Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 3, 2 July 1873 — HONOLULU, IULAI 2, 1873. [ARTICLE]

HONOLULU, IULAI 2, 1873.

" ■ — <.) N4 K4C«sAlapaau haole a pau i noouooa i kamoilio hoi no.kem mea he Lepera, ua mAnao lakou, o ka niea i lona i ka mai knokao iloko o ke koko, i loaa ma ona ilio, a i looa paha moi nn maknamai, nloila, e lnkiwawe no lionn loau i kamai Lepera, nianma o ka loaa o ka nn?a mnenme, i ka wa c hui pu »i <nf; ka lepers. Ma ka oiaio, kc olelo uei fiR Kaukn, aole lnki l!i'.iou f pake-le, eka, o ka mea i ioaa e'e ka anoano a ke kaokno iloko q ke kiao e pakele no lakou i ka lele Hiia o keia mui i ka iva e luii ni me na leperu. I ka nana aku ua kopono nmoli keia, a pela io n'o', a he inea keia nu kakou e nooi>oo aknhele ei. l'a ike maoli no im niea * pnu. o ka mai i knpnia fie kuokuo, ua •iui na mak«luki o kona lioopunnno nna wJ keia mau mokupum. lut liiwe rj)ua ia mai keia mai. e k»i inoku o Kuf>eiia Kuke iloko o ka m. h. e hanen LnMhaliiki i liala niai ia wa nioi, innmuli o noaopo o ko.kakou lahui i kawawao lou ai keia in' i iao iwaena o knuou, me kn hiku ana » im («(nnka i keir. a nie kem ni^kaliiki. A ke mau nei i.o 1 3 h:hi a'ia. me.ka ni nna i kc o!a o k« li ! .'«i lnilookoa.. A ke tke r' i kakou ī i- i I. ipcr:B wehweli o kr 'k'iokoo oi i !■ f i k i m ii L?p'r<ka me;i e ai hii pili o ke k:me rn iia tvnl'n'H'-, Ka iiKi ii.i kcim. n'i hoa lniiij. n nie n:t inakumakii. u lumai ilolio o i<a hiapHii o l.n ui;*k»:. "iii t,- k-.u ana no l;a t;a. .N.-lh,l i » ''i k i nii;iui, I'«•'i»:'i la ,e pan ai ? Kw. « ka hoonaaw.'.ie -aiwi-- i n'a ooe i |of)lji t i k i ji P' ri in£ti wiīeua nku o kftlinu, a ke h nia ih i kakou n»;iluna wale . o k: i hoo' .'.io i:a iinw-n. liu p ilaku loa knkou i ka nnpoi hiih i ke kuu<». oia ke kaokao, a ke naua nei kako!i i '- īi'e oia hoi ka k-per ». I ka wa ® 'noku ai kn wai maiuna ona kapa o kekaia • -, !lfiwai; 3 ji| 0 IQ j inea e inoino ai ka aina, p e h e a e lou I kn 'iina ? kahe moi ai, mr; ka hooknhe ;in:i i ka wa ina helii e. Ino aoie e liniia ia peuei nlaila, ho mnkehiwi wnle no ka hana an: makai. m> kn mea. f»oloi»a e hiki ia ka kou ke hoopaa i ke kaliawai D>;īl«ila. oim >ia nui ninu fiku ka war mnluiia, mnmun t lta hiki ia kakou ke pani. Peln no hoi ka moi Lepera. He pono \: kakou ke hoomnka ma ke kuniu o?a bo ke kaokno. E pono k.ihou e k.ui i uiui ' kanīiwoi'e hooki m i luia mni, iu.i « inakemalie ole sria kn!;ou elilo ka hhui i |;i--hui ni-.i L' I'' r.;. Me k i lioopaiūkii loa II nna o ka niai mo j loa a p<: .j hoi ka iua n lilo i mea mahuahua loi, a hiki loa aku i ka iioopa'» loa ia un# o na knn'<■*a Hawiiii, No'ail i, aao ka wu e makanla si knkou fnamua o ka hoopanee ana, ke hooikaika nei makou ia maliou iho i ka imi ana i liooia no ka lahui. He mai ikoika loa keia. 00l ii.i, i lanu ikaika ka pono—A o'kela a'me keift oielo w.iie ana no keia (Hai, e hoopsu loa ia io roau olt!o ana, a e lawe kakon-i ke kaokao n waiho niaiaio o ke kanawai. O. n» wahine a-pau a ine na kane i ioohia i ke kaokao e pono e paipai ia la!»ou e hele koke iniua o na kauka e n:na ia hī, q e lapaaau ia oi lioi, f: e i'.i:īi loa k; hoi iakou me ka nīakaa!a ioa i oleai e he!e wule lakou e hoolaha iwnena o l;a poe inaeniae ms ka-launa nna, e iike rne 'ka k;ai ia 'na' iho nei o koia weh'i mai puupou liilii iho nei o knkou. Ina &ole kakou e awiwi ano i ka lawelawe ana i keig hana, alaila, e pau auanei keia Inhui i ka lukuia. Eu mal*lo iho nei ka palapala a ko Kauka Wm. Hcggan, M. R. C. S., o L«dit»a, a he Kuuka hoi no ka Moku Kaua Beritani» Hepuhe i ku iki iho nej ia nei, a holo aku la i Vanekouva. Ua hoounaia aku keia palapala i ke Kauka Robert McKibbin o ka Halemai Mgiwahme, aka, no ko makou n.anao o kekahi keia o na palapala i pili i kekahi o na nune nui o keia wa, a he mea hoi i pili i ka pomuikai o ka lehuiehu, nolaila ke unuhi nei niakou ma ke ano nui o ua j.a!apala riei, a ua hoopokole ia mai hoi e like ine ka hiki ia makou s ke hoike aku i na wahi ano nui o ua palapala la. O ka manao maoli o ka palapala, he mea pooo ke kaulia kekahi kanawai mawaena o kakou, no ke kaohi ana i ka Uha nui o na mai kaokao, a me na ano mai aai e ae o ia kaina hookahi. Ua'manao oia o ke kaokao mai no ke kumu o keia mai lepera e iaha holapu hikiwawe nei iwaena o ka lahui. A ina e oki ia ana ke kaokao, a e kaokiia hoi kona mau hoaai ana i ka io o ka iahui, aiailo, iloko o kekahi mau makahiki pokole e hapa mai auanei ka hoiapu ana o ia mau mni weliweli, oia hoi ke kaokao a me ka lrpsra. Eia iho ua pnlapala la : Aloha of :—I ka huli hou ana no ka kaua wn f k?io>J»ilio ai, i kekahi la »ku nei, a me

ka mo!» i hitci< mai malalo i« ka"u nana ana,| oiai ko'u «oho anoma kefa awa, o me na | mea |jko eae a'u i ike at tna ka Halemai I Moiwuhipe, ua hooholo iho au i ko'u manao ; roc ka nana ole i fca na poee ae a pau i <100- : i 1100 ai, e hanain i keia wa he kanawai no ke-! :la paeaina no na maiaai, i hooem>ia ai ka , irio i loaa mai na mai aai mai, ka lauloha | ! nui ona aku hoi o ku mai kaokao, a i m<?a e ; p«le aku ai i be emi rpau ana o La lahui Ha-1 | waii, ka niea n'u i īke ai i ke kaulana nui i I pela iloko ona makahiki hope iho nei ;kn : ! hua ole lioi iloko o na wahine a rae na kano,! ka make t ka wa liiln no na moi ponalo i ili ; ; nku i na kmnaliii a oia ponala e nlakai aku | ; aim 110 ; a Ika t:ial»e kolie, a ina aole e ma-; ' ke koke, 2 hoopnkaia uiai no mn na ano inai j j lcpera. i j lka hanau.ana o kek'ihi knnawai 0 keia I 1 ano ma Enelani, na ukaliia mni no e na ho- j ! penn poinnikni, Ma La nnoiioo nna Ike kn* | lnna konwule o na mokupuni Hawnii neii ko I lakou lahuikanaka uuku, h me Jie kakaikahi j i 0 na a\va kumoku, (o Honolulu ke awa nui) j ua inanāo hh, e niaknukau 10 ana no na hno- j kom ana o keia knnawa.i, a e holopono nui j ana kona niau hopena, oia iioi r o ka meamua I e hana ai, e ooki 1 ke kumu o na mai elua, | (ke kDokaq,a me ka e.laulaha nui nei . 'i'kein wa-'mawsena o ua knnnka inaoli 0 ke-; la Aupuni. . 1 I ko'u noonoo hanhna' ana, aole e pono ke ; manaoia ha hookamaeinae wale ana nia na. : ano a pau no kahi mau makahiki 1 k?akeaia | ni koria mau hooponoponoia ana ; no ka mea ; tie mea kupono loa 1 r<a kanaka (Huwaii a ■ h;ioie p-iln i e k-owua e like me ka hiki ia la-! kou, e oki 1 ke kumu. 0 kekahi, 11.1 aole e ; hiki ke ekiia na kuir.ii e'ua 0 na niai »fliwoii e laha ik>i. 0 keia k:tna\vai 1 nanaia nia Lnelani, ao- : •e mo ka laikmi nule hui e Uukua ana 1 ka ; hooknninknrii ; ji .akn o-na palapoli a na Kau« ■ ka i' naawi aku ni i ka- poe i oia ko lakou ■ mau mni kankao, oia no na pafapala hooinaikni tio ke oia nna 0 ko lakou mai, a ua kaa-; waie loa lakou mai k? nno liookamHknnia 1 11:ai oiai liīWnu e lapaau ia ma ka nioi. I 1 mea e holopono ai ke ano e hoopau ia ai keia inau mni'ino mai na inokupuni Hawaii nei iloko 0 kekahi mi»u makahiki. e pono e nana ia kela a me keiii w*bi|īe Hawaii oialalo 0 na ikaika ana a ke kanawoi, no kfla a ine keia manawa, be mso ia paha j a 1 ole i» i kela a rne kein molamu, a i na mnnawa no )ioi e kup.ono ai ke nhnKia, i'haa-; wnu ai iakou malalo ona lnpa"Su ana. Pela ■ kane," c ; ik(UL av;si ' like keknhi o ia ano i na ; Ona luina kekiīu' § ,!? 3 Ko.ukā- | keknhi awa o 113 moknpuni'"nei?" "" U ma ; nao, ua kpn«r,« ini/An i,v. nana iā * kē rvanika 1 ikeia ai aole he n.ai n;awacria 0 iakou ; ilh he ano.he mai ine 9 pili uua.i.ke aeokao- : kao. ; Ikn nana aiia Ike anomai kpera e lau--1 l-.ha n?i 1 keia wa ma na mokupu.ni, a ua ike | maka au i kekiihi 0 īa mau inai, ua crni ifm nne ko iakou m©™nramua"~<f fch pōē Wli oil; .1 a - wale sa nei mui na k'inuka aku a iioounaia i Mokikui, nolo nu i mnn&n un lobh nui lakou i ke ano mni p•!.'«, :tk«i hv eno mai kuokno no, u uii mnnao au e oia no ke ioaa na hana j kupono ana, e p i, ana i ka i.oho an-i, ka j uiea ai, ka hooinaemas nna i ke kino, ka inu j ana 1 na laau inp-iau,- laau noha, k me ka ] aunu aiia i nn irsea ehoomakeei i na mea ino ma ka ili, oiai hoi me na wai i hui poia rne ka lehu ;i me kekahi mau tnea e ae—O ka inu iiilii ana maloko ike kaboiii<a aeiela ua manao au lie niea kupoiio loa la ke hoao. He mea kaumah'a no kn ike ana e hookaawale ia ana kuhi poe rnaj ko kkou home mai, a mai ko lakou inau makamaka hoi a me ka lakou m:m niea aioha. He inea kupono no j hoi ke hoao la kekahi mau mea e hoopau in j ai ka ino—a ke oia, ina e.hiki ana.Jie hooia j ia—o hoi hou nō iakou 1 ko iakou mau ma-1 kamaka ' ■" * * * j Kou oiaio ioa j Wm. Hcgga», Al. R. C. 8., Ladana, j Kauka o ke Aumoku— S Knbert MeKihhin Jr Esq, M. D. Honolulu. j