Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 28, 12 July 1890 — Ahaolelo o 1890. [ARTICLE]

Ahaolelo o 1890.

LA HANA 27, lolai 1.0, 1890. Halawai kn !I ;'o e likf> ine ka mna, heluheini i kn j»v>o!ol >-o 'm I » ī b««Ia'« aponoia. Nri Palapala Hoopii. Na Kanealii mai Kau mai, e kukulu ia i halekula ōlelo ma flo nuapo, Kau, Hawaii, haawi īa i ke kolūiie hoonaauao. Na Waipuiiani mai Kona mai, he 106 iaoa e hookaw»le ia oa apana koho o Kona i elua; waiho ia a lawe ia mai ī bila. Nana hou mai no mai ia wahi mai no, isloo ka laikini kamano. 2—E hoopau i ka laikini ku*i pipi paakai. 3 —E hoopii ike dufca ona kope mai na aina e maij o kaia nnj hope ae la ua waihoia a noonoo pu mo ka bila oo ia mea. Na Pua mai na Poola mai o Honolalu, e hoopii ae i ka uku ta i $4.00, a i ka po |8 00, a ma m hora kuikawa $1.00 uo ka bor«; haawi ia i ke kumita kalepa. Nana Uou mai uo he mau hoopii buikau, penei : I—E hoomahuahua ia ne kiai aupuni ahiki ika 500 ke hui 'pu ia me na koa. 2—E hanaia i kanawai e .kaaolia aoa i na poe mai ka 15 a i ke 40 makahiki e ao i ka oihana koa. JJ—I mau halemai ma ua apana. 4—E hoopau ia ke kanawai o limrf. 5—E hoopau īa ke kanawai e hopu bi ī ka poe i hoohuoi wale ia ua loaa i ka ma'i lepera. 6—E ae ia e lapaau akea i ka ma'i lepera. 7— E kukalu ia i kula kauka ma Hawaii nei, B—E8 —E hoemi mai i ekoiu no Lunakanawai o ka Ahr» Kiekie. 9— E kauoha ia na loio ma na aba hookolokolo e hana pololei i ka lakou hana. 10—Me na Hawaii ponoi wale no e kuai ai na aina aupuni. 11—E kaana like ia ka uku o na koa e like me na makai. 12—E kauohaia o Makalua e hoi mai a eao i na Hawaii ponoi ika oihana kauka. 13—E unqhi ia na buke haoie i oleio Hawaii kekabi. 14—E ae la na Pake e koho baiota; ua baawi ia keia mau hoopii i ke kom)te huikau.

Hoike a on Komita maa. Na Makate he hoike o na itiaiu no ta Puali Kiai Moi, Puali Pahi Ohe a me na kipu aloha, kokoa iJ na Paali Pualu a me ke koeaa aie \h Herioa no na aahu koa. ua hoike mai oia ua hooholo ia, penei: Puali Kki Moi, $62000; Puali Puhi Obe me kipn aloba, $50.000; kokua aaa i tia koa poala, $15 000; aie >a Serii3>), f7so t na noi ia o)«i hool'omo ln Ji!re me kela ae la, a e noonoo ia tae ka bila haawiti«; apono i«. Na Oielo'HopE.olee Na Kamni i i4OO i halekola olelo BerittDitt ma Wailuanui; haawi ia i ke kooQ)te hoouaouso. : Nana Lon mai no, e kauohaia ke komjte e holo aua i Molokai e hookun mai i ka poe aole o Ukou ma'j, 2—Acle e lewe hou ia Da ma'i i Molokaī, oiai ka Ahaolelo e eoho ane; haawi ia i ke komite malama o!a. Heloheln m»i o Hcraer no ka w'a maa i kekfihi bila kanawai. " Hoolaha mai o Kamai e lawe maj ana oia he mau bi|a kanawai e mahele ai ika apana o Haoa i elua mahele hookoiokolo. 2—E hoololi ai i kekahi mau paoku o ke Kumukanawai.

Na Bcki i $15.000 no fee palewai o 'Waimea, Kaaai, 2—l ?500 bo ke alanoi ma ke awawa o Waimea, Kaoai; waiho ia keia mau bUa a uoonoo pu ia me ka bī!a haawioa. Na "Wiiiio i $5.000 e hoomoe ai i paipa wai a hoea i Iwilei; waiho ia a uoo'noo pu ia me ka bita haawipa. Waipailaoi he oiuaa i'ke Kuhina Kalaiaiua uo ka lawe ia aua o ua ma'i hope i Kalihi, &a ka wai kaooha la ? Na ilaua o Ka La. Heiuhela ekolo ana ī ke kauawai hookohu Kouiiaiuā kinbi eloao o &a uiea kauu. Nai ka hoopaapaā o ua hoa toa keia bila, b© elua uoi i waiho ia uiai, e hooholo, ao ka lua e haawi i kekahi ko - mite.

I Nioau in ka bi!a oi» ua hg h me ua | hoōle; He 38 m» kn ae e hooholo ika ! bib; he 7 ma ka hoole, a l\e 5 m« ke ! kinalu»; noluiU, «r hooholo loa m ka bil«. Hoo t ianeo ka hnlo a hoia 1 ;'>o aaloa Ir. Auitia U, lihlhwhl k« hslo, HoouiHk» ia ua hau» ias ka heluhelu elua ia aua oka bj!m helu 16, U E hoopihn hou ae ai i ka Ah® Kiekie i e!itu« !s!«. Noi iuhi o Ba!s«iiu e hoopauoe !oa ia l>n», s ihi !«wa no k* h*m \ f>ko!u h he m*u heoaai li!o w«!e uo ka hoomnhuHhu-» hou ana «e.

Koku'i maī o PrteVjaol« a me Kfjhlu r' ka Eaiauoa a kokuH inei i ke uoi e hoopauee loa, a mahoi e o ka haakaka loihi ana, u& noi o Kauhi aoo. Kue mt>\ 0 Kos i i ksi pouo ole o kela mea lie uiu".u huo, a boike m*i i na mea | laaa ia Kaulukou ao ia haun, a aohe i» he mea ku i ka naauao. Hoakaka mai o Waipuilaui, —O keia mau auo haua e uoi pei e niuau aoo, aole ao i mauao he hnoa kupouo keia, Owau ka mea naua i lawe mai i keia hiia, Bhe hikl ke kapa īh owaa kona makuakane. Pehta la, h.e haua uuauao anei ko oukou hoao ana e umiapoaa e i ka'u keiki, me ka haawi,-ole i kona makua i mahawa e pale ai jgo koua pono, manao au eole paha, O na elelo a ko'u mau hoa mual kamailio mai iho nei no ka hoouui lilo o keia nau haua, ua mauao au aole i pololei a ko i ka maemne ia mau olelo. He ouio o ka leo o na mōkaainana e pa-o mai nei aole e hookuihewa wale ia aku ua htfolilo nua i ko dala o ka lehnlehu; a'ka eia pn no rae ia mau ol&lo keia: E noo noo akahele ia na bila kahawai a e hanaia ma ke ano kaupaoua e kaaua a kaulike aī.ka pouo mawaeoa o na maka&iuaua, O ka hoopiha ana i 5 lala o ka Aha Kiekie, a e uku ia ana hoi he 120,000 mawaho ae o ka mea e manao ia nei he hoonui lilo, ua mauaoio au e like me ka loihi oka noho pu ana o ko'u übaoe me a'u, he oi aku ka p'omai kai ame ke poho ole o ia mau dala t oiai, ma ia piha ana o ka Aha Kiekie i 5 lala, e loaa ana he kaupaona kupono ia ana o na pomaikai o ka lehulehu ma ona hihia e hoohalahala ia aku ana i ka banako; a ma ia mau helehelena ke hoomaopopo akn, ua oi loa ae ke poho ole, mamaa ona pua dala manuunun a keia hale e puahio'nei i ka hooho|o no na haawina hoomau o kekahi poe i hiki ke hoomaopopo la aohe wahi pomaikai e loaa mai ana i ka lehulehu, e laa hoi me na d-»la no kp noo holo I na aina e. Nolaila o Laawlia keia bila 1 kekahi komjte waa o 5 Ihlh. e like me ka manao o ka Loio Kuhina.

Nioau i» ka hoopanee a boole ia. Uft hoololo ia e haawi i ke komite. Hoopanee ka hale a Poa]itpB, lalai 11; no ka nioan aba i na hoike o ka hoopii ia O Ē Apiki e hoonoa i kooa koho ia ana. ' La Hana 2S, lujlai 11. 1890. ' Halawai ka hale e like me ka mea maa. Na Hoopii. Na Halstead mai Makawio e wehe ' na pani poka ma na alanoi auponi. 2—E hoopao ai i ke koai ana ma ke k«d>ila i naaīna anpnni. Waihoia a ooonoo pa me ka bila. Na Bosh aole e hoolimalima ia ka aina aoponi o Kahikinai me na poe e, me kanaka wale no. Ha«wi ia i ke kcmita hookolokoio. Na Paehaole, aole e hoopae hon uiai i na Hmahana, 2—l $6,000 no ka hana ana ina alanni ma Waialoa. Waihoia a noonoo me ka bila haawina. Na Paa, e Be ia ca Hawaii e lapaan. Haawi ia i ke komite malama ola. Uoike Komit& maa. Na Pihpi i ka bila hoopaa ī ka poe Halepupale, . Na Olelo Hooholo. Na ka Peresidena i keia man komile no ka bila hoomahoahua Laoak&nawai Kiekie: Loio Kuhina, Bush, Waipailani, Baiaowina a me Isenberg. Na Wiiikoki he koi o $10,000 no Moreuo co koua koena oku. Haawi ia i ke komite o na aina e.

Na Nawaiii i $48.000 110 ka hoi laina aJokuahi. Haawi ia i ke tomite kalep». Nt» Riokfttd i £2,000 do ka h&oa a hoomaetnae apa ike awapae a me ka uwapo ma Kawaihae. 2—l 82,500 ~00 ka halepaahao uae ka pa hookolokolp o Hamakua. Waihoia a noonoo me ka bila haawioa. i Helohelu inai oia no ka wa maa i kekahi bila kauawai. Na Kahookaoo, e kauoha aku i !ka Peresideaa o ka Papa Hoouaauao e hoike mai a c*&a pouo kekahi mau epea. akn i koe. Haawi īa i kekahi Hoike io«i ke Kuhiua Waiwai he 13 lepera i lawe ia I Molokni ma ka moku hope loa nka nei. ! Na Paehaolo e heiolaha oa hoooialu o ke komit ? 1 ua wa e halawai al. | Hoopauee ka hale a uoho Kool i ka hora 1 ,o0 p tu. |

HaUw&i hou ka hale i ka Lora 1:30 ] p w e like tae ka Loopanee. , Waiho m«t o Ue ot<?lo boobo!o e kaaoha aua i keKuhiuA |CaUuioH e ho-» U kela kakul uwila ! aei euwwaena o āUuui LUihn uie !k& ! uw«poo'W*ik*li*hLta mi\ ke akiiui ] Kulh, W&iho a uinliope. , ! Ka baua ok» U, ■ | Kouiik* ka h«t!e uo ks uoouoo aua i ] ks uku o_k« Paa'.ikia Kamau, ua Uooh«Jo ini #61» 00Ō Pitn»» Hae me kjpu *'oh«, he $50.000, Koku» i ti% koa i'oiila, he LōOO, Uku aie ia Helika, he Tio. | M« ke uot 4 u« hoopHiiee k« liale; « aoho hou krt Uoi *10* ui luUi 1%