Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 33, 17 August 1889 — Ke Aupuni. [ARTICLE]

Ke Aupuni.

(Hoomauia.)

Poei bou kukou i ka k» Eleīe, " Papapau hoo kakou he »a ko ka hale," No ke aha i kukulo aenei ka Elele i kahua liooponopono aopnni kaawale kaoa ? No ke aha hoi e kue lōa nei ka Elele i kēia aopani hoomaemee ? na Kuhina eba. . . - • —— ; ——. No ke aha hoi i hoioo loa ai i na mifeanele a me na pne kokoa ja lakou Y M'« ko'o nf>na hdk i knna raao kalaimanao ana a pan, no kn loaa o(t iaia o o ka pomaikai o na !a : hala —maloo na iwi o L&iana i ka la. O na kumuhana o ka Hui Kaiaiaina a Laiana i hookahaa ai, a i kapaia na 4, Kahua Kumohana" i hoolaha ia ae ma ka Elele, Ua oili mai ke komite i komo ia e baku i Kumnkanawai a me na Kumahana kahaa boi a ka Hoi, a waiho mni imaa o ka Hui i na Kumuhaua a lakou i noonoo ai, e kapa ana i na kahua kamuhaoa a ka E!ple e kukulu kii mau nei i k*e o kahua. No ka mea, ua ike ke komite, ona Kuhun Kuuiuhana a L-iiaui me kn Elele e kalahe!! nei, he keehina m«a ia no keaupnoi RipnbaUka—Maloo na iwi o Hua i ka !a.

O Ka Oiaio i hoopoaopooo ia e J E Bnsb, bo Hhunii bannu o kn aina, ua puka mai kou i marifio ma k« nupepa o k» ia 21 o lor--> i hnl'A, aoao 2, koiamo 3, melaio oke poo—" Na Kumuhana Kalaiaīaa/' a e o!e!o ana peneī:

"Ua iike ol» ko makou manau rae ko ka Elele u>a be;a nno, be kumuhana Ripnbatika kmia e kukulu mai nei i ān'a'no ke 'aa'pu'ui Moi,"—a pela i mahele lua ai na hoa o ua hui nei i hookumu ia eD. L«iftUB, ana hoi i manao ai e puka ae ana na ano moo o kela a me keia aeo. E hnhai mai aaanei ka olelo laoi e pili ia nei—O ks Ahahni e kue iaia iho, e hiolo no ia. Ama ko Lai&na uhu ieo !o& roe ke kne loa i ke Kuniuhana a ke komite i waiho aku ai, no ka mea ua ike oia aole e ko ana kena m'iu iini ponoi ana ī lia ai, a i huna ia m»i ko na lehulehu ike aku—ke oki nei oia i na lala o ka hui i kaakaa ae na mnka. Aoie wahi e nalo e.i ke kalohe. -Ina lahe Hawaii imi loa. Ailūene Bdki a me " Ka Oiaio ." He man heiu aenei i haia o ka puka ana o ka nupepa Ka Oiaio, a J E Bash 1 kalai ai no ka pono oke aupuni Hnwaii, kona Moi a me kona lahui, ma ua nupepa ia ana 1 uoho Luuahooponopono ei, mai kona he!u mua i puka mai ai 4 aa paka n>bi no ia me na olelo oioi f e hou ana i na hookele oke aupuni, a oi loa aku no ka wini oi o ua olelo iluna ona mision«ri e hoiuoino ana, ma ko'a hakilo aua ua like me nn napepa Elele, Ke Ola o Hawaii a me Makaninana. Ma ka lilii keia au hooponopono anpuni ame na mikanele, ua make hanapepa Ke Ola o Hawaii a me Makaaīnana oie ia mau mauao awahua, a koe iho k& E!ele, ahiki i ka manawa i hoopuka aenei o Buki i nupepa nana.

E hoomaeaeiH, o J E Bush—he Kahina Kalaiaina oift no ke au o Kipikona, a he Kuhioa aoho uo Hawaii nei ma Satßoa. Heaha kaDa i haea ai nn koua Bīua hanau oiai om D3R ke kulaua Kahioa no ke aupum ? A heaha hoi īaia i Samoa ? He lapawale haalek» 100, r uo ka ua hoi msi cuoiri ano mai Samoa mai, a ao ka lili loa 1 keia ou hoopf>oopono aopani, ua hoopuka eenei i nupepa i kapaia Ka Oiaio, a ks nana iho nB6 i na olelo o oa wahi nupepa nei, o ka ifioa kopono 8 kapaia ai, o o kuamuamu, o hoopolulei olelo, o paipai kipi, no ka o>ea, na lawe mni kela i na kauß o a koi mni i na kanaka' o Hawaii nei'e ko-i, tlike me ko Saaioa, alaila lanakila o Hawaii: a e pai ana ia Wilikoki i ke kukulu ana aeuei i Puali Ba»feta Kamehpmeha, e olelo ana na hiki hooniaa ia a'honi i ka uahi pauda. Ua kiko aeoei ka hua a oa ko ka makeoaakn o ka Oiaio nin o Wilikoki la ke kaufe.ka a J E Bush i pai »i i ke kukula ana aeuei i ka Hni Kamehameha, ma o ka hooko koke ann o Wilikoki j ka iiana a tue ka makemake o ka Oiaio, o kipaka i kei« poe e noho uei txsa ke kulana hoopeniopouo aupuni nia ke komo kiuo aoa o Wihkoki a kona poe IIOUO o kn ps n'iii, mo ka hale : aoponi, e lawe i k;» tunua i ka manal iloko o ko Ukou mau limp, Kiai ko io'

I piuleili 'H JDOlii —i KH Luuinhui Rtlfl . 1 llottLt* k{» iD6it l ike ift ? I7ft iaakej mauelff kfc o]r o ua poe 7, aaa paa ol Wilikoki a me kona poa i ka halepaa' hao. Keia ka liua oka paipai ana a "'Ka Oiaio." Ina «a hewa oR W Wilikoki iio ke kipi, aua liewa "Ēa Oiaio" a me I E B«sh. mn ka paipai ana kokun ana i na han% kipi mamua ō ke ala ana mai o keia kipi; uo ka īaea, ua lawe mai o Bush i na 'kaua o Samoa i mea ahōoeiln ai i na manao kaua iloko nei o ka aina.