Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 45, 7 November 1885 — HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI.

Ke Kaikamahine Holo Lio kaulana o nu Hilaua o Wale—Ka mea hoi i kapaia ka Makani Puahiohi o ke Kuluaumoe —Ka mea nana i hopu j pio ika Naita Eomiano, ka Haku o , na Powa o Europa—Ka mea hoi i kapa iaia ihp ka Olali o na Pali EiwaHelu 29. OIAI LAKOU i iko mai ai i leo lakou h,aku, ua lioopiha koke ia ka letva me ua leo huro oka hauoli, ao na kino make lioi ona powa," ua like lakou me lie Ia make ala e lana hele ana iluua o ka moana wai koko s a o ka poe no hoi e kamau ana kahi o!a, ua kaupe aku la a ma hai o ka moana wai kofco, a e lohe mau ia aku ana no hoi oa leo 0 ke kaniuhu mai na powa mai i hoeha : ia, a e hoomaikai ana hoi lakou i ka' mea Loa, a e noi ana hoi ma ka; inoa o ke koa wiwo ole ka Naiia Apala, e kala ia aku l:\koa mnl lro lakou man manao kuhihewa ma ko lakou hahai ana mahope o llominno ! Ua hana uo ka Nait« Apala <* like lae ke noi, ua haawi oia ina kokua l i na poe a pau i hoeha ia, o ka poe no hoi i ola mai ma kana kokua ana, ua palekaua lakou, ao ka poe no hoi 1 make ua make no lakou, Uaikenoka Naita Apala f hehana nui dkoa keia aua e hana aku ai, oia hoi ke kanu ana i na kino make, nola» ila, ua haawi ao la oia he halolelo hoolanalann manao i mua o kona puali holookoa, |>enei: "E dr pokii, aole au e olelo ae ana aole kakou - hana ika hana, aka, he wahi lihilihi iki o ke kaua ka kakou i lawelawe, nol&ila, ke Uaawi ae nei au i ko'u hoomaikai piha ina Lani. Aia he kaala no ke Akua Kiekie Loa, he kanaka loea a he naauao piha, ahe kuhikuhi pnuone no Europa holookoa, u malalo o kaua tdau alakai ame kana papa knhikuhi hoonolioaoho kaua naauao, nolail» ua loaa ia kakou he lanakila kamahao i keia U aiaiuna oko kakou mau enemi, ioi pa kaualima aku kn nui i mua oko Ho mea na'u a na kakou pu no & pau e kaena ae ai. aole i ike ia ma Euxope nei u ma ko ao holookoa no pah» a puni, kokahi paio i like me keia, a he meu no lu>i ia na na puuwai oua kauaka Pelekane oiaio © poiua ole ai ia hannuna aku, a ia hanauua aku. I mea ©oi loa aku ai ko kakou hoomaikai ia, mai ku wale kakou a naua maku aku iko kakou mau hoa kaaaka, e pouo e huna aku ika poe make mai na papalina aku o ka honua, & e hoanaokoa hoi ika poe i eha ma kaawale O ko'u iini a me ko'u manao ke hookoia."

Me aa Ihe a me ka oioi o na mea kaua, ua ike ia aku la ka pualikaua o ka N«ita Apala e paeli ana i ka honua, a ua hui pu mai la hoi me ko ke kulanakauhale poe mai, oiai. ua hai ia aku ka lohe, ua lanakila na koa aupuni nolaila, ua uluwela ke kula i na kanaka„ Ua eli ia hoi he mau lua nui a ho honu, ua hookahe ia ka moanawai koko iloko o ua mau lua ala, a moni aku la ka honua i ua moana wai koko la a lilo i mea ole, a o na kino make hoi, ua kaao ia me ka maikai, a o kahi i halana ia ai e ke koko ua uhi ia me ka lepo a Ua hana ia na mea a pau me ka maikai, i luki ele ai ke honiia na ea pUau mai ke kulaaakauhale mai, oiai be elima wale no mile ka mamao o ke kahua kaua mai ke kulanakauhale mai. Me ka hookano nui o Eomiano i kapa aku ai i na koa Pelekane "he mauwahi Uknlele," malalooiamau hua olelo, ua kapa ia ua kahua kaua ala, "Ka lua kapapau o ka poe hookauo, K.a ianakila hoi o na Ukulele." Halalo o ka ?'»«a ana o ka lanakila i ka Naiia Apala, ua hookanahoia ka aaau kaumalia o na makaaiaana rn% ko lakoa hiimaī ana o ka Naita Ap&la i pua kalahala no iakotj, Aks uo k& ei&nawa pokole ka hoaf?i aaa o k» m altstia o ka aioa mahopi auti 9 k*ia ka«a ana, «ia hoi. ua hoi

hou mai Ja na la ino e like iae niaoiaa aoi ae keia, aua pahola hou ae la he lono eleele oka makaū, a lie mea hoi e hookāu hoii aka'ai ika lia maeele o ke «nu iloko ona puuwai ona maka> ainana pakahi, oiai ua alupa kou ae la 0 Komiano a mo kona poe powa pu me ia, i na kauhale mawaho aku oka pā o ke kulanakauh aīe "al ii. Ua pepeM hoomainoino ia na kane a me na wahine, a me na kamalii, a ua liaoia na wai iwai a pau mai ia lakou aku, a hoolilo aku la ua Komiano ala i xia mau kau* hale ala i puulehu na ke nhi. He ku ika manaonao ame ka weliweli na hana i hanaia e ua Komiano ala, e nome hala ole ana ke \hi iua mau kauhale ala, a o holapu ana na alelo manamana o ke ahi i na kino make, aohe he poe nana e hoopakele ae 1 keia pilikia nui e nnai mai nei, oiai hoi Ko pa kololio m\ ka makani kihan oke kuluaumoe me ka ikaika nui mai ke kukulu akau mai, Ua hoomalamalamaia ke kulanakauhale alii e ke ahi, ua pouli pn ka lewa me ka uahi, a e lawe pu mai ana hoi ke aheahe laumakani ī na ēa pakuHiohono ona kino kanaka e koola ia mai la iloko oke alii. Aole no ka nele o keia mau wahi ike kiai ole ke kumu o ke"*a pilikia, ua hoonohoia no he pualike a mailoko oe o na knpa o ka aina, aka aolo nno e hiki iko lakou ikaika ke ku a palo 110 lakou iho imua oka maua ikaika oke kanaka huhihulu no ho kuahiwi, Homiano. A pu&a hou ahi