Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 37, 14 September 1889 — HE MOOLELO NO WOKA RALE KA Emepera o ke kipuka Ili Ka Olali kau lio o na Hilana KA MEA I KAPA IA KA OPIO PUUWAI HAOKILA A O Ka Poka Pahu o na Kualono. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO WOKA RALE KA Emepera o ke kipuka Ili

Ka Olali kau lio o na Hilana

KA MEA I KAPA IA KA OPIO PUUWAI HAOKILA A O Ka Poka Pahu o na Kualono.

O n* mea.kaua: ko'a luhJ*hu Huhiku haalieo, o ke koa Kak'alla O ka make a m.; ke ola 0 ka eiakia ia u ka oiliaua Naita." ! ;V:: '■*'. ] mokuna iv. ■' IvA HOPENA O KE KA{IUA KAUa OLINO 0 KEAHIO £A HACOLI. Iwaena o nn hoohialani hauoli ana a ke anpuni o Pelekan'e, o ko na Hilana kaeaea lēekahi (Rare) mo kona puali kaua oiii ua hoēa akn oia no Peleka ne no ks?tiaawi ana aku i na kokua ma ka leona hoahanau hanauha e like me kanā leta kono iaia. aka, eli noho alii |e ka lanakila mamua o ka*loan ana 'hk manawa no ua mau euetfla o na Hilana e kulapa ai i ko lakoxf %aika mal'una o ke kahaa kaua ! Nola##l|>he hana e ae a ua poe keīki Hilana nei, aka, o ka noho wale iho no e h'auoli me ko Pelekane mau keiki no ka hoomaha ana i na luhi me na maopaopa oka hiele ana mai mai ka lakoa huakai loihi mai.

; Ua hoomau ia ko lakou luakaha ana i na eu o Pelekane iloko ona «ohohia 0 ia lalmi a kiki wale i ka manawa i li ia aio Neha, alaila haa'.ole mai la la kou i na kaiaulu o Piōlekane no na kua lono alolia o ko lakou aupuni (Hilana) j tne ka mauao aohe ou, aohe kipi nui nana e hoouīuaoa hqu ka noho malu j liia aua. a na ke konp a ke aupuni o| Italia i lioeu hou ia la e hele e hakoko no ka pouo oia aupuni ma ke anohe mau keiki Hilana. ,E huli hou ae kakou no ke keikialii kipi Neba no kona hookolokolo ia, a me kona hopena ke poha mai ka olelo ahe\va 3 uo kana mHUj hana, aka he mea maopopo no ona ano k«naka apau e ike me kona ano kn hewu iaia tio ke kipi i ka noho, a'ii kipi i ke au puui. a uie ka powa a pakaha wale ana 1 ka pono o ka kanaka. he make wale no.. «. _ Nolai'a e nana aku kakou no ua la al*, ka la hoi i helē'mai la ka ouo o ka hi iwh uei he hoopailua ia ia a o rm hauoli an« me ua uaui o ko ua tn«u !a opio he rae-i hoowahawaha lo in unna. k« h! uhoi ole, E ole kupi'ikii hoi u;i helo mai la » haiki o ka ranke nme ke olwl ke m{vuliHwa a'a ia iioko ona i ua sekk>na apau. ao ua paia lnumania o kolia keeua paaliao H*a like iai« me kekaiii pa kau* manoa woa loa |

MOKrNAV KA OLELO AHEWA. LI U NEB\ PAKELE_ ASĀ NO NA KAPA m 0 ITALU ; I kft mauAwa i jmhola ae ai o louo ma ua wabl apfui|o Pelekaue ai& o INeUa im pc<H pio i k<j? keikiahi UiUiua a o kouH uiaa koa ua luku ia $ u& lioua ppio U, ua liuli koka ae l&k. kou mai ka p h luki i k& poe ihaaliaa c kamoe i ka lakou liuakai uo ka lialoalii. |" iaJU.kou i Ikhs& aku ai ua piha a hovik,ēko ua kauaka, o l«iliau aua ua alaatei oks mo ka poa mu|aikiū ia X^lv A olali oua kua k& iu4a iioi i lioopu&iiuaiiu kofakou uaau aa «<oko uie k& weli nui;

He mau minuie īa no ka pihoihoi o ,na kanaka, ai ka inanawa i hiki pono Be ai okala i ka 1010, ua lawe ia mai la o,Neba malalo o ka malama ana n kekahi maa koa he iwnkalna ka nni iue ka oi.o ka lakou. inau puhi o kau ilona pololei ana imua o Neha no ka apahu ana i kona Qla ke koao oia e mahuka, a i ole kue paha i ka hauo hauo o ka lnkou oihaua. Ua hoalii ia na helehelena o ua Nebn la e ke kaumaha a me ka hilahila, e h me na ao eleele hakumakuma e uhi poipu ana ina paia uliuli 6 k lani Ia Neba i hiki aka ai ma kooa wahi i hoomakankaa ia ai. ku koke ae la ke keikialii Uilama a haawi mai la i na hoomaikai aaa imua oke anaina. II ko t> ia nianawa i n«i wawalo aq ai ka leo huro o Lu kami a meke kahmi aua; E poni ia ke alii o.pio Lilamu ka La nakila (Wiliiaui the CouquereT) i Moi no Pnlekauo nei i ka meha ana iho ia wa i kamailio mai ai ke alii opio Uilama imua ona kanaka no na me* e pili ana ia Neba ( oia hoi kona hooholo ana i koua ma nao, na ka iahui e hookolokolo ae kau i kona ahewa; No ka hooe loa o kana mau oielo hoomaikai mai la oia i ka hanohano i hookau ia aku maluna oua. me ka inoa kelakela a lakou i pap hi aku ai nona oia hoi o ' L ilama ka Lanakila " I ke kuu ana iho o ka Uilama- mau olelo, nei wawalo ae la ka lewa me na ;leo ahiu onu kanaka me ke kahea pu ana mai, E li ia Neba! ±J 11 ia Neba mamua o ka nauoo ana o ka la!I , Oiai ka leo hae oua e hoopaiakuli ana i ka lewa. aia ke alii opio , Uilama ke ku ala no ka lua oka manawa. a i ka meha ana iho, ua pane hou mai la oia me. ii& olelo waipalie nana i hoomalili aku ka inaina o na kanaka i ka i ana mai. i Ua hoopaa ia ka oukou ol?lo hooho;Io e ahewa ana ia Neba no ka hewa ki pi, a he hookahi wale no mea i koe o ka hooko ana aku e like me kona hoo pai mahope iho oia makaukau ana o ka amana li nona. Nelailake hookuu aku nei au ia oukou e hoi a hoea mai ua la ala, alaila e akoakoa hou mai oakou no ka ike ana ika hooko ia oka hoopai a oukou i hooholo ai maluna ona. .

Ao ka maluhia oke pio ke waiho nei au nialalo o na malama me na kiui ana aka alihikaua Buriona, a o na ,hala apau e kau no ia maluna o kona poo, ke pale oxa ika mana me ka ha nohaao o ka oihaua aupuui. I Ika hooki aua iho o Uilama i kana mau olelo, na hoi aku la kela me keia me ke kali ana o ka hiki mai o ka la e Ii ia ai ka olali o na kuahiwi. ' A o Neba hoi hoihoi ia aku la oia no ka halepaahao malalo o ka Buriona malama ana me ke kiai paa loa la hoi © koa; aole hoi e ike wale ia eke j kahi mea ke ole he ae mai ke alii opio mni, koe wale uo o Burioua oia hoo 'kahi ka mea i hoomaua ia no ia wahi, Ano ena makamaka heluhelu ua| hoea mai kakon ika hopenn o na ha nakipia Neba a eia oia 1 kei.i wa e ' kali ana i kona hopena o kn hoea m:vi; : Aka, na ke au o ka mauawa e hoike i mai ia mau mea. E like me na inea i h>u mua u aia ua Neba nei malalo o ka Burioua lualama 1 ana. nolaila e hke me Ko ua Buriona 1 In auo msn o ke kokna ia Neb;i, na la we koke akn !a oia i ka louo imua o ka Moi Keoki no ka H.ia aku o Ncba. Ika lohe ana oka Moi eoki ua hu mai la koua «loha no kana keiki me na w»imaka e haloi'oi ana, a i ka ma ma f i ana ae o kona kaum ha ua ku ka malu iho ia laua ine koua alihika ua Bwrioua i»o ka b>opakele aua k Kehu i aa be mea hiki ia, Uua A oia Burioua i paue aku &i imua oka Moi» o waiho mai oo i ka. liaua apau taa ko v u liuia a n&u no auauei e hoop&kele ike keikialu tuo k nxaal hi mamua oka hooka ia an& o koua hoopai 51a ko'u mauao wahi hou aua Burioua uei. o ka kupoao keia no Uooko »ua ika ka ua apana hana, lua peU o haua aku o<? uia kā uiv;. pouo i kou mauao» wālii ka Moi oki me kona haawi pu aua tnai i keka | ht eko iioim ka Itniua \vsiwaī io, e uhauha o Ntsb.i aole e j>*u no ka

Ika loaa ana »k-a oka eke d>tla ia Bnrionft. huli ae la ■ ia a hoi aku Ia no ka halepaahao, me ka hanoli. a hoomnka koke iho la oia e lawelawe nwiwi i kana hana ai ka holopono ana kr>mo loa aku la t>ia no kd keena i hoopnahao ia ai o NebpI ko Xeb« ike ona mai i ka alihikaua Bttrionb. pane mai ta oia. tia hiki mni anei ka hop«ca malnna oV? - Ham «u wahi a Burinna eia oe i leeia wa he kanaka lanakila poholima mai o kou pokii, nolaila me keia wahi aa mopii e hoolawa ia'ai kou maa pilikia ma kou alahele hoopakele uo kou ola iho ano e hele a mai hoohaia i ka manawa. Hui hope ae 'a laua ahala aku la o Neb» mp ka ike ole i>* e na koa kiai. uini, ua aahu sho oi« i kekahi kfipa ukoa me ka huua aua i koua auo, a uo ka poelee'e kekahi nolnila ua maalahi loa koua mahuka ana e kamoe awiwi ana hoi koua mau kapuni no kai o h uwapo. Malaila kau aku la oia maluna o kekahi moku no It tlia ka ihu I ke ku aua aku o ka moku i ka aiua akahi 110 oia a manao ae ua palekaua oia mai ka amana li mai. E kaniana kana aka. a o na poe kiekie oia na hoa pilipaa o ua Neha nei me ka hookuu pu ana aku i kaua mau apuhi ana i mea e hei mai ai na manao o ua poe ia, a na hooko io ia no pela. Ua kapa du iho no hoi oia iaia (ma ke ano huna i koua inoa io maoli) o ke keikialii Hero, a no ka nui o kana mau dala nolaila ua puni loa kela poe iaia a wahi a lakou . O ke keikialii ti ero ke keikiaiii waiwai loa oka honua. Maanei e liookuu aku kakou ia "Ne*Ja e noho ana i Italia, *e huli hou ae kakou e nana no ke koena o na hana a ka alihikaua Buriona. Mamua ae o kona hoomahuka ana ia Neba, ua hopu mua ia eia kekahi kanaka okoa, me kona nianao na ia o"ta makamae e lawa ha hoopai o Keba. eia ka e kaulai ia ana na o Bua 1 ka la

Ua hana iakeia man mea © Bonona me ka eleu nui, a ke nana aku i ua kanaka la me he la 6 Neba okoa no mai laua alalo I ka ana o kana mau hana, huli hoi aku la oia no ka halealii a hoike aku la ika Moi Eeoki i na me» apau, pela laua i noho iho ai me ba hoopu-a ol® ae i kekahi »ea e pi i aea i fea laua hana a hiki wale i ka la eli ia ai o Neba. A ua manao lana pu no hoi laua aole e ike i& ka lau • noa a make kela kanaka, aka he moeuhane palaualeo ia a !aua. no ka mea, a hoea mai ua la ala e hoike ia ae no ua mea apau laua i ma kahi malu. \ MO UK\TI. K.A. A24AMA LI KAXAE.A —I'ILAMA OriO HA XOUO KALAUKU , | kope a* la he mau la o kali | hooiuau&wauui ana o ka lahni Pelekaue uo k« hopeua oka we!i ona kuabivri h uo ka hope loa aia hoi ua pek» uihi Uke kuahnua alii ake uīii opio Uiiauia ma ua pipa alanui. e olelo aun, e hooko i$ uo k* hoopai maluna o Neba ma ke kakahmka o kekahi la ae. E tike ib« ke puhi aua a k« kikiao m«kK.tti u«V i o U i pahok «« si tt l o * puui o e li ia aua o Nt-bā ma keksbi 1» Re. Ika ho-H aua mai o k§kahi ai» na pipa alanxii o ke kiff«nakHuhale ālii u« hele a roe na kauaka uo ke nk« uui e >ke i ka ti ia aua x» ko u *-*>*u) ) - *«• U uui . IVI ue *» ixr ui** , Hi» 4 - uwu k>* p e kieku» nh» i k»*>ki <Io»h kē *» » « » *** b« l8 <ah u« nopuui e«t in k^ »**«'« pu «ii*< il .k<> O u* Unuull u«» kn K m »*» V ht-.he >>io fM k*»» fc. 11 > hO'* ' i n»*pm<i aub*»KhNi o ns b«»t» I «ipi * M» i> ai»bi <* w&wle ®*ik*i uat> e*ī, «« ««īm «* fcu«»u«w?, kau ohu •k«««>le ua ku«kl«»uo <» ui' %p*u 0 k» * o «» bn>«H *» ttii O t« l"ttl (k» h oie e»*i U i tu>ea «r4h «<lao utv ( «li « *<s*< h» \ U \ t«« h<* U o Inkoe k-Mhi [ U«4-» »> u-» U*« it HiiK o La Nhm I ip*u k