Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIV, Number 10, 7 March 1891 — He Moolelo NO WALAKA RALE KA Ilio Ahiu o na Kualono A I OLE Ka Hiena Opio na Hilana [ARTICLE]

He Moolelo NO WALAKA RALE KA Ilio Ahiu o na Kualono A I OLE Ka Hiena Opio na Hilana

MOKUNA VIII. Nolaila i ka wa oua kiu la 1 hiiale make aka ai, iele koke iho la aa alii opio Walaka Rare la ilalo a welie ae la i na arfhu kiot oke kanaka Irel«ni a orre ia aaßo i iawe ae ai oia i ke kulana an e komo aku iloko o ka mana ona paali hopa o ke keikialii Hiki. Ua holi pu ia aka ke kino o ke kia Irelani. & aa'leaa aka kekahi apana pepa a m«luua o' ua apaoa pepa la e k-tū ana elua huaolelo, a o ia maa haaolelo oia ka Walaka Rare i hoomaepopo iho 81, ona huahelu ia e loaa Bi ka ipuka e komo lanakila aku ai iloko 0 na palena hoolulu oki puali hope o n'a koa o keikiKlīi Irelrtn:O kela aihu huaolelo a aa alii opio la 1 ike īho ai, be kokua nui ia no kana papa hoolala Kaua i manao ai, a oke aohee oJca eneosi iaia 1 ua po la, ua kokoke mai ia i kona mau minute hope. NoUili hu!i ae la ia m4ana o k>na miu nait» a haawi &ku la i ke kauoha n<i k« kiai tso« ka lo&kaaia i ko iakou ki.h«a, a e hoolohe no ka leo kahea o ka o-Ie kuk&la kaua. Me keia maa olelo aaa alii opio la haalele iho la oia I ke kahua hoolulu o k»na mau naita a kamoe afe" la i kona alahele ibko o k-\ pouh uo ke kahua Hoolola o ka pmli hope ona koa lre lani. Ano. eif» knua ke ike noi i ke keiki alīi Eire eo ka manawa mua loa eaa ana me kana ik <ika a pau 6 lawe ike koikoi o ke kipoka ia mai i ke aekoaa mua ioa oua e īke ia ai nole oia he kiu Irelani. aka he kanaka Pelekaue oia malalo o ks aahu kiu o ke knuaki Irelanī, aka oia mau mea n«e, aa aa ka pouwhi ou i alii opio Ia e hooko ia ka hanehano o kana papa Ooulala kaua i upu ai mamua ae oka hoaa ana mai o ka maiam>i!ams o kekohi la ae.

Mamua ae oka heea sm o ua alii opio la maluna o oa pafemi hoolulu o aa kos Iwlāoi, Ua haawi o &ku la oia i k&iiH hoftiloua uinloko ok i o-le uo ka hsi aua eku i ka puali. oke kiu iielu 19 ia ma ua paleua waho o k& pu&li h a e uiakemake aua e ike i ke alii uui o ka woti Ua panai ia mai ka o Ie a uaaliiopio ja me ka pane—e hiki mai aua ke aiii okn w-!i »nhms oke kahaa kibi a ke kiu helo 19 i makemake hi e ike aua lilo ua pnoe la i toea u* ke aJit oplo e hauoli uui ai. He mau sekou« pokole uJ&hoi>e iho o ka paue ia aua uiai oka o lo & ua »hi opio U a»a hoi u« hiki msi la ke alii o ka wf.ti, a me ki leo koikoi, uiuau uxai la oia i ka aaakem«ke o ke kiu ine koa iuhu olelo • E ke kist —heaha ka po f £ hai mai ka hoaolelo a me kou oaakemake ia u

A~ha ! i heoho ?e ai ke keiki alii Walaka R>>re—O Ua lanakila o kou mau naita 1 keia po oia .ka huaolelo a me ko'a makemai;r. Auo e ke alii o ka wati oa lohe aku la anei oe ? Owai oe o kei* kiu kipi a hohena, a heaha ke ano o kau mau olelo ? wahi ' a ke alii wati me k i leo okalakela, Oka naita au oka aahu ul iula, ka mea hoi i hoea mai isei maluua o keia kahua īloko o k<i pouli no ka luku anu aku ia oe ame kou alii kipi mailuua ako o ka J.e9o o o<imaberelana nei, ana a ke kipi, aa maopopo aku la an'si. kou ano ia oe. Mekeia mau olelo a ke ahi opio, huila ae la kana pahi iloko o ka pouli, a mamua ae oka loaa ana 1 ke koa Irelani be wa e panai mai ai no keia mau olelo ake alii opio, aia hoi ua haule ahi la oia ilalo oka hoaua ua make loa. O ka aleu a me ka wiwo ole, oia ka ua alii opio la i lawe koke ae ai ike kulana o ke alii o ka wati. a īloko o na mmate pokole, aia oia e ku-ana eua ka aoao oka pukuoiahi me ke kue ole ia mai e na koa, oiai oa kuhīhewa lakou o ko lakon alii no ia. Oiai ke alii opio e ku sna ma kaaoao o ka ae la i ka hoailona i koua mau naita in*l">ko o ka o-le, a na ia leo o-le i hoopioloke koke ae rke kahaa hoolula ona puali hope qo6 fca maopopo ole oke kuma o keia 0 le kahea, eki na alapine o na leo o !e a ke kaihalu'u ī ke a!o o kauiki ona kapaai ho ona naita ulaula na ia mea 1 hoike aka iua poe koa Irelaci la he kipi keia iljko o ko iakou kahua hooiuiu.

Nolaila me ka hakalia o!e- lawe ee la lakoa i ko l*tkoa kalana pale a paio tue ka enemi, aka m"e ka hikiwawe a me k* pu»bi oka hoea ana aku o ua uaiti olf»olrt o Wnle, n» ia mea i wawahi koke aku ko lakoō kfhaa hooluīu me ka ikaika aweluwe!n a no ca minote pokole, auh?e hope aku la lakou no kahi hoolu'u o n>i pukaaiahi, aka na h«mare kike ia mni la lakou eka leo wehweli o ka pukuniahi a ke keiki alii oka owahi patida, me ka waw-.hi ana a kona mau nriti. O ke ana «-e o ua lee» o-le a me ka uiua uakoiokolo ana aku o ka leo 0 ka pukuniahi, na ii me.* i hoike aku Ike keikiilil Hisi aia he enemi ke hoouka ala i ke kaua me ke kahua hoolala hope o kona puali, nolHĪli liuli ae oia i kekahi o kooa man nt>ita a hnawi aiia )a i ke kauoh'a, oo ke kauoha aoa aka ioa alii pukūnialii eki īa atu ka pa hoailona no ka paa ana o ka puah hope i ko lakon kahoa a hiki i ka wa e loaa mai ai ona kokua me ka mango kuhihowa oua alij opio !a o Irelani o ca Pelekane oo la keia o ka liona o Pelekane (Woka R«re) e ukali akn nei ma ko lakou meheu, E lika me ka leo kauoha, pela k;% leo nakolokolo o t>* pnkunit>hi hoaiioua i u'.ua apa ai, ana ko lakou mau olapa ahi i hoike eku iks keikialii Walaka R«re i kahi 1 W> T u!o ai o ka pua!i holookoa. Nolaili ika wm a kela pukuuiahi hoailonai kani mai ai, oia ka wu & u» keikinlii la o ko uwahi pauda i pono ae ai i kaua pakuuiahi a huopololei aku la no kahi a ka olapa ahi i haila ee »i, s ileko o ua aekona pukole uma nakolokolo aku la ka pukuuie Li a na keikialii la oki uwihi paupa, kaoa mau poka wf>!s e hihio helo ana iloko o ka ponli o ua po la. Oke ki hoiuiau aua aka o ke k<iki alii Walak* R ire 1 kana pukuuiahi a me ke auhee au* aku o ūa koa Irelauj oka puali Uope uia ko Ukou m&u leo, hooho auhee imua o kūta o kt aaha ulaula oke keikiahi \Vskk-i li-iio, ia mau me t 1 h n aka i ko kelkulii Hiki kaoahoa. ua haale pio koua k->hu#! hoolulu iloko 0 ua lioia o ka. euemi a oka ikeika o koua pua!i hoU>okoa, uohah* ia i keia kipl a oin ' oa koiki .!iv Hiki o lioUui 1, !uai &\ i m.;u olelo hoiuo i| e kapa ati(» 1 ka Moi Wok& lUi\* he kipt, a uie ka pskshfi. A uoWila pela iho hoi aoU> o ka holouu» oko. o _ okup 1 auaoei, pela ihu uo kākou e u-»uo« ma-, «I» ahiki akū i ka leikoaiiko loa «hoomaoaw&uui « pukn Uou aku ij Ma pule ae. !