Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIV, Number 1, 3 January 1891 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NU HOU KUWAHO.

Ma ke ku ana mai o ka mokaahi " Ohina " i ka wanaao Poaha Aei naa ka uuko o Mamnla, rnai Kapalakiko mai do ka holo loa i I-ipnna a me Kin& ua lona mai ia na mea heu malalo iho: Ka Moi Kalakaaa. 0 na mea boo pili i ka Moi, aia f ke hoahaaiaa a hoomakaikaiinui ia )s ma K'-pnl-ikiko il'iko o ka pamehaūa o na lauui aua. Ua hal« a'-en oia i ka bema o Kalepooi & hooauikaikana ai e naoua miHooa. N«i k-aohaohA o ea he o kīpa, a ua pee a huna loa hku na maka o ka poe o na w*ha no ki hoo hul īa Hawiii no Atx:erici Huipuia. Komr dute hou ole p*ha 'n» kopaa Hawai', # 1 kn la 17 o Drfkemsbft cei. ua heluelu ae o .Luoa sSeokte Hou, J jhn Shermao i mua o ka Halo Seutt-T !ahui ua "Wfts:net mn, i ka hoike a ke Ko iuite o ko na aiua e o īa H&le, no ka bila kanawai hoo a hoole aui», aole e keiikea ia e ke Kauawai II >oooa D;it9 n McKioley ka mana o oa kuikahi pa nailike e noho mana nei mnwHeua o America Huipuia a tue kok*hi msa aupani e aku i hookuun ai ua dut> maluua o kekahi mau waiwai. Laiua mokuahi mai a Ausetara!ia. Ma ke kalanakaohāle o L ; dana, i ka la 16 aka nei o D3kemaba, ua halawai kukakukn ae na Ageoa o na Fanalaan Aosdtara!i& me Q»ku Cfa«Tles Ua- booit» Ittkovi « o«i '!«►- koa i ko lakoa mau aupnni p»D"lh«u pakihi ios paha ua makaukau Inki u h kokaa d*la i ka laina mokaahi e hoo hplo la aka ana mawaena o Vanekouw>i a me na paoslaaa o Aasetiralii, eia hoi ka laioa mokaahi e ku mnkaaknu nei e kekua mahunhoa nku. Cao.-.dd » me Mek ko. Oa haiawai kamailio ae i kekahi la uei o keia mwlama, ko K».nikeli ma Montreal, Cansd i, me ke Kahina ou? o Cmada Haku «Tjhn Mk 1 d iaald ao fea bojlala e launa kalepa pili loa ako o C»a>.da me Mekiko, idh o ke kakaln ana i kalepa pauailike. Us hooia aka ke Kahina nai, e noonoo «na ke aupuni ia manao, Hauau Le aln hou. £1 ka-l» 17 o De!>emKb*ī, as hansu »e ma Bereliua, ka Emei>erese Angnstn V!ctoria i ke keikik«oe. Iloko o k* Hale Keaka ka Emepera i ka wa i : heQ«o ai. a i kOōa lohe aon i keia lioo, ua haalele koke oia i Ka Ha!e Keaka, hoi iiwiwi aku la uo kn aiu. Ua haawi Ne ke nuhīuh i uimi hur» haao!i i k« hr>iveans «k i o ka Luna nui o k« Hale Keakn, n» h«onu ka i£meperese. P«nela aie u-i eu-mi. Aia do o Paoela a t»e kn poe kue o kon* ke hahnu* f H a« ** n>oh<*> e ki-lio ia *ua Bja ka haknhakn o kekahi !oimmakaai I>vlaa! i tn»k«> Ke 0 f koho ia ka nioho e hahni IHI inahope n k<tn« »!ak«ti hm, K ke awala mai U oe h-i'ka poe ku- isK P paka ka laka*» iāobn, A k* w*!a

loa o na haiolelo a tne na aea aa hopehiopo ia malia o hoopiliki?» ia na sino o !akoa. Ua hoeft mai na lodo, pa aou ia na inaka o Panel* i k» pnoa hamo i hoowali ole ia o, e uoino j pnl a ka ike> o k-kahi maka na» īh poi-po ia ana mai eki eoomi. Nolaila ! aa hoomalu w o Paoela A ke kaaka e j aoho iluko ok< hale aole e puka iwa- j lio, u I loko oke keoua pouliuli. Ke | huli lur. la na kan-ikao Irelani, mahope o Panela kekihi a mihope o ka hnpn nui o na luoamakaainana keknhi. Hoao hou e powa ika Eoaepera o ivaBia Da hoolahā ae k« nupepa M F '' o PnrB* ma ka la 17 o Dekei»ab», oa loaa «e iaīa he louo e hoike ana, Ub loaa hon mai nei ho mau ah&hui hoolala powa ika Emepera 6 Rueia. O ka poe ohamn, he poe maiioko mai o oa ahahui k*cknn plii. U» hopa ia ooei oei he m<>ti poe Polam lehulehu wale no ko lak'->u komo pu ana iloko 0 keia ohumu a ua pau i ke paniia dr hale halawai o keia poe hūi. Mamnli okn mHkemake a' Inwe nui ole ia ona hapalua elala keokeo Amer ca, nolaila oa kupnila loa ki nui o ia heluna el-ila e w*iho hoohana, ole ia ' oei mn na pahu hao hoaha dnla o ke aupnei, oia he $17.000,000 ka huina a p&u. Nolaila na w&iho aku ka Luna Aiakni o ka Hale Ilina Dala i fea manao hoomhikeike, e hoohehee hou a booiik hou i msu kenikeni a me ona mau hapuha dala, me ka hookaawale po ana i hanwina d«*l« no na lilo e bonko in «ku ai keīa manao, ke lawe a apono ia ua mann.o la e k* Ahaolelo hui. Uahoopukaia mm eke Keena Kaua Moana o America Huipuia, he kanoha 1 na moko kaua An«erica Alert a noe Marion e uei ma ka pa kapili moku kaua o Moknpani Lio Wahine ma ke awa o Keualakiko, e hoonna aku e hoonoho m dalo o ka Mahele Moku Kaua Ameiiea ma na kapakai o Aaia, a i ka moku k&ua Swatara e kapillia nei ma ia pa hookahi. e hoouna aku e noho '-«welawe malalp o ka hoounauna ana a ka Bdiaaarala Georg° Brown o ka Moku Kiui o ka Pakipika.

Ma ki haioleln a Kiaami Shoop o ldnbo i hoouaa afea ai iloko o iia ahaolelo o ia mobQ&in%, ua hoomaoe se eia mhlek?) oia h'i'olelo ina olelo peoeī: " Da hoopuka ae oa alakai o fea hoomena Moremoua i ka hoomau aoa aku i nohona wahiūe lehuleho, a oiHi Inkou e h&uoli aoa maloko o fea lakou m»iu kukila akea e lilo i poe ma!araa kaoawni, nolai!-» ao!e e hiki īa'u ke «o aku i keia manawa, e hoalualu mai 1 ka liolio o oa kauawai kue mnre lehalehu oka ain*4 e ku eei i keia wa, Hehee wale io aku la ka mai'e lehu!eha.

'O ka iilo o ke auponi o Amenea Huipuia no na kaua aea Ilikini mai kinohi m>>i, ua oi aku ia mamua o 1700 000.000. He poe ahaaha io no na lahui īli ulaula, aka no ua luhui la nae o America oei mamua. Nolaila o ka ehiku hanen miliona d»la aole no ia ' oi loa no ka uku ana.

Ke Du» pa«i leoleoa ia mai nei, o ka Emepertae iiugene a Napoliana i paa pio ai wa Sediu>» i na Geremaaiu laaa«jJa o 1870, oi* ksk«hi me>» poho nai mamuii oka emi ans msi nei o na boua aupuni America Hema, oiai oia Kekahi mea i lawe nui i na boua oia euaa aapuui ma ke ano hoopukapaka. Da hoopukaia ae ma Enelaoi he Kaahaua Alii ma na la mua* o keia maiamn, e hoihoi mai ike Aupani ma a-ua ae oki la 28 o Feberuiri, IS9I aeeei, i oa gu!a a paa i kuoi ole ia ma se kuni o ke au o ka Moiwahiue Victoria trai ka hoomaka ana mai e noho alii. Mnhope aku oih wb, oua mau da!a gul>» 1% j hoihoi o!e ia mai aole e lilo i dila eue.ikai. Ua helaha ae ka napepa, Le Ma tia " o Par Si, e kukalu ia ako «na he Baoako hoa ai* Panai m ilalo o ka hooikaika aua a k-i Popa, taa kt kaaiu waiwai uoua kn uui he $ 20, (XX). 000, » uo ia haiua, a ae iti aku ua kahuuapule Ir6uits e hooke mo aiaia

O k» oi 10.% o d« (iImoWIo o ke ao oei m« ka c i-* ko Farrtni, O oa lilo no ka maknliiki, ftii nia kahi autHUō i k® $3.600 (KX>; o ko SepBnin ahuolelo aia 1 fes r250.0CK) o ka oi«kHli*i: ko Italia «hnolelo, pia aif» ka $430 0C0; o ko Belogīoiaa, >ia ma ka f2OO 000; & o ka Pot«gnlB, am aia ka fl5O 00U, O ke Khiuh AliiwaUioe Wiilieloiiun o Holeui kbik.HajahiUo i ku<-b«iua īa mai nei i M.'iw-liioe uo ui» kekali! n us aliiaiuioku opiopio loa o[ ua Mi i o ke »o uei, koo aku t)»e lioi ko; £cpaui« Ku-i4ii Al&pcuo«j he btbei 108 aku ia. O koiA Waikiiunihiuo aiiil eo I.i, h«? umi wale Uv> makahiki a hej uhauho 0Ht 3 , Aia v»N iu»Jh!o « kn tuaua! o koi:* inakuahiuo fc.shu AupuuL ]

Ūa hoohnlo iho ka Ahao!e!o*MaKaainana o G<>rerartnia, he olelo hooholo e h o{3snia tii nn haumiua kula kahonapule i na malama hope eono o ko lakc i u manawa koa ma a& hana' p na halemai, aka ua kae ,a honle loā ka Ahaoleio alii i ka appno aku in o!clo hooholo.

Ke paakilu loa 1& na kanaka paiha'aa 0 Enelaoi, 1 ke kue ako i ka hoopae ia mai ma ko lakou mt>u kapakai o na lodaio mai k» 4.000. 000 aika 5.000. 000 e kipaknia mai aūa e ke āupnni o Rbsi a. Ua piūe ae na "īodaio wiiwai ma Eoelani, e hooona loa ia abu ara lakoa ī Nu loka a me nn awa e ae o Aiaenea, 1 ko lakou wa e ku aku ai i Eoelani.

Ua kai puulu aku ka Moiwnhiue Yictoria a me na lala e ae o ka ohana | alii i ke anaioa pole hoomaoao i malamaia i ka U 7 o Dakemabn, ma ka Bale Kopapau Fingoaore s kahi t waiho aoa na iwi aloha o ke Keikialiii A!ebert i make a kane hoi aka Moiwahin 1 :» a| ka iwakalui knmamaiwa,o na makahiki mai ka make 'aoa mai ai. O ko ka Moiwahioe »ahu mau ma na la o keia ano, oia ke kahikoi kanikau, a ua hana ni) oia e like me la maa i&ia. Ua keu no kB hoomanao o ka Moiwahiue i kana mea aloha i ako e ia aku e ka make, a eliia la ma ke ao hplookoa q na lede me keia na puuwai? iLe pihepine no na kukai kamailio waeaolelo o Ladana a me Aosetaralia i hiki aka ka nui o na lilo ma ke kukai kamalio pakahi ana, i ka 15000 aka i kela maa la aku nei, ua ba ale loa mai ia mau lilo kukai olelo waea ana i ko a o na lilo no ia kukal ole lo hookahi aoa, be $16.000. Na kekahi ī haole waiwai o L»-dana aku keia kuka waeaolelo i hoomaka ako. Kanono : pono no ka hoi. Ua eoi aku ka hapa nui 0 na Lunamokhainana o ki Ahaolelo Lahui o Serevi« i ke aupao', e lawelawe aku la kou ī kekahnmau keehioa e ke 'kea ia ai na hoopaapaa mawaena o ka Moiwahine Nntalife a me ka Moi Milana e noho alii mai nei no Berevia. He eba m«n kul»naknnha!e o ke ao | n.>auao —no lakou na inoa Laānoa, Beelina, Yieona ame P&risa—i hoolako ! iho ia iakon a e houlako aku ana paha ;me na alaoni hele mtslalo ae o ka honaa, O L d>tna Le kulanakauhale maa naoa i a ua ike ia o kona maa alanui malalo ae o ka honua, o lakou uh al(>nui hiiiiwawe o ka liele ana, ka pa!ekana|Ulia ole a me ka poka pono i hnokaawale ia no ke kulanakau* h'ile eui.