Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 12, 20 March 1886 — NA WAWA O MAKAWAO. [ARTICLE]

NA WAWA O MAKAWAO.

Ē ka Napepa Ko Hawaii Pae Aina; Ka Puknniahi nt,kolo i na moku: Aloha oe:—E ae n:ai i keia wahiukana, "na w«vra o Makawao" nei, e kan ae ma kou mau ebeu—u nau hoi ia e lawe mama ae rna na Kihi eha o Hawaii aei. O ka nehe ana auanel kai ka Hale-pai, o ka poalii hoi ka na Paahana Eleu, o ka niniu ka na mikini, ao ka paapaaina fee loheia mai Hawaii a Kauai. He nui ka wawa o Makawao nei no ka pau o ko makou mau poe kiai ma:lnhia, ka Lunakanawai Ai>ana, ka Hope Makai Nni ame ka puali makai. Oke knmn ka, no kft pnka ole nna o Kainakele i lunamakaainana. Na wawa mamua o ka la koho Feb. 3. Ua wawa ia ae, e hakilo ia ana na kiai maluhia o Makuwao nei ma ka la koho halota, i Qa e koho lakou ia Kaiekika a koho ole ia Kamakele, alaila, e ahiahi ia nianiaia i Honwlnlu, p ka mea nanā e hoonni i keia wawa ana, he wahi hapa haole loma, makikoe ano loihi no, a he onaha ke hele, a he kakauolelo haukae aa Kamakele, aole i loaa pono kona inoa. Auwe ! O Hanale Loihi pahs. Mahope o ka pnka olt> ana; na wawa hoa ia ae mai a ia ae no, "oa ahiahi aku nei niakou i Honolulu in Kipikona e hoopau i keia poe. Oka bewa oka Lunakauawai a Peresideim o ka la koho, o ke kaulike o ka hana, a me ke koho ana ia Kanwkele, aia no ka hoi kekāhi pan ilaila. O ko ka Hope Makai Nui ka hoi, no ka malnhia loa o ka la koho balota aohe haunaele, malalo o ku mikioi o ka ia nei | aiakai ana i kona puali makai, a me ke koho ana ia Kamakele, pau helu pai p«in*. I Oka hewa hoi oka puali makai oka | uoho nialie loa, me he uiau hauaiana I kuk 'ia, ka hoolai mai iiuim o ka noho | loiho i hookaawaleīa no lakou; koe wale ! uo na makai i hoonohoia ma ko lakou | wahi kiai, oiai ko laken manawa, a me ;ke koho ana mailoko ae o ka mole o ko I iakou puuwai. A»a no ka ka pono ae haukae aku, a e hapala mai. Ua hoonui loa ia ae ka wawa o keia mau la; ua iohe ia ae, ua kukala leo uui ae ua wahi hapa haole nei, hapa pukiki paha. £ pau io ana ko inakou poe kiai maluhia a oia ka ke noho ae ana ma ko Helekunihi wahi, ua hele aku ka a ia Keku hap&haole o Kuau, "ia nei paha aa e noho ai i kokoke au i ke awa ku moku, i hiki mai no knn mau hueieai ihi loa mai Honolulu aiai, kani wai re no 8 pii ana ? ka Hale Hookolokolo, no ka mea, e p&n aaa keia poe a pau loa, a owau ma ko Helekuniht wahi. He loihi ka lawe ana i Ulamalu." Ua wawa pu ia 10 hoi, e [iau ana ke kumnkula o Pnlehn Knla; a ke minamina e nei na makua mea keiki, no ka mea, he kumn maikai a ua helomua ka ike o na keiki. ! Ka wawa hop.—E pau ana lakou ! nei, Lnnakaoawai, &c. &c., ma ka la hope o Maraki uei. Oia na wawa o , Makawao uei. Nui io no as> wawa, J. . Ae — "A e wawa ia no he hale kanaka | Nawai hoi e wawa ka hale kanaka ole | Ua—i —ke an e " No ko'n lohe mau i keia uiau wawa o Makawao nei, hele aku nei au a 1 kekahi o ka poe e wawa ia nei, olelo aku au, he keu ka hoi ka nui o wawa o kakon no ko :>akoo pau tnai ka oihana ae, kohu Honolulu mai n«i hoi kakou, "ka nunu aku, ka nunu inai." 0 ko onkou hewa o ka hewa karaimu ke koho ole ia Kamakele. A pnu o Maraki nei la pau ookou. Heaha la hoi, wahi a iala. ( 'E kali malie aku no kakou a hiki iā la, ina ua pau. e puka aku no makou me na lima maemae, me ka hanoli. A ke ake nei ka keia, o ka hiki mai o ka la e pau ai, loaa mai 'noi ko ia nei wahi hookoha (hapa haole), o ka Ja nei hana mua ka 'o ka hoa po-a i ka poe i koho ia Kalekika, no lakou ka hsjiua he 326 iloko o na hale paahao o Makawao me Paia. a i pan ole, hoa loa i ka laakini o Pot«la, a o ke koena ka I Hale rfolohau i Paia, Iwi ka niho, oana no hoi keia wahi Kiheo, —Bu ae la ka akii, Maiuwao. 1