Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 26, 28 June 1890 — HAWAI [ARTICLE]

HAWAI

O Hawaii ikawaī ha . o Hawaii i keiawa; a o Hawa . mau lca. " O Hawaiī nui li.uaDili O Hawaii o Akea i noho ai Noho Wakea ia P»panuihanaumoku Hanuu Hawaii be moku nui, " ; HELU 1. £ka Luna Hooponopono kau'.aaa 0 na nupepa Ko Hawan Pae«.iua puka U, a poka pule, ke kukui uila uana e hoomalamalama ae na mea » pau »o ke ola a me ka make o Hawaii. E ae mai e> kalena ae i ka'u waliiope ope, a ina ua kupoeoia i ukaoa no kau j©au waa Kialoa, hooili ia īhe. alaila— Oili pulelo-aku Me he waa Kialoa a!a i ka inalie. Ke ike nei au ua oia mau a oi ae kou ikaika e paio nei ma kau pepa no ka pono oko kaua aioa oiwi. Ke aloha nei an ia oe a nui, a nui loa. Ke mahalo nei na poe noonoo pooo a inaikai l«oe. Ho aku iooua/a imua a imua ftku no Hawaii, no kona kuokoa mau— Me ke aloha o ka mea kakau. Malalo o ke poo e kau kehakeha ne la maluna, e kamaiho aua au no Hawaii nei, e hoomanao ia, o Hawaii i ka wa i hala, oia no o Hawaii mamua aku o ka noho'lii ana o Kalani Kaulilua- 0 Hawaii i keia wa oia no ka manawa e e noho Moi nei o Kalakaua. Aole au e hoepau manawa wale ana 1 ke kaa lehelehe ma ra mea o Haweii I hala mai a Kalakaoa 1. aku a hiki ia Kamehameha I. Ka Nai Aupuni Nui oana i hoohai ia Hawhii nei i aupaai hookahi, nona ke kia hoomanao eku iho la i Alii lolāni Pa, Aole hoi mai • Kamehameha 1 aku, a hiki ia Wekea me Papana makna oehaa na laua i hauau o Hawaii. Ua lawa na moolelo ao laua i pai a hooiōha ia. Aka e &aaailio ana ao no H*waii i keia wa, oia mai ka a. d. 1874 i kohoia ai o l>aTĪd Kalakaua i Moi no Hawaii nei a hiki i keia A' d, 1890 e nee nei, e kala mai ia'a ina aole i pili a ka I&-e o Kahoku. *' Eia he weliweli nei he malu eehia ia oe Ooe ana ia Honopu ena hoa wili lan ala Ho* kaana peli o Kalalau Kalalaa mai ana he hoa lau lima He hoa o kani haa ilaila . Po wale ka oka o Puna e—

O ka moolelo o oa m*kHbiki he 16 oj ka ooho Moi koa o Kalakaua a kakou e !ke oei, aa piha u me uh uiooUlo eehia a menemene e lioooiakn ana ka 4. d. 1883 a hiki i keia la. O ke kna>Q o na t>oo hJ«ksi o ka, e imi aua lakoa i ko Ukou m«u poui iikai ponoi tto D« imi pnkeke, pela k& a.en i |ke la I k« ao e uoho o »ua o W. M. Gibibooi i Kuhina Nui, o J, E Bts!i ma ibo no boi, A m* ka !a 30 o lun?, 1887, u& ku M ka lahai a kip«ku i« Otb : soua me koua )»d& m»i k* ooho hookele au» oo k® aapuoi. M» k» !s 6 o la!»?, lioo pao o K«lak»us 1 i ke Kumuk&u&wai 0 V, * ms k» !a ? na&i ** ha&wi i ko**!* tu<u o K<itakaua 1. 1 k*ttī KumoiAaHW'&i poooi. Ck k. ho koii ea Foo Aapaai o« Kuliio», & elaa | oia uaao KuhiuH i !oH nh, o ke Kuhm» '

oko ua aina eame ke Kuhin* Waiwai. Aus liikuu i !i<)jkt lo i ke aapuni. A oiai e hookeleia ann ke aupani me ka pahola aoa i na pooo a me uapomni k&i laulaha mai o ao o bā aina, aii hoi na piha ko !akon ala'oai me naeoe mi o ke ake haoohaoo a pomnikai. Aole walo ho uaau enemi ua iueu 1 holi koe aka ia lakou, «k«, he raaa hou loha, a lioa hele pa a ai pn hoi i ka bareoa. Ua iaii ia, qa halo in a qa siia ia na ioiha a lakou a paa e hele aka ai—Ua ka ae no hoi kekihi oia poe, a hoike 86 o lakou ka oi o ke aloha ia Hawaii nei ma na nepepa a ma ka olelo waha t he maikai 'a hiuuhiaa kēia mau ao aua, a ua huio maoli e lawe i ka hookele aupuui aua iloko o ko l ikou lima, a i hoopuukahua ia e E ,bat'i Wāipa qaa ka l>i 30 o luiai, 1889. I alakai ia eE, W. Wilikoki, he lima wale no paha ia, he okoa ke k?no uie ka leo, eliko me ka Jima kao huluhala o lakoba—a oih hoi k» Isaasa i olelo i.ku ai, " o na lima na lima o Esan, o ka !eo ka leo no ia o lako'oa. " A oiai, e kalahea ana na leo aloha o keia poe, ua puni wale kekahi pne nawaliwali a oaaupo, a aa hihia pu aku la ilaiia. Ua silaia me na ola o 7 poe 1 make ma ia hoeu kipi ao». Aole 1 paa.