Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 38, 19 September 1885 — NO KE AHA I KULAIA AI NA MEKIKO I KA LA 16 O SEPATEMABA. [ARTICLE]

NO KE AHA I KULAIA AI NA MEKIKO I KA LA 16 O SEPATEMABA.

I ka la 16 iho nei o Sepatemaba, ua hoonuauua ae na kahakahana lole waihooluu like ole o na pahu hae o Honoluiu nei i ko lakou mau kahiko maa, a no ke aha mai la ia? Eia kona wehewehe pokole ana. I ka wa mamua aku o ka makahiki 1800, e noho aupuni panalaau aua o Mekiko no ke aupuni o Sepania. E auhau mau ia ana lakou i kela a me keia makahiki a hookupu aku ia Sepania malalo o ka waha o ka pu a me ka oioi o na elau pu a na koa Sepania i hoonoho ia ma Mekiko e malama i ke Kiaaina a me na mana aupuni Bepania. A i ka wa a Amerika Hui i kaua ai a kuokoa mai na hookaumaha ana mai a Eneiani, ua lana haakei na manao o na Mekiko e hoohalike me Amerika Hui, i kuokoa ai lakou mai ia Sepania mai. Nolaila, ma ka ia 10 o Sepatemaba, 1810, ua ku ae kekahi kahunapule Katolika, o Don Miguei Hidalgo T Costilia kona inoa a alakai aku la i ke kaua e hookuokoa ia Mekiko md ia Sepania mai, ma ke komo ana aku a lawe mai ia i kekahi mau kulanakauhale o Me kiko e noho mana ia ana e Bsyaaia. Oiai o na kamiauia o na kulaeakauhale he i>oe Mekiko no lakoa, a u'-. ui'ahuiI hui no paha uo ke£a ohumu kaua, | nolaīla īh keuio ana aku w-i o keia ; aiakai <> im M&kiko iu>: uu. Mekiko <; imh&i »as mahio oa», ui komo pu m&l !« m knmmim <> kela knk'.-ak&'i-kb\<c h hw<: )ti HA: h. V h fc |r u M4>ktk<* l ;►* vūLi L,ofao

Meklku u Ef.&xid ae !n i e* waiwai pio ca ua kos a me ka poe e Lalial aua aaaliope oas, lue ka hookoe ols i dala noaa, i'.-la kt> lakou boebs kuua a liiki i ka la a Sepaui» i bookaa mai ai o ooiio kuokoa lakou, l'a liiuke ko lakou aiakai aoliB o Lala, aka ke uiau !a no uae ka inakaiaaka o ua hoomaoao aua uooa, a oia ka uaea a na Mokiko e lioomaiiuo mau utsi i ua la 16 o S®paieDiaba a pau. I keia uiakahiki, oia ka piha aua o ke kauahiku kuuiamalima o ko Mekiko mau makahiki o ka noho aupuui kaokoa aua, a oia mai ke kumu i īke ia ai ua hae lehulehu e welo aiia i ka Poakolu iho uei.