Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 18, 1 May 1886 — Ka Wehe ia ana o ka AHAOLELO O 1886. [ARTICLE]
Ka Wehe ia ana o ka AHAOLELO O 1886.
Inehinei, Aperila 30,1886, a i kulike ai me ke Kuahaua Alii, ua hookoia na hana o ka wehe ana i ka ahaolefc e like me keia malalo iho: Mamua ae oka hora 11 A, M., uft hoakoakoa mna Pnali Kumau ame _JPujaluar MA ke kpea o ka malaloo Mekia īl. Hoapili Baker e like me keia, ka Puali Puhi Ohe, Puali Kiai kino o ka Moi, Moi Ponoi, Haku Ponoi, Mamalahoa, ame ka Honolulu Raifela, a ka-i pololei aku la i ke kuea o Mililani, kahi a lakou i kuene pono iho ai ma ke alo o Aliiolani Hale., no ka hoohanohano ana aku i ha luna aupuni kiekie knwaho ame ke Alii ka Moi. E lima minute ae o ka hora 12 awakea ponoi, ua haalele aku la ke Alii ka Moi ī Kona Halealii, aua iho wawae mai la, i ukaliia e Kona Moiwahine a me na ukali o ka Moi, a i kakooia e na kahili ma na aoao oka hnakai alii. I ka pulēlo ana mai o ka huakai mai ka Halealii mai, ua hoaluia iho la i;a hae kalaunu oka pahu hae, a emoole hooho mai la na pu o ka batari aupuei ma Kakaako e kiia ana e ka Puali Moi wahine Ponoi. Ua komo mua ae ka huakai alii ma ke Keena oke Kuhina Kalaiaina, a mahope o kekahi mau minute pokole, ua hoea loa ae la iloko o ke Keena j Ahaolelo, kahi ana luna aupuni oka ainu a me ko na aina e, na alii a me ka poeikohoia a me ka lehulehu i akoakoa ai me ka maluhia ame ke kali no na hana. Ua pii loa ae na Moi a me ka Hooilina Moi iluna o kahi kiekie aka noho kalaunu eku ana. A mahope oka pau ana o na hana laahia a ka Bibopa Willis Ēnelani, alaila, ua kunon mai la ke Alii ka Moi ike anaina, a heluhelu mai la ma na olelo elua i keia haiolelo alii malalo iho, penei :
HAIOLELO A KA MOt E NA 'lii a me ka poeikohoia: Oiai mai ka halawai hope ana o6a Hale Ahaolelo o Ko'u Aopuni, tia h'oomaopopoia ka holomua man ana 3 me ka nana ole Ina alai i maa man ina Aupuni naaaao oka honna nei, a Hawaii hoi, e paio a e paonioni aku ai. Ua hoomahuahua ia ae ka lahni nia ke ano he m&huahua i ko laa wa i hala, ams ke ano pomaik&i o kela me keia, aia manawa hookahi hoi i hooia ia ma la'u ua muikai ko kakou launa ana me na Aupuui Nui o ka honua nei. • O na hooponopono Kuikahi Kalepa Pauailike m&waena o Hawaii nei a me Ameriea Huipuia, ua hoomau ia no 1 pouiaikai kaulike mawaena o na aina a i elaa. Oke ake nui o Ko'n Aupuni o ka hoomau ia o keia mau mea ifne ko kakou hoaloha nui. Eia hoi, he mea hauoli la ; u ka hoike ana aku ike kulana oko kakou aina ame ka mahuahua oko kakou mau launa kalepa ana me na wahi e ae o ka honua nei, he hooīa kupono ana ia, eia iloko nei o Ko'u Aupuni na kulaka a me*na hiohīona o ka holomua mau, a me ka nee mau ana ma ke ala o k» kuokoa-
Ua hauoli au i ka hoike ana aku ia oukou, Ua hoike mai na Aupuni nui a hoaloha hoi o Earopa, i huipuia mai me America Huipuia i ko lakou manao aloha, e ae ia o Hawaii i mana kona ma Poluneeia nei, kahi e hiki ai iaia ke hoike akn he kuleana kona mamuli 0 ke kulana kiekie, a o keia mana, ke ake nei Au e hoohana ia me ke alakai pili aupuni, a me ke ao ana i na anaina a lahui hoi e pili ana 1 ko Poluneeia me ka manao e hoomahuahua aku mawaena o lakou i na ano hooponopoao aapuo| naauao ana a me ka loaa ana mai hoi no ko lakon aina ka noho kuokoa maoli ana. O Ko'u mau launa ana me Ko'u ltoaloha Nui a maikai hoi ka Emepera o lapana, ke mau nei no ka oluola hoaloha ana, a ua hana a ua hooko iho nei e Ko'u kuhinao na aina e i kekahi kuikahi hopae limahana meia aupuni nui a ua manao i ? he mea ia e hoohoihoi ai 1 m oihana mahiai a pau o Ko u aupan: Na Ko'a kuhina waiwaī e waiho aku i mua o oakoa i na hoakaka e hoike ana i na loaa i manao ia e Ko'a aupuni oa lawa kupono ia no oa lilo mau o Ko'u aupuni, waiho ia aku ana i mua o oakoa kekahi mau kamnhana
II &do nul, e lik» me ns h%nm e pih <»:.*> i k» loopw « tue t,i LbL5 l ui • Lalel'e i " ts r: B s , - M -- «-•• : Ipooo »i, aia ma k»' iooa msjk»i oLa laiioi, ao ke eapuni hoi e aie ai. Ke waiho aku nei Aa laoakou i ka aoonoo &q& do n& kumu ok« liool&ko an» icai i mea © paa ai ke Jko!ana walwei o ka aina. Ua lilo man no Ia u he me« nai ka noonoo ana n<? ne oia o Ko'u Lahnikanaka, a ua nana nui no hoi na Luna o ia eaau oiiiana no ko iakou mu ])ouo a me ka olaolu. Oiai ke loau nei no ka lahui ika loohia ana me kekahi mai maewaewa, eia nae e hoike aku Au i ka mahaolana, ina me ka hooponopono maikai ana e lilo ana ua la malalo oka hiki ke ka ihi in me ka pahola nui ole aku • Ke mau nei no ka hoomau iu aua o ka oihana hoouaauao o Ko'u aupuni, a ua manao nui Au, o ka hauauna hou o Hawaii nei e loaa ia lakou ka lawelawe ana i aa oihana o keia ola ana, ke aku au e noonoo mai oukou, e hoonaauao īa lakou ma na naauao a ike hana a me ka naauao kiekiel Ua haule mai malunao ke kulanakauhale Alii o kakou, he pauahi nui, «.ma ke ano he poino lehui. Eia hoi mamuli oke kokua koke ana o Ko'u aupuni me ka ae ia mai e Ko'u Ahakukamwlu a pela hoi me na manawalea e ae o Ko'u mau makaainana, ua kanahai ia mai na kaumaha oka poino. E waiho aku ana An no ko oukou nooōoo Ina kumu no ka hoala hou ana ina wahi poino o ke kulanakaahale e nana ia ai ma keia mua aku o keia poino ua iilo i pomaikai no ka lehuleha. Ua hauoli Au, ika ike ana aku ua kau ia ka Hae Hawaii malunaokekahi mau mokuahi nui Holomoana. Na Ko'u mau kuhina e waiho aku imua o onkou-na mea e pili ana i ka hoohoihoi ame ka hoakea ana aku ika hana e pili ana i ka holomua oke aupuni ma keia kumu loaa nui o ka aina, E na Keonimana, me ka paulele nui i ko otilcoa akamai a me ke aloha ama, ke waiho aku nei Au no ko oukou man noonoo a hana akahele ana ina kumu e kupono ai no na pomaikai nui o Ko'u aupuoi, ake noi ae nei Au i ke alakai ame ka pomaikai oke Akua Mana Loa malnna o ka oakou mau kuka ana. 1$ 'LĪI AME Kk POEIKOHOU: Ano, ke kukala akn no- An na wehe ia ka AhaoWo oko Aupuni. Mahope iho oka pan ana oka haiolelo alii, ua hoi aku 1a na Moi a hookuuia ke annīna.
Im H«br 1 Honolnhi, Apr, 30,1886, Hoomalnia ka Hale e ke Kakanolelo E A Peirce. ~ Ma ke noi a Hon C R Bihopa, Ba kohoia o Hon G Hhodes i Peresidena no ka maoawa. Ma ke noi a ke kuhina, ua lioopanee ka hale a noho hon ika hora 10 a. m, apopo. £ia na hoa o ka hale i akoakoa His Ex. W M GibsoQ J M Kapena C T Ouīiok „ P Neumauu „ J O Domims ,» P P K«noa Hon C R Hishop Hoo J B »» A S Cleghorn u 3 I Dowgett f , C H Xudd „ H Kuihelaui „ Juuius Kaae „ GTTMacforlane ~ Simue! Porber ~ G T?hodes „ S T Wilder „ J S Waīker M J Amara „ C Brown „ J T Bakei „ W R Castle „ CHDickey „ SB Dole }i P S H»vseldon „ J Keau „ J K Kannamano „ A Kanlii „ J A Kankau „ A Kanlia „J L Kaulukou Jf fcs W Kaai „E K Liiikalaui „ iii L Kauai „Ij A ThurBtou „P H Nahiuu „ GE Hichordsoo „ J K Nahale »» AP Paehaoie „G B Palohau