Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 28, 12 July 1890 — NA SOCIALISI A ME NA NIHILIKI MA HAWAII NEI. [ARTICLE]

NA SOCIALISI A ME NA NIHILIKI MA HAWAII NEI.

E Mr. Lauaiiooponopooo o ba nupeps Ko Hawaii Pae Aioa; A l ha oe\— Ma koa uup jpa oka Poakahi aku nei o ka puie i heia, lulai 30,1890, aa ike an i koa mahao hoakaka no ka | mea © pili ana ike Socialisi a tne ka Niliiliki, ake haawi„ aku Dei uu i ko'u mahaio ia oe e Mr. LunaUoopouopouo no kou hoala aaa mai i oa oieuao alakai aoo hou e like me keia ke aeo i hoonaaaao ia ai ko kaaa lahui oiu-i, o La oi aku nae, o na poe kaoaka Hawaii i loaa oie ka makaukau ma ka olelo Beritauitt, ka olelo boi i lawa uie oa boke hoonaauao e hoakaka aoa i k'e. ;jdo o ke SociBliei a me ka Nihiliki, Ko keia mao mea au i hoakaka rosi ai e Mr. Lunahoopooopouo, e ae aiai oe ia'u e hoike aku i kekahi mau mea e piii ana i oa mau mea la, e like me ka'a i hoomaopopo ai m«loko o kekahi maa buke ona aina e, e hoakaka ana i ke aeo o nei mea he Sucialisi a me ka Nihilīki, i hiki ai hoi i ko kaua lahui oiwi ke ike a hoonaaneo ia lakou iho ma keīa mau mea, me ka hoomaopopo ana hoi i ka hopena e lōaa mai ana malena o Hawaiī nei ioa a oo ana keia mau ahahui īloko nei o ka ama; a e hoomaopopo hoi o ka poe hea la iwae na o kakou nei ke hoao nei e lolu i keia ano ahahui ma Hawaii nei, a i ole paha ke kokaia maoli ana ae 1 na ahahai o ia aeo mawaeoa o kakeu nei, aka o ke alakai ana i ka lahui ma na manao ihookamu ia eka poe BcciflJ'sī a Nihiliki paha, a i hiki ai hoi i ka lahui ke ike he hewa ia mau ao aua a oie ia m.au ano ahahui, a makaala iakeu i keia wa no ke pale ana aku ia mau. mea no ka wa e hiki mai ana. !

Noiaila, e hoomaka ana au e kamailio naua oo ke SOCIALIBI. U ka hoaolelo Sceialisi noloko mai ia o ka haaolelo Homa, oia hoi "socif Ijs" i laweia m&i noloko naai o ke<> l i huaolelo Roma okoa aku, oiā o oiaa," a o koua ano he "hoa-pni." Oka manao o keia mea he Soctalisi, wahi a kekahi olelo hoakhka, oia keia: "Heleoa keia i hōopili ia aku i na kumamanBo lehalehu wale, e hoakaka ana ike ano e hooponopouō hou ja ai ka uoho'na lahoi, marra>li o k& kinsi !6a ia ana ona hsna imi a ke kanaka hookahi, e !ik% rne ko keia wa e nee nei mawaemi o na nohona lahai holomua a pan oke ao nei, a e hoouln ia ma kona wahi kekahi kalaha hooha--Ina lahui laulaha, ma ke ano e noho ona waiwai like fca lehuiehu ma na ano vaiwaī a pau i(oko o ka aioa, b maiana hoī ona mea piahana a paa e loaa mei ai ka Penei e maopopo īki ai ke aoo o keia hoakaka ana: Aiā'o Mr. Kamaile o ka makeke koai i'a o Honolulu nei, i keia wa e noho nēi leakou ua hiki leia ke imi waiwai do ka hoowaiwai ana iaia iho mamnli o kona knmnloaa a kumuwaiwai ponoi iho, ao ka waiwai i loaa laia iho nona ponoi no ia, no kona man hooilina a me na poe pnha «na e hoo waiwai aku ai, e like me kona makemake, oiai oia ka haka a me ka ona malona o kona waiwai. O keia pono lmi-waiw&! e loaa nei ia Mr. Kamaile ame na poe kanaka Hawaii e se ma ka makeke a ma na wahi e ae o Hawaii nei, he pono pili ponoi no kela ame keia kanaka. A o kekahi hoi keia o na pono pili paa a ke Komakanawai i hoakaka mai ai ma k?i Pauku I. Aka, ina e noho mai ana ke kulaoa hooponopono eoeialiai malana o Hawaii nei, alaila aole e hiki aoa īa Mr. Kamaile »ue na poe Hawaii imi-waiwai e ae ke hoomau eku ia ano hana. E make ana ko lakoa mau pono ioii-waiwai pakahi « e lilo aoa ko lakou m»u waiwai a me ko iakou maa pono imi waiwai ana no ka pono ame ka pomaikai oka lehe-, leha. Oka lehuleha ka ona malana o kela a me keia waiwai i loaa i ke kanaka. Aole e hik! ika kaeaka ke olelo ho, oo'a ponoi keia waiwai, aole; aka, oka iehaleha ka oaa maluna oia waiwai. J. M. Poepoa.