Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 31, 1 August 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea noi i ele a kau i ka Noho Moi o Polokane. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea noi i ele a kau i ka Noho Moi o Polokane.

MāMOLI O ka ano e ana 0 Liona, ua ka moopuna a Petero ka N4U.-.M* ptfali e huli hoi iakou no me na pio, noiaila ua^|fj|fesi la lakou ahiki 1 maa o Kale a haawi ia aku la na pio, & a«?s£j|MSpai la ke Keiki A1 īi kekahi o Ika lawe oua ke»Ski alii a!a ahiki i ōpio, ua pane aku !a oia i fcB ?, lofiKi Alū o Helene, o kou hoi ana no hoi ia, a eia hou mni nei ua makemake pāha kekahi ko'u kihapai, a eia •#a!e 110 ka IMBE ia oe, Heaha kau o ka hiki anaē4frt> Pelekane nel? Aole niw he lo!iWjHkku o ka pane ana mai 0 ua ala. Pane !n ke alii opio, na hoohalawai $HRaī au me kekahi hilaio ano e, e ptH nou ame kou pukaua, oia ō hoolala olua i ko olua manno e e kaili i kuu wahine 4 lieaha nōlanoi ko olua mea oka manao anaWWAa pela, me he mea ala hoi he maunana ino ka'u o lea hana ana aku "-malnna o oukon, ona hana maikai a pan oia kai haawi ia aku i aa alii o Europa, eīa 1 ka, ma kahi o ka maikai e panai ia al^u n | ai ia oukon, he ino ka mea e loaa mai I aua, nolaila e hoopaa ana au ia oe alii|kiika wa e loaa ai o Liona ia'u, a o ka wa paha ia e hoouiaopopo ia ai li nialuna ou a me kou poe, I ka lohe ana o ke keiki alii o Helene, ua kulu iho la kona mau waimaka a nonoi aku la oia ike alii ia Kale Keoki e hookau mai iaia e hoi i koq£ aupuni, tae kona hoohiki pu mai aole oia e hana hou i keia mau hana ku ole ī ka pono. I keia manawa i pane mai ai ka XJi Lo8»»hi!a, E kuu kane, aole oe e hookuti aku īaia. e pono e hookan aku i ka hoopai Inaluna ona, oia hoi eTi ia oia iloko o keia mau la me ka hakalia oTe, 5 i ike oia ī ka hna 6 kana liana I manao mai ai oia owau kana mea e kii mai a! e aihne, me ko lakou manao kUhihewa paha, he wahi lihi hoihoi kekahi o ko"u pnuwai no lakou, ona keiki alii a pan 1 0 Europa aole he mea a ko'u manao e loīi akn ai no lakou, aō ka poe a pau ehoao mai ana i keia hana, he make wale*no ka nku hoopai. I ka lohe ana o Kale Keoki i ka mnnao o kana wahine, ua kulou iho !a oia ilalo a Huliu, ea ae !a ōia a pane aku !a i kona Puoku e hoopaa aku i na pio 1 ilokōoka hale paahao ma na rudif paa loa. I kalohe ana o Petero ka nni, ua' hao aku Ta kona mana a paa ana i lra ha!e paahao, me' ka ehaeha nni, a i ka' hoi ana mai o Petero ka Nui, na kau- 1 ohaia aku Ta na poali a pau e hele maī e malama i fta alii ahiki i ka wa e loaa ai o Liona. Eo'n mau makamaka helulielu o kā moolelo o Kale Kecjki, e w&lho iki ae kakou ike kamailio ana no K&le Keoki, a e halī ae kakou ao na hana a Liona, ka ihu kani ona pall kuhoho o Kelene, ame kana raau hana hookala kapaa. j lb Lioo» e liolo ndi iloko ok& hihi- j mbh i&au, h u&ku hele an*. i uka a 1 i»i, «p» aoa m& m jma aeiho wo» «waw«, f an ana m tr»b*waf e p5? fika !a m« n« j;>ua )/#. U hīhil h'ū, « hwmmk* iitt !* » ihi» nuh'' «m o* !« « mm «k<? 1 t* i mm t * m*jpnm i* i ktm mwt \ hmwMa: m f/o w* %*i#| Imekal p«3idk.Bi o fc* m* m*i mt <> 1

keia wahi, nolai'a ke lioohiki paa aka aei au pa& ka inoa\o kuu mau kupuna, aole au 0 hoi ana i kuu aiūa lianau aia wale ao a hookoia kuu makemake, oia hoi, e lilo ke kbikamaliiiae alii a maua i kii mai nei i waiiine na'u, ala,ila kaili āaai au a paa uia kapoho o kuu lima, a o ko'ū Imanawa auanei ia e haalele ai i | keia wahi a huli hoi. aku no kuu aina haoau e ike i ko'u mau haie lua, ke hoohuoi ala paha kona mau paia i ke' kia6 r o ko lakoa liaku e luaiele ia nei eke anu o keia mau kuahiwi, a noho iho Ia oia hoomaha. Oiai oia e hoomaha aua, ua pii mahnahoa mai la ke ano oiaka poniuniu o ka pololi ia ianei iloko o na jr§ « loa, nolaila ae Ia keia i kekahi &m ©lelo: Akahi no au a ike i ko'u. pololi, ahe kea ka boi keia a be kuahiwi ai ole, a hoomaka aku la keia e iho ma kela huli oke kuahiwi. laia e iho nei, e kiei a e halo ana hoi, ua loaa aku la iaia kekahi meheu \ wawae Jia hou loa, me he mea ala o ka 1 hala ana aku no ia mamua ona, ua nui! loa ae Ia ko Liona hauoli no ka loaa o ! kana mea ai. Nolaila hookolo aku la oia, a iaia nei e hookolo ana, ua lialawai koke r »ku Ia ka ike a kona maka me kekah'. dia nui, mamua o kona ike: ana ua hoomakaukaa mua oiai na mea a pau e pono ai no ka lele ana aku ma- ' lūna oua dia nei, aka ua ike e nae ua dia nei a lioomaka aku Ia oia e liolo me kona mamn nul.

1 ua dia nei e ho'o aaa, ua hoomaka atn īa o Liona e alnalu, pupuu a boo*! leipHlanao Lioua maliope o ua dia nel, !ft!an aVn la 0 Liona \ k6na 111 au wnwae hopp a tiapa! a? 1a iloiiia a liootel aVn la i ka Ihoūua, aia hoi \ia lele foa se 1« leona tatoti, a la!au ae !a oia 1 lc«»a eu īna ma ¥oua puhaka a hoowalea atn !a e kaha. ī liR pan ana o lea i!i o lee £ia i ka !o!e, na tii aleu !a oia i ka wahie ha'iiibati mai !a a nni hoa iho !a i lie ahi a a, knnn akn la i kekahi ?,oao 0 ke c!ia, : a moa hootnr>!ra a"kn !a e ai a paa ia I aoao. !n!an hou aliu !a oia i te!ca!ii ao- ' ao a \oa7a hou a!m !s, a i ka 1 pau aua ' 6 ke c!ia okoa, ua maoua pouo iho la I oia, a o ae !a oia ī ke o!i 1 maa ! maa ia- : ia penei: Fa hiki mai o keoni ptīīu, «a ha!a alm nei o hana!e. "Mahope iho ua hanīe atn īa oia hiamoe malaīo o kekahi kumn !ai a kauai ka uana aku !a o ua o Lr»uh. Ui ! ai 6 Liona e īilo ana i ka hooipo me Niolopua i ka aina moeuhane pahaohao. a 1 kona aīa ana ae, na noonoo iho la oift e huīi i wahi noua e hooīuoīu ai, nolaila huh hele aku la oia nia na pali a me oa puu a loaa aku la iam kekahi ana nui, a manao iho la ia malaila oia e liooluolu ai. , £Laale aku la oia hiamoe ,ma ia po aliiki i ke ao ana, a ua huli hele aku laoia iloko o ka ulu laau a. o na holoholona a pau oia kana mea e ai ai, a po hoi ao oia maloko o kona mau lua, Peia ko ianei noho ana a hala na mahina elua, ua hoomanao ae, Ia keia e iiio i kai o ko taoua e hoomakakiu ai i ka mea a lakou i manao ai e kii mai> oia hoi ka Ui Losehila. laia nei e hoomau nei i ka iho i kai o, ke ua hele oia. «o Uopkahi pule, ua puka aku la oia mawaho o ka u!u laau, a malaila oia kahi i hooluolu ui, a he po a elua ao o ko iauei uohu mm malaila, ao ka ianei hana o ka iho mau e hakilo i,ke kulanakauhale, ai li,ekahi po, oia e aua niawaho o ka pa alii, ua lohe aku Ia oia i kekahi hauwawa ano lealea, .ku iho la oia e hoolohe, a ua maopopo iai a he anaina lealea Jtela na na alii, e pono niie heīe e oaea, Holaila, huli ae'la oia a he!e aku la ma keka!:? o ka pa aīii ma 1 k& puka komo. ' Oi#i oia i hiki aku ?u iuah-ila, aia i#oi ioftkaaiiiSiia e komo hiiikau ana m* k& ms& ua ue bi lakou 'o kopio iloko, ua komo eku la ua o' ī-iom a ikj* la e inu ana e huīa aua m aīlf. Xa Jftkou nei e nana ht<:- ur ' le afeu Ja o t/iov& n ma ka puka, niniiia &ku !a oia J kekfihi w«hi keiki', «uhha ka HS Lonehila, k« mm hni i k»tiknn a poni kfi w* Ttnr *k« I* kahi kf:i\si, aoJft i puts ruai, «* ka?i ks«* s pnka' rnef aīa )\h kuhllīal.i «u }tt 'h-, fj: '>H & les» »*f bo ? !"J na pil»» mtif k r > Ijwk* «« ai«i o K **i jU**bī!», is!b«9 eu*f 1« lAoau, o m f,'i ©*!,

aneUeela? Ae, vrahi a kahi keiki, oia no kpa. Ma ka uana aku aua Liona nei, aole v io xto o kana mai o ka n&aj, a o ka mea no ka ia o na keiki alii e kuko pei iaia, ua maaiao au aole paha i kupono ia'u ke lawe aihue iaia, aka o ka li|q iioi o ka hapalua oke aupuni o īleleiie īa'u a noho alii hoi au maluna o Sslene. Nolaila, e hoomaka no au i ka'u apana hana i keia po, a i keia po no ola e lilo ai ia'u. Ninau hou aku la o Liona i yj>p* wahi kamaaina, auhe» kana kane? Pa* ne mai la ke kamaaina, aia no iloko o ka Haleahi. Ahea puka mai? Aoī[e e — ? |>uka mai, manao iho la o Liona o kft wa leupono 'loa la ī k* kaikamahine alii. nn Tn kane me ia. 7 - | Oiai na aliiwahine e nanea ana ika | nana hula, aia hoi he iike me ka anapa ana aka uwila e hoo'ele pau ana i koka malamalama a puni ke ao helookoa ike sekona hookahi, pe?a no o liona i Jele aku ai mai ka puka komo aka & hiki i kahi e noho ana oka Li Lc»ehila, lalau aku la o Liona i£a Uni Losehila a paa ma kona iima, aua Eke oia ia Liona me he wahi puolo pepa ]& e hiiia ana ma kōna poll, a hoomaka ' aku la oia e hoio me ka mama nul, ao. ! le i hala he 10 minoie ua nalowale aku !a o Liona me kana puolo mak&m&e a ho!o pololei aka la no kahi aka molra ikn ai me ka manao aia no la ka moku.

Ma ia po a Liona e shai nei ikA Ui nft hiki akti !a laua ma i ko fti o k» moko, iH nana aka ka ham aole ka moko, nolaila hu!i hele aka 1» laoa nei ma kahakai a loaa aka la kekahi waa lawaia, ae ka mai ana hai kekahi wahi moka kiakahi, hookaa ae ia oia i kana ukana mamna a hoe aku i la no kahi mokū kiakahi, Ia lana i pi!i aka al ma ka aoao o ua wahi mokn nei. hapai ae 1a yia ika T7? Jjosehi!?, a pii akn !a o L'ona a lana o ka mokn, kahea akn !a Ika poe © lana aole nae he pane ia mai, huli hele aVu Hi ia lalo aole he kan&ka, nolwla akn la oia ike kaikamahine aMi ilalo oka nokn a pii aku !ā oia ilnna a hin ao ?a ina pfea, h lalan aku ia Ike kanl&hao oI» heleama a hoomaka &kn la e hio, a i ke kaa ana o ka I heieuma, a&hoi mai la oia ekai ka ; hoe me ka m&nao haaoli» & ke &010 ak : hox ka moka. Ma keia wahi e wehewtbe iki aka au !ia oukoa ike ano oka ka Ui Loeehila hana, Mamna ae oka holo aiia oka mokn, ai ka wh hoi a Liona e liuki 1 ana ika helenma, na pii mai la uā' Ui nei a !kfe aka la e liaki ana nō o Liona ;1 ka heleama, hoi hon aku la i a | wehe akn la i kona mau kapa a patu a koe kona kapa* lahilahi, puolo ae kona mau mea «akamae a pii aka la iluna oka moku t nana aku la oia, e pnpue mai ana no o Lion» ika heleuma, iaiau akn la oia i kekahi pap& a hookua aika lā iloko 0 ke kai, a aole hoi he wahi mea a alawa iki mai o Liona 1 hope, nolaila hoohehee iho la ke* ia ma ke kaala a hanle iioko oke kai an akn la a hoolana aku la i kona umanma ilanao ka papa. Hao akn la ka makani, ahe kipa waie no ka aa Liona nei Ika hoe uli, me ka manao eia no la ka manu ika pnnana, eia ka ua heo a o ka hala wale no ke waiho ana. I Ui Loeehila e paiauma liēle nei ! malana o kona wahi apana papa, ae ake ana hoi ka manao Oka pae aka 1 ka aina, aole i lialio pae aka Ia oia i ka aeone, hele aku la oia ake one maloo, hali aku la oia a nana i ka moka o Liona e holo ala, pane aku la oia i keia mau wahi hnaolelo, ke holo ala oe e na koiohe nui, me koa manao palia aia au me oe kahi j iiolo pu ai. E waiho kakoa ike kamalllo ana no ĪAann m m «I» 1 ke k«!ameka TTi Lohoi e hoka ana ika aeone, a e hnli m kakon # mm I* Eale K«oU • a* \mm mau ukall, kona Puoka &m* na ai«helfl 1 ka aMoowa 0 ĪĀoiih f k»H! mal *f » fca Vi oa hoom&H m&i H m Ntita * poiU ĪAoūh m* k* lakoti m*9 mm k«a«. aka ofa tm f ) mw & jp«9 h* mm op*tr wjh!<e no Utfo, mVa um m pmMiU oiā m« 1« m»tt am 4 wr«i *mt} feof nw* m lam %mum 44bipm