Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 18, 1 May 1886 — HE MOOLELO KAAO NO ANE LUDIANA, KA UI E HAAHEO AI KA AINA O HIROMA KA Hale Aniani O Wanadeina, A O Ke Kauwa Hooko Pololei. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ANE LUDIANA, KA UI E HAAHEO AI KA AINA O HIROMA KA Hale Aniani O Wanadeina, A O Ke Kauwa Hooko Pololei.

J MOKUNA I. ' I Hal* 3., | X KA §Iu» 9. owala ana a | ka hoki ua pouli ae la na maka 0 po ka puahi lauoa ole mai o fca lif)ki keokeo, kulaaa ae la oia a oili iu la tnai oka lioki a haule mu la, h no ke kupono loa o keiahaqle ,ma our uift kuhi a Comerade e haka Apo uai aua iaia, nolaila, ua haule la oia a kau iluua o na uha o Co-1 r 2l ka ike ana iho o Comerade ia Yi- ( $|eda e waiho ae ana i eoua o koua alo heue iki iho la oia a lalau iho la, a iae ua aka ana, hapai ae la oia i ke alil Visueda iluna, kuhi| aku la kona lim4) i ka niahina oiai pau ana i kona umlamalama* puana ae la oin i keia uxau huaolelo, penei: E ka mahina kouane ike au-' nioe, 1 mua o kou alo, a i mua hoi q keia uiau hale lole he elua tausani e ku c^d,ng} 4 k§.hoo3ii}il nei au, o Tisaedft ka mea e waiho nei i mua o'u, a oka inea hoi i hooko pololei iko'u mau mnkemake a pau, oia ponoi ka*u e lawe uei i wahine nā'u, a ke kukala aenei au ua niare pono ia au me ia i keia jx>, a na'u oia no ka wa mau loa, a o ka hewa ts-als uo ka mea nana e hookaawale ia maua. Ika pau ana ae o na hoohiki mare ana a Oomerade «o Uua iho, ua olowala koke mai, ia ka leo uwa o ua kauak% a haalele wale; puka mai la lakou mai loko uiai ona hale lole, me na kahiko like ole o na ano a pau, a hoeue mai la hoi ka leo o ua mea kani e kapalili ana Ike kulu aumoe, i kokua pu ia mfti e ka leo nahenahe o na kahuli; ike p« ia aku I|\ hoi kekahi mau kaikamalime o ke aupuni o Arabia, e liaa ana iwaena oke kahua palahalalia me na lira, na duti&a ame na kimehala. Ake aana, aku ina ha»a o ia kulu aumoe, aohe mea eaea ka maka e hoohie ai t o ka| akena wale aku eo a maeele na nuku i ke anu o fiimalaia.

Ika mao ana ae oka leo o na mea Kaiū, ua pauee koke mai la uk kueno o ka po i na, mea ai o na ano a pau i kupono ike kanaka ke ai, maluna o na pakaukau loloa i kinohinohiia me ka wai gula, a i "uhi ia me kekahi uhi pakaukau i hoonaniia me ka wsi gula, a o ua pa, na bola, ha puna, pahi, a pela aku, he lelo wale no ia na ke gula, ame li«f mea la, o ka lepo nui ia o ia kahua pa« lahalaha he gula. Ua ulua ia ae ha mea a pau, mai na i'a maeniae o ua wai a i na holouokma maemae o ke kula* a mai na hua ai ona o na laau uhi a i na hua ai ona mea ulu hihi. Hewa i ka wai ua mea he nui lauua ole 6 na mesj ai i hoolako ia ena aoao elua. Oi noke iho ka pum hoonuu apehu ka nuku.

Mahope iho o ka pau ana o ka haup» aan a ke anaiua i ua kolii kuhinia a ka puukolu, a mamua ae hoi o ka lioea aoa ae o ka la, ua liuliu ae īa na opeope o oa aoao elua no ka boi aaa i oa kome. A īaahope o na kukai aloha ua hnli ae ia ke keiki alii kana aliiwaliine a me kona maa kanaka a bol aku !a no Arabia, a o ka makuakane hoi o Visueda ka Moi o Beneroma, uā hoi aku la oia a me kona mau kanaka no ko lakon aina. I ka hiki ana aku o ka huakni a na alii opio 1 k(i kalanakauhale, ua, haawj ae ta o Comerad9 i kekahi ahaaina nul hauoh', a ua hooniau fa ka malama ana oia ahaaina hauoH nonalahekanako?u, Hookahi »ahoj>e īho o ko iiiU.'i »are a u», ua hapal !s ka Moiwabin<s Vi»aeda i ka iaaa a

ua lilo hōl !a he mea hawoli loa no fea Moi Comerade, a he mea nana 0 kaena man ai inawa a patt, no ke kda a me ka wiwo ole o kana keiki ke haaau mai, toe kona manao kuhiiie'wa eko ana ia kuko palaualelo ana. I ka ehiku o na makahiki <> ka opu o ka Moiwahine, hiki mai la he 10116 i ke aUpuni o Arabft, aia ke h&lē . Moi Jbibenazala o Peresia, me kona' puali kaua e kue mai i ka Comerade. No ia mea, u£rhoala aeTa o C6merade i kekahi puali kaua hūi, tv hoomakaukau ae la oia iaia no ka hele ana* ike k'ana. A mamua o konu heTe ana, haawi aku la oia i konaaloha hope loa i kana Moiwahine maikai; i panai pu ia aku me ka huaolelo kauoha petfei; " E kuu wahine aloha, eia au ke hele | nei i ke Saua, aole i maopopo ia kauft' ka hopena o ka f a huakai, nolaila, ke 1 waiho aku nei au i ke aUpnni iualalo o 1 kau hoopononpnp ana; a ī hanau ae ka kaua keiki sae keikikaue, alailaekapa iho oe i kona inoa o Comerade ke Ku-" panaha, aka, ihanauaeliekaikamahino, e kapa iho oe i kofta itto& 0 Ane Ludiana. w Tka patTana ona olelō a 'ka Moi Comerade i kana Moiwahine, ua linliu ae la oia a hele aku la me koiia puali koa uui, no ke kue ana aku i k'a enemi. I ka Moi Comerade a me k®a p«?ati kaua i hiki aku ai ma na paleuia o na aupnni o Arabia a to« Pereeia, aia hoi kona enemi e hoomoana aua, <i 0 ka w& no la i hooili ai ke kaua me ka hahana, a auhee aku la ka Moi Libefcai»!s 0 Peresia a toe kona puali k«na. ī ka lanakila ana t» Comerad:e īaaluna o k<w»a enpm!, u» hooona ak« la ola 1 ka elele i mua o kana Moiwahine, ml" palapala akn ana pe*Ekapaihocfe īka inoa o ka kau# keikikane keiauau ae frComerAde W Lanakila. aole o Com£rade ke Eupanaha."

I hs!a ima aku ō fea eleki, hnll ae !skf* pxj&!i kaoa o !ca Moi Comerftcle a alaali! akti la malope o leona ! enemi, a o kekabi !a o fcar»a huakai ?oihi. Ano keia he!e> loihi Joa nt>a, na hoomia ho'ū •ku 1a ia i kekahi elele i k(mj* hine e kauoha afcu 8t»«, ina #> hanMi «e fca laua keiki a he kaikamahine, alailae kapa ia kona inoa o " Ane LtuJiana ka Hele Loihi. ** I ka hiki ana akn o keia elj?le i ke knlanakauhale, tohe iho la oia na hanaa ka Moiwahine he elna la mamna iho, ahe kaikam*hine ke keiki t a na kapa ia kona inoa o Ane Lndiana. A no keia mea, ua hnli hon ae la ka elelo * hoi «km i« no ke kahna kam, me ka a ka Moiwahine makonalima, K māloko oua palapala la, e olelo ana oia penei: i "Ua haaau ae nei ka kavia makahiapo he kaikamahine, aua kapa iho nex au i kona inoa o Ane Lndiana; he m kona man helehelena, a he ikaika hoi kona mau laia i o» ae manpua o ka> ua kona mau makua, o kona he poniponi eleele i oi ae m&tuua o nliuli o ka hulu o ka manu korftt«j a o ka iila o kona mau papalina, naoi ae ia mamua oka Inpalapa ahi o ke anpnni o Diabolo." i

I ka ike ana o ka Moi Oonierade i kn palapala, ua piha ioa oia i ka hauoli, a fio ka uui o kona olioli, ua hoonna hou aku ia oia 1 ka elele i kana wahine, e haawi aku ana i kona hoomaikai ame ka mahalo no ka laua makahiapo. Ika piha ana oua malnwa elima o Ane Ludiana, hiki mai la i ke aupum o Arabia, ke keiki alii Maina Hoi o Inia. Q keia keiki alii, ua kaulana oia a puni ka houua, uo ka nani o na helehetena} ka oluolu a uie ka waipahe o Ba oieio, a p koua mea oi loa aku, o ka hiki ke pahele ika mauao kupaa o na wahiue a pau e nana aku aua iaia. Aj ma ia haua, ua lilo oia Ue eueuii no na ' keiki alii inea wahine a pau, oo ka hoo-; waiewale i ka lakou umu wahiue. , Ika manawa i hiki ai ke keiki alii Maina Hoi i ke uupuui o Arabia, a hiki' loa aku lu hoi <>m i mua <> ka Moiwahi-1 »ie Vwueda, ua hookipa aku la ka Moiwahiue iuia kfi |ins, o liko\ ybXm u(: kt' nw> <> i>tx hookipa alfi aoa utfw i k*t lahui Aa hoonoho ia' &ku 1« oln uih V>% hi<> o ii'i alii o k*Moi Cijiut.j'u>ī':, khhi 1 J><»okfeawaJ6 ja no n: malihini «155 Inpa mas, n m<iUih 0?« i nohn n\. ! P«« ae 1« kef«.J