahuga } e hookaawale i haawina da!a no ke kam* AUiwahine. Na~Hoohaahaa ia Enelan?. Ua ae ma ke akea o Europa kekahi hana hoohaahaa loa a Pohaku h*uoli Enelani, a penei ke ano; Ika w»oketamau hoomakaukuu kaua nui īho Euelaui a m« Busi4, u* hana k«»ikahi malu uenei o Pohaku hauoli me ke Suletana. Oia hoi kaia, itia 6 kana io ana o Enelani me Hasia alaila e ae :nai ke Saletana e komo ko Beritania mau moku kaua uia ke kowa. kapu o ke Dadeneliv. A o ka uku panai aEnelani e haawi aku ai ia Tureke no keia hana kokuu a ke Suletanaj oia ka hoihoi aku ia Tureke i ka makupūnio Knpero nm ke Kaiwaenahonna mahop» 0 ka hala ana o elima mikahīki, 0 keia ka mokupuni o Tnreke i lilo >nai ai ia Hakn Bekonaftla, tne ke ki ule ia o ke kahi jx>ka, ma kela nalawai nu: o na !a* oo hoopononono aunuui o Europa ma BertUna, i ka wa i kapaeia ai ke kaua mawaona o Rusla a me Tureke i ka 1878. Aoie hoi o keiu wule, aka, ua haawi hou a&u o Enelani i ka inaua ia Tnreke e hoouna i kona mau puali koa 1 Soadana, Aferica, a e noho iho ma ia aina. Mamua o ko Enelani hoouna ana? i kona mati tjoa i Sou<lana e hoopio ia Ela ua koi mai o Tureke, o kooa kmio koa kekahi e komo iloko oia hele ana e kana, aka ua hoole aku o Enela ni. Aole hoi o keiu wale, aka oiai o Eue kni o na ona koikoi o ke alawai oki o §ue% «, u» haawi hou aku aei oia •a Turebe e nolio mana oia maluna o h« hoomahi »na i ua alawai oki la T nole | k«k*hi mea e ae. No keia mau hana i muh«« a l'ohaknb«uoli, qa kapa aku o Ofcufcbilj iloko 0 ka Hale ōldio lfalwMiioi»na i ko aupuui, 41 h« lu «ri i«o kunakaia a uw ka hohe mW Hm mmu d*b oiaio p»ha keb f aka, ua Wki »o k« hoofo»topo|K>i<i o k# kwao, «i* y« ko PohakuUuoli » u* ls® Umk« G«raoavil<; umu iu&kahikl Impmo oka eoonoo maikaL l!u thui» kol" l«o» g "ioa' h'ih- n<j p&hn U ; um *. Utt b<; Ui**) %llj nkā tfl#f I*o4 {i-j U«u mw ww, UO&L*!, ! ki'm »*, »yk.