Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 26, 27 June 1885 — NA NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII

Ualoaa mai nei Ja XiiliojKt ni>* ho "iō, 000 4&1& gftla iuH ka o ka Paakalii mn. He oia nau no ke kuninkiiHi o nn kopaa rna ma na lono a ka A!ameda i lawe mai net, aka ho nanaina o ka pii hou ae o ko kumukum Ma ka liolo aua aku o ko Kii au i ka Poalua nei, e ku aku ana oia riia Keauhou: o ke kumu <> keia oia no ko Wa- j la ake e loaa ke alauui kokoke i ka poe m&kaikai i ka Lua o Pele. A hiki m&i i keia la, aole no i pii ae ka helcnft oka poe lapana ī loaa i ka mai hepela e noho hoomanawanui mai la ia Kahakaaulana, a mai kela huina ehd; hookahi nao o lakou ī ui\ike. Ub waiho aku o W. H, Cumraiugs, (Uilama Kamaki) i kona noho ana ma ke ano Luna oui no ka mahiko Panailike o Hana, a ua hookohuia ma leona wahi he hao!o ma ka inoa o Lionarres, 11« Poaha o koia pulo iho nei i hoike ai ke Kula Hauai Kaikamaiiine o Makawao . Ua lono mai makou ua nui na makua mea keiki a me kekalii poe e ae i holo aku nei e makaikai i na _ hana hoike kula. . Ua komo aihue ia ka hale noho o A. S. Wilcox o Kauai e kekahi kanaka kolohe, a ua lawe aihue ia aku he SOO dala. 'ie hiki i keia la aole lie lono i loaa mai ia makou no ka loaa ana o ua kanaka kalohe la. Ua heopnnia ko F.fiuka Makalu noho aua ma ke ano kauka awa no kakou, a ua hookoiiuiu uia koua \vahi o K'.uka Brodie, No na kuuiu pohihihi a hoopiliuieaai o ka paahana lapana ke kuiuu mai o keia hoopau ia a"a! - Ma ka hookuku kinipopo ma, ilakiki i-ka Poaouo o ka pule i hala mawaena 0 ka hui Honolulu a me ka Oeeanie, && kaa hou iho*% i keia makahiki i ka hui Oee&nie ka hanohano o ke kahua kinipopo, oiai he 11 a lakou puni a he 6 wale no a ka Honolulu. He mea ua kamaaina i ko makou noonoo ana ba haule wahī kulu ua ole lioko o ka mnhina o luneo kekahi mau mak&hiki lehulehu i hala ae uei, aka ī Poakahi iho nei, ua haule ikaika iiho na pakaua ma ke «.kulanakauhale uei» a elike me ka mea mau ka ukelo a kahe ka wai o na alanui. Ma ke ku aoa mai 6 ka inokuakī Aiameda mai Kapakkiko mai o ka Po akahi iho nei, ua huli hoi mai maluna ona keia mau makamaka o kakou: J. T. Walakahauki me lmn» wahine, F W, Damon, M. 8. Grjnbanm, G. K. Wilder, H. Wi!der, A. Ho{faung me ka wahme. A maluna pu nbai ona i k»a mai ai ua loao hope lon o na aina * nm kekahi wahi e ne o ka pepa o kew !a e ike ai ko makou mau makamaka pnni meahou, Ma ka aoao ekahi o ka pepa o keia !a e ike iho aī ko makou poe l!ielohelu 'i ka haiolelo hoalohaloha a ka! Kev. J Waiamau ma ka luakini o 1i 1 ke awakea Sabati i hala, e.pil; anu 'no ka make ana o Beui W. ]l! Kawainui. He haiole!o keia i ku i ka! walolūa nolaila, ua manao makou ua ! kupono loa ke lioolaha ia ma ke akea. |e keiu|he!u Iho e ko makou poe heluhelu ia 'haiolelo me ka hoomanao pa, : ho kia hoomanao ia a ka makua ao ko makou pokii. . "O Mauino ka oi!" He mpto kaulana keia ao ka aiokupuni o Kama. Ua puka a kaulana keia mau huaolelo mamuli o na hana holomua i hanaia mala« ila, a ua nui ka ohohia ia o keia mau olelo. Maka louo ku i ke karaima ua aneane he kauna i hana ia. ma Maui i keia mau la pokole iho nei, me he mea la.ua hapala ia *ela mau huaolelo kaulana e na hana «.naeka lapuwale loa i hilū ole ia makou ke hoopuka aku, a me he la ma kahi o na hana holomua kahi 1 puka mai ai keia moto, e nalehia iho ana ia a e oi aku ana o Maui ma na haua pelapela lapuwale. Ea! oi io no o Maoi la/ Ma ka la 4 o lulai e malamaia ana ma Kapiolani Paka koia mau heihei iio malalo iho nei penei: 1 Heihei holo no ka hapalua mile noa i na lio a pau; makana kiaha dala me 75 dala. 2 Hei hei holo no hookahi mile no na lio Hawaii wale no; makana 100 dala. y Heihei kiauau, o ka lio nana ka eo iloko o ekola holo ana e iiio ai ka uku mukana; kiaha da!a, 4 Heihei holo uo hookahi miie; makana kiaha dala me ZQ 5 Heih oi holo m elUa mih uon i m lio a pau, mukummāulu. iāmm hookomo iio um ma kmn fufi \s Imhm maluna ma k« hoia 2 o kix uuiun U Po*ko!'J lulai I, tnn k<. wu* u k* <: o. lu . |M«i» hoom&kh'uki.'u, U uuu* \km*m.*peU aku m*, U • k>fe».lo Uli, ;i ,u d kbA,*JMk iUIMOp» I 1

N" ku i 'ihn lv>!i 11 Va o nolail», oa kw kekahi mau m&aap, __ zj *i w ri U i& fcwkbt»ti i Uala, oia ka 1% loj&i loa o k<»ta uiakujiiki, 1 kft i\»fthn nei ku hooumka aua o u& bftdfi hoik« o ko Kulh uui o Kapunahou. liia o awihi iho oe ma ko laakou mau Kolamw hehihelo, ho inea o ke k>he o kfi wain n mc Itf\ meli. [ Oka lk>tikolu o kela pule, oia ka la 117, oitt ku lu kooiuanao jxo kela kaliaa kuua'.kaulauu />uukor Hiil. rua America Hui--Ike nhiahi oka la apopo e kaiolelo ai o Hi' W. A. K.ini ma ka luakiaio uialuua o ke kumuhana "Ka Hoole Waionu." Ninau ae la kekahi o ko makou mau iuina, ua puka auei ke Kuokoal TJa puka kahiko no, wahi a ka paiie. A hu ae ia ka aka, oioi e uoko koke mai an* no o luhi i ka kale. , He elua a ekolu mea o ks kulanakauhale nei i loaa me ka mRj pahaka. Ua kamaaina kakou i keia ano mai ae akahelo o loaa auanei i keia. puka kou ana. Ma ke kolamu o na oielo koolaka iion oka pepa o kein la, ke kono aku nei makou iko makou poe kelukelu mai noho a hoopalaleha ike kilohi iki ana iho ma ia kolamu. O kela kiaka mukana o ka keikei kalu ekahi ī lilo ai ī ka kui keikei waapa Myrtle, ua kahakakaia ma'waiio oua kiaha la na' iurvi o na kulu i lioe raa ua hoihei la } n iuh u» kiaka la ka ma kalekua: oua Hoaluiuau Kiai niake alanui Hotelo kalii i koikeike ia ai ao ka makaikai ana. Ua loke mai m&kou, ua koaoia iko nei kaki alanui o Pauoa e koomaemae a e kooui kou ae, ma oka uhi ia, aua me ka lepo one eleeie. Ma ke kuaua 0 ka Poakaki nei, ama iaki oaa oae eleele i lu ia ai ke laau kiowai opiiopilo ke ku la i keia wa noua paka ka kokonu ke eono iuiha aoi a emi mai paka. Me neia iho la ka o kana kamaln ia ai ko kakou mau alauui. Ma na lono i hiki mai i o kakou uei aa ka mokuaki Alameda, ua oleio ia ke keomaka ala kekaki oua loio eka papa loio o Houoluiu nei, oia oW. O. Smitk e lawelawe i kana oikana loio ma Kapalakiko, aua olelo kou ia he keu aka amaamau o na kikia e kiki mau ana imua ona. Hookaki a makoa leo ma keia iuea, o kolopoao mau aku kana kaua ms ia aina maiiliini. * O Henere Bradley, kela kaole i kamaama nui ia eko ke nej, a i kopuia uo ka koopae opiuma, ma kookolokolo ia oia ma ka Aka Hoo- " walu, a ua koopai ia he eono malama ma ka hana oolea me 25 dala. Ua hoohalahala kona loio a ua lawe loa ia ka kihia imua oke kau kiure o lulai aeuai. O Hakawela koua loio a no 1000 dala koua l>ela. Ms kn la apop« o malama ai na kula tsabati o Kavraialia6 mo Kauuiakapili Ika lakou hoikē kuina kapaka. Ma ke kula Sabati o Kawaiahao, ke elua maksua i kaawi īa e ke alil woki Kaiulani, O ka makana mua, e lilo no ia i ke kula Sabati kolomua ma na kana koiVe 4 ao ka !qa e lilo no ia no ka haumaua hele mau ike kula Sabati. He mau makana maikai keia, ake manaolana ko makou e aumenme ana ua kula Sabati a pau no ia mau makaua. He mea ua mua mau ia ma kokaki mau kale e ku nei ma ke alanui Papu. ka lilo mau oka lakou mau waiu ma ua kini i ka aihueia. No keia mea ua kaua iko lui kekaki auo kana i kumu e loaa ai ke koloke. Ua waikoia iko la ma kaki kokoke i ke kini, ke pauda i awiliia me kekaki mea e ae. Ma ke kakakiaka Poalima o kala 19 o kela pule aku neij ua miki kou ae ua koloke la ika waiu o na kini, a iaia 1 kiki ai ma keia kini, a lalau, ia wa i paku ae ai o ka pauda a loaa ae la kona lina ika ka'u, la kolo ia ana mai. loaa iho Ia he wahine pukiki ka keia moa kololie. Ua ao ia oia a kookuuia aku. Ua koikeia mai nei kekaki kana ikaika ma Molokai, a ina ia kaua i pa» kele ai ke ola o kekaki pake. E kooili ko aua keia pake me kekaki keiki a Meyer o Uilama kona inoa, maluna o kekaki kaa pipi, ai ka pikā am oko kaa, kele aku uai ka pake a luao? ua o I ke kaa a Lookomo ai i ke pia& e paa aP" ! o ka kolowaa um ke kolo, a im malai* h, iioomuka e aku mi uu pipi t knki j ko knn, huul'; iko la iui pniui mi mao JajkaJji kuila, a ho luiuuUi uij k*t kowH n knA ilu) kn hoil&Maluwa 'ma u pnlalw h'ilu oia, k wa i hh iiku hi o Cilaiwa u kapai a« la j ku k»I--i» u juf Uma, jJuu* a kaak um k*k*ln '' imu* « Uibm* iw? wk u ktih pnk* K L&uii wiwi, * l'ih--10»