Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 22, 30 May 1885 — PALA KAPULE KA MAIA O KA E-A, HELE KELA A WILI KA OKAI. [ARTICLE]

PALA KAPULE KA MAIA O KA E-A, HELE KELA A WILI KA OKAI.

J. U. Kawainui, Aloha oe; — E olaoiu mai kou kanohano, e ae mai ia'u e kui lima pu hou aku au me ka wahaoleio wiwo ole o ka l'ilnū Hawaii. Ma ka Helu 18 o kalii pepa hoopili kuhina, ka Elele Poakolu, i kaulona pono aku ai au i ka'a ohe Telescope, a ike aku la āu i ka pakeo ana mai o kahi poo hulu ole o G. W. Kawekiu mawaho o kn punana, a kuhihewa au he wahi manu la ua lau-koa, eia ka he wahi manu punua, aole i maamaalea i ka le!e ana o na makani kue o ka lewa; nolaila, i lena pono ae ai an i ko kakaba a Pikoiakaalala a kaulona pono aku la ma ka maka akau, i lilo ai oia i kupa i.io Waolani kahi o na eepa i liooipo ai. Ua kunon mai nei ko poo, me he poo Ia no ke kolea, a olelo mai he mea maa mau i keia lahiii mai ka wa kaliiko mai o ka iko aku i na alii, "hanai ai aku a hewa ae ka 'waha, eia no ka uku la o kahi oihann." He oiaio ia i ke au ia Waawaaikinaaupo mn, aka eia kakou i ke au īualamalama, ua puka ka hoku loa, ke oliuo mni īiei ma na kapakai o Hawaii. * Aole au e ahew& aku ana no ka malauia i na alii, a me na kanaka a pau e kipa mai ana ma kou home iho, ina ua hana oe me ka manao aloha io, me ka manao ole ae o ka uku ia mai mahope, aka, e nana i keia, i ke au i hala aku la, oiai he poe okoa ma ka oihana aupuni o Kohala nei, aole hoi i kau ne au mau hauai ahuhu ma ia >vahi ua ike anei na poe noonoo maikai a pau o Kohala nei, e lawe ana oe a o oukou a pau, ina pahu poi a me ua puaa i hoomoa ia i kai o Malmkona, na kekahi alii hanau o ka aiua, aole, aole loa oo :i īne hu puuahele i hana pela mamua. 0 ka mea i ike uiau ia mai kiuohi mai, o ka hole wai o na alii a noho i uka nei o ka aina, oia ka mauawa e, hookipa aku ni i ua alii a me na kanaka e kip& mai ana. Ua hiki loa i ke alii kiaaina o Hawaii nei ke akioma mai i ka oukou mau hann. *• I malama mai no paha ia'u i ka pahu poi a me ka puha o ka lawo nna mai o kahi loihi i auAar.o o milo, i ka paa o kahi oihaua aupuni ma ko lakou lima, aole hoi pela mamua, he liolo mau no hoi au ilaila, aole au i ike ia lakou e iawe mai ana i na mea ai na'u' * A ina ua.maa oe mai kmohi mai, alaila ua pololei kau kumu pale e ka loio o ka Waapae, aka, ina akahi no oe a lawe, alaila ua maopopo pono i ka poe noonoo maikal a pau o Kohala nei, a koe aku oe ka hupo n ui o Kula, ka mea nana i nnahi ka pīkapika o ka hee o kaiuli, kapae ka alnnia; lie hoomalimaii, he pelo ma&lea nu> he nahesa la ka pahee o ka wale i' loihi ka noho aua ma ka oihaua, i ole i'.oi e kaiehu ia ae e ke alii kiaaina mai kahi oihana ae, a ahu iho ka hoka i kapakai, i ka aina a me au mau kumu a me na hoa haumana ou i hoike aeuei nia ke akea, nou no ia, mai ou mau ku}>una mei o ka po, e G. W. Hapaimemeue He manaolana ko'u, a me ko ke ao holookoa, ina i keia sekona a i keia minute, e kaiehuia ae ai oukou mai ia kulana mai, alaila e mihi auanei o ka Ulu iki ma, a aole loa hoi oukou e aa ana e lawe hou i na pahu poi a me na j puaa i Mahukona nei, a hiki i kooukou hoolaolu aua. I mai paha auanei oukou, no ko makou aloha loa i ke kiaaina oia ko makou mea i iho mau ai i Mahukona a kokoke e pau kauna. O ka oiaio maoli o keia, i hoomau loa ia aku ai ma kahi oihana, o malama ole aku auanei hoi i ka mea nana mai kahi loaa pilikia ka noho ana, uwe mai ka wahine, alala mai keiki, paiauma mai na makua, kanikau mai na kupuna, e like me llahela i kana mau keiki. Aole loa e hiki ia oe a me kou poe ke pale i ka oiaio o keia, no ka mea, o oe no ka hoike nui ma ka aoao pale, i hooiaip ae nei ma ke akea, ua lawe no i na pahu poi a me na puaa i moa kolekole i Mahukona, nolaila, ua hooholo ka Lunakanawai nui o ka aha kiekie o na aekai o Mahukona nei, a me na kiure i koho pono, ia, ua ahewa ia oukou ma ke degere akahi o ka hoopilimeaai a me ka puni oihana, a nou e G. W. K. no kou kokua hewa, uolaila ua ahewa ia oe ma ka mea kaupaona Kauka&hu, e kokoke ae la no ka feroni a me ka tnilcßmir.«. 1 ka wa kaliiko, ua malama na kaaak« i na alii a me na haku aina ia ' w», no ka ioe&, aohe wahi aiaa ou mm ikupuna ia manawa, he lou A im e malAma ole ke kaiiaka : ua aiii a hooko ole i ka aa haku aiita, o ke ki«paku ia mai la no ia a 1110 i m& haok&e, nalaila, i kau ia el kek Jkg£.avrai iuMikm, 9 Ilke m s» i Imkm *kn k i

kau paue ika liiele," aua like loa oe ; me ka piaao, ka lieokuihewa k» ka auiaei, a uoe ka iioloholona eia Wfi- ' wae 3 me ka ike aku no e a mai ana ka ( imn, pela lioi 03, me kou ike no ua pa* la haanja ka maia, ia oe mai nei, Pala kapule ka maia oka e-a, hele kela a wilikaokai. E naua mai e ke boa, i ke un ia Kauikeaonli ka lokomaikai, ua haawi mai la oia i fe«la u rae keia kanaka, i.oa kule ana alodio, he lani ilana he honua il»1o # a aohe moa nana e uneune ae ia oe. A oia ka hana a ke au malamalama, e hana oe nou iho, lawelawe ana na linia i ka mea ai a ko waha; oolaila, ua hala ka naaapo, ka hoopailani, fea hōopili wale, ka hopepe me he kanaka ia, ka hoopilimeaai. Ke ninau mai nei oe i ko'u wahi i hoonaauao ia ai. Maikai ka ninau, a eia ka haina, hōonaaaao ia ma ka nookoina ona lani ekolu, maluna aku o ke poo o G. W. Kawekiu, keehina wawae o W. C. Kaolalionapalieiwa, ke kiana pauda ka weli hoi o ka naho manini. E ke hoa, mai noho aaa hou niai o loaa pono oe i ka pahunu ihe hala ole a ka naita 01ufe Uhehama; nolaila, noho malie, he manu punua, aia n,o iloko o ka puuana aohe i laukoa at>, Me ka mahalo. W. C. Kaolalionapalieiwa. Kolula Akau, Hawaii.