Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 33, 17 August 1889 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

E nana ae i na hoolaha ma ke kauoha o ka pepa o keia la ē puka aka uei. Inehinei i haalele aku ai ka mokuahi "Australia" ia Kupaiakiko, a e _ ku mai ana oia no Honolula oei i keia Poalima He. Ma Houolulu nei no ka moka kuua America "Adams" ika la 30 o luoe, 1887, a maapei hoa np i ka la 30 o lulai, 1889. He wahi mapuwa hookaiaku pua maoli kein. Ma ka hnakai a ke Kinau a holo al;u i Augate 23, e hoi hoa mei nna oia i Honolula nei m» ke kakahiaka Poalima, Augate 30, ola hol k« 1a e hoi aka ai ka Auetralia no Kspalakiko.

oka nui ona hihia oke kau kiure kaapuni o Kanai ma ka papa hihia i ka wa i noho mai nei ka Aha ma ka la 6 o Aogate, he 5 hihia hewa, 6 hihia kmla a me 3 oki mare. Ike ahiahi Poakola ; nei i * hopu ia mai ai o Kimo Kauhane no ke kipi, i kai o Kalaekao kahi i pee ai īioko o keia mau la aku nei e. liuliia ana oi». Ua lohe ia mai, ua ku lihilihi ia oia i ka poka, aka aohe nae pilikia.

Ua ili ka inoku kaoa Jenuie Walker uia ka euokupaui Maraki, kekahi o nn mokupuoi iiilii ma ka hema aku , nei, i ka hora 3 wanaao o ka la 20 o Maraki, aua nahaha Eoa. Ua pakele mai ke kapena a me oa luipa. tJa ninanioauia o Hon. E Heleaunihi ame J Kalama i ka Paakahi nei mamuli oka laua noi e hookiekie aku iko laua mau iaikini loio a i sa aha piha, aua loaa ia laua ka iini o ko laua mau puuwai ma ka hooko ia aun aku. ; ■; / Ma ka hookuku kinipopo mawaeua 0 na Hui Hoku a me Hawaii i malama ia i ka auina la Poaono i hala, ua kaa hou ka lanakila i ka Hpku, ma ka loaa ana ia lakou he U0 puuii a i ka Hawaii 6 punl wale no. Aole i paaai ka Hoku 1 fce komo ana eiwa. '

» Ua hooleiia aku ke Kea Hoohanohano o ka Hoku o Oeeania maluna o Pikimana D. Benoist d Azy o ko ka Adimarala Farani mau ukali, no ka mea, oua Pikiinana U ke alii waapa nana 1 lawe ka Moi iluna o lia moku e makaikai ai i ka Poakola Aogate 7. I ke kakajaiaka Poaono aku nei i hala, ua hele aka he elua maa wahiae e kai opihi tna o Haoamaula. la laua e nanea ana, u|a poi ia tt>ai Ia kekahi o laua eka na|a a lawe ia aku ia a iamilomi a Ma ka aaina la ana ae, loaa akq la ke . kino ua paa i ke ko'a. | Waipio, Aag. 7—Elawamui— Aloha no, —Un paa ia iho nei' ka bake inoa o ka Hui Kalaiaioa a Ka|uuiaao, ke alakai, he 63 lala ia Kapena Makai Edwin Thotnas o Waipio, Pehehanala keia poe hoala kipi. Ko Waipio wale no keia plie. K4kau mea hou. Aohe U hauohaoo e ae i loaa i ka Lauakauawai Hoomalu oHonolulaueu e like me ka Poaha nei, no ka tnea, ua piha kona man aoao tna !ae oo kauawai, na lawehala kipi, ohumu t«o h mē hoohnuuKel* a rut> u* poe hikiole t koua oiaa no io loloa ke hoouoho iho ia lukou. ®ake hikiwawe ba U o Ose4r ke Komopam A o Uonolala RnfeU, i ke kakahiak» Poaono ooi oo tt* mai oia |ka pauwai I ka hora 11 awakea Ssh|»ti uei, ua hoolewaia kona kino kapapau a kaou ia m* Nauana, i uk*liia 4 k* wahioe, u* k«Ui, oa bo*loh* a ©e'koiia oi*u hoa oka Puali jR-\i{er«, Mahope oka pa\\ •nn ona hana haipale ma k% taa, ua kipapaiho na hoa oka Biitela uio k v lakoa mau pu.

J£ia fea poe i v hookomo ae i na koho no ke kaknlu ana ika haīe o ka paahao o Hilo a me ba pa ana ika p J a J)ani ka halepaahao: S. Kakalia; $2.400; I. Maka, $2 350; W. Yanat|a, $2.025; Frank Keliinohopono, $2,020. Nolaila, ua lilo ika mea koho haah r ;n loa, 'Ma keia auina la Ponono, e hookuku ni na Hui Kinipopo Kaooehameha me Honolula. O ka mea hopu popo" i akamai loa o\a Hui KnmehHmehH, oi« 0 Bobert Pahaa. aolo oia e paani nūa, no ke ōla ole o kona eha, a me he mea la,! e paniia ana kahi o ka hopM popo mua ' a James Ai'na Lawelawe. Ke wawahi ia nwi a boohaahasia iho' la ka pa e hoopnni nna i kn pa alii, a e koe ana he 3 kapaai me »a iniha kea bd kahaa ako*ako*a. Maluna iho okeia kahua e knkuluia iho ai na pine laau a hao paha. Ona pine hap nae Ka na--01 loa ke haawi mai ka ahaolelo hoo 0 1890 i pou dala no ia mea. 1 keia wa, akalii no a mftla?lfio oloko o ka pn alii ke nuua aku. Ua huna loa ka nupepa "Ka Oiaio" 1 ka uaooielo oka hookahuli aapuui o ka la 30 o lulai mai kona poe heluhelu ako, no ke komo pu nna o kona Luna Hooponopono a me ko_ua Pu.uka_ilo ko oia hana pauwai eleele, Aole no hoi i biki iki iaia ke hoomoakaka ae i na kama kapono oia hapai ana i ke kipi, uo ka maa aa pilipu ka hanu, a ke lelele nei ka oili i na wa a paa me ka weli nui. •

U« noi ia mai n;* oiea hoikeike o Hhwkīī nei i ka Hoikeike nui ma P«risa, e lnwe aku i ur» naau inea lii i Bereainne, Geren)anift, tn«hope o ka'pnū BDf> oka hoikeike trr r i Parisa, ke kulanakaahale o Gereraania i bool«l» ia mnlaila b malnma ia ai ōna hoikeike nui i luae o 1890 aeoei, Ke manao uei ke aupani iua aolo mea kue i keia maaao ahiki ikala 28 o keia malama, alaila e ao iu no ua noi la, no lia hoikeike ana ia £Tawaii nei ma ia aoao oEuropa. Uahukiia mai nei ka hae Amerika maluna o ka mokupuni kanaka nle o Marcns, e knpena A. Eoaehill o ka moku kunn "Heeia" ina ka la 29 o lane i hala, O keia mokupuni, aia ma fea latitu akau 24 degere 14 minute a ma ka ioniiu hikina 154 d<fgere. O be ana puoi o keia whhi mokupuoi, be umi paha mile, a be 60 pah» kapu&i ke biekie malana ae o ka ili k«i. O ka mea alu wale no maluna, he niu. U& puni keia mokēpuni iku lepa me be ano laau palnpalu 1», a he momoua hoi.

Ika Poakolu nei, an hopaia o Ho Fbn pake, Luua Hoopoaopono o kn nopepa pake o keia kalaūakaahale nb ke kipi. Akola mau Laua Hoopoeopo no napepa i komo kioo iloko o keia ho okahuii aupani, oif. o J. E. Bush o Ea Oiaio, T. Poka Bpeocer o k« Kuo koa h me Ho Foa o' ka nopepa pake. Makphewa ka boopili ana i kela olelo aaaaa b kahiko, "aa oi ae ka mana o l;a peni mamn'i o ks pshik>vaa" malana o kei» poe, oiai aa haalelē lakoa i ka m«na o ka peoi, a na Ulau i na mea i o!e--ola he hapa iho ka ikaika i ko kapeoi,

■ (Ja liio ka wawahiia aaa o ka pn alii i mea none nni ia miiwaena 'o keia anaina. Hoahewa kahi poe a aoono kekahi poe. Aka me he tnea la nae tnis keia wawahiia ana u ike molaelae ia! aku oloko, aohe mea noonoo maikai e hoahewa. Mamna, oa hanaia ka nani oloko o ka pa a me ke kahaa oka halealii, aka ika haahaa ana iho uei 4 aphe mea koo i ka ike aku u na maka.

lloko o keia mau pule i hoooiaha ibo uei ka mokuahi "MaluUni" ua haoa hou ia koua ujhu wahi heiuahema o ka ipuhao, n*i inikiui a :ue ua keena uioe a paa. Ika hora 10 knk>ihiaka o keia Poalan ae, o haomaka hou ai oia ika h6lo ma kona nonu awn nm Maui »me Hawnii. Ame he t»ea 1«, mahope o kein hoomaemae hou i» ana o kona tna« oaikiui, e hooi ia aku ana kana hblo i ko ka ws i halii.

Kopanaha no ka nupepa "Ka Oiaio" p&ue uiai ia makou uo ke ao ole aku ia Wilikoki, oiai oia e paa nua eoalalo oI ke kanawai kipi noea ka hoopai he inaka ke ku ka hewa iak. EL«*h& koa me« i«o oie aku ai i ka wa wauiua p puka a uiaka ana o ke kipi« & heaha kou iaea i hoike e ole inai ai ike «upuui, eia ke hoolaUia uei he kipil kaaupuui e Wiiikoki, a iloko oe oia kapuahi kuui kahi i uoho ai a ike po«10» Aole peia kau hana. He paigai » oklv v \> kfvsj * koku* ana ia hana a Wilikoki, A o k«»u Uope W i k«. po m«.aio.« o kā kakahiaka ae i kipi ai, oia kou haawi ailia i kau pu k*npoohi*i I o ka poe kipi t feu ho!c» kiki ike awmoe i «o!o hele'iaai e hoike i ke «miuui uo keia kipi. Ik » MakvH\ vuaWio, »• kokua oe \ keia kipi, aolē oe i aka. Msi mna ik» paU iki iloko o ka maka o kou ho&huua.

,He hele'pau ahi ko ke nei, akst ua pio koke no. 'Mauka II Q.Alauui Papu kn lalama aea inai. oka Kio'ii^pan. A. V Frauo*s Judd, oia ko kuhu oke kno J kiura o Hooolalu nei ra;i ka raal«ma o m Okat)ba «enei, > Ā īka bora 6:30 oke ahiahi nei, koJo aka o Hiiaka ika moku kuna br J moe waeaoleJo kuloko, oaa ka aaaao; ■ hoomaka ka hoomoe aua ika waea t/. * t i Hanauma aku a hiki i Molokm 1 ke£ fIK | kakahiaka. , Ua loaa aku ika Paakolu oei ilokn* Ā la pa alii, he elua mau pu !saupoohilT®, aka poe kipi. Hookahi pu i piha ka haukae ike koko, a o kekihi aoh', j piha. Ua lawe ia uiai ua mau pu ftlfi i Knapapapui. — —r~ —>'■ Eia ka Hui A!ah»o o Oahu ke kot| • mai nei i ka lehulehu uo nn ike e pili" aoa i na le.po, ka ta a me db mea u o kela a me keia aioa i inahi ia Hhwhu nei, no ka manae e huli ia ka maikai pko kakou mau lepo e 1 poe ike,