Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 13, 29 March 1890 — AILUENE ME NINAU PAAHANA. [ARTICLE]

AILUENE ME NINAU PAAHANA.

Ma keia la e ike iho «uo uui o ka palapala poloai » ke Kohiua KHtHī»»ioa o * k« Ninan P«ahHtM, i t«e na manao ano nni oo hoi a K*t»ika, IHlaoio*. Davie», Bi-

hopl a ine kalu poe e ae i hoike ai ina ka halawni o ka Poakahi ijoī, malokoo I^66U:> u lv'j Lis G| I 1 kn QCO tioo ana i ua hioaa la. Na keia mau moolelo a makou e hoolaha aka nei e hoike pon >ae imua o kn lahni i ka wahahee uui o Ailueue e hoiuo nei i ka. Aha Kuhiua a me ua poe māhiko uo ku hapai aua i keia kumahana. E ike «o« ba Inhm tis kup kn hapnnni o ua poe i hoike iko lakou manao ma kela halawai o ka Poakahi nei, i ka hoopae ia mai o na lahui Aeia iloko nei o ka aina. E hoomnopopoia o 10.000 aoi poe paahana i manaoia e hpokomo mai iloko. nei o ka aina, iloko o keia maa makahiki elua e nee akd nei, np ka hoolawā aqa i na hana hou e hoolala, a e ti!o mai ana ma keia maa mua koke iho, aole i maopopo kahi e hoolawa ia mai ai, a o ia ke kuma o ko ke Kuhina Kalaiaina ninau ana. " Mai hea la e loaa mai ai keia maa paahaLa (10.400 ?) " loa hikī ia Ailaene ke olelo mai aa makaukaa oia me na.kanaka —Samoa paha—e hoolawa ai i keia haiun i makemnkeia no na hana hoowaiwai aioa'e ula mai ana, ahe poe kapjno hoi Ukoa, alaila e hoike ae oia ia mea imaa o ke akea.

Aole oo i hoonele loa ia ko Kuhina Kal«i«in« mari«o aaa i k« p/.l^kaaa a me ka pono o ks ama nei, a o na mahiko paha mamali o ka pakui hou la ana aka o kela haina nui hewahewa o 10.000 aoi limahaoa i makemake hou ia, oiai he helaua nui ona lahai Asia e noho nei iloko aei oka aiua i keia wa f ao ia ke kamu o ko ke Kuhina uinau aaa: " E hiki ana anei ika aina oei ao na mahiko paha, me ka poino ole, ke pakai hou mai i kela heluoa nui iloko o ka wa pukole, me ka heluna o na lahui Asia maloko o ka aina nei i keia wa ? " Ua niiiHU aaei o Ailaene he nmau e like me keia ke ano, oiai oia e noho Kuhina Kalaiaina ana ? Aole oia i ninao; no ka mea ia wa aole oia i kd3 i kahoopae limahaaa. oka mea akaka loa tna ka Ahaolelo o 1882 ana e noho aua ma ke ano he Alii Ahaolelo, ua kokaa oia i ka haawi ana he $500.000 no ka hoopae hmahana. A ina he aloha kona ia wa heaha kona mea kokua i keia haawina nui hewahewa ? Healia kona mea kae ole i ka oihan'» hoopae limahana ia wa, e like hoi me kaea e naku a e kue nei 1 keia maoawa ? Aole aeei oka hoopae limahana", Dona boi ka «iinaa e i noonoo ia nei i keia wa, o no ka hoopae limahana .l¥oas ka puu d«la o $500.000 a i haawi ai ma ka Ahaolelo o 1882, oiai oii he Alii Ahaolelo ?

No makoa iho, iaā hiki ia kakoa ke hoolawa i oa limahana mailoko ponoi ae nei o ka aioa.elawa ai ka hooliolomna ana i na hana e hooola ia mai nei, alaila he mea makehewa io oo ke kii anaaku iwaho. Aole anei kakoa e maimo, mea poao e loaa i maa limahana no na mahiko hoa e hoala ia mii nei, a me na haiia e ae hē aai 6 hooula ia aka ana ? Ma ko makoa ihe, he men pono io do ke īoaa ia lakoa na limahana. Oko Ailaene ike no ia, oīai e noho Kahina ana, a o ia ke kuma o kona kokaa i ka liaawina o $500.000 no ka hoopa'e limahana, 1 mea e hoolawaia ai na mahiko a me na hana e ae o ka aina.

He nioau ano nai no keia e 'pono ai ia kakou ke noonoo me ke akahele, aole hoi me na pukalaki o ka īnaina a me ka hahu eweewa wale.