Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 27, 5 July 1890 — He Nanea Kamahao Lua Ole NO BIUTEONA. KA WELI O KE AO HOLOOKOA KA MEA I KAPAIA Ka Olali o na Aupuni Hui he Kanlima Kumamalua. KA LIMA KU'I O MAUDELANA [ARTICLE]

He Nanea Kamahao Lua Ole NO BIUTEONA. KA WELI O KE AO HOLOOKOA

KA MEA I KAPAIA Ka Olali o na Aupuni Hui he Kanlima Kumamalua.

KA LIMA KU'I O MAUDELANA

Ka Limakahi i haaheo ai ka Honua Na hoa Ohia Keleawe o Aimiona Unnhiia no Ko Haieaii Pae Aina. Helu 133 0 keia mau mea ai aka moiwahi Masera i hoomakaukau ai, lie mau mea wale no keia e hoomalielie aku ci i ka manao hele o Piukeona. Aka, ua ike no kakou ike ano oka ilio, lie paakiki aia no ako kona ma kemake. m Iloko oka manawa ake kuene nui i hoiko aku ai ua makaukau na mea a pau, nolaila kauoha akula oiaike anaina e noho ana e hele lakou no ka rumi aioa. Ia maiiawa i ku ae ai ka moiw&hine Masera iluna a hele aku la noJka ruini aina, i ukali ia hoi e Piuke6iit* ame kana keiki. A mahope aku hoi o laua nei ke kahu aupuni a mo na kuhiaa oke aupum me na alii a ipe.na poe maka hano hano* Oa hoopiha ia keia papaaina me na nanaina hauoli ame ka hanohano, a e hoopihaana hoi lakou i ka lua oka inaina. E kike ana ina kiaha, aua ike ia aku e hoalii iho ana ka wai hoomalule kino.maluna o kekahi poe o lakou. Iloko nae o keia manawa i ike ia aku ai ka moiwahine Masera eku ae ana iluna, a pane mai la hoi i keia mau huaolelo, penei: la oukou e o'u mau kuhina a me na alii oka aina, ame na poe hanohano oka aina e akoakoa nei iluna o keia papaaina. Ua lohe mua iho nei kakou i ka manao o Piukeona ko kakou hoola. a o ka mea hoi nana i hoihoi hou mai i ka maluhia o ko kakou aupuni, e kaawale aku ana oia mai ia kakou aku iloko o naUelua. Nolaila, ua noonoo iho au iloko o'u a hooholo iho la e haawi i papaaina lianohano e like me keia, a iloko lioi o keia mau luaua ana, e lohe ai oukou i ko'u manao. Nolaila, i lohe oukou a pau, aole au 1 ae e hookuu koke aku iaia i keia mauawa, a e waiho aku ana au imua o oukou ka hooholo loa ana mai. Ia manawa a ka moiwahine e kamailio aua, he manawa ia no ka maluhia, ai ka uoho ana iho o ka moiwahiue ilalo, ua hoolio koke mai la na leo, Ua pouo! ua pono kou niauao ©ka moiwahiue, mai hookuu koko aku iaia e hele. Oiai nae ke auaina e uoho ana mo ka hauwa T a e aaahalo ana hoi uo ua inauao ok- moiwaliine. la m&nh a no i ike ia aku ai ka ilio Leiua Hiu e komo mai ana me na īua ka hoihoi, aku iho la mamua o koua haku me ke kamflfiio ana aku hoi ko ua mauao, a ua lilo hoi m he mea maikai i kona mauao. Ika pau f -aua o ua olelo aua wahi liio nei, ua u&lo aku la oia mai ka W uei iko aua akw lioi oia no liou» i īa li 1k» ilio Leiua Hiu ho\ i ualo aku ai. ua ku ae la ua Piukeoua nei ihma « pane aku 3a penei:

lw.ua oka hanohaoo oka moiwahine, ame oukoa a pau, ke haawi aku nei au i ko'u mahalo. Mamoli o ka lokahi o ko oukou raanao mo ko ka manao oka moiwahlne, nolaila, ua loaa mai !a ia'u ke kauoha hou, e noho e liko rae ko oukoiī makelaake. Ao ka mea a'a e hoike akū ana ia oukou no ka hela ana e hooko no ka mea a'u i makemake ai, oia no ka'u keiki Lohiona nei ame ka ilio Leina Hia A iloko o ca la elua e hoi mai ai lana, a i hala ia mau la, alaila e hoomaojaopo kakeu ua poino ia a o ko'u manawa auanei ia e haalele ai ia ou kon. ... Oiai nae ua Piukeona nei o kamailio ana, aia ka nanaina ona mea a pau e haka pono anp maluna o ka opio. I k» pau ana no o na oleio a Piuke ona ( na hookuu ia ae la ka papaaina, a hoi aku Ia lakou nei no ka rumi hookipa. Oiai no lakon nei i noho iho ai, wili wili ana ka huelo o kahi ilio Leina Hiu, a pane aku la, ano ka manawa o makaukau ai. Ia manawa i pane aku ai o Piukeo* na i kana keiki, e hoomakaukau oe ia oe iho, oiai e hele aku ana oe no kau huakaī hele me ka kaua wahi ī'io. Ma keia wahi e na makamak» heluhelu, ua ike ae !a kakou ika makaukau o ka ilio Leiua Hiu, a e nana aku hoi kakoii no ka laua huakai. O kahi aka īlio Lema Hiu i makemake ai e'hele, aole ia'he v- r ahi okoa aku, aka o ke aupuni Uwila no, Wahi aua wahi ilio nei i pane aku ai ikona haku PiuL*eona, o kahi a'u e manao nēi e hele, np t;wila no ia. > r No ka mea, aia ilaila loaa ai ia kakou o ka pono, a me ka pomaikai. mamna o ka uhai ana aku i ka. meheu 0 Piuke ma. 6ka oi ioa aku o.ka pono, oka paa pio mai o ka ui Meleuwila ame kona makuahine mamna o ka hoi aua mai o Piuke ma. •. Ia mana«a i payo aku ai o Piukeo na, aia ka laua i hea kahi i hele ai? Aia laua i ke aupuni Muliwai Make 1 keia manawa, a e huli boi mai ana laua no keia nolai!a e haalele ana au ia oe me ke kali ena iloko o na la elua, a i hoi ole mai au, hoomanao iho oe ua pilikia ia niaua. Ina hoi e hiki mai aua, aole hoi he olelo ana o ia, a ke haawi nei au ia oe i keia walii hulu i alanui nou e hele ae ai. Penei oe e hana ai, e hoolei iho i keia hulu mamua ou, me ka pane ana iho, oka maa ame ka hope no kahi au i makemake ai. ~ m 0 ka mea auanei »u i ike ai mamua o kou alo, e hoomanao iho oe o kou alahele no ia. Ika pau ana ona olelo a kahi iiio Leiua Hiu, hopu mai la ua Fiukeona nei ika hulu a hookomo iho la nia bo na poli. A iloko oia manawa i puka aku ai ka ilio Leina Hiu iwaho, ī ukaU īa aku hoi e Piukeona me kana keiki ka moi wahine a me ke anaina holookoa. Oiai ke anaina e nonoho ana ma ka laoai oka ha!e, ua hoopuiwa loa ia la kou ike ku ana mai o kekahi holoho looa nui mamua o lakōxi me kona mau helehelena hooweliweli. Ua kau ka woli o na mea a pau. aka 0 Piukeona ame kaoa keiki aole 1 ua 1 hopo iho. Iloko oia manawa i huli ne ai ua Piukeona nei a pano «ku 1a i kana ke iki, ua makaukau anei oe? Pane akn la kana keiki, ua makau kau au ina manawa a pau au 1 make make ai Ano, e kuu keiki, e liele aka ana oe no kahi au i ike ole ai no ka hoopake le am mai i kou makuahine, noliila eia kou alahele e hele ai. la manawa, ua hui aloha ae la laua nei, a haawi pa aku la hoi i kona alo ha ī ke anaina lloko oia manawa i iho aku ai ka opn Lohioua āku Uu> ivia kā <3 k«. iU<i Lstu«t Uui ka. u.u.l s.vi& i iele aku ni a kau ana iluna, ame iie imo »na la na ka maka, aa nalo aku la laua nei. Aole 1 p«a.