Ko Hawaii Pae Aina, Volume XI, Number 44, 3 November 1888 — Ke Aupuni. [ARTICLE]

Ke Aupuni.

Wahi a ka Buletina ( Ele.le, Ke Ala. kai a me kn Makaainana. aa like a ua oi «ku ka hewn o Knlaukoa rce Kawai- ' ■ v :V ' ' ' 'i. ni r ~~ lo . t X 1.1. *! C ' oi ' » L II I ' li ' ? U i «. Li (1 '<«» . iu i v b •' i 01.8 -0 "'i ;•* 1 :i-; v 0fa i ke kipe a i he mna i kn huna iuo. 0 ka hoike ana o Ka'laukoa'i keift kipe dnla a me ke kip*ka i« ana o hh hoa . ekoln o ka Ah-iolelo, oia ka hewa o Knlaukoo, ho kumakaia ia Hawaii, wahi a ke'Alakai, n o ke kmno p« ana o J U Kawainui ina hoohele aea o ka moa li o ua kipe d*l« nei oia ko Kawaiaui hewa wahi a na oMu h ua mau nupppa la. Ao ke kipaku pu ole ia ana o na Hon A P Kalaokoa me J U Kawainui; oia hoi ka uioa i lapuwale loa ai ka Ahaolelo hoomaemae. Ina e huli aku ana kakou i iiopo i ke au o Kamehameha III. O Davida Malo ke kakauolelo, o Kaahumonu ke Kahu Aupuni me ke Kuhina Nui—Ua hui aku na alii a pau no ka noouoo ana i ke ola a ine ka make o Wiu A Likeke ma Honolulu Honuakaha i noho «i ka Aha Kukn 'lii—Ekoiu l'a i noonoo ia ai uo te kuuou hopii a Kapena BaJfcala ia ffu A Likeke; o hewa o Li%ekp, o ka ha) ana ī ka hana hewa a Kapena J3"-tal«j»ua hoolahaia ma iua nupepa o Amorika a me Beritaui«, no kona a me bot'n muu kfltiakflmoe ; wale huh i na wahiue o LaUaiu?jtfa kolu c> i)i !s i nohuai o k« aha * kuka a ua 'lii, koaio aku la o Davida Malo. Eu mal o Kaahumano. Liliha me na waimak"; e hiolo aua, e uwo ana <Lj ke al«ha i ka inake o Likeke,*no ka : eoea ua houholo na 'iii me ka aha kuka Jie make wale uo ko Likeke. Kalele maī oia ia Pavida Malo a i mal la: E make anale kumu a kauH la. Heaha ke kamu e make BĪf wahi a Davida Maio. 1 ka hai ana hoi paha a Likeke i ka hana hewa ana o Kapena Batale, i kena palapala ana i Europa e pai a heolaha ma na nupepa. Ua noouoo iho nei a he make wale uo ko ke kumua kaua, wahi a Kaahumauu. Oia ka hewa o Likeke e make ai? i ninau aku ai o Davida Malo. Ae, wahi a Kaahumauu. Kupanalia no ua poe haole nei, kai no olelo' mai lakou he mea hewa ke uo :i ka palapalā. Aahea oe; o oe no ka <ir&hine a Kamehamehn, a ua moe oIu&j me Kauihouui kn Kamehauieha keiki: a na Lohelohe i h«u ia i moe aoa o Kanihonui ia ee, j Ei» ka maa$: Owai la k*i hewa,'o| Lllhelwhē nnoi 1.n } h«S, a o , KaHihouai palia? j O Kanihouui, wahi a Kaahuinauu i! pano aku ai. • Olelo aku o P svida M-.'o, aole anei keia, o Kapena H t u . I:h 1 «

.na hewa, a o uiea uana i hai, Heaha ka hewa o Likeke? Paoho o Kaahumanu a liuli iloko ka aha kuka, me kn le-Ie le i kti oliolī me ka hoopuka au i i na huaolelo: Oaolal Ua o!a!!/fJa ola ke kumu a k^l'.ou. A hookuu ia o Likeke. Ina pelu, heaha iho la ka 4 hewa o ku Hon A P Kalaukoa i kona hai ana i keia kipe d$ la a i loaa mai iaia mai ia Hoo A Kauhi mai; a i kokua ia mai e na Hon Kamauoha me Nawahine a me.ke 'lii Luhiau. A ina ua liewa ole oia; heaha ka iuea e kipaku ai i ka mea hewa ole.

[ Ho oki loa aku hoi ka hauliili ae ilaua o ka Hon J U Khwaiuui, no ka me», aole oia i lihi launa aku ia bana. A healia hoi ka hewa o kn Ahaolelo i ke kipaku ona i na poe i puka a maka ae ko lakou hewa? ' Ma ko ka Ahaolelo hooko koke ana i ka hoopai o ka poe bewa e īke ia ai he au hoomaemae keia; he kaopsle ana ia no ke au hoihope o na makahiki eono i ha!.!, me ko ke au e nee nei. E like me ke kaua ainoa ma Kuamoo a make afo Kekuaokalani—Ho kaupa!e no ke au kahiko rae ke au hou; Jke aa ponli me ke "nū malamalanrff Ma ka po o ka la 11 o la hana 88- —Oiai owau kēEahi e hooloha anā i na h&ioleln a oa aoao elaa, a me ka poe i hoopaka ia ka olelo hoahewa a ke komite, o ka'u mea i ike; aole au i īke i kekahi Jkanaka naim pn akiki a laon ikehala ole o like la me ka Hon A Knuhi o Ewa me Waianae' no ka mea, ke kapa aku nei kela ia Hon A P Kalaukoa, 6 P Kamauoha, O Nawahine a me S C Luhiau, he poe wahahee lakou a pnu eh«; ma ko lakou olelo ann, m»i a Knnhi mai i loaa ai na dala he 50 pakahi ia iakoa. " Ua bu mau o Hon A Kaubi a hoole, aole oin i haawi ia lakou 1 kekahi wahi dala. (Aole i pau.)