Ko Hawaii Pae Aina, Volume XI, Number 43, 27 October 1888 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Ua lonolono J|lla ia mai, e holo «ku 'H-na-k» Moi i keiaTōalu» ne a huli hoi mai &rma i<i moku. iie pau ia mai aei ka poe puhi a malama opiuma i keia maa Ib, » noho hopu ana liola i ke kapi paakai ia. Nui ka ua ma Kau. Hawaii, i keia mau ia, a ke olioli wale la ko laila mau keiki paeli ika fiaoini mai ona paka ua naua e hoeaeu na pulapula ko. O Luuakanawai Pekekona o ka Aha kiekie ke kahu okel au kiure o Waimea Hawaii e noho ana i ka Poalua I mua aeuei o No\remsba. j E leha ae ka lehulehu ika olelo ho- | olaha a ka Luua Ohi Auhau T. Ouliek, e puka ak« nei eua kn pepa o keia la, a e hoomaoao no ka uku aoa i ko lt»kou tnau auhau. Ko mauao ia aktt uei, e ku mai aoa ka moku kaua BeritMnia "Swiftßure" mai Kiie mai. He manuwa nui keia aoie e hiki ke komp iloko nei o ke awa, a ua ku mua no hoi ianei. Ke uaanao ia aku noi, eku mai ana iuh Honolulu nei ma ka la 18 aenei o Novemaba, ka mokaahi lapana "Ttikasngo M(iru" hoohikihiki lima hana, me 1400 lapaua, ke hui ia n« wahine .» me lih kamalii. ' , —• ! ■ > •-» m,e , ioaa j ka mai «r< , i Ke ooho oua uei ka Hoi Hoohoio Moknahi Pili Ajua o kakou maluna b 1 moku kiapa, 8 mokuahi a me 5 ipeku kuua. A.ke uoho ona nei hoi ka Hui Hooliolo, iv Waila matuna 6 5 mokuahi a me 1 moku kiapa.

Oa la#e mai ka Malulaoi inehinei oiai Kaa Hawaii mai, ia 4,791 eke kopaa «. ine 71 eke kope a ine 71 pipi ola ia«i Koua mai, mawahp ae o ua puo!o Uuikau he lehulehu a me 180 walu awa i 1-2U. Ma ke Sab#ti i liala, Okatobs 21, i poniia ai oS. Kapu ma Hauala.KooLiuloa i Kehauapule, ma ka lawelawe una a na kahu ekaleaia Hawaii walo no elinaa ka nui. Nolaila, ua liio oia i kahu oo ka ekalesia o Haunia ma k* §300 ka uku iaakahiki| ■ .. ■ Mh ira po Poaouo abi i ulele hoa ai ka hookuku o na hokeo leo lea ana Puali Puhi Oho Havaii a me ko kft moku kaua Amerika Barukelani M ma ke kgea o ka Holeie Hawaii. olelo ana no ka Puali kamaaina, eia paha o ka Puali Pol|i Ohe malihini, he 17 wale no ka nui ua like nae no kā wawalo o na leo mele Eia ke hoohaua uei ka Hui Hooholo Mpkuahi Pili Aiuh ia 880 paahaoa pau loa. Mailoko mai o keia heluna p«ahann o tm auo a pau, he 190 o lakou h$ j mau luiua Hawaii i k|spa ia, ahe 40 t poe paahatoa Hawaii ej ka Uui i kōpi j o!a ī». Nhlaila, he mta maopopo, ke j h«awi upi keia Hui Mpkuahi i hana n» na kanaka Hawaii he |30 ka nui. C ' _ : Da hopu ia ke kapeua o ka mokuahi Australia mamua iho cf ka meuawa holo mau o ka mokuahi i kapoalua nei uo loaa ole aua o ua pake elua ma ka oueki o ka moku a ka Ah;. Eiekie i hooho lo ai e lawe hou aku ua kapeua la i& ; Man Kun āme Ah Tib, !ie oiau pake % h<v>fcoroo wale i» mai i lulai i hala <? me k» palspala ae kupono oK Fa mai ke kapeua he $500 io kooa hiki mai ma kr> !a 15 o iTōTēmnha *en«l i loua o kn Ah» e paue 1 ua'UihU i hoopiiia ai ©ia i oaoa o Aha Klf>ki*. M«hope iho oka waihi» i* aua mai o ka Uela, aku ke kei pena a hoopuka aku !a i koaa moku e Lo!o. ■

I keia Poalua® ao, e komo ai ke kula XnmehBmeha no na kamalii līiīiīE laū kanaka ana palia ke kaona i ka la apopo ke ku mai na mokuahi knloko me na haole mahlko. 0 ka hilinai aka lehulehu i hookieI kie ai i kekahi ma ke koho balota anR, he hihnai ia e hiki ke hoomoamoa ia I aole ka hoomaunauna wale ma ke knai ana. : Ma ka la 10 o PpkAmnha, ia k«ai kod»la ia aka ai na hoolimalima o na Aina Lei Alii he amikumamaiwa paha ka nui ma ka 15 makahiki ka loihi oka manawa e holo ai oka hoolimaiima. Ma na lono hope loa i loaa mai, ua (poouua ia ae la e ka adimarala Amerik« o ka Pakipika uei, ka uioku kaua hao liolo mama "Do!j|>hic" i ku iho nei i.o ka%ou i kela mau malama uku nei, i Peru, no keka_LL_k.uee i ulu ae mawaena oia aupuni u me uu haolo Ameri ka kuonoono malaiia. 1 keia lā ē pau ai ka manuwa o ke kau kiure o Honolulu nei, akaaohe nse i pnu loa na hihia īka lawelawe ia, no ka nui loa o na hihia o keia kau i paa jma ka papa hihia. ,Ua uoko iho uoi i keia kau ika hana a komo iloko o ke aumoe i kekahi mau po. « Ma ka hora 12:40 pm. o ke awakea Poalua iho nei, 1 huli hoi aku &i ka mokunhi "Australia" no Kapalakiko, me ka iawe pu aku m 48 ohua kapena; 37 ohua ooeki, 4082 leta, 981 nupepa a me na waiwai Hawaii i koho ia ke kumukuai he 862,989. Ua lohe mai makou, eia oMr Dili aahama ke hanu mai; nei e kuai i ua aina ma Ewa o kahi o ke alauui hao e moe aku ai. loa pela, T ua moo ole no koua po e nakn mai nei o ka holopono o kana hana nui e hapai nei. Ua lohe mai makou, ua liaawlla aku e kuai me ke dala nui kona pomaikai hoomoe alahao, aka ua hoole oiai O kela Pukiki nonla ka inoa Manuel oomez Oameho o kauhalo e ku nei ma ke alo mai o Puowainn, ka mēa hoi naoa i kipu a make loa 1 kekahi haole mft nawa o ka moku kaua!-Amerika "Omaha" noua ka inoa I ma ka po 0 k. 1 'v'? T \> ~ . iion!;o\ h(/i 'h aeiioi ■ ■ ,aiiuāh't •iuu,cofci.<.»ki.« iiooleukli lole, ma kona wahi noho īua Alaaal Berītania Helu 73 mauka mai oka Hotele Hawaii. Ke konoia aku nei ka lokomaikai ona ledee panai mai. E haawiia no nu hoopaa e lawa ai ka makemake. 641—dlyr 564—wlyr

Oka waiwai io ona aioa o ka Moi tna Kona Akaa, Hawaii, i he!iy'a e ka Luna Hela he $18,400, ona aina wale no ia kka Moi i hoohlo ai i na kaha ma ka !a 22 o Npveraaba M. H. 1887, i kakao kope ia ma ka Buke 105. Mamali oka Uooko o!e anff o na koha waiwai ° ka Moi i ua kuhikuhi a ke kanawai, uolaila, ua heiu ka Luna Heiu a wela ke kikal^.

iK ekolu mau lunaknuawai a ka Aha Kahioa o keia au i hookohu iho nei malalo o ke kanawai o 1887 i keia malama o Okatoba, a o lakou a pau, he mau kanaka Hawaii wale no, oia keia : Oct 9, S,B Hapuku no Li hue Kauai ma kahi o J Kala i hooma ha; Oet 22, $ K«liooh«lahala tio Lauai; Ōct 23, Frank Pahia no Koolaupoko ma kahi o Asa Kau!i|» i hoolnoln. , Ma ka Ia 16. o Okatoba nei, ua hoouna aku ka aha kuhina ia Co! V Y Akepoka, he palapala e hooia aua i kona koho ia aua e ua aliikoa o ua halalioua koa pualu Hawaīi a uie Baifela, aka aole nae he Komisiuq i kakau inoa ia e ke Alii ka Moi, oiai ua hoole oia, Ma ua palap&la la, ua ia o CoI, Akepoka e lawelawe i ka h.aua, a e hoi* ke «ku i ke Kuhiua Kaua i kela ame koia wh. | Ua kii mai Ia ka make ia C harles H Wilooi i ka la «o o Sjspatema ba i hala, uaa Oroville mokuaiupt.o Kalepoui, ī ke kaualimao koua na|ii uiakahiU o ke ola aaa, Ua hauau oia ma Waioli kauai, auo u« makahiki Le kauakolu kamaiuakahi aeuei i pala, ua hook&uia aiua aku oia uo kel% >iua mamua se> uo ka hau* pili i kt hao malaila. Ca tiaal<?le iho oia aeu he iioa piii lie wahlae, eha ujisu keiki a uie ka poai o ua pilikaua n& makaoiaka. «ipaiauma akp aaa laiii uq koua uiake Mkiwawe ana, ®ta ma Hawaii eei he «ima hoahātsan ipououola ka Hon ® N WiUkoki * mo koua uiau pokii «ha. Aloha ino ka Wiho au* o u& 1 iwi i k« aina malihioL

Ke paholn noi fca mai knnu kalea ma'ke kulanakauhala nei, a he mea pono e makaala ma'ka malnma ann. Ke hoowehiwehi a hookelakela mai oei na halekuai o kakou rae na waiwai o kela a me keia auo i knpono po na la Kulaia atfnei o hiki mai. Na ka lehulehn no e kipa a e wae no lakou iho. Ua lohe wale mai makou o hookohu ia aku ana o Mr W Henry, hunona a ka lnuakauawai Pahia, i Hope Luna Ma-. kattio Koolīmpoko, mu kalit~o R Waialeale o hoopiiia nei no ka lawe "!a. j Ua lilo ae nei ma ke kuai k'a moku kiapa '■Liiiian" ia Mr. 0. Gerlz no ka $800, oiai hoi he $3,000 i uku ia ai e na pake i ka manawa i kuilala ia ai na moliu o kn Hui o ka Pakipika i banskarupe «i.

Eia ke hoopihapiUa ia mai uoi o kni o ke alauui Alakea uie ka lepo c> Aiuahou. Ua hoomoe ia lio a)a hno, a maluna o laila ua kaa U>po o hoohikihiki ia mai ai a lu iho i ka lepo ma kela a ma keia aoao. , Ua ae ia o , Mr. . Gardoer Wilde.v, keikikaue a Hou. W. O. Wilder e lawelawe 1 ka oihaua loio im.ua o na aha hookolokalo a pau o keia aupuui. He hauuiana oia i puka pouo m»i ke kula kanawai mai o Aun Arbor, Mikigaua. Ua hoihoi ia mai ke kino kupapau o John N Gihnan_ i -make ma Kahuku Kau Hawaii i ka 1876 ma.ka Malalani 'onehiuei, a e kauu ia aua ma ka iliua o na Kinaiahi mauku o Nuuauu, uo ka mea he hoa knhiko īa no kn oihaua kiuniahi. I keia la o kū mui ai ka mokuahi "Zealnndia" mai Kopalakiko mai »o ka liolo log_i dh Panalaau o ka H'ema, iua" nae hoi ua haalele oia ia Kapalakiko i ka la i hoolaha ia ai no ka holo mai. T7a manao ia, e hoi-mai nna maluua ! ona ke Kuhina Kalaiaina a me ke Kakauolelo o ka Papa Hoonaauao.

i Ke paipaī aku nei makou i ka poe a pau i aie ia makou, e hookaa koke mai, a eia hoi kn manawa ke hele aku nei e kokoke e Ua ike no kā lehulehu O ke da!a wale no ka mea e lawelawe 5a ai ka hana e holo pono ai, a pela makou e kankai aka nei e hookaa mai ana outcu7 t ka wa ano

Ko hnokikiua ino ii a?i Pp.p» lloi ;» Kyku)u i m»u halekula n- e pnkvu iom i inn < ?ih : o aon ma Dn , ii'lin n hu i na haumana

ka ahaolelo hoomaemae i kuu akea iho nei i na kamalii k na lahoi a pau e noho nei malalo oka malumalu oke aupani Ilawaii.

: Ua loaa aku he lio aa huli ka noho malalo o ka opu, aa mokumoka ke kaol&waha, eku aoa mawaho o Pawaa *e nei, i ke aumoe o ka po JPoaha nei. .aohe ka ona doom ka lio. Da loaa pu aku oia kekahi wahi mamao mai kahi a ka lio e ku ann, he kuka ua nahaehue. Ua kukuiu iauo ka lio malaila e kali ai ika ona uona ka lio. , !

i Ika Poaha uoi, ua hoopukn ia e ka Hope Luuakaliawai Wilikpki he pakpala hopu no ua mai lepei'a kipu o lĒwa, a ua hoouna ia o kapeua makai Laseua a me Sam.,Ku makai o ka PapaOlae hopu. I ka wauaao Poaiima oei, hora 1 paha, 1 ua mnkai e hakilo ana i kahi ouh lawehaia v uoho ai, aia hoi, pakeie inai ku o Laseoa i ka poka iki ia mai iaia e kekahi o ua mau la®ehaia oei, ma kahi he 20 wale uo, paha iwiiei kn mamao, Aofe i paa na lawehaia. : U& loho raai uiakou, Iw uui loa k* pili waiwai kikukiko, ke puhi opiuiu& a mo ka piii waiwai uia lvoolaupoko ae aei, uiamuli oka palahaiaha a uana Oiaka aua o ua luua aupuui mauiua aku aei. A mauiuli o keia heuiahema uui me ke kouio pu o kekaki mau uiakai iloko o ka pili waiwai kikokiko ka i»ea i hoolaua loa ai keia haua & palaiial&ii» a aio ka paa pu ole o ua hihia lte lawe ia iuiua oka aha. Nolaila, ke boao ia uei ua luna aupuui hou oia kei» hana me ktt mauao e pau.