Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 36, 4 September 1886 — HE MOOLELO KAAO NO LEINAALA, KA IPO HOOMAHIE A NA UI EKOLU KA NANI E HINA AI KA MANAOIO: KA UI E HAULE AI KE KUPAA O KE Kihapaipua o Elenale KA MAHINAAI I PIHA I KE ALOHA. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO LEINAALA, KA IPO HOOMAHIE A NA UI EKOLU KA NANI E HINA AI KA MANAOIO: KA UI E HAULE AI KE KUPAA O KE Kihapaipua o Elenale KA MAHINAAI I PIHA I KE ALOHA.

Ke Anfcni Liilii o Tuberina. Kakiwla « C. H. Maemae. Hela 29, MOKUNA VIII. Ke Kihapai puH o Ēlenale Ka Mahinaai i piha i ko aloha Ot o oe anei ia e ko aloha Anwe! Inehea oe i hiki mai ai e ke aloha.

1 KA manawa'l lohe akn ai o Leinaala ika hoole ana o kana aloha iaia, ia wa i helelei iho ai kona waimaka, a puana ae la oia i ka hnaolelo, " Auwe au e f Owau wale no ka paha kai komohia iloko oke aloha ana iaia ? O.' E knu makuakane, na pono a ua pololei ka kau i kaua mai ai ia'n; aole hoi e hihī, ua haki ae au naamuli oka uilani a knn puuwai—A—eia ka hopena laua hiki mai." A nwe iho la o Leioaala me ke kaumaha nui; a me he mea Ia Ika nana aku i ua ui kaulana Ia o Peresi&, csa like kona helehelena me he hau la e kau ana iluna o kekahi mauna ka hele a haikea. Ae; kaumaha io aku la no, a in& paha o kaua kahi e ka mea ioa paha ua hoomalielie aku kaua ma ka puana axjft 'ku i kekanaenae, "Luuluu Hanalei i ka ua nui, Kaumalia i ka noe o Alakai. I ke alako ia e ka malihini Mai hina au mai pahee ia oe." He manawa loihi loa keia a Leinaa!a i kulou ai īlalo, a e mau ana no hoi ke ku ana mai oua manu Pikake la, me ka nana mai ia Leinaala, ame he mea Ia ua piha oia i ke aloha ia Leinaala. No ka loihi loa o ke kulou ana a Leinaala me ke kulu ana o kona waimaka; nolaila pane houakulaua manu la, "E ke kaikamahine alii, heaha keia au e haalipo nei ika uwe ? E hai mai oe ia'u, a e hooko aku au"toe ka oiaio." Ia manawa i nana hou mai ai o Leinaala me na helehelena oke kaumaha ■ a pane mai la oia, "E uwe ae ana no au no'u iho. He makahiki okoa i hala aku la i hope, ua komohia au ike aloha i kou Haku opio, ano ia mea i loaa aiī a'u, ua pale ae au i ka leo aua a ko'u makua e noho i hope, a ua kiloi aku au i ko'u noho alii hanohano a ko'u makna i imi ai no'a, a ua hele mai au mahope o ke aloha, a eia ka hopena la ua nele au; o na ehaeha a me ha kaumaha a € a i alo mai ai, ua lilo ia i mea poho Wale; ake hoohiki iho nei au, aole au e hoi hou i hope ika hale o ko'u makuakane, a aole hoi au e hole aku imua ai kahi a'u i manao ai e hele aku; oiai aa hoike mai laoe i kuu ka mea a kau puuwai i aloha ai; a maanei au e noho ai a make iho i ka inake ana o ka poe i hoonele ia mai e ke aloha." A kulou hou iho la o Leinaala me ka uwe ana. Ia manawa pane hou ma! la ua manu 1«, "E ke kaikamalune alii, ua aloha au ia oe, a e oluolu ana au e lawe ia oe iloko o kahi o kuu Haku opio, ao na hoino ana a pau a kuu Haku, maiuua iho ia o kuu poo; e moe aku oe ilalo, a e hapai aku au īa oe maloko o kuu uiau eheu," la manawa no i moe koke aku ai o Leiua&la ilaio a holo ruai la ua manu la aku iho la ma koua aoao, a lalau iho la koua oheu akau la Leiuaala» a huua ae la iaia iloko oka poli o koua mau eheu. Ika manawa ī nalo ai o Leinaala iloko o kona ehou, liuli ao la oia a hoi aka Ia iloko oko Kihnpai pvia o Eleuale, a iuawaoim o' m kon oku pohai ; ana, i heio aku ai na manu Pikake la a koeuo aku !a ma ka pnka kihi Akau o ua puka ekolu ma ka Hikina, a na!owale aka la wa manu la iloko o wehi o na pua. «

Me ka jawiwi ua mana la i lioi aku ai i ke alo o kona Haku opio, a i kona .hoea ana aku ike Apo oke Kaaoha, ike aku īa oiia i kotf& Haku opio e paani kinipopo ann, tna kaLi e kokoke ana i kela kumu laau i kapaia o Muro.ro, a kaalo ae Ia ua manu Ia ma ka aoao o kona Haku opio, ia manawa i lohe aku a! o Leinaala Ika halulu o na kapuai waw»© kaoika, hoomauao ao Ia oia, o

ua aloha oei.pe'ha keia auu, a i ule ia o Mari-orodo paL*;. Iloko o keia uiaaawa, ua piha loa i& o Leinaala i ka pihoihoi me ka apoapo 0 kona oili, a lohe pr, aku la no hoi o Leiua&la i ke poh&poha oke kinipopo Ina lima, ama koun manao aku he lehnlelm loa ka poē e hele aua ma ia waioi. ( Oiai «a mwa la i' kaalo ao M ma ka aoao o kona | Haku opio, pano aku la ua koiki la, "Ihea oe o Koromi<lo i he«' Ie ai i keia mau hora loihi ?" A kipohi aku la oia ika popo ja oua manu la, aole nae i pa iho. ika iioi ana raai oua keiki uei me kana popo, hele loa aku la oia a ma ka aoaooke kumulaau Murero, h nolio iho la oia ilana o kekahi noho, a ia manawa i kaalo hou mai ai ua manu Pikake la ma kona alo, a aea ae la kona poo ilana, a pane mai la oia me ka leo kanaka i lohe ole ia e Elenale mai koaa wa uuku mai, a o ka maka mua no keia o kona lohe ana. "E kuu Haku opio, ka mea i kapaia ke Kihapai pua 0 Elenale ka Mahinaai i piha i ke aloha.—Heaha ka oi o ka nani ona pua uhane ole oke Kihapai pua o Elenale mamua o kekahi pua naui e ulu ana iloko oka paoka Halealii oka Moi Harouna Ara»aila, nona ka waihooluu 1 hiki ole i knti haku opio ke hoole ?" Ika manawa i hiki mai ai ka olelo ana aua manu la i ka hapalua o kana mau huaolelo; ia manawa iku ae ai o Elenale iluna me ke ano makau, a hele ae Ia oia ma kekahi aoao, me ka ninau ana mai, "E Keromide, nawai oe i ao i ka olejo ?" Pane aku la ua manu la, "Na ka hua kulina a ka lokomaikai i ao ia'u ika olelo; aka, aole nae oe i hai mai nei e kuu Haku opio i ka'u mea i ninau aku nei ia oe." I mai la ua keiki la, heaha kau mea i ninau mai nei ia'u 'e kuu manu maikai. Paae hou aku la ua manu la, "Heaha ka oi o ka nani o na pūa uhane ole, 8 ulu ana iloko o ke Kihapai pua o Ele nale, no lakou ka waihooluu i hiki ke boomae ia §ka wel» o ka Ja, «no kou hoi na lihilihi e helelei waīe aua ika iuaiele ia e ke kikiao makani, mamua o kekahi pua nani e ulu ana iloko o ka Halealii o Peresia, nona na waihooluu e hiki ole ai i kuu Haku opio lee hoowahawaha, a nona hoi ke ala i oi ae mamua o ka huina o ke aīa o na pua o kou Kihapai ? ♦ * Ia manawa pa£e mai Ia ua keiki la, E Keromide, ke manao nei au, ua oi ae no ka nani ona pua o ko'u Kihapai mamna oia pua ati e hai mai la ia*u; a kēaa'nei-kn e pili me oe, ina he mea hiki ia oe ke hoike mai i ua pua la, alaila e hookuku kaua me ka'u omu pua*, owai la o iaua ka oi V . Aole i paii^