Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 38, 21 September 1889 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Ua haawi maknna aku nei o Hon. S. N Kakela, he §500 uo ke Kula Hanhi Kaikamahine o Akau. ■ Ua hoihoi aku ka mokunhi Lehua i ke ahiuhi nei, i |ke kino kupapau o Edwbi-d Nahououpiilaui Nahaolelua uo Lahaiun, e kanu ia maloko o nu ilina o uu kupunu. i Ua ae ia .'iku o Williaaa C. Parke keikikane a Ilon. W. C. Pbrke i make, e lawelawe 1 ka oihana loio i mua.o-na aha a pau o keia aiipaui, 1 ka Poalaa nei, Sep(.tRuit,ba Ua hiki aku ka n|ni o n* haumana o ke Knk Kumumi'ia i keia kau i ke kahnha kumnmalima. Aole i huiin iloko o keia heluni ko ke kula mai o na keik5 nunui. ! 1 ke kakahiaka )PoHkahi nei, ma ka hsle noho o Hun ! . V7>E. Eoster ma Nnuanu, ua kii ia tii4i a iawaia aku la i ke aupuni uhane, c>M)BsEff,ily Thomp■satf, ke kumukuia ilnua 0 ke Kula haole o Kaanapali, Mauil Ma ke kudal i ia anao na mahele ht 43 tloko o ka; mahiko o Waimanalo i lia ua lilo aku iaJ, M. Dowsett, he 5 mnhele 00 ka §1.000 a he 38 mahele ia ; Hon. W. O. Smith no ka 86,175. .... Ua loaa ia ka moku kiapi Nirawai "Aron fl 1 ku mai ai i ka la S*bt,tj i halu, i ka makani inp ikaika (kaipum) ma a ka umi la mahope iho o kona hau- ; lele ana aku ia Houokaona, a holo mai la no Honolulu nei. Aole 1 pilikia ka nioku, aka ua hoeeuiia uae ko lakou lako wai mamuli o kekahi ulia. I ke uhiahi Ponlaa nei, maloko o ka luakini o Kaukeano, ua hoohuiia ma : ka mara e iiev. E. G, o Mr. Cbarles Creight >n. Hope Ilamuku, me Miss Isabella L'shman. Ke pahola aku nei ka Paeaina i na mahalo i na puuwai opio i awaiaulu ia. Ga waiho aku o Mr. J. N. Wright i kona noho lona nui ana na ka mahiLo ! o Ookala ma Hilo, Hawaii. Mamua o kona waiho ana, ua makaua ia oia e | kona poe paahana, me ke kookoo mai-' kai, i 'kHlaiia mailokh mai o ke kauwila, koa, kou a me ka nia. E paniia ana kona wahi e Mr. Wi G Waller. — 1 . " .! I ke ku ana aUu o ka mokuahi Aus,tralia i KapaUkiko | ka la 6 o Sepat&-; mbba, aia hoi ua najlowale aku la kela, haole apuka K.cherjl E. T&yloa i alutalu luloa ia mai ai tt| loaa iho nei ianei 4 hoiūoi ia aku uei i Kaleponi. Ua kukulu paa ia he uiau kiai, a tpu ka la 9 ae loaa aku la oia ilj)ko o «.ekahi keeaa e pee aua malalo ke keeaa malalo loa. Ua lawe ia oia a hoopaaia ma ka hale paahao. j 0 kela pake tuakaji o Hamakua, Hawaii, i lilo ai i maihj>he uo kekahi mau nopepa kauaka a hajolo o keia kulanakauhale, no ka hopt| ia aua, hoapaiia a hoouoho hou ia uo | makai mahopa o ka ahewa ia huh, ua loaa mai uei he palapnla i fea ua houpuuia ko : ua piike li uookohu uiakai, a o kona pihi uie he mea la naua no i haua ponoi. 1 ka auina la Ponkohi rtei, ua ku mai ma keia a\ra ka moka kaua lapa j na hoomaamaa ho!o uoua ka iuoa iloko o 3t la holo oiai Tokio, Iapara msi. EEe mnuuwa keia i kipiliia ena Euelani i Ua 1S7S uoua ka nui he 2248 m< ka oaegtui maha nona ka ikaika eliko me ky ua Uo he S500, i liiki ke hoouse i 13 mile i ka Uoi i. O k* uui o ua kauak* a ptu oluu», he 833, iie hui pu īa me ua aliioaoku he 30 a tuo ua hauuiaa* ao oioana he AO. He elua keia mau moku ao holo moaua i hnalek aku ia Tokio ia U hookahi a holo mnt t o IIouolulu nei, O ka lua o ka moku o Komgo, aole i ku maij aka e hoea uiai,aua uo oia iloko o k* !a hookahi, Ua holo pu Uaa t:o eltiki k, sUiia l;aaws>le» £ noho koiA uioku ma lioeoiulu uo ekolu puie, aUik uaue aku uo Simoa a Fij>.

Ua hoouna mai o Oct iTB o Alanor E,uq Noltfct, Helu 21, Perisa ia makou, e hoike ana ua makaukau oia e koai me be dala kuike, no* na kahiko i houluuluia aku ke ahua, ke lioouna akun oua In. Ua iohe ia mai, eia ka moku kaua Amer;ca Mohiean eoa kona alahele no Honoiulu nei mai AcoeriOi Hema mai ma ke ano oia aku aba ka moku o ka Adimßraīa Kimberly 0 noho oi a kau kona hae. ■, _ Ua hooona mai ka hui hana hua kepau 0 M(icKellar, Suait!i <fe,J.orcUn o alanui {SaDßome, Pilf.deliipia ia makou,. he buke paa liniH hoikeike o ntv ano iiua pui t lapuU a p-m 0 hauii ia..aua. ma ko lakou hble huuu. E i ae ke lawe mai nei ka moku pen W. B. Bowne elua mau ina enegine mahu, elua mau kaa lawe obua o ka pnpa akahi, hookahi kaa ohun o ka papa eluu a me ke kaa uknua a me puhi paka ona ehua, ho" ka Hui Alnhao o Oahu.

_I.ke ahiahi Poalima i hala, ua makana.aku ka puali kiuip"po Hoku i ko lakou nou popo B. D Baldwin, he uwa ti gula eluu haneri dila ka waiwai io, he hoike ana no ko ka poali mahalo id,w, ma q kona waiho, ana i kana m»u haua ponoi ma a hele luai e noa pjpo no iiikoū i keia .kiiu holookoa. Kē makemaka uei ko Hamoa, Hana poe, e hoaks:a a hoōlilo loa ia ke alauui e moe nei mawaeaa o ke uva pue o Hamoa a me ke aiaaai aupuni, i alnhele mau loa. A no ia mea, ua noi mai uei k& poe auh&u oi>* wahi ma k'* palapHla i ke Kuhina Kulaiaina, a i kakau ia e 58 poe iuoa, E ku mbi bua ma keia uwa ma ka la 10 a 12 p>iba o Okbtub* aenei, ka mokuahi City <>f Peking mm Honokeoaa mai. E lawe pu mai aua kei* mokuahi, he puali keaka lio, no lakou.ka nui he 20 lio, 12 lio liilii a me 2 elepani. E lele mai ana paha lukou i»nei e keaka al, aole paha. Ma ke kakauiaka o ka ia 12 o Sepatemaba, ma ka haie uoho o ua makua o ka wahine hoopalau ma de, ua hoohuii#tua ka mare, p Mr Cnarlfc8 Jame6Ju Deering o Hi>nolulu nei mamua, me Miss Maude kaikamahine a ka Hon. M. M. Estee o Napn, Kaleponi: I ka Poakahi nei, ua ae ia aku o Mr. William H. Wright, kokua Kakauolelo o ke Keena o ko na aina e i keia wa., e lawelawe ma ka oihana loio i mua o na aha hookolokolo a pau o keia aupuni. He Berit>»nia ma ka hauau ana, a he Ainen'ea ma ka hookupa ana, A?ka i'ka 1885, ua holo mai oia i Hawaii nei. Ke nouia aku nei, e ku mai aua ka Adimara!a America L. A. ma ka mokuahi "Alameda" mai S imou mai, i keia Poaono aku. Ke hoomakaukau nei kela kom:te hookipa i koho mua ia ma ka la 24 o luue, no ke apo alohi aua aku iai« m* ka wa e ku mai ai ka moku ma keia awa. I ka wao na koa e ki aua i na pu aio ha no ka hoi aua m%i o k-i Moi i ka auiua U Poalua uei, mai k& bttiri pu aku o Kakaako, a.ia hoi, ua ha'u la e ka pauda ka lima o ka mea e paa anu i ka puka o hope o kekahi o na pu, haaleie oia, a kaui koke aku la ka pu, poino aka la na manamaua lima o ka mea mamua e ohelo mai hus, uia o Joe Palau. O ka hemaheūiia mai ke kamu o keia. Eia ke holo aeuei mu ke alawai oki p.. Saeza, m«i Buelani mai no Kina, ka mokuahi hou loa o £a Huī Heohplo Mokuahi o Pnkipikm nona ka ino» C.ty cf New York ma kaua huukiii mu» loa. E hoolilo ia auu keia moku >hi- i mahimahi au kni mawaeua o kap.-iiaki-ko a me Kina. Ua manaaifl, ma kana huakai hoau mai Kina ahiki i Kap»la> kiko, © kip« maa m«i ana oia in&aaei mamua o ka holo ana aku uo KapaUkiko.

Ikd G o ke UkaUuU Sab>ti a«i, IS. uia PeUula, Ha- | uo! ula a<ā! # ua 111*1 la kd ola uial kam&a 0 Edwai'J NahouoApiiUui Nah*o;etu«, kaikikaiw Ukpa & EU X*Ua olelua ame KaUele, uiaUope oke k&a msi ptva eiia uo wJe uo UeW i ka mnkaUiki ■o koua ola aua. I Uwo ia ui« ii6i oia ,-i Houolulu aei, ma ka mauso» e ;| m&UuaUaa aka i koua Uooa&auaoia aua I ma ke Kulauui o PauaUou, aka ua i&we je aKu koua Hakaa L iui iiu, Aolo i ike koua m&kuakaua i mako aua» i m kA aaēi ai» uo ok i LiUaiiii» & o ka jmaku*Uiue uo kou* aoao aUiki ika Uauu Uop* loa &u&. AloUi. v*f»U oit> ..

Aka Lioraf 10 a. m. o keja la, e liolo loa aku ai ka Alameda 110 Kapalakiko.

Ua inake o T. ,H. Hobron ma Kapalakiko i ka īa 12 o Sepatema- . Im nei. E ku mai ana ma Houolulu nei i keia mulama ae, lie 1200 )ima liana l&pana. , . Ua hoi mai nei o Hon, J. A. Cummins, kekahi o na Komisina i ka f3oikeike nui o Parisa, ma kā Australia o ka ponei. ♦, ' Ua ku mai ka mokuahi "AuBtralia" i ka ponei mai Kapalakiko mai, me 51 ohua kapeua, 68 ohua oneki me 1364 tuna ukana. Ua apono ka Ahaolelo o Kikaoe i ka hoomau ana aku i ka huhhali leta ma ke ala aku o Kapalakiko, e hooloihi ia no hookahi makahiki ka luihi i koe. He ike alii ka ke Kupena a me na aliimoku o ke Caroline naa Halealii Iclani ioehinei, a i keia la ka ke Knpena a me na alnmoku o ka manuwa Iupaua. Ua hoikeia ae e na ahimoku o ka moku kaua Gertmania naea i hoihoi ae i ka Moi Malieloa, he elua ana leie ana īluko o ke kai me ka hoao e make, aka elua uo i ka pakele. Ua ku maima ka Australia o ka ponei, ke Kuhina noho liou o America ma Hawrii nei, Hon. Jno. L. Stevens a me ka wahine a me elua kaikamahi ne. ■ ■ . ■ ■ > I ka la 3 o Sapat3mal)3, maloko o ke Grattd Hotel, Kapalakiko, ua haawi ahaaina ae o Hon. J. A. Cammios ia ■ilr. Johu D. SpreckleB a me k&kahi mau hoaloha e ae. Eia malalo iho ka nui o na paani a na Hui Kinipopo o keia makahiki: Uoo o na Hni | Pwmi | Ko. | haule KHmtfhaoieha 8 5 3 Hawaii 8 2 6 Honolulu 8 6 2 Hoku 8 7 1 Kaiulani 8 0 8 I ka hora 2:45 uuiua la onehinei. ua ku mai la ka mokuahi Alamedi mai na Pnnalaau mai, me AdimBral«i Kiujl>8r- \ ly o na aumokn kaua Americi. I.ke J komo ana mai o ka moku i ke awa, ua\ kipa mai na moku kaua Caroline a me H»yei no ka hanohano o ka Adrmar»la. I ka pili ana mai o ka 4lao,eda i k-T" uapo, ua pii aku ke bomite hookipa i ka AdimHrila, a ua lawa ia aku no ka hoiele Hawa:i. Mal&ila ae ka Puali Puhi obe i kaponei kahi i hoohenoheno ai. ■ ■

Ua lohe mai oiakou, eia na lala o ka Hai Kalepa H&wmī ke aa eei i ka moana akea ao ka nlnaa pake. O kftkahi haps, he kue i na pake j ka lawelawe ana i na oihaoa e like me ke kuai poi, k«ti is, lawaĪH, a pela aku, aka o kekahi poe, be a}ftkeoiake do i ka pake e lawelawe no ina haoa a paa. Ma keia e īkek ai ka like ole o oa nooaoo, a o ka ka Hai Kal&pa Hawaii poe wale no e paooioni aku ai ma ke kuai poi\ oia no aa pake. Aole loa e hiki ia lakou ke aa e pioaioni 1 na pake ma ke kaai poi, oiai he ola no ko lakou īua ke 5 keceta paka.

Ua haalele aka ka mokuahi u Oceaaio v ia Kapalakiko ika lior-i 4:01 oke ahi- 4 ahi o ka la 11 o SepateDiaba a Uolo mai la a ku iiih ka auka o Mauiala iloko o 7laa me 2 hora. T?a Uwg mai no keia awa» ia 1 ohua kapeua, 4 ohua oueki pake, 35 eko leta. 104 puolo wmkalepa, 4 puolo eilika ame 11 pu~ 010 ti laa. No aa awa o lokahama a aae Houokaona, ua lawe mai oia he 52 ohaa kapeaa, 53 luioa Moku kaua Americi,46o ohua oneki, 46,230 eke palaoa, 4.036 puolo waiwai kalepa a me # 418 pnoīo dala. Ma ka hora 12 awakea o ka Poeha, i holo loa aku «i oi« ī tio iapana a uie Kiua, ma 14 lapaua, 1 ke haiia me 1 wahiue a me 2 kauialii a me 556 pske, ke huiia ua wahine a uwy! " 10 kamolii. j|