Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 45, 8 November 1890 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

A.a ke liu'iu i» ko Wailuku poe uo ka hoomaoao I» haaao o ka Moi. kakao iooa ia ka Bila Haawiua übī paaliu oka lahui a ka aUaoleio o 1890 i hoouuauoa iho nei. A ka Po&lima, NoTea>aba 14, e bo!o aku ai ka Luuakauawai Eiekie e uiaUoia i ke kau kaapuoi o Kau, liawaii. Ua hala aka ka oeoka kaua Beritauia •'Amphion" oo Houokaoua, i ka Poaha oei, a mailaila aku uo ke Kaiwaeūaho uua. Aia ke iaha ta ka mai kuau "piko pau 'oid ! uia Wailuku, a ua kaihi ia ua dala a kekahi aiea aohe hookoe po iho. '

Ua puka mat mi ka uupepa *'Haod~ iei«l>r" o ka uualauia o Okatoba a ka Uia!is e!eu o ke Ku'a K.aoieli&uiolia.

Ua ka mai ike kikahiākī Poak&hi nei, ka moku kaaa Ameripa Mohiean mai Satnoa mai. Ua.hookomoia aenei abiki loa ilnna 0 ki moka kāua Nymph be waea lepone maī ka Hni Mūtnal' māi. 0 na loaa o ka po hoikeike kii hoo-lele-aka o ka Hai Cimera i ka po Poaha o ka pale i hala, he $579,50. , Aka Poahma o kela pnle aku_Nov®- ; mt>ba 14 e kp mai aī ka mokoahi lawe 1 ieta " Austrftli»" mai Kapalakiko mai. Ua hoouna aepei o Mrs. A. Eobinaon o Kaue*, he $25.00 ma kana no ka Hnle Lnina hon, ia Mrs J. 8. McGrew. Nui ka oxta oko lliopii, Kalanpapa poe. noloko mai o ka uala a hoewaawa a ame ka okolehao a kekehi poe m«i j lepeī» ponoi maoh. | Ua kaalo ae mawaho akn o ke aWa o Honolulo ndi ike kakahieki S&bati i hala, he moknahi kialoa i maopope oie ē hooiho ena i ke komohana. 1 ks Poakolo aei', Novem&ba 5, ma keia kalanakaōhale, ua hoohniia ma ka mare e ka Bihopa o Oloba, o Mr George Lūcss Jr. me Mīss Abbießannieter, Ua hoikeike ia akn i moa o ke 'Lii ka Moi i ko awakea Poalima i hala, ke kapena a ne na aliimokn o ka mokn ahi kaua Beritania "Amphion'" maloko o Halealii lolaoi. Ke halokn mai oei na nloau a na •ha apana a me hoomaln i ka Aha Kiekis no oa palapala pai hakahaka ame oa palapala hopu e hoopaa ia ai na oku malama o na luna aupuni noho aie ia hal, Eia na make o Honolulo nō ka malama o Okatoba i hala, he 24 Hawaii 7 pake, 4 pnkiki, 2 Amerfea, 1 Beritnnid ame 1 lapana, Hnfna-39, he 9 o keia helana, aohe kauka nana i Upau a he Ihe malihioi» 1 Ua paa k& maha o ka hale wiliko hou o ka Hoi Mahiko o Wailuku, a ua hookaoiia kona oeoe. Ua manao ia e hoomaka ana ka lawolawa o na mea paahana o keia wili, ma ka la 15 aenei o keia malama, ke oie na keakea. Aia m Ahahoi Kola Saī>ati a me Opiopio Imipooo Kar'retiaao o aa Hoao a Piiiaai ke ako&koa ma ka loakini o Kaahumaoa. Ma ka Poaha aka nei oka hebedoma i h&la, ko lakoa akoakoa ana ae malaila. 0 ka la 3 o Novōmaba, ka piha ana o na makahiki he 38 o ka Emepera o lapana, aua kaliiko mai na paho hae aupuni, kanikela. a me na moku leaua maloko nei oke awa i ko iakoa mau lepa waihooluu like ole, no ka hanohano o keia ahiaimoku, Ua pae palekana aku i Hoookaa ka naa wiliko noi elima tona o ka mahiko 0 Kaknihaele a ka Iwalani i hoohikihiki aku nei. Aua kaoo hele īa ae ma ke alanui anpum mai Honokaa no kona wahi e moe kau a hooilu aku ai. Ua hooko aku nei ka Bihopa o Hono laln i ka olelo hooholo a ka Aha Kiekie e like me ka hoopii manāamna a na kahu malama waiwai o ka ekalesia Bihopß, a nolaiU e halawai ana ka papa kahu waiwai ma ka la 12 o ke:a malama. 1 ka la 1 o Noveraaba o ka makahiki ua hoomaka kekahl keommana e hookomo īloko o kekahi wehi tin| 1 kana mah hapaha dala. Ai ka Poaono Bko nei i hala, ī wehe ae ka hana i na wahi tini uei, aia hoi he $184 75 kq loMo. I

Ikapoo ka la 17 o Okat ln, "ua hoso ae kekaki piko paa ioie a koiohe m«v ka bale papaa o ka Pap4 Ol» m» Kalawao, ma ka wehe ana I ke kthi papa." Aka noamnli oks lohe e I* aoa eka poe e hela ana ma ke alan«l, oa ko ole ka makeaiake o ko kalohe. i

He leta ka makou mai ka malu heku awa mai o Wailuku, e hoike ana, " Ua make ma ka po o ka la 31 o Okatoba, ma Ke Kula Hanai Kaikamahine o Maunaolu, o Miss Ellen Puhi, kaikamahine a Rev D Puhi. He mai piwa ka mai nana ia i kii mai la, a ako opiopio ae la.

X ka la 38 o Okatoba i haU t qis Kipahuia Maui, Hikiua, ua i O H« mai makon, ua hoao ae kauaka d lawe ! kotu ola ma ka awaiaala «ua i kona paaoiiilaaa o ka laao oia ke kauia. 0 ke kuoiu, he olahua t ka hoomailo mau a kekahi mai uiau maluua u koiia kiuo. j

Ua mio ia e ka piko pnO iole o'Waīmea, Hawaii, he $200 mai ka waihona aka'o ka Hai Ama o Samaela Purker ma. ' . He kinipopo pekupeku wawae ko Makiki i keia Poaono , mawaena o ko ke ■'Charleston" poe a me ko" Holulu nei. Ona hui e hookuku kinipopo ana ma ke kahua o Makiki i keia Poaono ae., ona hai Halekoa me Iwilei, i ka hcra Li3o p. m. E haawi hou ana ka Hui Hawaii Camera ī keia malama aka, ī anaina hoikeike kii hool eleaka, no ka pomaikai o ka Hale Lnina hou. Ua iohe mni makoa, ua pau i ke ahi' kekbhi pake o Kapuukolo aenei i ka po Poakolu Bka oei, a do ia kumn, ua make aku oia a kanu ia. Aole i koro nelo Kokua nui na alii ahaolelo o ka Aoao Hoomaemae me na pauwai hamama no na lilo heihei moku liihi, waapa a eae na waa o ka la kulaia aeoei, Ncvemeba 15. O S. Mahelona, A. Feroandez, S. K. Kane, E, Kaalala&a Wrightame Geo. L. Desb, ke Komite hookipa o ke anaina haipale o Kawaiahao, o ka la 16 o Novemaba. 0 ke anaiua Fea a na ledo haoie ma ka Hale Paikau o Maoamana i ka auina Ia a me ke hhiahi Poaha nei, no ka pomaikai o ka Hale Luina hoo, ua maikai a holopooo ma na mea a pau. 1 ka la 30 o Okatoba i hala, ma Kohaīa, Hawaii, oa hoohuiia īoa ka marē e Rev. J M Silver oMr Thos. B Mcss māo o Ninlii me Miss Keb?cca Mellieh o Honoipa. Ke lohe ia mai nei, he eloa mao hni hololio e poka ana ma ke kakahiakanai okala 15 o Novemaba nei. Eia nae ka mea hookaemi, he hooene kaeini ko kekahi poe i komo i keia mau hai. " ■ Eia na makai ka haina o Honolulu nei, ke hoomaamaaia nei i k% paikao paa pu ame ke kai wawae ana. Aole nae.hoi ona makai wale no ke paikau ie, a noho palaleha ko lakou man kapeoa. '■ He lono leta makamaka ia e pahola nei, ua aiaala ia e pepehi e na lapana, kekahi lana mahiko o Hakalau, ma ka wawahi ana ika hnle a me na puka aniam, aka aohe nae i lohe ia mai kft hopeoa olaio; Ua mahui mai makoo, e hui ana ke anaina pale kakahiaka o na ekalesia o Kawaiahao a me Kaumakapili, o ke Sabati, Novemeba 16, ma ks luakikini o Kawaiahao, no ka malama saa i anana pole hoomanaoJ ka Moi makonala hanaa.

I ka aaina la SBbati, NoTem&ba 2, ma Waimea, Hawaii, na haalele mai la i keia ola ani» o Mre, Kahihi, wahine a Mr. James Bright Hope Mak*i o Kohala Hema, a oa waiho iho mahope nei he kane, ekoln keikiknne, 2 kaikamahine ame na hoaloha me na makan»fki he nni. Da oi aka mamua o ke kauaouo na poe noi kuai aina i na pahale o ke kulauakauh&le Momi o Ewa i hlki ae i , mua o ka Hui A!t.hao a me Aiua o OaI hu, aua aluuu mei kekahi poe noi i | ekolu a eha pa no ka inaa hookahi. , Aka e kuai pakahi ia aku aua, e hke | ma ka me& e lawa like ai. Ona loaa oka waihoua o ka Papa Hawaii no ka eono malama i halv t ua oi akn «īKmua oka $8.000, aka uie' he me» !a, ona hlo no ka hapalua maka--6 hele ako nei, e nni aka ana ao ia, oo ka mea ona lilp no na tuiaionari mawaena oua pake, e oi aku ana ika $4.000 i ka makaliiki, a i e $1000 ana. A aiaiuuli o, ka liooinahnahua ia ana ae o ua uku paa hlna o na nilBionari Hawaii a uie oi kahu ekaleeia. a me ua aoi haua ina halepule, nolaita, e uoiia uiai anfc ka lehalehn, e koku i aku i keia mata haaa dui akn Papa © auamo uei no p>uo uhaue a nie ka uolioiia uiaUi k»faiko hoohiwahiwa ia u« uioku I kaua eono a p«u oloko nei o ke awa i Poakahi oei, Novemaba 3, ua l»e iiaihoolaa hke ole, a o ke aiwaiwa loa aku paha ka manuwa lapaua tua aa hoohiwahlwa e ae a uie uh lako paīua, BQ%a kiOmanap aaa i ke k&uakolu kum|ui«w*la o ua makahiki o ka Emeper%o lapaua, Ama ke awakaa pouoi, ( H# kaui kui lua mai la na kipu hooha&4haooaaa uaoku kaua Charlaatou, Aqapbioo, Mohieao a aa Taukub*, i kukai ia aku e ko ka aina nei bat»ri, uo ka mea noua ka la haaau e aoho hauohauo aaa m» l*paua.

Tfa h aa mai ia nrtkou ka lono- kaamaha, o ko makou hoa pili o ns aa o Kahikinoi hoa puluelo 1 na kuaaa o ka {īooilo, līoa au ona pali koolaa o Maien a ohuaLuhuma ona hale makßmaka e kipa ai, k>i Mea Mahaloia En - iKaulana, oa paoehn mai i keia ola aoei m® ke ltf Okit )ba i bala, a oa helb hka lai ke aopaoi uhane, mai KāWaipapa ako, Haoa, Maui Hikina, i ke 36 o kona mao mnkahikl o ke ola aoa, a mahope hoi o ka pili paa ana o ka mai pouwai ĪBia. O Molok ii kona ooe oiwi, a ba ka hana loio i hoonee iaia i ka aina u* kaulana o Haoa. Aloha ioo ia i hele aka la i ke ala hoi ole mai. i tle anaioa lealea Eoropa ka ka Ho- | pejKanikela T R Walker i haawi Bi i [ ke t ahiabi Poalaa nei ma koaa hale noliO| m« Kulaokahaa no ka hanohano o E G Fultjn o ka mokuahi kapa Beritania " Amphioo,' 1 he hoaloha poooi no fca Hope Kam'kela a me kapa wahme. o na malihini ka, adimarala Brown a me kon» nkali, &&| kapeu? ame na aliimoku ona maaqwa eku nei m& ke awa. Ua hoo* wehiwehi ia oloko o ka hale me na paa a pīe na hae, oka lanai, me na kukui waihooloo iike ole aoke kahua me na' kukui lamalama. Ua hoohala ia ka i maoawa me na lealea kapono, a i ka hqra 11:30 oke aamoe, ua hoopihaia na Ooapo lewalewa. O ka paikaa houkahakaha a na koaa me oa luiūa o»a o>oku kaua Amenea CharleB.ton, Mohioan a me Iroqaois ma ke kaea p ka Halealii, no lakou ka nui 0 na bat»liona i hiki aku i ka ekola haneri a oi; ma ka hora 10 kakahiaka o ka Poakola nei, malalo oka noho alii ana o Lotanela C C Todd oka moka adimarala CharleBton, i moa ona makaikai kiekie, ka Moi, ka Hooilina Alii, na Kahina Oummina a me ka Eiele Knhina Stevens, ka adimarala BrowD, ki Peresidena a me na hoa oka Hale \haolelo, ua al : 'moku o na moka kaua eaeame ka h hulehu i haiamu ae e ik'e kumaka, m« ka oaali pahi ohe o ka manuwa e alakai ana mamua, ua hila aku ia ka maikai a mahalo ia. 1 iko lakou'wa e hookahakaha ana a kaalo iho mamoa o na alii, ua haewi ae lakou i ka hoomaikii i na malīhioi kie kie e makaikai ana ia (akou.