Ko Hawaii Pae Aina, Volume X, Number 8, 19 February 1887 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Eia no ka Lanakanawai Aberahama Fornatider, ke pii malie mai nei kona palekaua. L a loke mai uiakou e iioouna ia aku aua e keia aupuui he paa lole alii 110 ka Moi Malietoa,. Me lie mea-la, e liuki lima ia ana palia ke kaa kupapau ika la lioolewa e ka poe iwae maoli ia no ia liana. Ua lohe laualieaia ae ineliiiaei, ua ili ma Papaikou Hilo i kekalii la o keia pule, he inoku liaole o Selina ka inoa. Ua loaa maiia wakoo, he man&o kue no ka haawi ia Pauloa, a e lioopuka m aku ana ma ka nupepa puka la oka Poakahi aenei. Ua haule ma ka papa hoonohonolio o ka hook'wa, kekahi mau hui © ku nei ma keia kulanakauliale, aole i komo. He .poina paha 4 he hookaeia paha. \ He 4 puali puhi ohe e komo ana i kal lioolewa oke Kamaliiwahine make i j ka la 27 ne uei, oia ko ke aupuni, ko Keoner la, ko Sana Lui a me ko na Pukiki. I keia la e haluiu mai ai ka mokaahi "Manpo^a' uia keia awa mai Kapalakiko mai, uma oqa la e loheia ai na uiea hou o ua aiua mamao a kakou aku. ' X lohe lanlalm ia ae ma ko vuona nei. e hoopau ia ana ka Luna X)ate o keia wa, a e pani ia ana makalua kekahi o keia mau keoniipauai ekolu, J. I. Oolburii, D, Alanaku a mo Mr.

. kekahi keoniiuana ukauiAi uia I ki\ Iwouaauao ana īua ko kakau | pokok I I ka poe e ako siua e ike ia lal« o k« Ui«iuao. iko waiwal loa keia kt> loaa iko kaunka, uo ka moa. iua wa i iiiakemako ia o kakau i na haiol«h\ uh mooi<!lo, u;v h<.H>j>aapaa u me ua uiea .e ue ika wn e kauiaiiio pupuahulu. ia aua, ua hīki loa ko lawe ia tua ko kakiu pokoi*j. i .11

I ka po nei, ua malaina ia he anaina 0 ka poe Lipine Bolu ma Kaumakapili, a me he oiea la, e kukulu ia aku ana i ahahui kaokoa o keia ihoa ma keia hopeaku. Ma na loao mai Laelana m»j nka la 19 o īanuari i ikoia iho ai, ua hoouua mai la ke aupuni o ka Moiwahine i ka moku "Alert" e aua i kahi aka waea e moe ai mai Vanekouwa a hiki i Hawaii uei. ; i. . Jie oleio mai uei kekahi poe, ua oi aku ka holo a mo ka nui o Jia olelo hoalohaloha i hooiinaia i ke kahu oka Pae Aiiīa mamua ona mea i ikeia ina ka nupepa 1 aupuni inoa mikohukohu oie. ■ - Y /: Ua liai īa kt nlahaka mauka aku o Luakalia ina Nuuanu i ka P»nlua noi, akc nianun mi I a Luua alamu Vlapai o kukulu i uai>o i><.>hak"u uinihapa. Nf.- | Iniln, tin lioouna ia akuna pohakn ninihnpā n ?ifa kn wniho hi mnlnihi. ! M& ke i hala, l'eh, 13, ma ko ! alanui Ueniania, Honoiuhi, «a akoia e Ikā m&ke o W. A. liapahoa 13urget?» I ke keiki a ko makou makamaka maikai IMx Burgesa. Aloha ia opio i haalele I mai i na niakua a me na kiniepaiauma i aku nopa lua kēia aoao oka muliwai • eieele. . — Ua noi ia mai makou, e kono aku i nā lala a pau o na Hui Nihoa, Hookuonoono, Hoonaauao Mahele lame 2, e akoakoa ae ma ka Pa A iii, i ka lmm B auina la o ka Poakolu, Feb&ruari 23, no kekahi hana nui i manaoia e papahi aku maluna.o oukon. Nolaila e eleu ae oukou me ka liaule ole oka leo alii!

Oka īiui o na hoalohaloha i hiki mai i keiu keenu, r i pau i ka hoopuka ia ma ka nupepa puka' la inai ku Poakahimai a hiki inehinei, penei ka hoomaopopo ana :he 14 hoalohaloha i ka Moi, lie 2i ka Moiwahine, ahe 1 i na Moi hui, he 11 i ka Hooilina Kaiaunu, he 4ia Kaiulani, he 4 ia Ake ahe 1 ia laua hui, Huiua i hog>puka ia he 35, Owai ka me.-i e olelo inni aohe hilinaiia o ka Pae Aina 7 . Ua ahai aku ka pupuhi oka mokuahi ;"Australia." iko awakea Poakolu iho nei no ka makeke o Kapalakiko, ia 35 ohua kapena, 76 ohua oneki, 3011 leta, 1321 nupepa, 15839 eke kopaa, 687 eke laiki, 2204 ahui maia, 99 pu-a ko aki, 2 pahu alani, 4 pahu taro, 1 eke kope, 1049 ili pipi, 1125 ili'kao ame ili hipa, 10 pahu lau laau, 1 eke kala uew» 1» ao| ]>e $)CQS &nla a tUO $2c/0 keokeo Awerica. Huina kumukuai o na waiWi Halraii wale no, he 91,509 dala, a huina kumukuai o na waiwai o na aina e i laweia aku, he 1,088 dala.

I ka'Poakahi iho nei, Fcberuari 14, na waiho ae o A. 8&r&63 o Wailuka Maui be palapala noji | m«.a o Luuakanawai Pekekona, e kaawi ana iaia iko iie banakarupe, oia hoi he aie kag ole, Nolaila, ua kaaoha la o ka Poakahl la 28 o Feberaari nei, oia ka Ia e liooiaioia ai na koina a kela ame keia ame ke koho ana i Luna Hooponopojao 4ie. Maloko oka palapala noi, ua hoike pu ia ae ka nui ona aie penei: he 59,736.71 o koaa ai&ipaa ine na hoopaa, ahe $3,972.32 aohe waiwai i hoopaaia, nolaila o kona huina aie, he #13,709.03. Aka o kona i kohoia, oia he 270 mahele iloko o ka Hui Kalo Palaoa o Wailuku, iike me 27,000 dala ka waiwai, aho mau waiwai e ae, lik® paha rao 5,148 dala, uolaila huina pau o kona waiwoi xna ke Jkoho makani, he 32,148 dala.

Mawaena o ka hora 7 a me 8 p,t». o o ka Poakolu nei, ua liou aku o Kapena Danifl.Jft o ka moku kuua "Manuokawai" ia Kauaina, kekahi o kona mau luina, me ka pahi a ku malalo iho o ka waiu o ka aoao hema o Kauaina, maloko o kekehi hale ma Punaluu, Koolauloa. Mahope iho o keia haua. ino ake kapena, ua hoi aku oia iluna o ka moku a holo aku la i ka moana me ka ha&lele aku i kela luina moku e waiho uawaliwali aua, Ma ka eleu o lta Ilamuku, ua kauoka oia i ko kauka o Kaueohe e holo e uana i ke kaiiaka poiuo, i ka ho- | ra 11 onehinei.

—I ka hora 2:30 waunao o ouehiuei, ua ka mai ka uioku k\\m\ Mauuokawai, £$pe&& Daniel MoGrejjQr, a ma kft lior& 3 ae. ua hopuia aku la oia a eia ke paa uei uia e kali aua no koua iiookolokolo ia. Oia .wale uo a tm ka malamawoku kai hoihoi uiai i ka uioku.

—laehiaei, ua uiuaniuauia koia liaole ium&okaAha Hoomalu, uo ku Lowa Huai Mu» ax, Ua ae uq oki k>u% hou ika iiaki lioko o ku wa ou&. No ka hiki ole mai oka uiea &k ne i Paualun, uolaila ua hoopauoeūa āhi£i mai ka mea poiuo. Ike ahialii aaa iho, ur kiki uiai ka a ke kaukft «? ole!<> aua ua komo ka pahi he iuiha» iih> hapa iloko o ka io, Aole i j uianao ke kauka o make aua, aka he ] wahl uiake uo uae ia i ku aku la.

Ua hopuia «e ika po nei he haole aihue, a eia ke paa n\ai\ hei ma Kuapapanui. Ua ku mai ko Hamakua mau keiki kamaaina ma ka Iwalani o ke ahiahi iiei, oia o Hou J K Kauuapaano awe A W Haalilio. ' E ole ka 4t Hawaii Kukala Pili Aupuni" piha ai ka welu Elele puka pule 0 keia la, ina la ua pani poke laauialn hapa o ka welu, E loaa i na poe holo welu Elele o keia la na opala, na unu a me na moka, e ahu mokaki aku ana noko oukou kuhakuha iho a haalele iho. Ua wawa wale ia ae, o ka la 1G o Maraki e hiki mai ana, oia ka la a ka Moiwahiue e hanlele iho ai i na kapyp kai o Hawaii nei, a naue ako ma kaM \ huakai makaikai honua. V | Ua koho ka Papa Hawaii ia Mrs. [O. M. Uooke, Mrs. P. C. Jonea, Mr. J.B. Arthorton a me Rev. E. S- Tiiookeo, i mau kalne uo ke kula ko!Vamahine ō Kawatfthftrr, rrra kahi o ka poe mua 1 waiho mai, nka, aohe nae o lakou m«na hooponoi' nō m^unā'ō'lfē kiila. Ua oi ko I o aupuni makemake i ka manuwa mnu ua-o ka hana ana i na alanui o ka poe i auhau ia no ka uhaai ana no keia paukn wiliwih. Ahea la e pau ai ka puni hanohnno hope j?le?

O ka huiia keleawe e lioobebt3« itt oei ms ka hale hana hao o lionoloiu, ūo ka manuwa Hawnii "Hooouiiilo," aole e emi mamalo o ka #800 no ke keleawe wala no, koe ka mnoawa haua. Nui ka liio,. Ua kna ke Kahu o keia nupepa mawaena makaiaaka mua loa iloko o ko Mr. Thomas Poka #peneei" hoomauao aoa, a ua manawalea mai la i kekahi o kara buke i kapaia "Ka Buko Alemanaka a me na Uula Hookeonimana," i nnuhi ia a imiia e kona noonoo no ka pomaikai oka lahui oiwi. 0 ka lua keia o ka Mr. Spencer buke i hnna paka ai, a me he ia, e lilo ana keia buke i mea waiwsi nui no ka lahui Hawaii ke apo a hoomaa lakou i na rula o ka hookuene ana ae ia lakou a lilo i poe keonimana. Ua piha keia bulīe ina mea maikai 110 ka hoonaauao ana o kela a me keia īa lakou iho, a ke lana nei ko makou e kauliilii ana keia buke i ka poe hoohialaai e lilo i poe keonimana a ke kohQ aku nei makou i ka leliulehu e "pppukahi ae" ma ke kuai ana.