Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 16, 17 April 1886 — He Nanea Kamahao Lua Ole NO BIUTE. KE KEIKI HAPA ILIO A HAPA KANAKA Ka Olali o na Aupuni Hui O AETO ELEELE. Ka Eueu hoi nana i wawahi na pani paa o Ainapo. [ARTICLE]

He Nanea Kamahao Lua Ole NO BIUTE. KE KEIKI HAPA ILIO A HAPA KANAKA Ka Olali o na Aupuni Hui O AETO ELEELE. Ka Eueu hoi nana i wawahi na pani paa o Ainapo.

Unuliiia no Ko līawaii Pae Aina. Helu 39. No keia mau olelo a Piuke, ua lilo ia i mea inaikni i ka manao o ka malama moku. Lana malie iho la laua nei ma ua wahi la a liiki i ke ao ana, aole he makani, aole hoi he aleale oke kai, aka halai a lana malie hoi ke kai. Hookahi o laua mea pilikia loa, oka poioli i ka ai ole. He elua la ko laua lana hele ana ma keia moana, ine ko laua ike wahi aina a wahi mokn ole hoi r a e paialewa hele la ana hoi laua e like me ke ko ana a ke au.

I kekahi la, a i ke anmoe oiai la«A e lana nna 1110 ko laua walii waapa, aia hoi hh lioohikilele ia laiia, ma ka lohe nna i kp kopokopo a kekahi mea ma ka aoao o ko laua waapa, 110 ia mea lioolono !oa ae la lana, aia lioi, hooiaaii loa mai la uo ua mea 1a i ke kopekope ana.

No keia mea, pane aku la ba malama moku ia Piuke, Ē make ana kaua, eia ke kohola ke kapeknpeku m?.: uei ka hiu i ko kaua waapa.

Puoho ae 1a o Pinke a pane akn Ib, He maikni hoi paha ia loaa ka kana ai, no ka mea ua puloii. B kiei «ko oe a ina he kohola, alaila liai mai oe ia'u, n na f n ia e pepehi aku.

Ala ae Ia ks malama moku a kiei iho la, ike iho la oia he poo ilio ke ankn ae ana, huli ae la oia a pane aku la ia Piake, Aole keiB he kohola, aka he īlio ke oīe nae hoi au e kuhihewa. Lalau iho hoi ha, wahi a Piuke. Aole e hiki ia'u ke lalau, no ka mea t he makau lo* au o nahu mai 5 wahi ft ka malama moku. Ala ae la o Piuke, kiei iho la a ike, lalau iho la ia tua ua pepeiao 0 ua wahi ilio la, a huki ae la a kau iluna o ka uaua iho la laua i ke ano o us wahi ilio uei, aka aole Dae he maopopo 110 ka niea, he poeleele. Aka, hooma *nao ae la īiae ko laua ola, oiai Ufl loaa kahi mea ai. Hap&i ao la o Piuke i ua walii ilio nei iluua, uie ka mauao e paki a make, aka pae koke ae la ka leo o ua wahi ilio ia, peaei: E Piuke, e hoopaa i kou liiua akau, mai hoao hoi kou lima hema e kokua i ke kuko a kon naau, no ka mea, owau no keia o kau īlio o Leina Hiu. I ka lohe aua o i keia mau olelo a kahi ilio, ua hooluu malie iho ia oia i ua wahi ilio la iluna o kona uha, a pane iho la, O oe io no anei ia e kuu Leina Hiu aloha, ka mea a'u i hoJ oi ai me kuu mau lima ma ka muliwai make? Ae, e Piuke kuu haku. Owau no ia wahi a Leiua Hiu. Heaha ke kumu o kou hiki ana mai? wahi a Piuke. I hele mai au e hoopakele ia oe mai keia poino ae ou, wahi a Leina Hiu. Ua liio keia mau kukai olelo loihi ana a Piuke me kahi ilio i mea hoonaukiuki no ka malama moku. No ka mea, o kona makemake, o ka pepehi koke iho o Piuke i kahi ilio a make, i hoopau ia ae ka pololi. Ninau aku la o Piuke īa Leina Hiu, Owai la ka aina kokoke ia kakou i keia manawa 1 Pane mai la o Leina Hiu, O ka aina aikanaka, ka aina hoi a ka Pilikim Koliona e noho alii la, nona na kanaka i •liiki ole ke helu ia, no ka nui loa, a he kauwa hoi na Aeto Eleele. A pehea, make anei kakou ke hiki aku ilaila? wahi a Piuke. Aole kakou e make, no ka mea, aole i lawa ka ikaika o kela pilikua e hoopoino mai ia kakou, wahi a Leina Hiu. A pehea ka loihi a hiki aku kakou ilaiia, wahi a Pmke. He elua ia. Aka ina maikai ka ma-

kani, alaila mai keia po no a ao, kn kakou i ka aina, wahi a Leina Hiu. Ua hiki anei ia-oe ke pololei i kahi waapa o u pae ia āina, wahi a Piuke, Ha liiki loa ī*ī kau ilio nei ke hookele me ke akaipai loa a pae iua a;na la, wahi a Leina Hiu. Pane hon o Leina Hiu, Ponei kakou e.hiki koke aku ai i ua aiaa la i keia po f a,«hes kela ili ia ka il 1 hoi keōk^?»« ka muliwai make, ko kaua hakuP , Eia no ia'u, wahi_a Piuke. E wehē oe a paa ma kou lima, alaila wehe ae oe i hookahi opi o ua ili la» owili iho ma na kihi eha, hoolei iho oe ina ka ihu o kahi waapa o kakou, alaila pane īho oe penei, e lawe rio ka aina, a e ike no auanei oe i kona huki ana ia kakou, a pela auanei kakou e hiki koke aku ai i ka aina, wahi a Leina Hiu. la wa wehe ae la ua Piuke nei i ua ili la, a hana iho la e like me ka Leina Hiu iao aku ai iaia, a hoolei iho la iluna o ka ihu o kahi waapao lakon, a pane iho 3a, E lawe no ka aina. Ika pau ana o na olelo kauoha a Piuke i kahi ili, o ka wa no ia 1 ike iho ai lakou i kahi waapa o lakou, oia no oe la ka mahimahi, ka pakika Ika īli kai. Aohe i u iLo, owe an« ka iwikaele oua wahi waapa ika iliili, a hookahi no hoi kuanalu a ka ili o ka lio keokeo pupuhi ana ke oka o ua wahi waapa nei 1 ka aeono o ka aina o ka pilikua Koliona, a kuku nui ana ua o lakou i kn' o Kahua.

Paue aku la o Leiua Hiu la Piuke, E kii aku oe 1 kau ili, a e koihoi ae iaia e like me mamua, a e hookomo iho hoi ia iloko o kou pakeke.

Kii aku la o Piuke i kaua ili a haua iho la a like me ka wa manma, hookomo iho Ia iloko o koua pakeko, a ninau aku Ia oia īa Loina Hiu, Aia mahea kauhale o keia wahi 1 «iu ma&nei ke alasu3 t n<xka mea ke hohouo mai uei ke koko kanaka., nolaila maanei aku kakou e hele ai, wahi a Leina Hiu. Hele aku la kahi ilio Leina Hiu mamua, a hahai akn la o Piuke a me kona hoaloha mahope, a hiki aku la lakou i kahi o kauhale.

Ninau akn la o Piuke ia Leina Siu, Aia la mahea keia hohono kanaka n*a e honi nei?

Pane »ku la o Leina Hio, E hahai mai olua mahope o'a, alaila e loas no ia kakou kahi o ke|ft mea liohono a kakou e honi nei.

Hele akn la lakou a hiki i kekahi hao, nona na pnka uahi he 12 e weweo ana 1 ka lewa, a e hamama aua Tio ka p-oka koiao, Iko ak» 5» lakoii i ka lalapa mai ake ahi ( hoom&uao ae Ja o Pinke, uō loko o keia hale kana hohono i honi mai ai. Komo akulalakou iloko, ike aku la i na kapuahi he 12, a me 24 mau kanaka e ku ana, me na papale muonou, a e paa like ana hoi lakou me na o loloa pakahi ma ko lakou mau lima, hele aku lakou a kokoke, pane aku la o Piuke, Aloha oukou e ua kuke aikanaka.

Huli mai la ua poe kanaka la a ike mai la ia lakou nsf, pane māila, Heaha mai nei ka oukou o nei e keia poe mahaoi. Makemake anei oukou epau aku i ka make?

Makehoi makou ia wai? walii a Piuke

Make ia makou. E hele oukou mailoko aku o keiā hale, a iua aole oukou e hele, alaila e pau loa ana oukou ika make ia makou a na ka pilikvia Kolioua e ai i ko oukou tnaū io.

Ika lohe ana o Piuke i keia mau olelo, ua wela ae la kona inaina, a lele aku la oia maluna oke kanaka nana i pane kikoola mai ia iakou, a paa aku la ma ke kani puu aua kaikai ae la o Piuke i ua kanaka la a paki.iho la ilnna oka papahele, a paki liilii iho la kona kino.

Ike mai la na kanaka ika uiea i hana īa aku maluna o ko lakou laoa, ua lele mai lakou, me ka manao kuhihawa e lanakila ana Ia lakou maluua o Piuke ma elua walo nu. Aka ia lakou i anehe mai ai e lele maluoa o Piuke ma, aia hoi, me ka eleu launa ole o Piake i lele aku ai i mua a haawi aku !a i kaoa mau pai mahanahana ma na poo oua poe la, e iho ana Va atan !awe ka hema a o Leina Hiu hoi ma na wawao ia o ua poe Ia e kulai la, aok® kanaka j pa- ! kelo mahuuehune sku, i ka malama moku mai pio ka oe ahi. ' (A mah/> w <jku,)