Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 11, 13 March 1886 — He Moolelo Kaao NO REPI DIMESE NURONI-HA KA Opu Hapai Pahaohao O KE Kiai Hoi o na Alanui Ekolu. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO REPI DIMESE NURONI-HA KA Opu Hapai Pahaohao O KE Kiai Hoi o na Alanui Ekolu.

Unuhiia no Ko Hawaii PaH Aiiw I MOKUM V.; iho o ka I»V? lci piau walii opeope ua a i ka wa i iiohoia n\ai,#i poufi nui ipaluna o k& aioa, oilj aku la ua mau kamaiki la a kakgu, a kamoe aku la i ka laua nakauhale o Medina ma Arabia ka aiua oko laua makuahine, Okala a i haalele iho ai i ke kulanakauhale o īlnekamena, oia no ka la i make aj o ko laua kupunakane, ka Moi Bozaniuza o ke Aupum o Aiahia, makuakane oko laua makuahine. Aia la no i iU,ai ka noiio alii o Arabia maluna oke kaika- } mahine alii Keromedena,; a ke kaikaina punoi o ka Moi Boz^iuza, O keia kaikamahine alii, 15 wale ro ona makahiki ia manawa ana i j)ij ae ni i ka nolio alii, a nolaila, e hooma-'! nao iho kaua e ka aole' 1 ike keia kaikamahine i ka Moiwahine Walelia i hala aku la, ka makua.hipe ' lioi o ka kaua mau kamaliele 'opioel liele nei: 0 ke ala hele o ka kakou mau kan&a hele opio e hele nei, he ala loihi loa ia, aua hoike mai oMr. Hole, (kekahi o na haole makaikai» i ka makahiki' 1836, i ua ala hole 10, he mile ka mapiao mai ke knlanakanhale o Enekamena a i ke kulahakauhnle o Meelina. 11' mile mai n« kapakai oke kaukuono o' Peresia ai ua ala hele ta. Aia hoi i" waena o keia ala hele ka wao akua oue t> Snriata, non& ke aleea he ot Tāo'ēO " 1 ka hoea ana mai o ka Ia o kekahi ia ae, aia ua mau kamahele opio la a kakou ke hoomaka akula e'hehi'i ka waoākua one o Suriat^ 3 aia laua'ihala aWaihe* mau mileiwaena o ua waoakual§, oiaka loanawa a ka la i meliana ma! ai maluuao ka honua. ' " ''

Oiai na kamaliele e pii ana maluua o na puuoue o ka Waoakua o SuriaU, aia lioī, lohe aku la laua ma ko laua aoso iieiua i ka leo auwe o kekahi mea: aka» iia kekaiii puuoue nui i alai mai mai ko laua ike aaa 'ku, a i ka iohe aoa aku o, A2aieda liolo aku la oia iluua o ya puu oae ia e nana ai a ike akula oia i kekahi mau kuiaka elua e kulai aua i ke 1 kaaaka hookahi, a i ka ike ana aku o 'ku la oia uie kaleo uui. "Ua oki e ka hohe wale. ,v iioko o keia m&nawa, ke holo aku la i o Aaareda me kona mama a pau me ke kahea aku "Ua oki olua o hiki fcku aua- ! nei au a loaa aku ka poiuo iā olua 1 oi ioa 'ku." - , - . ■ t-! i I!okef©!a r fnanawa, kokoke loa 'kn la ! o Azareda e hiki aku, ia maiiawa hoi % | hapai ae ai ke kokoolua i ka pahi iluna | e pahū iho i ka umauma o ka laua pio I e huli ae lake a!o iluna, he sekona WAle I no i koe mawaena o ka make a me ke lola ika meae waiho !a ilalo, aia .hoi, paa 'ku la ka aoao o ke kanaka e { pahu !a i ka pahi, i na Hina o A?!ftre<]a; |ft© ka puili ana ae o «h lima 6 k&" 4 Kanlika i opio i he!e na a-a kokō a piha i fta'tk&fka, i kaikai ia ae ai ua kanaka 'la a kiloi ia 'ku he mau anana ke k^a'wale 1 mai kahi aua i haua ai ī Keia aana a i ka ike aua mai o ke kokoolua, hopu mai la oia ia A»areda'me kona rcātfftO e lanaki!a ana oia; akīa, ua loaa aku !a' iaia ka haawinia i like me kōn* maa. "T ko laua kaawale ana 'ku, ua h<rto «Uu la; e nakii ia laua i ke kaula, a wa|ho }ho la ia laua maiuna o ua puu opo !a i na ka la haoa o ua waoakua la. Iu Azar<xla i hou tt»ai ai a hiki; ma kahi o ka mea i powa ia e wafho ana, aia hoi !ke iho !a oia o ka mea i powa ia, aole ia he mea okoa, ke Kahuna Impaau o no ja, n&r;alaual hoopakele $3$ iwf 1 o troTaria mai o K«tf*ina tsipām f la Ulaa tnai U oih f k<f ''HzMī{d opi& a booj iho Uoiiiae k» q w, hi&, » poiUM m i« \ kiui* "s&>'} k* * kuo 19« »9 o*»u U h'WikeU »uf r, «i* bs o oltta krfa Jw9peJfd« mm *

īiolhoi hofi i 66'u ola. Ua hoopa kele' aū ia oliia m'au' ht>ra ke kaa\vftle o uiua a rflfe"ka ihake, alea na hoopakele mai olua hook|ihi seko\ia mawtleiia o ka make a me ke ola) I litf)&!laj v ē a'u' māu leiki ih'ea ; 6lua 'kahl i noho ai?*v ' ' I inai Ia o Azarēda, "lloko maua o k® kulanakauhale o ilnakamena kahi 1 noho ai, a no kp'u ike ia aua e ke kiaaina īnehinei, nolaila ua hele. mai noi maua i keia pp, a oia;kakou £ hui nei." "Ae; o ka'u wahī no ia i manao 'aku nei e loaa olua ia'u, oiai ejīma la mahope iho o ko olua hele ■ ana mai,' haalele aku la au i ke kulanakauhale o Anaba, a kamoe maī laka'uhuakaiheile mahope o ko olua alahele, jne fcus ma!nao ua pae pono -aku olua i ka hale o ko olua makuahine. Aka i ko'u hiki. ana 'aku i ke kulanakauhale o Meka, iho la au malaila e hooloheloho . ai np oloa iloko o na la he iwakaloai me ka imi ana i o a ianei, he ole ka lohe ial hoomaopopio īho la no au aole olna īloko 6 ia %ulanakauhale, nolālla haalele 'iho la au ift kulftnakaiihate J a hele aku 'la lio ke kulanakauhale o Medina, noho iho fa au malaila i āftir hē iwakaliia, e hoolono ana me ka Mkīlb ana ma o a' maanei, e aM. ana 'o ka ike āku īa olua/ aole nae. No la mea, ūa kamoe loa akū Ia ka*u huakai imī hele ia olua nō ke kulamikauhale o Aresanakaleīe, kahi >i ku ai ka hale alii o ko olua makuahiM) ak» aole no f loaa mai'ia'u he lono «o olaa, nolaila ua hele aku *u i mnao* ko olna knpanakane e ninau ai no olua, lia hoole mai oia; aka nae, hoike akn «a iaia i na mea a pan e pHi r ana no olua, na nni kona uwe la olua, a kaao-' ha mai la oia ia*n, e īmi ia oīua malona' o ka honua a puni. No ia mea, uahuli 1 mai nei e hele ma keia aoao ( me kuu «nanao eloaa io ana no olua ia'u iloko' o finakamena, eia ka owau ke loaa ia* oh» iinna o keia waoakua one, a ua palcels knu ola ma o olna la, s'ir man keiki. eu haele hou kakou i'ka hale o ko olua makoahine, aka nae ua inake ko olna kupuuakane." • Iloko o keia mauawa a ke Kahuna Laf»an e kamailo eei, hikī mai la ka meauona keia £aao ma koua aoao- a la ke kahwi» lapaau o BagaHaga iaia. Mahopt* o keia hoeu ae la ke kahana lapaau uo ko lakou hele ana, he m&u la loihi keia o ka hele ana, hoea aku la lakou i kahi kauhale o Onekinaduna, a malaik lakou i hoomaha aī lio kekahi mau la; a hoomaka hou aku la lakou i ka hele m ke kulanak&uhale o Meka, a no na la loihi k» lakou hele ana, hiki aku la lakou i ua kulanakauh&ie la, a he eha na la o ko ,lākou uoho fena malaiia, haalele niai i keīa ola ana ke Kahuua Lapaan o Bagadaga, no kakahi mai ulia i loaa iala. Hamua' uae o ka a®a o ke kahuua lap&au, ua hana iho oia i kana palapala kauoha hoi>e ioa ma ka pale o loko o kona papale muouou pouoi, (o keia ano papale na like ia me ka papale o ka poe Tureke & me ko Aigupila q keia ijaau la) e hooili ana i kona waiwai a pau maīu- ° ta kakou mau kamahela opio, a ua ; olelo ia oia kekahi o na kanaka loa o ka honua ia mau ia, e waiho aaa iloko o ke kulanakauhale o Mediua Oaii'o Mouojikei'o. . 1 ka make aua o p,a> Kahuua Lapaau uft kii >a mai la koua kijiq kupapau [ e kona ohuna a hoihoi ia ajku la i ke kulanakauhale o Mediua ouo ha» | nau, a i mua i ke alo o kona ohana i I waiho aku m o Azareda i keia palapala fcattoha i kakau ia ma ka oleio Aigupim» na hua palapala ekolu, wale no, ( a *ta loaa he kanalua iloko o ,)sona ofcaifa uo keia palapala, aka, no, ko lakou , ike, apa,o ka papale ppiipi no ,keja o Kahuua Lapaau 'la a me kaua kahei ipiMnika, a i paa»i hope h& ia.me io-, >i?u kmo kiipapau e waiho ju.ei.i ke npna keia , wia estQ£o i koia laila, e īho , e $($%,, heluhelu'eia kp. ka kaua mau ' r Daalūca p'keia puu w&iw&i Juqī, ' r ke i kekphi e ' ū hul ka. oluolu oJca , lu '. st k&hih/u hj h<m % jtatJ <M»<| * »'-> h'i fa Mrtti M**' , U*l* i* U*

m&lama, a Jxinu pu aku la *te mau kahiki, eia do laua ike kulanakauliale o Meea kalii i nanea aohe.inea laua. i%oomom a ua, Loi ja 1a,9 fū qqljo an ®i,Kr e iy ae o |,a *$£?>> a i ? 4^to°s aole oiaTmare ika walune. « iai fce> kokoke se laT U o 'Conu'oia ana. "'O* na\oojponōpono aua a pau oko,la,ūā i kona kaikua^iine; a a ine keig la, nana wale ng i«sl*auS maū meā ai, a eliele nia^ ana fio! k6nal&iEunane i ka a p«;aia aliiki i"ka hora 11 me ka liapa ote kakahiaka e hoi mai 'ai oia, ahe eKma Kofminute mamua iho o ka hora !lSāw«Seā, o lavre ai kona kaikuahine ilunab ke pak'auknu i na mea ai, a ī ka manāwa no e liiki ai kona kaikuuane ! hoomaka koke no laua e ai, i na t a pau, I fefekahi la, oiai laua e paina ana, 'pan'e aktt la ke kaiknaliine īke kaikunanē, "Ina oe ē hele hou, kuai mai oe 1 h'ua ohia nn'ū, no ka mea, na ono loa titi ikā ohia. Ae mai la kona iaikunane. Tke ahiahi oia la. i hoi msī ai kojQa kaiknnane me ka olua. aaī iho ia ke "kāikunane ine kā hlalaa:. ko laua mānao paha he pono keia ai p rI eei, ēia ka, **E wehe mai ana ī Jia pīli liookoo ia loko." He mau !a i hala āe f haī aku la ka mea nona keia kaao i kona kaikun&ue» me ka i aku. "E kuu kaikunaae, k* "manao nei au ua hapaī au " Pane māi la ke kaikueaue, "Eia no •aa hauft houpunpu nei au, ake ao ioa aal nei ōe ika hoopanipuni ui& keia wso; oiai hoi, aole he kaue m& kou &oāo, aole no hoi ou manawa i kaawale ai tnai a*u aku, oia nae palia, ua «Vu la oe i na hua ohia au i waliaiiee mai 8i ia'u. oia ko kaua aiea i lo&a aL' Pane mai la koua kaikuaiūiie, kß*nhe hoopunipmii, aka, hs okio, a me he la t o keia opu keiki o'a oi& ko kaua mea e kaawale ai.

I aku 1« kona kaikuaaue, e kau kaiku&liinō, k<3 hookauiualia niai nei oe i , ko'u ia&uao m& keia 1««, 06 00 i« we&i « nok« kaua e iike mai, aoiekoi kaua i ike i k&hi a kaoa e ioie hou &ku ai, ° m kA iiai&haiaiia i mu& 0 kaua. HemwiUloihiia&āhope m&i, he īuea nui« mauia Kepi DuMse N uwiika hoomoa mau ana ika l aU a whu nww ai n» k»horallo ke kakahwka • keU * me keia la, aia a he 10 uā uute ' ikw hiki aa iLa hora 12, al&ik iawe «dw «a ina mea ai & kau auna o kaiho i kauhi keokeo, alaila koi a&u oia a noho malunu o kekahi ma ka pala o ka rumi aina, e kali w» sw ka &oi mai b kona kaikun&ne, alaiia paiua ko !atra aina awakea, pela aum oia i hana ai i na k a pau.

'*WSfeM !s, e īike me ka hana i maa Repi, hoi aku la oia a uoho ilu- • 6\>!io ī'uiaa lāīa i ke kaii' ana f 'noho iho Ia; ua hoo!a lte and poluluhi o ka hīaU Hl> mau'mibuie mahope iho WHHa Ik'ona aia hoi, ike sfkn la kaikuahiue'ua hiumoe o ( koua nMo. aku KM* my 8K ī'kona ka&uahiue, ala !H oM a ki! aku ta e wehe i ka uhi i ai maluna o kalaua mau uiea ilrtl?fi"o la oia aoTe hookahi wabi mea ai i' fcoß maloko o na pa. Pane aku la kona kaikunane, no ke aha oe i liaua ole iho nei i ka kaua mau mea ai, ke waiho •WaTd'iiei bo na pa me kahl huna ai ole 'dl6kbr 'Pane mai la ke kaikuahine, tur lidolātd au i na mea oi e like me ka Bfttfafmab a owai Ia hoi ka pakela al naila i hamu aeuei a pau? | mea kup&naha, iiohy iho lu nie fea haohao no ke kumu i pau a i lealaua 'mea ai me ka iiikiwawo ip», tt ■jUi%ooUhl hou īa hoi lau« ma Ip ' tAch li6u ana I mau mea aj hou m laua. X kA kwmun iani oknlu i k"fcf|u ib iW>. J1i146 m I<fl j/&pu»wu uq ku lw* aka lu o k «x iuuAwto*M,i» ,/4&h kn'a ! j*kv »i k !* aku n<A t uj» WJ mal "frhhn <><■ h i t« u x^ ;tL f< ke kuluhwi « iU «ltjt J* o W* m p *m aum o kā ym i AmUi - ""