Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 16, 17 April 1886 — EELA A ME KEIA. [ARTICLE]

EELA A ME KEIA.

Ma kahi oka uwahi he ahi ko loko, oia iho la la ke ano o kekahi ona mea a kha ana no na lonO pili aiipimi, a ptla makou i hoolaha aku ai i na lonō oka pule i hala. Iloko o kela pule iho nei, ua ano akakuu mai ka pua ana'ae a ka uwahi, n ke wena ula ae la ke ahi a pela aku a hiki i ka lapalapa maoli nua.. He lono ko kela pule aku nei, a he hooiaio ana ko keia pule. Ua hoike aku makou e haalele ana o J. L. Kaulukou. ia Luna Makai Nui o Hawaii, he oiaio ia mea i keia la; e noho ana ma ka oihana maanei, ke ko nei ia oielo.

Ua lioopau ia ka Luna Leta Nu! H. M. Wini me ka hala ole, a ua hoonolio ia oJ, L. Kaulukou iua kona wahi. E nana i kela a e nana i keia. Ua pr.u hewa ole kekahi; hookahi no oua hewa o kona keiki aaa na kekaki makua mi--Bionari nana i lawe mai ka naauao a roe> ka malamalama ia Hawaii nei. Ua inakaukau a ua holopono kaua mau lawekwe aua i ka oihaua. Aka, he pula kaumaka o Wini ia Kipikona, a nolaila ua imiia ka pule e make aij a m make io aku la. Aole nae hoi oka hope i noho aku la ka Kipikoua i manao nui ai uia ia wahi, o kahi 'iiu ana i hoi mai nei mai Kalepom mai, kana i manao ai a e mauao nei no, ahe mea maopopo, e hoopunana wale ana no o Kanlnkou i keia wahi no ka iwi aloha a Kipikona.

Hk kanaka uo oJ. L. Kauliikon, a iie inea lioohauoli i ka uaau o ka maoli i ka ike aka ia keiki, e pii ana i ke ala niliinihi a ka lokoiuo o ka oihana. Hookahi tvele no knmu kuihe i keia hoonohonolio ana, o ke ano ame na kumu oka paialewa la ana. He okoa ke alanui kapono no ia kanaka me ka hoomaewuowa ole iaia a me ka hoopoino ole ika oihana aka lehole&n. He mea ia i maopepo ina niea a pau. He nani ia ua loaa aku la kn oihana maemae, mai haua e like me na mea i hala, o hnli m&i auanei n nanahn i ke kino, oiai, he uui na maka e hakilo ana, ake kn nei no ka huelo o na kiai aina, aole i mo©. Ca ao ia oe a me ka hakn i ke ino <\ ka puuwai hookamani nana i alakai howa ia oe, a alina ko inoa mamnli o na hoopuiiīpuni e kala ia ana kan man hana i liaiiH ai no ko lakou man pono i manao ai o keia mua akn.

Ua oleloia mai makou, ua mahae na noonoo ana oka Aha Knhina, no ka hookohu ana ia J. L. Kanlukon ma ka oihana. He elna ma ka ae, ahe elna ma ka hoole. Oka lna keia o "ka like ole aua o ka Aha Knhina no ka hoononoho ana i keia Hawaii opio ma ka oihana. Oka mua oka noonoo ia ana no kekahi o na noho kiaaina, mamuli o kekahi kumu, na lokahi na kuhikuhi puuone, Ue ino a he knpono ole keia keoniinaua Hawaii no ka oihana kiaait;a, a ma keia noonoo hope ana hoi, ua palaina ia ke kumu hoohalahala a pau, aka ua lawa ole no nae ka maemaē nna i ka manao o kekahi m&u hoa elua o ka Aha Kuhina.

Nolmlk, he momoku alii o J. L. KaulMkou iwaena o aa Kuliiaa i keia mau Ja aku nei, a lie hoeha naau no beia mua aku. He mea mau i ka naau oka poe hookamani ka huhu pio ole, oia hoi, ka llii ika ike aku ika poe e ulu mai ana me na haawina e hoike mai ana, he hope a he pani hoi no ka poe e aoo aku ana, a e kukule aku ana paha iloko oka hoopono. He nui ka poe i make m&muli o keia manao ino, ama ko makou hakilo ana i na helebelena o ka Aha Kuhina, he elua o keia mau ano kanaka iloko oia poai i keia wa. Ma na ouli ama ka faua mau hana no ko laua hoakanaka, me he la, aole l komo iloko o lar.a ka nhane o ke kaula Elia, aka, 9 fea nhaoe o Hamana ka mea © holapu nei i ko laiia mau houpo 1 keia mau la.

! UĀ tav ta Lueiī Wīui, VH ts&kua u k& uiL«ua 1«?U ms Aiii», 'rso!s!c c rs u!u. » !;rr.h?s !• ! mai 9 liiki i kei» wa, Oke kumn oks p«a, heaha & in» ao pah» e uinau ia aku ana ka poe aaaa oia i Hoopnu mai, me he la, aoīe a lakoa paae eae e haawi mai ai, o keia waīe no heaha la, Aka ma ko īuakou hoohupi ana! ke ano oua Lana a keia mau kalai aupuni o keia mau la, aole oke kanaka pono, a ao!e lipi o ko kauaka makaukau ka mon. 1 makemake īa e noho ma ka oihana, oiai ua ik» no keia poe Ike auo o ia mea he maikai a na hopo fao lakou iho, nolaila, he mea makau loa ia ka noho aua oke kanaka hoopono maloko ona oihann oiai ko lakou mau la. Ke ohiu mau ia nei na wahi kiko keokeo o ka aina, a ke aneane aku la e pahola kaokoa ka uhi eleele maluna o kaUou a pau, a kau ka hula puaa ika nuku, alaila ko ka oielo a ke kaula Hawaii no "waho ka aina-"

Eia ke lawe ia nei na kikoo dala pepa a ka Banako o Spreckles Ma ma o a maanei, me he la he dala a\ignni, a na olelo ia o ke aupuni kai ī keia ano kikoo, me he la he dala kona ano. He mea nui keia, oiai ina e pahola ia ana me ka palaka, he mau hanen tausani o keia mau kikoo pepa, a i ka wa e kikoo ia aku ai īke keena o Spreekles Ma, aole nae he dala, alaila he poho nui ko ka mea e paa ana i keia mau kikoo dala pepa. Aka, e like me ka olelo ake poo o keia hale, aia na kuhina iloko o kona ekeeke, nolaila he mea maopopo aole loa lakou nei e aa ana e hoole i ko lakou poo. Ma keia, ua aneane ko ke kaena a ka ona miliona, he mana kona ia Hawāii maluna o na mana e ae a pau ao ke aupuni Hawaii nona ia. *Ea, pela io no paha, o ke aha koe;, o ka noho wale no o ka Hale Ahōolelo a kolio iaia i Moi, pau loa. TTa oi aku ka lioole o na kuhina i keia malihini, mamua oko lakou. Ho iho i nui' He uiaia ke kanaka aka la e hna ai!

1 EiiiA. wa, ke keeki aku nei ka Oihaua Leta i ka piina oia kekahi o iia oihaua koikoi o ka lawelaweia ana o ke elala, aole ma kahi puu uuku, aka me ka puu uui lauua ole. Ua hoomaopopoia mai ia makou, iloko o na makahiki aupuni elua e pau ana i ka la hope o Maraki i hala, ua komo aku iloko o keia buro a ua puka aku ka huiua dala ho $5400,000 a keu. Ua komo uui mai kda mau a īua ka hookoiuoia "aua mai o ka hana kikoo dala hale leta e laha nei maloko nei oka aina a mnwaho akn kekalii. A ina hoi e paipaiia mar na hoomanao no na pokole ana o na helfe o iSf>thaim i kela mau !a akn nei, e ala mai ananei na manao pono a kookohua ihr, Le mea ! pono e hoopaaia malalo ona bona na ' poo o ia oihana, i mea e hoopaaia ai na 1 nlia e !ike me ia a kakou i ike knmaka iho nei i keia kau. Aole he mea hewa keia'hoolala manao ana, aka he hoonaanao ana keia no na wa inamna aku, oiai ke ike ae !a no kakou, he nui mao!i na dala i komo a i pnka akn mai ia oihana aku.

He mea pono no hoi i ka wa o kan o!ō ai na kikoo elala ha!e lcta knwaho i kekalii manawa, ke loaa ole mai na Hla piepiele, e malamaia na me ka hoaie o!e aku i ke aupuni i ka wa nele loa oke aupuni, no ka mea aole na kakon ia dala aka na hai. No ka mea ina e liapakue na dala mamnli o keia man apoo malu ana maluna o na Inna anpnni poo palnpalu, alaila he pilikia kā hope.