Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 32, 8 August 1885 — E MALAMA I KE KULANA AU E KU NEI. [ARTICLE]

E MALAMA I KE KULANA AU E KU NEI.

E hoaahu ia oe me ka hoopono, a e kui lima i ua mea a pau maluna a malalo iho ou, me ke aloli» hookamani ole. Alaila, e liilinaiia feau mau hana a pau. E ka Nupepa Ko Hawaii Pae Aina. E ae mai ia'u e kamailio pokole aku uo keia mea. Ke kamailio nei au ma ke ano o kekoUi mau kulaua i nolio ia e ua kanaka Hawaii ponoi, e like me ka'u ike iloko o na makahikiloihi ihala ae nei. "* He nui ko'u mahalo a me ka paulele i kekahi mau Hawaii ponoi, oiai lakou ma na kulana oihana, a hiki i ko lakou wa i pau ai, a i Uaalele ai, a i make ai paha, no ka men, na noho ia ke kulana ( me ka hoopono a me ka maeuiao, a ua, hilinai ia hoi; aole i kulanalana e like me ke kanaka e noho ana maluna o ka! ueho i haki kekahi wawae, Mamua ae o kona kau ana aku iluna o ua kulana nei, ua lawe pu aku la ia iluntf oia noho ana kulaiia 1 kona alolia, kona hookipa, kona heahea mai, a me kona ike mai i na kanaka a pau loa, mai ka mea kiekie a i ka mea haahaia, mai ka mea nui a i na keiki liilii. A ua pa* hola mai la oia maluna o lakou i na kukuoa malamalama o ka hoopono. No keia mea, ua lilo na mea ā pau e hoopuni ana iaia a me kona kulana, i mau: pou, a i mau kaula, a i mau makia, o' hoopaa pono ai 1 kona hale lewa, a ua hiki īaia e kaupaona i ke ano paulele mai o na poe a pau noua a me kona kulana. O keia ka'u ipaulele ai me ka mahalo nui. O kekahi poe kauaka Hawaii nae, aole loa pela:— Ua okoa loa ko lakou ano a me ko lakou hana, mamua ae o ke kau ana iluna o ke kulana oihana a, ua okoa loa no hoi ka lakou hana a me ko iakou ano i ko lakou wa i kau aku ai iluna o ke kulana. Mamua, he ike oia ia oe, he aloha mai, he kunou mai, he pa mai kahea, aka, aia nae a kau aku la iluna o ka oihana, alaila, aohe ike wale iho ia oe, ua waiwai ae la kela, ua kāu ae la i ka hanohaweo. Aia iluna ko ia la mau maka i ka lani e nana ai, e helu ana i na hoku; hookapakahi iho la kahi papale, e wiliwih ana i kahi kookoo, me ka pua o ka uahi o kahi ciga. Aohe ike wale iho ia Malio !— Ku iho la oe me kou inau hoa a oukou i holoholo pu ai o ka wa liiiii, a nana aku la mahope ona, a i holo la. Ka ! Kupaianaha oiala ? I ike mai no ka oiala ia kakou, i ka wa e loaa ole ana kahi oihania, i loaa ae nei ka oiha"na, kau ae la na maka iluna, aoiie ike wale iho. Mamua, he wahi ano aka kuu iki mai kona, a he wahi ano hoopono ikl hol, i ka wa i loaa ae nei o kahi oiiiana» he oi ae la o ka hookano me ka haakei, a he hooko pono ole i na mea e pili ana 1 kana oihana, me ka hoohuoi ia e napo€ a pau e hoopuĀl aka ana iaia, O keka hi o keia pw, ua ano pa'u ka hilinai la, % oiai no iloko o ka oihAua e nolio aaa, oa haule ka koopouo ' <> ke kūlm& ol hw& t mbo nm O h»m I ao!c- ai, a im be mm Uki, " E awiUina i ke au e ku B* wif $ 'm o U-

kon, i loaa io ka oihana loio; ahe mea. pono ia e pouo ia a e !awelaweio aae ka hoopono, aka nae, pejbe& hoi ia e hoopau ia nei ko lakon man laikini, a pehea e lioopil mau ia nei I mua ona ahahookolokolo o kakou, no ka apiki ika lawe e i na dala xne ka hoopaa pono ole ina hana i waihoia ma ko lakou lima ? He aneane e hapalaa kakini onapoe Hawaii ponoi i hoopauia na laikini 'no keia man hana paewaewa ! He inea mākehewa na hoolaha ana ma na nupepa, ekahea ana ina poe a pan e hele mai ia oe, ooe ka loio, oiai, lie mau haoa paewaewa kau ! Nati hoi e hana pono ole, o ka lahui ia ae la no ia, o na loio Hawaii, aohe hiki e hilinai ia I!— Oiai au he Hawaii ponoi, ua makemake au e nalo aku keia mau mea, a e olelo aku, " E malama ike kulana au e ku nei Heaha no la hoi ko kakou poe līawaii e hoomaunauna nei ina kulana ? A heaha no la hoi ke ano, i hiki ole ai ia lakou e ike mai ia kakou Hawaii ponoi, i ka wa e kau ae ai i kahi oihana ? Heaha la ko lakou mea i hoolilo ai o na poe kiekie wale no, a i ole, o ha haole wale no, ka lakou poe e kamailio ai, ahe ikeia aku ko lakou makemake ole kole e kamailio ai me oe ma ka kakou, olelo makuahine ? Heaha hoi ? Heaha la ? O kekahi o keia poe Hawaii, he poe lohe ole i ka namu a ka haole, eia nae, e loaa e ana ka ka haole mea e makemake ai, a o kau hoi o ka ili hookahi e hoole ia mai ana. No keaha keia mea ana pela ? He hookae paha ? Heaha hoi ? Heaha la ? Make ne hoi kakotr Hawaii ia kakou ! E hoopau i kou ano hoopili wale malaio o ka manao ana he kiekie oia la a he haahaa oe, lie haole kela, ahe Hawaii oe, a, " E maiama ike kalana au e ku nei !" Hawaii Ponoi.