Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 44, 31 October 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane.

Helu 32 IA LAKOII NEI e nanea aaa i pii, īko mai īa na alii a pau ia Kale Kooki na aahu i koaa aahu kaua, p kaiewa ana hof kana pahi kaun ma kona aoao, a o kana laau ilie ma kona | lima, o kfna koi kaua a me kana kaka- ! ka e liaawe ana ma kona kua, a i ks nana aku lioi 1 ua en nei o Pelekanp be ku i ka welmeli kona kulana. ' I ka ike ana o ke kaikamaliino alii 0 Deueraaka i keia mau mea kaua a Kale Keoki, ua hele aku la oia a pili, ma kona aoao, a pane aku la me ka! leo o!u waipahe, e ke alii, he mea kau t»aha aha keua au e lawe nei. " . . TTe mea mau ma ko makou aiua ma' Pelekane, ma ka pii aua o ua liuakai, alii a pau no ke kuahiwi, aolp o uele ko lakou paa aua me na mea oiai, aole no e nele ua poino e hiki mai t ftna, co ko'u maa e like me ia, pela wau e paa nei i keīa mau mea| kaua, a oiaī no hoi he kuahiwi maliUiui lon |keia la'u, a aole au i ike aku i ua poiuo © i!i m»i ana maluua o keia huakai, nka ua ke au oka manawa e m»i. Ke manao nei an, aole paha kakou e hlki sku i ka hap«»luq o keia pla kuahiwi, alaila e halawni aua kpia mau mea kaua me kpkahi heluua pui o na I hoomakaukīiu uiua i«, uo ka fe>pu pio sna T2si ia'u n tae kuu wahibp, Eolaila nole au e haalele ana i k«a ftieā kana. Ko?ai!a i oe a me kou ohaßt. e mihi mns mai oukou i ka oukou mea i hana fti, alaHa e hoopakele '««♦ ati ia oe a we kou ohaua, I ka lohe ana o ke knikamahiue alii, ua kauiuaha Ton ia oi», a paneT mai In, ao!e a-o i baua i mea ekuei kou haßohano a rue kan aliiwaliine. Paue aku 1a o Kale Keoki, iia ke au o ka «auawa ē hoike mai i na kahoaka o keia la, a nalo aku la laiou iloko o ka o)« la«u. Ma kwn wahi e o*u poe helnhelu, © w&iho iki ihn ai kakou i ke x kamailin aoa ōo Kale Keoki ma, oiai lakou iloko 0 k8 ulu laau, a e kamailio iki ae kakon no kona mau nait« e hoomakakiu akii' uei mabope a īne ke kauoha a i Petero k» Nui ia lakou. i * Oiai ka haakai alii i ualo aku ai iloko o ka ulu laau, ia wa i kanoha ae ai © Fetero i kooa m«u hoa, e ku laina, hft manawa ole ua ku ua mea a pau, a e kali aua o ke kauoha hou uiai. I ka ike aua o Petero ka , Nui ua aaakaukau koaa uiau uaiia, ku mai la oiaapaue mai Ia: E o'u mau hoa na. [.ita, o keia ka la e kal»e ai as|, koko o . ko kakou uaau, alii a me ka kakou, uo- ; laila e Uookolo aua kakou mahope o uie he poe moo la e kolo ppa i ka | uahele» a e uaua hoi i ka hele qna a ko ( kakou alii. Nolaila e na Lioua o Pele- | kaue, mai makau a uiai kaualua e moi ui x ko oukou mau koko uo ko kakou mau alii opio, uolai!» i keia mauawa e loomaka aku ai kakou e pii "me ka bele mahe, a i ko . knkou wa o lohe ai 1 ka ieo maokioki o.ka o)e a ko kakou haku opio, alaila o ko kakou wa no ia e kuupau aku ai i ka holo o ko kakou mau lio. ; I ka aaaka,ukttu aua, ua kau ae Ia lakou maluua o ko lakou mau 1i0,.a kai aku la uo ka ulu laaa e hui me ko lakou alii opio, a ia lakou i kapoo aku ai iloko o ka u!« Uau, na hele aku la lakou me kn w.iīn ma ha Liona la e haou aua i mea i mmm ai e ah*. Aoleilia)i«, ua hahaui »ku fo lakou ioaliope o Uit hw'wi h\u, a o noho hopmelM um hoi Un hmhu alii i ma keAuv *•< inhk>UU.t*.kh, ho<4''!l hou m> «» i 1." uiuluh* o k* Utft* noi*i* khin m'/'Ahlo. Ou*i k» Uu*r,k'* Htii a net, m* h i kbkith) . fc»!alu h<> maksip> W*hU4u. |t# %m ) w !•*« īho h k* %&>

:.t ~ — ' - — |,J ■*■'•■ ' —r-i —r« r* — tum ano en lakou elohe »ei. lieīa majßftWa4 $*aupu ae ai o I?ale Keoki 0 i&ke paha keia e hiki mai aaa i tana o * ana walune a me is f nolaila pane ae la oia i kana wahino, e kuu .IPa&a&o aii e liiki mni ana na kaMkuhi aka tūoe f ao ka wa keia e hookoia ai o ia mau kuhikulū, nokiln , 1 e kuu wāHne, a i paio au me na enemi, mai hopohopo kou naau no ia paau mea, ahiki wale ika wa e hiki ma: ai oko kaua mau naita, a loaa hoi kou pau hooliiaha. Pnili mai la oia i kana wahine, a honi iho la ma kona mau papalina, a hawanawana hou aku īa, o keia mau naita elua na laua e malama 1 kau maluhia, aLe mau koo ikaika ia_ nou i na wa a pau. Pane aku la ka Ui Losehila, e pono kaua e hoi i keia manawa. Paae aka ia o Kale Keoki, eku oie «uanei ka lakou makaia ia kaaa, ai ia mai hoi kau kaoe he hohe wale, nolaiia, e paio no au me ko'u mau lima a hiki ika manawa e loaa ai ia'u oka laeakila ana. Aole i pau pono ae keia mau olelo a i&a» nei, ku ana i mua o lakou nei kekahi mahele naita aole i kaaa mai» a pane mai la ke alakai, "ma ka inoa oko makou Moi aioha, ka mea e noho ma&a ana ma na ulu iaau kapu o keia mau mauna, ke hai aku nei an ia oukou me ke kauoha aku, e h&awi pio mai a ma aole oukou , e haawi pio mai, ala* iia, e iaiau lima nui aku ko makou mau Uma a e hali aku i kahi paa e koop&a ia ai." ī ka iohe aua oke kaikamakiue alii o Ueuemaka, ua ue kapalili ae la oia mo ka leo nei, a pane aku la me ka inaalea nui, "e lawe no oukou ika ookou mea i makemake e liookoe n>Hi no ika poe aole oukou i inal-pn-n^o Ika iohe ana o ua alii nei, ua p«n° aku la oia, ua makemake aa e iie ia Kale Keoki a me kana UL Ika lohe ana o Kaie Keoki, ua kau aku la oia maluna o kona a holo aku la oia n mua o ke kaik&mahine alii o Deuemaka, & pane aku ia oia me ka wiwo ole, "eka Naheea hoowalewale nui wale o Deaemaka aei, ua kuhi paha oe i kou hoouua ana ia 2Q # 000 aaita o kou aupnui, i mea e hopu pio ai&i ai ia'u a me ka'u. wahine imea e ko ai kou makemake lapuwale maluua o Kale Keoki nei 4 aoie oka 2),000 , aait& o keu aupuni oia ko f u mea e wiwo iho ai» ke hai aku uei au i» oe me ka wiwo ole, aole e waiko keia palu kaua i ka pulumi ana i kou mau naita a liiti ika wa e haule ai ka hae alii o Deuemaka ilalo ame kona mana alii,, &o ka hae alii o Pelekane ke kaa aea maluna oka pahu hae o kou aupuni nei ma keia mua aku, a o ka manawa no ia © kan āi ka hoopai maluna ou a me kou ohana alii." I ka pau aua o keia mau olelo aKale Keoki» lawe ae !a pia i kana pu dala, a puhi aku la 110 ekolu a kani maokioki aku la no ekolu manawa» He halulu ana, he owe ana ahe nei ana eo na kapnai ona lio, aia hoi ku ana 1 mua o Kale Keoki kekahi mau naita fee 600 haneri aoi i lako pouo me na mea kaaa, ame ka leo nui launa ole, ua knhea like mai la iakou, a pane mai la, "e ko makou haku opio, e hookau aku ika make maiaoino m?Juna oka poe e manao ino mai aua ia oe." Ia manawa no i wehe like ae ai o ua poe kaeaea nei o Pelekane i ka lakou mau mea kaua, a hulali ana na maka ika ia, ao ka hoomaka aku la no ia e nee i mn»j aole i liuliu, ua halawai aka la ua mau mahele naita ala, a hoomaka aku ia iakou e iukn. I keia wa i ku iho & kaohi mai ?a i kona lio, aia maaawa i puliki iho ai oia ina hulu o mua o kona lio, ame be olapa ann !a na kauwila, aia hoi, houle ana keia me kona iio i waeoa konu o na naita Denemako, a luka aku la oia ma kana liahi l«iua, aua Kke ka ianei luku ana, me he kanaka oki palaon ala, ka hiolo nmoii ma o, a ma kahi e liahaa aku ai o kana pahi kaua, ua Hke me he iuiu &hi omeon afa e haroa aaa !k» opala, & o na naiia hoi o K*U KwU, ke laka nel me ka maieoioo naī, a<> m n&lla Deg«f9«k« bof, ka aahee m\ Ukaa m«k« noī, aka mU f houmuUn Iki k&h kaua aoa o m «laa k Utkl ī ana <> na n*fi* im