Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 31, 1 August 1885 — He Nanea Kamahao Lua Ole NO BIUTE. KE KEIKI HAPA ILIO A HAPA KANAKA Ka Olali o na Aapuni Hui O AETO ELEELE. Ka Eueu hoi nana i wawahi na pani paa o Ainapo. [ARTICLE]

He Nanea Kamahao Lua Ole NO BIUTE. KE KEIKI HAPA ILIO A HAPA KANAKA Ka Olali o na Aapuni Hui O AETO ELEELE. Ka Eueu hoi nana i wawahi na pani paa o Ainapo.

Unu/iiia no Ko Hawaii Pae A lna. MOKUNA I. 1 KE Ksui ftūa o ka hora eha o ke kakahiaka, ua paoho ae la oia mai kona hiamoe aua a kooio iho la oia me ka awiwi i kona lole, a hopu aka la oia i ka paolo pipi ana i malaaia ai, na kona hoapaani & me kona paa pn anā mai me kona kihei hulahulu mehana a hoomaka aku la oia no ka iho ana i ka auau kai, i keia'manawa ana e iho nei aole i ike kona mau makua oiai no laua e moe ana no, ilio aku la keia a kokoke keia i ke one ike aku keia i kona hoa p&ani e moe mai ana no, ia manawa, kahea aku la keia i kona inoa ia manawa puoho ae Ia ua wahi ilio nei a holo maila ma kahi ana i lohe ai i ka leo a i ke» kokoke loa ana, ike nku la oin, o koi» hoa paani no ka, la manawa lele aku la oia iluna o ua kaikamahine nei me kona hanuhanu ana iho ma kona wanoho iho la ua kaikamahine nei i lalo a hopu aku la i ua wahl ilio nei a koui iho la. ..We&e ae la oia i na wa|y apana io no i mua o kona kaliu hou, komo koke iho la no ka manao lealea iloko o ua kaikamahine nei no ka paanf 5 a o ko laua nei paani koke iho la no ia. A ua hooliala ia ka paani anā a laua nei no na hora elua, a ua nui ka ua kaikamahiue nei e kahe ana hoi ko na hou ma o a maanei o kona mau papalina, aka aole i pau kona makemake paam, aka nana ae la oia ua kosoke loa e paka mai ka la, nolaila holo kokeaku la oia e hoopulu i kona lauoho i ke kai iike ia mai ai no kona mau makua ua uo oia i ka auau kai, eia ka auanei keia i ka paani ilio, hoi mai la ke kaikamahiue a i kahi a ka ilio e noho aku ana iele iho !a no keia honi, a olelo hou iho la no keia e like me kana mau olelo ma ke kakahiaka mua, oia hoi e lioi ana uo oia a kekahi la hou ae, alaila lawe hou mai no oia i mau apana io pipi hou, ke ike ole nae hoi »a wahi ilio nei i ko lakou wahi, houi hou iho la ua kaikamahine nei i ua wahi ilio nei, a pea ae la no ua kaikamahioe aei hoi ana. Me ka nui o kona aloha no ua wahi ilio nei, a aole hoi e hiki iaia ke hoihoi i ko lakou hale, no ka mea he huhu no hoi kona mau makua i ka ilio. Aka aole i pauaho ua kaikamahine nei i kona iho mau ana e ike i ua wahi ilio nei, me kona lawe mau ana hoi i mau io pipi p.&n&, a no kona makemake mau no hoi kekahi i ka paani, a aole uo hoi i hele hou aka ua wahi ilio nei no kekahi wahi okoa aku, aka, hoomau no ua wahi ilio nei 1 ka noho ana ma ua wahi nei, a o ka hana mau no hoi a ua kaikamahine nei, o ka iho mau no i na kakahiaka a pau. Eia kahi mea apiki, i na po a pau a ua kaikamahine nei e moe ai e moeuhane mau ana oia no ua wahi ilio nei. Ina oia e hoomaka e hiamoe, o kona moeuhaue koke iho la no ia no ua wahi ilio nei, a o ke ano nui o kana moeuha ne oia no ka loaa ana aku o ua wahi ilio nei iaia a me kona paani pu ana me ua wahi ilio nei. Ē like me ke ano ma u o ka laua hana i na kakahiaka a pau, no kēia moeuhan® meu ana ona. ua komo i& ke aloha pili p&a iloko o ka puuwai o ua kaikamahine nei no ua wabi iiio nei. Ann ka nai loa o kona aloha i kona peAui iiio, oia k& mm nawa I k»i i»«i Uii» e mau « ike j k* itio holei «4*i m* bot t» Binie ml, h« m«a oU

'hoi k'3 anu o ke kakahiaka iaia, a me ka loihi hoi o kahi e īho ai, i ke kono ]u>i ft loko. A aona hoi keia mau wahi lala r ji mele, penei: "Ke naoe ae uei e ike la I ke ka ii lao i ke aloha Atoaua e alo ae pei Me ko'u hoa i ka makaui". Ua hoomaa keia kaikamahine i ka iho maa ana i na kakahiaka a pau loa a hiki i ka piha ana o na mahina eono, | me ka hanle ole o kekahi kakahiaka iaia i ka iho ana, a aole no hoi i naue aku ua wahi ilio nei no kekahi wahi okoa aku. A i kekahi la o ka hiku o ka mahira ala ae la na kaikamahine mai kona wa-! hi moe ae a makaokaa iho la no kona ] iho ana aku i kahakai e ike me kooa hoa paani, a manina ae o kona iho ana ■ aku, hiki maiia kona makuakane ma j kona rumi a komo maila oia iloko a ■ pane maila i keia rpr.u huaolele, e ku'u kaikamiMne, ke makemake nei au ia oe e noi.o mai oe, aole hoi au e ae hou aku ai.a ia oe e iho hou oe i ka auaa, no ka inea ua loihi ae nei kou iho ana ma ia liana, aole hoi he pouiaikai i loaa mai ia oe, a i keia manawa ke ike aku nei au ia oe ua emi mai kou kino, aano mai iioi kou helehelena 1 ka nana aku, nol&ila aole au e ae hou aku ana ia oe e lielo i ka auau. No keia uiau olelo a koua makua iaia kulu iho la koua mau waimaka uo kona aioha i kaua ilio, oiai ua loihi ka manawa o ka hoomanawanui ana maliope o keia iiio, me ka lana hoi o ko ia nei manao e loaa la hoi iaia nei he hoa paani maikai, a hiki i ko ia nei la e hoi ai i ke kula, oiai eha mahina i koe s alaila hoi keia i ke kula alii o ua kulanakanhale nei, a ia mauawa keia i aianao ai o lawe pu iloko o ka haīe kula Aka, no keia mau 01010 hoi a kona makua iaia j uei, mauao iho !a keia, aole ka lioi e ko ana ko iauei raanao s aka noi aku ia keia : i ua makuakano nei, e oluolu paha oe, e iSō bcm ' a o ko'n ltiliope loa hoi\eia e ihoTai, apopo boi aole hoi au e iho hou a mau loa aku : ia ' ] ma'nawa ae maila no kona makoakaiie ' 1 iaia nei me kona olelo pn mai. e iho I ; awiwi oe a hoi mai oa mamna o ke ka ' ni ana o ka hora 5 o keia kakahiaka, ae la no \ta kaikamahine nei a hoomā- ! ka aku !n no ka iho ana, me kona paā ana no i kona kihei ht:lnholn. Iho akn la keia a halawai akn 1» keia me na wahi i!io nei. a olelo iho la keia i \ta wahi ilio nei. Ke lawe nei au ia oe, a 0 na poino a pau e loaa ana ia oe eaalnna no ia o'n, ina paha no kun ola alaila na makankan no au no ka make ana mahope ou, e ku'u mea i aloha ai, aina no hoi e hookuke ia ana au e ku'u mau makua, alaila ua hiki no. Ia manawa hopu iho la keia i ua wahi ilio nei a owili iho la keia iioko o kona kihei a ! pna loa mai kona poo a hiki i kona hu- ! elo, a hoi aku la keia no ko lakou home. E na makamaka ua ike ae la oukou 1 na olelo aloha a kaikamahine, no | kana ilio, a he hoike ana hoi ia ua pau- 1 lele loa kona manao maluna o keia ano holoholona. Hoi aku la ua kaikamahine nei a hiki i ko lakou ha'e, a komo loa aku la; no oia iloko o kon? rumi, me ka ike ole mai o kona mau fi\akua iaia, hoihol aku la keia i ua wahi iliō nei, a malalo 0 kona moe, a nakiikii iho la keia i kekahi o kona mau hāinaka a paa, a bolo aku la oia no ka rumi aina alawe maila oia i kekahi mau apana io pipi, a hanai iho la i ua wahi ilio nei a maona. A hiki maila i ko lakou wa e paina 1 ai, i ko lakou aina kakahiaka hele aku j la keia a noho iho !a ma ko ianei wahi 1 mati e noho ai, a o kona īnau makua no hoi, ma ko laua wahi mau. A i waena ō ka lakou ai ana, pane aku la ua kaikamahine nei i kona mau makua penei:' E o'a mau makua, ke noi aku nei au ia! olua, e oluolu mai olua e hoi au i fca hale i luna, oiai ua makemake au no ka hoi ana iluna. | O keia hale o ke Kiaaina elua hele, hookahi hale ilaoa ; a he hale ilalo. a o na paia o keia hale ua hoonani ia me na mea nani a pau. a he nani hoi ke nana sku. A no keia a ua kaikamahine nei ; ua »e aiaila iio k,on& mau ea»k»A me ka olelo |m mai- ma na wsb» a p«s au e enakemak'' ai e m©« i 1 o b*3 e wmmm i® «« « k* »*«* jNoimU, i kip»u «P« 1 ke p»is« h'A «ka U m kai

kamahine nei a loko o kona rumi lawe ] uiaila oia ī L.ona mau pono a pau, & hoi- i hoi aku la no ka hale i luna, a hooma- I emae ae la oia i kekahi mmi * o luna j elaa' nona kekahi, ano kana wahi ilio hoi kekahi. ' ' O keia rumi ana i hana ai no kana wahi ilio he rumi pili koke loa ia i kona rumi e uioe ai, a aia no ma ka rumi oua kaikamahine nei e moe ai aia no malaila ka puka e komo aku ai iloko o ka rumi o ua wahi ilio nei, a aia ilokoo ka rumi o ua wahi ilio nei, hookahimoe uui, e like me ka loihi oke kanaka e moe ai, pela no ka loihi o keia moe, a' oia iuq& oia no ka moe oua wahi ilio nei e moe ai, ahe hookahi aniani nui lu& ia rumi liookahi no, o keia aniam ho aniani nana ua like kona kiekie me ke kiekie oke kanaka ke ku iluna, a ma keia aniaui ua wahi ilio nei e kilohi mau ai. Mamua o kona hoi ana e moe, ua hoolako ia ka rumi oua wahi ilio uie ka pika, pa wai hoioi maka, kopa aaia, kahi, palaki lauoho a me ka aila waiaia aala loa, a o ka moe hoi ua uhi ia me na kihei pu'u, na kihei lahilahi silika a nie na mea nani no a pau e pili aua ika moe ana. A o keia mau mea a pau a ua kaikamahine nei i hoomakaukau ai, no ua wahi iliQ wale nei no, 2sana ao la ua kaikamahine nei i oa mea a pau aua i hana ai, aua iho ( uku la oia no ka hale ilalo, a lawe uiaila oia i kana wahi ilio punahele a lawe aku la no ka kale iluna, a lioihoi aku la oia, ama kona ruuii anu i hoouiakaukau ai, waiho akulS iaia malaila Aka, aole i ika kona mau makna i keia mau hana aua kaikamalnne nei, oiai aia iio laua uia ka kale malalo me ka iko ole mai i keia mau kana a ka laua kaikuuiahino. Ama keia ruuii a ua kaikamahine nei i hauai ai i ua wahi ilio nei, uo ua nialama elui, ai loko koi ona pp a pa_g 6 ala mau ana ua kaikamahiue nei, a naua aku la oia i kana wahi ilio, oiai qi& e moe aua no maluna o kon* • wahi moe, a o kalii a keia e uaua aku ai ke waki puka uaku no ia nana no i kana, oiai, ina e moe ua waki ilio nei pani maila no oia i ke panio ka puka oua waki ilio nei 4 me kona ko-a no nae ike kukui o kona, rumi a p>elā mau ka hana a keia kaikamakine ina wa a pau a laua e uioe ai. A aia i kekahi po aua kaikamahine nei i nioe ai, a ala ae la oia ika hapa lua like paka o ka po 4 ala ae la ua kai kauiahiue uei, a uaua aku la oia ma ua wahi puka uuku nei ana e aana inau ai, oiai hoi ke kukui e a aua no, aiahoi ike aku la oia i ua w aki īlio nei, i ke ala ana ae a puka uiiaila kona pop mawahoo ka paku makika a lele īho la njai luna iho o kopa inoe, me kona ike ole mai nae eia kona kahu ke nana aku nei iaia, a no ka ike ana o ua kaikamahine nei ua ala kana wahi īlio, nolaila hoomau loa aku la no oia ika nana ana, ua make make oia e ike heaha la keia hana a ka na waki ilio o ke aunioe, Oiai oia e nana aua, ua lele ae la ua waki ilio nei iluna ma kahi o ke poi holoi maka, a ho-o iho la i kona poo iloko oka wai, a lulu ae Ia ika wsi a puni kona kino, a lele iho la ōia ilalo a hoonuaka ae la oia e uwe nui ellke me k'a uwe ana aka ilio ke hi!i ia e ko lakou kāhu, a aoa ae la oia e3| kaleo nui no ekolu manawa, me kona luu a»a ae i kona hulu, aia hoi helelei iho la kona hulu a pau, a helelei pu iho !a me kona kino holoholona, a mai loko mai o ua kino nei ona i helelei ai i j>uka mai ai kekahi kino kanaka maikai loi atū ka nani. Af ka oi!i ana ae o ua kino kanaka aīa, ikēakula ua laikamahine nei, ku ae !a ua kfno kanaka nei iluna, a o kona helehelena, he oi aku kona Ui ame ka nani o kona maa hefcehelena, a o konā maa owili fauoho uliali hoi e kaawela ana ma!ijna e kona maa poohiwl, half ae īa ua kino kanaka nei a hoi aku !a maluna o koan moe po no a moe aka la. E kuu poe ijoftlōba e nana nei I keia nanea, e wehewehe iki aku au ia ookou ike ano o kei# Mno kanaka, okelakioo kAOAka » m k»ikzmuhim mi i ike td,ummQ kb keikī kw*» > l* illo a hapa hei i ke kenake» o\mh m>o he oi aka k» nw\ « me ka asafVaf wA* bm he Ia« oa# e !o«ta ai m® nef« rji«o m ti«i h p&u o h&ml&im)*. I tpau.\ tur La Js* '.In Amir<U«l i kH ki M* 1 U ** 1«!«, «|« l!Wi *