Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 49, 6 December 1890 — KA HAIOLELO A J. L. KAULUKOU MA KA LA KUOKOA. [ARTICLE]

KA HAIOLELO A J. L. KAULUKOU MA KA LA KUOKOA.

E o'u mau hoa makaaioana. Aloha oakoa:— Ua haaoli a« i ko'u ike ao«i i keia apalna nui ī akoakoa mSi 1, keia la no ka hoomanao ana me ka hauoli no k« la Kuokoa oko kakou aioa Aole au i hele mai nei 1 keia la me ka manao e haiolelo aka i maa o onkoa, no ka mea, aele ao i hui pu a kaka pu nokeia mea me na komite nana i hoomakankau no 'na hana o keia la, aka, ma ko'a ano he kanaka Hawaii ika wa a'a i ike ai ma ka napepa e malama ia ana he haliwai i keia lā ma keia wahi ho ka hoomaoao ana i keia la, nolaila, ua hele mai nei aa e hoolohe i na hana hoomanao no ka Ia iae ia mai ai o ko'a aina e noho aia ke ano he aapuni kuokoa e na mana nui a pookela o ke ao nei, a oia keia a oukou e ike nei la'a i keia la iaoua o onkoo, o oiai na kono mai nei ookoo ia'a me ka elnola e haiolelo aka imaa o oukoa nō ka mea pili i keia la, nolaila., e ae mai onkoa ia'o Je hoomaikai eeu "a onkeu, ake nonoi 'nei- au ia on- , i a olaola ookoa e hoolohe malie V. i ka'a maa wahi olelo pokole e pili i~a no keia la kamahao. E o'a man hoa no p makahiki he 47 I hala hope aka nei mai keia la aku, ua ae īa mai la keia anpani ena mana nai oka honna uei e noho ma ke ano he aupuoi knokoa, a īloko oia man la, ua lilo keia Ia i na 'lii a me na makaainana i la hoohialaai nui ia, aa hai pa na 'lii a me na maka ainana e haaoli a e hoomaikai aku i ke Akua no keia pomaikai nui iloaa ikeia aina, a i ka wa o ka Moi Kamehameha V ma ka noho Moi/aa ano poin* a palaka na hoomanao ana, a o na knmn oia mea aole i maopopo ia f a, a halaako a ia alii, a pif ae nei ko kakoo Moi i aloha nui ia Kalakma ma kanoho ahi, aole iio i lilo kna 1» i la hoomanao a hoohialan.i nai is, ake ole aa © kahihewa, o ka ahaaina nai i malama iama Kapalama i kela makahiki aku nei, oia ka la moa loa i hoomanno iaine ka hanoli no keia la me na haiolelo naaaao, a o keia ka Itia a'a e īke uei, a oia ke kamu o ko kakoa akoakoa ana mai i keia la, a mai oi ioa aku hoi ks pooo i na i komo pu mai Dei na kahina oke aapani e hauoli po. a e hoomanao pa me kakou na mekaaioana i keia la.

E o'u mau hoa makaamana, ua maopopo ia kakeu he &opani kuokon keia a ke ooaoi uei au ia oukou e haua k»koo i u« haoa pono a paa e maa ai ko k*kou keokoa, mai mauao īho oukou, aia wale uo ia oukou e mau ai ke kuo koa o ka aioa e na kanaka Haw»ii a hoowahawalia aku kekou i oa lahai o na aina e e noho nei i waeoa o kakoo. £e hai aku nei an ia onkoa 1 ka mea oiaio s i£sa no tukon e maoaoio ole, me onkou no ia. Eia no i w&en» o kakon he man keiki haole lehnlehu i hanaai» ma Hawaiinei, a kg aloha nei oo Ukoa i keia aina a kaikia e like me ko knkoa, a no h.-)i ma na hAoIe i kipa mai a uoho m* k>ia aiua a hoolilo i home no lakoa, a me na aoo Uhni e ae i waena o k«kou, aole o lakoo makemake e ike i ka ls e lilo ai ke kaokoa o keia aina i mea ole, aole loa! Nolaila e like me kela olelo kahiko. "He mana ka lokahi." pela au e nonol aka nei ia onkon e l>kahi pn kakoa me lukou ma ka haoa pu aua nia na hopa pono a I pau, a no ka pooo kaulike o k» leliule ' ha me ka hoomak-i e ole o kekahi a me keknhi, a oia auanei keknhi mea uui e 'hoomaū loa ia aio k > IvHkoa noho aopu ni kuokoa ana, E o'u mau ho» aj,-k-»ain-ns, ao!e »u i hele mai nei i kek la no ua • pili haiolelo holo biīct<* e !i'« uie ka ko*u mau hoai hoiue ibo uei» ua kupoao no psha ia ua 1,-»kou, ak'a n > ? u nei, uo u» mea pili uo uo uh hoouiauao o kein Ih, k .<"u i makeuiake ai e hoike iiku i mua o at\o«, E o*o mau hoa m*kaaiu«nH, helauui * ImwahHo no kakou, a he la kuloa boi u* a pnu e hstt s li si ine k>i tn»He, no mea ilokō o ka moolelo o ke o'a ana o kē ksusk-» k ho ®<*a oui kona noho kuokoa ana m# ko

na ohana ma kona home ponoi, a pela 00 hoi tna 'ko ano lahai, ft oiai o ka pi ha aua keia o aa makhhiki he 47 o ko kakoa Doho aupom knokoa ana ma be ano he aopuni Moi i hooponopono ia malaio oke kumaknnawai, nnlaila, ke oonoi nei io )a oukou a pao loa, me ko kakon mau hewa no, e hana kakoa 1 oa hana pono a p%n, a e hoomaikii! pu aku boi i l>e Aka» ka Mea Mana j Loa no kona hoopomaikai ana mii ia kakou nae keia haawiaa maikai, a e no noi pn aku hoi iaia e hoomau loa i ko kakou noho aopanī kuokoa ana ma ka pono, 8 oia auanei ka mea e mnu ai ; ke o ana o kela >man hnaolelo kauluna, Ua mau ka ea o ka aina i ka pono Me keia mau olelo p« kole e o'n uiau hoa naakaainana, ke hooki nel ao, a ke hoomaikai hon aka d?i au ia onkoa. Aloha onkou.