Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 41, 12 October 1889 — KELA ME KEIA. [ARTICLE]

KELA ME KEIA.

U« lobe mai makoa, ua lawe i» ako imaa o kek«hi lana aapaoi kiekie ba loh©, 'aa malama iho kekahi poe kanaka Hawaii i halawai malu ano kipi i kekahi po i kela !a aku nei o keia pale do, a o ke ano oui o ka l«!xoa mna ho*>la!a aoa, e koi aka i ke i.bkui o keia poe l-jw6hiil<i Uhuleha i 1 ,}ahopQ ia ma ka la 30 o lalni, e hoike ae oia i na me* a p-m'e hooili ia aka ai ka lepo malaaa o ka M i kumu nona e hoopaau ai mai ka ooio alīī aka. He poe Hiw*ii wala no lakou a paa abe mau laaa aaponi kekahi o ke aa kapula. laa he kilo kekahi iloko o k'ela halawai, alaila iaa aa hiki iaia ke hoike mai ire ka hoihewihewa o!e, ata iloko o kela poe ka ooonoo aoie lakoa e lilo hoa i m4a laoa aapaoi ke noho loihi o Kalakaaa ojafuDa o ka ooho alii. Aia wale no a loīi ke poo cke aapuoi, aliila manao ae ko lakon pono, Ina e losa ia makou na moa o keia poe i keia pale ae, alaila e hoike aku ana makoa ma ke akea i ko lakoa mau inoa. Ua kaanini a hooniponipo na kuakoko.lili o kekahi_ poe, me na hoahewa bus, aku ia hai, ua lawe ia ka kekahi pono pili pai oke kanaka Hawaii i keia mae&wa, oia ka loaa ole ana js !akoa o maoa koUo balota alii ia lakoa. Kahaha! Iloko oka wa pioo o ke kau k iho balota hoaa ike Komakanawai hoa i ka makahiki 1887, oia hoi ka wa e aaka ana na kanaka,; eao ako ana kekahi poe i kekahi ao!e e hoo hiki malalo oke Kumakanawai hou, e pakike mai ana kekahi poe ke heU ia ako eke komiie no ke kakau inoa mai, aia hoi maloko oka npana koho balota o Kona, nei, he 386 kanaka Hawaii i loaa ka maLa koho alii. A mailoko mai o keia helona, ua ike makou, he e!i laa kupapau kek»hi, be ha- f li leti, he mea lawe palapala, he kao ia oo ka makeke, he kaha kaalio kikaee, he lawaia, he peua he kamana, a pela ako, a pela ako; Pehea ua hoo nele īa aiei kekahi kanaka i ka mana kohoa!ii° lna i loaa ka mana koho alii ike kanaka eli lua kopapan, aole anei i loaa aku i ka poe e ae e lawelawe aba i kekahi mau oihana e ae? O ka mana koho alii, aole īa he poao pili paa no ke kanaka Hawaii mai mua mai. He pono hou keia i loaa ole i ka poe i hala e i ka make iloko o kela kumukanawai i heopau ia, a ia kakou wa le do i loaa iho nei, Aole anei keia he mana hou i haawī īa īke kanakā Ha waii? A ūo keaha keia nanaanamn mai e hoohalahala ai. Ke olelo hou nei keia poe hoohala bala, no ka lawe ia mBi ka Moi mai o ka mana koho alii. Nana no keia i ae e haawi a hooili maluna o kd" poe kuono ono, Nana do i kakau inoa a knkala aku la ike kumnkenawai o 1887, eia kona Kamokanawai, aole na ka mea e ae. Aole ko kakoa Moi he naaupo, e like me keia poe e walaau wale nei no ma na lehelehe, he haae ka me.h īoaa. Ua papa ke KumukHnawAi, aole e no ho ahi kekahi ina he naaupo. Naoa no i haawi ia ke Kulaokamoomao, a nana no keia.