Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 41, 11 October 1890 — KA HAIOLELO A HON. A P PAEHAOLE NO KA MEA E PILI ANA I KA BILA KANAWAI KAHEA I AHA ELELE HANA KUMUKANAWAI HOU. [ARTICLE]

KA HAIOLELO A HON. A P PAEHAOLE NO KA MEA E PILI ANA I KA BILA KANAWAI KAHEA I AHA ELELE HANA KUMUKANAWAI HOU.

Mr. Luua Hooiuulu. Owau kekahi o na hoa Hawaii ponoi o keia hale, a owau no hoi kekahi o ke komite wae i haawi ia e aoouoo i keiā bila k&hea i aha elele. A ma ia ano, ua ili iho maluna o'u a me ko'u inau hoa ke koikoi o keia hana 4 oiai, o keia ka ninau nm koikoi a ka lahni e koi nei Ua kamailio nui kekahi poe īloko o keia liale no ke aloha 1 ka aina a me ka lahui} olelo nei au, eole o lakou wale »o kai loaa ia ano, aka v owou kekahi i hlohu i ka aīaa a me ka laliui. a ke makemake nei au e hanaia na hana e mau ai ke kuokoa o ka aīna. Aole raa ke kamailio wale no e ikeia ai ke aloha aina, aka mamuli o ka hana poloieij a me ke alakai ana i ka lahui ma ke elaaai o ka poeo. Kolaila ua nooaoq nōi m& ke akahele loa ma keia nlnaa, a ua maopopo ia'u o ke alanai kupono waie no e hana ai keia hale, o ia no ka hoololi i ke kumukanaiwai. Ma ka noonoo ana o ke komiie no keia bila kanawai kahea aha elele, ua hoike mai lakou 1 ka lakou 'aoike (bapa nai) e noi ana e Upopanee loa ia bila nei; ua hookahuaia na manao o lakoa malana o kekahi mau kumu maopopo. ' 1. 0 keia bila kanawai, (Helu 12.5) he kue i ke kumukanawai' 2. Joa e hooholo ia keia bila kanawai no kft hana hou i kumukanawai, e lilo ana la i kamu alakai mnikai ole no ke kalana hooponopono aupuni ma keia maa aku. 3. He mea keia e hoonioni ai i ke kaokoa o ka a īna, a he mea no hoi e hoala ai i na hana kae i ka malahia o kalahui. Ua kamailio nui nt> na alak&i kuhikahi kanawai ma na ainn e, no ka mea e pili ana i ke kue o keia bila i ke knmuknnawai. Aka, ke mākemake nei au e hoike aku i na mea e maopopo ai ke kae o keia bila i ko kakou kumukanawai, E naaa i ka Pauka 4 o keia bila kaoawai. Penei na olelo: O ka nui o na elele e kohoia he kanahakumamawala no ia, a e mahele ia lakoa e l%e me keia mahope īho ner Eia ka ninau, mahea o ke kamukanawai i hoakakaia no ka mea piti i na elele i 43 ka nui? Ke 01010 nei au, aole. laa e nana na hoa hanohano mn ka Pauku 58 a me 60 o ke knmukaoawai e ku neL heaha ka meB i ike ia? Ma ka Pauliu 58 o ke kumukanawaī, ūa oleloin, "E kohoia na lii he 24 o ka ahaolelo." A ma ka pauka 60 hoi, penoi ka olelo: "E kohoia na lunamakaainana he 24 i kela a me keia elua makahiki," Hulna he 48. Nolailō, aa akaka loa, o k* īiapa mua o ka pauku 4 o keia bila kauawai kahea aha elele ua nele i ke kahua ole, a un kue maopopo no hoi i ka Pauku 58 a me 60 o ke kumukaaawai. Pela no me ka hapa hope o ka paaka 4 o aa kanawai nei. Oleloia malaila ao ka mea e pili ana i ko ke Kuhina Kalaisina hoopuka ana i m&a ral& o ke ano koho balot i malu o Ausfcralia. Eia ka ninao, mahea o ke kanawai koho bilota o ka 5t h 1888 i īkeia ia ai no kela koho malu o Außtralia? Pela no hoi ma ka pauku 8 o keīa kanawai, aa kue i ka pauku 52 o ke O ka pauku 10 hoi« na kue i fea pauku 46 o ke kumukauawai, A he nui wale aka na mea e akaka ai ke kue e keia bila kanawai i ke kumqkanawai, mai ke poo a i ke kino o ka bi!a. Ua oleloia nae e kekahi poe, no ka noho hamau o ke kumukauawai, oia hoi, n Aohe wahi iloko o ke kumukanawai e papa ana he hiki ole hana i kanawai o keia anp no ka lißua aua i knmukanawai hou." Ma keia mea, ke olelo nei au, O ka noho hauaau aua o ke kumukauawai, aole ia he ae ana o ke kumukanawai. aka o koua ano maoli, he hoole ana ia. I me»>e maopopo ai, e lawe ae i k&ia hoohalike. { j lua noa e Mr. Luna Hoomala halekuaī, a o kekahi paa loio noua ka waiw&i io he $50, olelo aku eu ia oe, je j haawi ium ō€ i keia lole uo r u uo ka] $10. Ina noho malie oe me ka paue ole, mai, eia ka nlnau, o kou uoho hamau! aoa me ka paoe ole mai, he ae ana anei ia ou e tawo au ī kola paa lolp oo*a no na dala he umi? Kc olelo noi •o, a©l& Pela no oa# keia kumu kimawM. ! Ua olelo liauU ui&i uo hoi, ma kuuiut.Huav. tii o ka M u 1664, aia no Uo paoku e olelo »ns, oih ka hoololi walp oo e hiki ai ke hanaia ke k\tmukanaf wai« ēja u«e, tas !a "0 o laue ISST, ua hnnai* ke kumukH«av. āi uia ka hoo - i kahull aua. He oiaio loa kela eūhu olelo. Nj'iU ki au* haua Ikw» 1

kopono oīe maoli do ia i hapaia a l ', Aka, BoJe nae he mea pono e hana hoa aka kafeou e like me ia. E hele kakou ma ke alaoui okn podo, alaila, e hiki mai ana no ka la e hoihoi ia mai ai na pono aka lahni e koī nei. Aoie I pao.