Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 33, 17 August 1889 — NA ANOI O KA AINA MAUNA. [ARTICLE]

NA ANOI O KA AINA MAUNA.

Ka aina.—He maloo ka aina ma ka aoao komohana, ahiki aku i Kuwaihaekai, aole ike ia ua weuweu, na mauu, na Zīisapia a me na lan nahele la, aole he haule mai na pakn ua i ka aiiia, Iloko o keia mau malaina i hala ae nei, he noi k» pilikia o ua h'oloholona 0 ke kula, na lio a me na pipi, e aho iki ka aoao akau, bema ame hikina i ka baule iho a na pakaoa Kipuupuu a me ka ua naulu, malaila J loaa ai he maha no na holoholona. Na Pa Holoholona.—Ke hoopuniia nei na wahi akea, na kula palahuluha Ina pa waea a me na pa laau, he bome hanai ī na lio a me na pipi a Hon. S&muel Parker, malalo o ke alakai ana a kona Luna Nni P. Jerrett6, Lapaula, a me konn hope J W Kaaunann. Ke hiolo oei ua pali opihi o Hamakua, Hilo, Koliala ame ko Honolalu mai, i kela ame keia heb?doma he mau tftnßaoi eUlii, noloko uani o, ka oihana haoai holoholooa, a malaila iho ia ke ola ana o na ohana o keu «ina.

Aia uia ka Akau komohHoa, ke pani ua keiki BeratHue i ko laua pa aina hauai holohoioos, eaa ka Ak«u o ke aiaeui eupuui, e hele hi i Koh >la, & 0 ke keōki Hod, Jobn D&imaua Uoi ke hoopnn» &e la ma ka aoao makpi a hiki 1 ke kahawai o Houoko», uia Kawaieha kula Ae, ua pīu ka ai .hi «n« Ike ko, a hoi &e ao n eoLao i kn wniu o ha m&kuahine, (hauai bipi.)

Ha Hale kuni.—Ekolu no hale kuiū ma W&imea nei, ahe eoau pnke? w«le no na ona oia mau ba!e kuai, k malaila ehooluoiu «i na k«m r i«ina a me na malihini e kipa mai aen, aka, ina paba hookahī wale no hiwae, i na u'a lauhue o Kona. E aho no kahi bola kope hala ka La pooiuoiu.

Kala Aupuni,—Ma ka la 25 o lulai ua hoike na haumana o ke Kula olelo Beritania, malalo o ke alakHi una a Mr Wjlmot Y*i>:edenbarg, a ī kokua ifi e MiBß. E. W. LyonB. He nui ka utabalo ia o na haumana pokii malalo o E. W. Lyaus, he paa naau ua haawiua sepeia, na hua ka'kaa lima ia ma ka papa eleele, o na lakou e j heluhelu moakaka mai, a holoi ia ae ' na h'opuna olelo i k'ak'aa lima ia, pualu ! ue !a na pokii me ka leo n'u'i maopopo; ! a pola no hoi ka houluulu, hoonui, 1 hoolawe, puuuaae, he mea wale waha iiaialakou. He ōhohia a hoihoi na i pokii ma ka lakou mau haua, a'e haaI wi ip. aku ana ka mahalo uui i ka lakou kumu Wi!mot Yeredenborg, He mßu leo mele' oluolu a «Bnahe ka i mele ia e na haumana i panai pu ia me ka leo o ka ogans, l<salea na pepeiao i ka hoolohe aku e like me ka leo ko'uko'u o ka mana Olao. Mahope ibo o ka hala ana o ka hora 11 r m, ua haawi ia he mau manao pai- | pai, e JameBßright, ke kolu o ka Popa Kula Apana, a me S. H, Mahuka ma I ka aoao o ke aupuui, Ua hookuu ia ka hoike me ka pole a Rev. J. Kalino. Ua haalele iho la ke kamukula ia Waimea no Kahooluwo. Ahaaina Lipine Bolu.—Ma ka Poakolu la 31 o Tolai. ua m&Uma ia he Ahaaina Lipine Bplu, maloko o ka Hale Hookolokolo, malalo o ke alakai ana a S. H. Mahuka, James Bright, me Z. Paakiki. Oiai, he kakahiaka ia me aa knlu pa-ka ua-Kipuupuu, e hoomaemae ana i ka lepo o na Lipioe Boia; a i ka mahana sna ae, ua malie k(\ aa, ua wehe ia na kaalono, h ike i« aku la ke Keeoa Hookolokolo me u« wehi 0 ka wao, e oili mai aua na pua lauiuma iloko o ka lipo o ka palai. Aia na Hae Hawaii a me Amerie>i, © kahiko mai ana i ke <?ehia o ka rumi hookolokolo, a be nani a uluweliwehi maoli, me ka oluoiu n n« m#ki nana aku i na hiona o k« bale. E kau kikepa roai ana na hae elua elaa hae Hawaii, e welo aun, he 46 ma kahiki, elua hae Arofr'cn, e welo aua he 69 makahiki, o ka malamalamn ma Hawaii nei, a na ia mau hae i hoawi «e 1 ka hanohano o ka 1a,3l o f«ld, 1889, Ka halawai,—U» wehe ia ka halawai me ke mele ana i ke Meie LiShui, me ka pale wehe ana i« Rev. 8, Kailī. Mele i« ke nee malie nei no au, Wai koloa a me Knwaihae, kike na mele, Haiolelo no ks la 81 o I«l«i. ka la i hoihona mni ai Kh H*e Hawaii e ke

Pth>v ri™ffaftTKr he 46 ia la. E paa-: kiki. ' u " He rū|ū ulelo boolßiipj lioohoihol, bo" sfa ia oe 9 Hawali ; 33 lioocqsi/ aku uq n» keia bope, e koahhnn hou ia ke Au, pubi, e malaina ia ka 1b 31 o lalai i La Kalaia Aupuui, a xia lioopili pa ia tika i kn Hte Lipiup B >lu, e hauoli pu m« j kēia la, ina Waimea m-i. Melf) in kei'» mole. 1 Hawaii Ponoi, e teia In La kanakolu-kuinemalialii o lu'ai Ka !a i hoihoi ia mai ai kou ea E oa lioaa pakaha o Beritauia | Kalon ua haipuie hooiaailiai i l.e Akua Ka Alihiiioua mana o ka L?.ni C b oKa 11a ha- k tuti nmao u o maka h 1 k; E p.olelo a mau ka Hae Hawaii: 2 Hawaii Pouoi, pM--ipu-i ua lim», e - Ku ae, a hehihohi h!rō Ī7ĪF Kou Hoeoe aloha, Home hu iuu nnu Home o c& kupnua, iu\ Kamehamehi, laha k« ili, a kahe |ce koko No ke> aloha i kou aiua hnnau Cbo; —Kapaha, kuniapaaooo makauiki 3 Hawaii Pouoi, na mHlihiui prIsa keouimaua, na leele palupalu Kalaoi ka Moi, oae ka H«e Nau i knapnui na Aupuni o ke ao Oi uo 0 Hawuii, noho mulu a Melaio 0 koo hae e pulelo nei. Cho:—Kaniiha-kumauiaouo makfihi!:i. Hniolelo ia Eev. S Kaili. Hooie .O kana uaaue.o uoi. E 'oknhi like na mea n pau, e kicr>i 1 ka wai» ona, a he m»u maaao wni'wai nui kaoa Mele ia Waikolon, mele in Kaw.iih.-.e Haiolelo kokua. H. A. Ly(Ufin a u.;: . Jamee BrigUt, 1. No"ka iuo o i*<-.raa a pupule ke kauako. 2. Maluhia na la ja o ka Lipiue Bolu naa Waimen, 3. E kahea ana i ka poe i koe, e komo iuai i ka Ahahui Hoole waiona.

Owui ka poe 1 koe tua Waiuiōe!, hnwaihae. Paako, Kawaihae uka. Aule i kaa ka Lipuw. E i<« Ukoa ilawi, a e kau 1 ka Lipiae Ba|u ma ko lakou umaauaa? la S. 11. Maiiuku. •• Mn ki'.in leo ki;hea, ua holo kiikahi poe iwaho 0 ke keeoa, a he mau opi j .-kēikika'ae: kai oiueu ia'ku ua Ltpiat. Ua ininamTua no ke'knhi' poe ika iou i'amn, pna h uje lm h;irm inn a Pulo ho okuu ia J, Kulinn, Hoooia'ha iki-Ma k«ukay ka papa ahaaioa me'e ia ko 'os le ahaaioa a rae k» p«le ia Eev. S. Koiii, ao ka hooai'ika uo Ih o ka ahaaiDB, iaa na papa el'ua. Mnlaila ka Hou. R. A v liyfu-iu, lue koua ohauii, na !ede uuilihĪLii mai Hamakua mai. Ke'uaawi nku nei i k« malililo nui 1 na !eda o ke kai hnw{joavv.iua, me na leo mele houLeuhene & oukou i p'&hola mai ai uo.be anaina. E nla ko kai, ko uka, ko o, ko onei, e liulin 0 lav/e i ka Lipine 0 ualamai ko;i oh'an'a. Mahope o ka hookuu aoa o k-> ahaai» na, ua holo keinepu ae la ua kaikamshine ma ha lio, me na Lipine Bol« e welowelo ana ina welel«u moikani, E lilo oukon i mau alihikaua no ka Aliahui Lipine Bolu o Kohala Hema nei, Hawaii Ponoi,