Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 6, 23 July 1873 — Na Anoi o Ka La. [ARTICLE]

Na Anoi o Ka La.

i Heaha ba Papa e hiki** ke hoomahuahua ,' ia ? He papa hoonui. : ; ! ! , J 1 feea e bolo mau aei na kanaka Hawaii (| ke kepaia raa aa moku okohoīa ? I Borabora no paha, no ka oaea, he poe holo-kahiki (H!o--lo«Tabiti) lakou. < hoa'iohapili kino e i 1 pono k« hookaawaie ? Na lai»ofao. Heaha ka iana e kamaiiio nui ia nei ' no Mr. Malo i keia mau ia ? No ka mea, ua ' manao oia e kakula i hale Kakela iloko oke ' kai, mawaho.aku o na paiena o keia aopuni. Ko Faßani ako kohi.—E haavvi aku i ka : j lima iie Keonimana, e honi, i ] I hoi i ka hoaMoha. a e malamai'n na lehelehe ! (nokaipo. ' Ehia o onkou i manao me keia ke ano o na ruia maikai loa E manawaiea aku ina malihini, e haawi aka i na ao ana i ka hoaiauūa, a e hooneie i ka pihkoko me kekahi o j keia mau kaawina. Hea'ha ka Manaoio,-—O keia ka nieau a I kekahi kumu i kana mau haumana i kekahi la kula, a mahope iho o ko kkou huli anai! . ke ano o ka huaolelo manaoio •, hooakaka | aku la oia penei: "Ina paha wau e olelo'ku ; ia oukou, he aha hipa a-i luna o kawaa, l aole anei oukou e manaoio mai ia'u, me ko oukou ike ole be uha hipa ko luna o ka waa ?" Pane aku la lakou e manaoio no. i f kekahi ia kula ae, ua manao ke kumu he mea pono ke ninau hou aku ma na haawina o ka la i hala, i ia ai iia ; paanaau ia lakou, ninaa^p?|Ra: « He* t aha ka manaoio ?" Hooho pualu like mai |a ' lakou a pau. "He uhā hipa iluna o ka . > waa!" ' . . ■ ■■■•: | O kaoleioaoake Kauka oka Emepereseo | ! AusetBria, o ka waiu a #re ha huamoa wa(j, no kana maa mea e hooonai ai i ka ai ana : j O keia kekahi o na mea e hoolilo ai iaia i | mea ono hua. | Oke kanaka i maoao he kanaka pomaikai i k>a oia, e hiki no kemooaoia, he oiaio: aka, I V «•- j i | ao loa, e a<to hlo oia he hupo nui. r Heaha ka .iike ole mawaena ona Hono 2 ' ima Oahu ? O kekahi, he Mu, a o kekahi ! ! he uliuli. | He MILIBNA Palule.—" He kanakolu inakahiki i hala aku nei," wahikekahi kana- | ka Sekotia hooio, ī kamailio ai no kekahi ikanaka ; •* Ua heie mai au mai Afaadina i ' i Ladana, me kahi palule hookohi i ka ili. Mai ! ia manawa mai, no ka hoomakauiii hana a ! me ka makaaia nni i ka oihana. ua loaa mai I ia'u ka miiiona." Eia ka ninaa, heaha kana hana rpe na pa-1 i iule he miliona ? Ua puoho ino ae la kekahi kanaka jnai ka | hiamoe ae, a hoala aku la i kana wahine me Ika i ana: ..«♦• Ua weliweli au i ka'u moeuhane—ua lapu ia aa e kekahi akua i iike ke ano ! ine ke Kekake r "O, mai makau oe iko | aka e ke kane," wohi a ka wahine. O ke kanaka akahei, ua like ia me ke kui j i pine; na kona poo e kaohi iaia mai ka heie ' [ ana aku mawaho o ka mau. i I kekahi ia aku nei o keia pule, ua Lke iho { la makou i kekahi palapala i waiho ia mai i j ko makou Keena. me ke kii hooieleaka o ko I kahi papai iioko o ka he alamihi | jka inoa. Ua like loa no me ka wa e ola 'na,! • aka, ua hapala pu ke kua, aole he aoo | kai, ua hou ia ke kii o ka papai ,* puka no ke kaula e (Ihkinaki ai me ka pepa. Ona po*\ pai kii o keia aole e hiki ia lakou ke i i pai i ke kii oka poe mea kino nunui ae, a e 1 kokua ana na kanaka he umi i ka hapai ana ' i ke kii o ka bipi hookahi. Heaha ka mea i,kaulana ai o Waialua, ! ma ka olelo ana ? O "ke ««Eha kai o Puaena." Ma ko wai lima e ioaa io mai ai ke Km- i' j kahi Paoailike ia kakw t Ma oko ka Uni ; (Kalani) !a i kooa «ra e hoapono ma! ai i ka | kakou mao .hana. - * ti ... !.®M. ia aiiiiM kaikuono * I awa kumoku, owai ka poe oi loa o ka hauoli j 00 ka hoqJiea hou ia o ko lakoo Ma- ] lia paha o oa emaama o KaihMopalaai ka oi aku mamoa o na ia e ae. Ua olela.ae kekahi kanaka, o ka nui o kaaa poe i laona ai, ua hiki ke hoopihaia keka- ' hi '••«■I: ia poe, ako, o ke nui o kooa mau hoaaloha maoli, 0 ka a<ni «rale ! no ke piha ia poe. . 1 ka wa o ka Moiwahine Karietina o Soedena i hele aku ai i Pinea, ua holo m&i lai ; na lede hanohano a paa oke alo alii e honi laia, eia kana olelo i paana ae ai. •« No ke. ah» la i hoolilo mai ai lakou ia'a be kane !" No keaha ka mea i hke ai o ka waiwai i ili mai i ke keiki mai ka makua mai, me ka halelua o kona ?• No ka me a o kona hoo.ilina (Ilina) no ia.

Mamua ae o ba mare ia anao slrainmau paa opiopio, he mea mau r ke kane ka faanwi ana aku i kona lauoho i faiaa wahme hoopalau, aka, mahope iho o ka mare aoa, na lia wahine no e kokoa iaia iho me Ua haawi ole mai o ke Uane. Halawai ae ia kekahi paeie tne kpkaki haole keokeo ma ke aianui j ka pp ? niium aku la ka haoie. "He nigaānei oe."—"Aole," wahi a ka paele, " o kao keik> w i haom ia raai pela." Heaha ka inea i o*o ai ka rooa? He ho* ailona ia e hoike mai ana he mana kane eia. M#J£a!umebia i Georegia, ua iaoe-uhane iho ka kekahi paeie iloko 0 ka mo©, aa loaa iala i elima daia ma kaa wahi. Ike ao ae he(e aku la.oi» e huli ma oa wahi nei i ioaa "ai ke dali iaia, aia hoi loaa ae ia hdokahi walf no dala, no}tfil», ua hoahewa rqi iheia oia 3 ke diiabo]o no koni» hoopampani iaia. - Jfß nANEai Lun aeanawai.—O keknhi toio Ainki, nana ka hihia i hauie f ka hookoia* kolpia aoa imua o na ionakanawai ekolo, tna ke kue ana o na luoakanawai elaa, a hookahi'Wale no i kokua ma ka aoao oaa hihla neii;—ua hoopuka lealea ae ia oa loio lame keia: " Heaha la hoi, aohe paha he pono akd i koe, oiai, un hookolokoio ia iho nei e ■ na lunnkanawai he haneri !" •« Hookahi h«n«r|i!" wahi a ke kanaka eku anji, "eieolu wa|e no ldnakana«rai raa ka noho !" Pane akw la ka loio. " Ae, hookahi kahi a elaa olē, nolalla, he 100 lakou. l ka wa hea e like ai ke aioha' manawaien me ka nalo meli? Ika wa e hoomaka ai * hamomuia, l kahi halawai ana 0 na poe puhi palaoa hophaonaele ma Elegina i Sekotia, eia ba panina hope o ka haiolelo a kahi kanaka puhi palaoa; i ,r Aole e pono eOO ka moa 0 Sekotia v Aole hoi e mohala ka rose o Eoelaoi-, i Aole e hookani ia ka kccrpo Irelam. 1 A hiki wale ika loaa ana ia'kakou, - i Na poo puhi palaoa aelei ka uku mMieai." rUa oleloia no Gen. Makamahone ka Peresidena hou 0 Farani, he kanaka puni puhi 1 '^®" 0 ™ e like n,e ka Peresidana o Aiaenka Huipuia; e hiki iaia ke pahi mai ka iwakaiua a h.ki i ke kanakolo kika i ka ia hoolfahtra ina e hoepilikiaia kona ooo&oo apa no kekahi m ea , e hiki no iaia ke puhi i kanalima kika i ka !a. 1 ;| Ke alawai ew 0 Soeza.—lioko o na ma- ; iama he umikumamakahi e hoomaka aea l npai lulai mai 0 k* makahiki 1871, a hiki i Mei Oka makahiki 1872, eiaa ha Q eri a i»e kanawalu kumamawalu ka nui o oa moku i ty>mo aku ma ua ala wai nei, BO lakou oa topa he 383,363. Iloko hoi oka makahiki okoa ma la hope iho, he 572 na moko i ko. Sfi ma iT a n a u ei -' no ,akQa *»» he'674,- ? • Ua llk e hoi keia me ka 24 hapa hanei?i 0 na tona mawaena 0 ioia, Euiopa a me Amerika. He hoibar B oa mai keia ika pii mahuahua ana 0 ka nui o na moka e holo nei ma ia alawai i kela a me keia makahiki. ;Na lio MA EuaoPA.—Ua hahaiia nwie kabi nopepa 0 na aioa e kekahi mau a»ea malalo iho nei e pili ana i na lio ma Scwpa : Maioko 0 Rusia, he umikumamawalo fSihona lio ka nui, a ekolu hanen me iwaka|ua kumamalima taasani na lio maloko o kona punh kaua. Ma Oeieman» Meok»» heelua miliona me ka hapa «na i» ; raa Auseturia, ekolu miliom h««fahi haoen ta«iaani; ma halia, hookahi " ; Htm hookahi haneh tauaani; eia hoi, lio, a me »a hoki, a eha ba&eri (auaow kekake. Uoko oke kaaa hope iho nei o(xeiemaoia, ua like ka nui 0 koee-ma» teaa me 290.000; aua oieloia, be SS(M)9Q r» lio kaoa o Farani. O ka4kofei m%O Fōfani holoholona i hoohana nniia no ka oihana kaua ,- a o ka nai hoi 0 m ma 1 ke aupani 0 F«hm, ho hapaloa Na pake Cooues.—Ua oMob, ke ||«o nei na poe pakiki i na pake OmHe* he 80,060 i helaa me keia r»afcafaihi am| aai. X) na pokiki ke poo ona i> Ttmii o ka pee kalepa nm Af Wiiim. i' . l kou hoi ka Uhui oi ma ia oihana l*kpa aamua ona lahui e ae oka hHeiaa. Ua like loa ke ano oke kalepa nika ana M pa ia o ea pake, nolaila, he mea hoopaiia keia kalepa pake a n »,«lii* aoo 0 na kanawai powa o na lahai naanao 0 Wa honoa noi. Na hokc.—-Ma ka heluia ana, eono wale no tausani ka.nui o na hoku i hiki ke tkeir. me ka mah* iloko 0 ka po pouli. Ma ka ohe hoonui iko a ka Haku Kose, oa hooeaahuahua ia keia heluna he mau aailioiHi. Ua kap*4ho kekahi kanaka o Kenetake i ka inoa 0 ke keiki hope Ina ana, • Omega, oia no k\ umikumamaono o kana man keiki, me ka nmnao 0 ka hopeoa iho la p»*» ia 0 i\% keiki e hanauia mai e kaoa wUilm,