Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 44, 31 October 1885 — NA NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII

I koia la « hali hoi aku ai ka da oo Kapilakiko, Ua hala aku ka Moiwahiue lolani i ka Poalua nei i Waimaualo, a e hoi mai uua i keia la. Ma ke kolama ekolu o ka aoao akahi 0 ka pepa o keia la, e hooipo hou ai ko makou peie heluhelui ka īnoolelo'o Rueiuia ka Naui. I ka la apopo e ku mai ai ka moku- - -»hi-"A«strslia" ma Honolulu uei mai Kapalakiko mai no ka holo loa aku i Nu Kilani. E hoomaemae hou ia aku aua ka moku kuna "Neti Mela" a makaukau, alaila holo malalo o na ona waiwai hou o ka mahiko o Lahaina oia o Oamphell a me Isōnberg. I.ka la o Okatoba nei, ua hapau mahoe mai na ka wahine a Manuhia o Nuuanu Honolulu nei, he elua mau ; keikikane, a ke ola nei me ka maikai a hiki i keia la. E hoomaka ana ka Luna Āuhau 6 Honolulu nei i ka ohi āna i na auhau o keia apana maleko o kona keena hana ma Kapuaiwa Hale, Honolulu, i keia Poakahi ae, Novemaba 2. O ka manawa lawe leta mawaena o na panalaau o ba hema a me Kapalakiko malalo o ka aelike hou e hoomaka ana toai Novemaba aenei aku, he iwakalaa la. Ma ka hoopii koi poho 82,500 a Mrs, Jackson ia J. H. Lovejoy, no ka haawi mau i ka rama i kana kane, i maa o ke kiure haole, ua hooholo lakou e haawi 1 ka pomaikai no ka mea hoopii i '$350, aole hoi me ke koi poho piha, Ke kakau palapala hoopii mai nei ko Waimea Kauai poe i ke Kuhina Kalaiaina, e kapili ia akn ke alahaka e kaulai ia la o Waimea a hiki i kela kapa o ka maliwai i hiki ai i ka lehulehu ke hele mai maluna o ke alahaka. E hoo koia aua anei ka oukou noi? Ua hoopau loa ia ka hoopii kue e knlai ana i ka palapala hooilina a ka Moiwahine Emma Kaleleonalaui, ma ke kahea ia ana o ka mea hoopn i ka Poakahi ibo nei aole i hiki ae. Nolaila ua malaelae ke ala no ka Palapala hooilina, "aa tr>alu ke kola'aolielele pueo." Ua hoike ia maloko o ka nupepa Pnkiki e hoopuka ia uei tna Honolulu, o ka nui o na leta Pukiki e hoonna ia nei mai Hawaii aku a i Potogala a me kona maa panalaau i ka makahiki, aia ma ka 19,000. He hoike ana keia, aia he loaa nni o ka oih&na leta iloko o lakon. I ke k»kahiaka poniponi o ka Poaono h ala, o&.eiwba 24, ua hoauia no ka manawa mua loa ke kipuia ana o ua pu he 21 ma ka batari hou loa i knkuln ia iho nei ma Kakaako, e pili mai la i ka pa hookio lieaa hana o na aina no ka hoohanohano ana aku i ka hoi ai\a raai 0 ka Hooilina Kalaunu mai Hilo mai. Ma ka Alameāa o keia la, eholo aku ai ka Hon. S, G. Waila i Kapalakiko a hala loa aka i Wasinetona a me Piladelapia mla ka !jana pili i na alanui kaa ahi, kekahi o kana mau hana pookela o ka hoeueu ana maloko uei o ka aina. E pau ana iaia he elua malama ma keia huakai, Ua loa ae i ka makau huli opiuma a ka hope Ilamuku mauka iho o ka hale ipu kukuī o ke awa siei, i ku po Po-' alima i hala, he eke opiuma i hookuu ; īa iloko o ko kai me ka manao o huua; mai aa mftka aka o ka poe e hoomaka i kia »ei ina opiama hookomoia mai.! Aia maloko p keia eke, he 9U mau tini i opiama, I7a hopuia he elua man pake 1 hoohuoi ia ua komo laua i keia hana, aka ua hookuu ia mai. Eia na ohaa i paa ma ka papa inoa 0 ka Alameāa o keia la no ka hol? aku 1 Kapalakiko: Hon. A. F. Judd, Hon. S. 6. Waila, Hon. H. A, Widemariu, Hon. F, Brown, W, G. Irwin, T. May, J. Oafc, ka wahine a me ke keiki, Mrfe. J. Hyman, Rev. Jas. Taylor a me kana wahine, Rev. A. A. Starges, Willia'm Center, L. B. Oanningham, E. A. Bieleburg, M. GroBsman, Mi, ame M:rs Waeen, Mrs. Saubbary, Mr. Robprtson /Siguor Farioi, Ohas, Thrower, A. Marchand, MHe. Bmma Hopf. Mlle. Mane 2Sora, Mībs Helen Avery. Ua lohe mai makou, mahope iho o ka puka ana aku o ka makou pepa o ka la 17 o Ok»k>ba, m> ka mea e pili ana i ka hiki ana mai o ke Kauka la-1 pena M. ooto ma Honolulu nei rae ika I e lapaaa i na mni iaa I pal*im ae la k* Peresi&ena o ka i Ola i iiB kaaka la, a ua haaw! akn i nn ! hooia, « oku ke aapuni iaia i f2<>Oo o ! ka naakahiki a ha 0300 makana no kffa ' & tm mal Jepern e oU aja msle j na Lapaau »n% Kolaila, &e kia ' kmkM l*pma& L*- 12 m f J<v< ' koaa lapeau ana, a sia i> pau \nn j k» iialemai !epera ma Kak&ak»; ■ '

Ua !ohft m#i malou, e LoopalapoU hanai pipi kekahi poe ma ke knl« o IhHhiUaakea mni kela wa alrq. Ke loan mu nei na poo pipi tDsi Kaa mai, a e hooiaau ia aku ana P*h» k» law© mai « hiki i ka oha hane,ri ka nui, aliula hooki. .1 k& la 15 aejiei o Novenaai>a i maMoi» ai e liaalele ana kekahi moku pea ia Liv«pulu a holo ae i ua mokupuni e kooili Pukiki lima paahana ai a lawa, holo mai i Honolulu nei. Ma ia hana ana e hoala hou ia inaī ai na noouoo no-ka-Jiaoma«-ia a ka lawe ana mai i na Pukiki. I ka hoi a 8 kakahiaka o ka la Sabati i hala, ua ku mai ka m6"kuahi "Zealari]3ia" ma Honolulu nei mai na Panalaaū mai oka Hema. Ama lia horn, 11:30 no o ia kakahialea, ua naue loa aku oia no Kapalakiko. Ua kau aku malima ona o Col. G. W. Makapolena ame 3,7 pake. Ua hoouna aku hoi ka Hale .Leta, he 2042 mau leta a.me 014 uupepa. oka puali keaka lio a Fryer i holo aka nei i Kikane, ua lohe mai nei makou, ua hoomalu ia m£. Nu Kilaqi a hala ua la he ka.naivKa mamulio na rula hoomalu a ka Papa Ola no na holoholona komo aku iiaila. Ua manaoia uo hoi, e like ana no na haawina pela ina ] e hiki aku ana i Kikane. Nolaila, ! ke hamo la ka mea nona keia puali ke aka lio no ka nui o kona mau lilo I kela mau la hoomalu hana ole. Ua kau mai nei ke Keiki a ka Moi o Ualana maluna oka moku Hoknao i mkali ia e kana wahine a me ka laua keiki uuku, ma ke ano ohua holo hoolana mai i Hawaii nei, Eityaiae ka mea kaumaha, oiai ka moku ma fea moana e holo mai ana e ku ianei, make iho la ka laua kamaiki. Ma ke ku ana inai iauei, ua apo aloha mai kekahi Samaria Hawaii a hookipa aku la ia m,; koua hale ma Kalihi. Ua noi mai o Palanike (Hon. F. Brown) ia makou, e hoike aku i mua o kona poe koho ma k» apaha o Ewa a me Waianae, oiai e holo aiia oia i keia la no Kapalakiko, no ka hooluolu oīa kino, eia, aole oia e mahuka ana me ka manao hele loa, aka e hoi koke mai ana no oia, a holo moho hou uo oukou i keia kua ae. lua he euemi kekahi e liokae aku aua_me*na oleio ua haalele oia ia oukou, plaīla e hoole aku i ka oiaio ole. 1 ko makou nei keena kekahi kanaka hookaa auhau o Manoa kahi i keukeu mai ai i ka hana ole ia o ko lakou mau aia hele, kekahi wahi o na alanui» aoie e hiki ina kaa elaa ke hele aka a hele niai, uo ka paa loa o ke ala aupuui ika laan ooi. Ama kekahi man wahi aohe aknui na paa loa i ka uhiia ena nahelehele, Oial ua hookaa piha lakoa iko lakon anhau alanui, aka mea haohao iiae īa lakou ka īiōna el* ia oko lakou pomaikai ī aahau ia tvi lak»ti eke aapuiii. Ahea e pan ai ko lakou hune alanu i?