Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 8, 6 August 1873 — Untitled [ARTICLE]

Ma na ainaa pa«, kahi tie aupuni Moi » me ke Komakaoawai e likeaiie ko kakoa, i B8 KuhiaawaU» no e pono tfi-ke kamailkHa ma na hana pili aupum a pau, aote loa e hookomō ia mai ko ka Moi inoa. Aole loa e kaiiiailio pili kino ia nona ma ke ano aa kokua, a kue paha oia i keia, a i ole « e menao ana e hana. Aka, ma. naaupuni, kahi n ka Moi wāie no ka mana. aoie be komukanawai, alaila, o ka Moi wāle no kn mea kupono e paneia no na hana a pau a kona mau Kuhina, e tike.me k» ano oka Alihikaua nui oka poali kaaa, maluna #ale no ona e pono'i t* kamailioia r.o na hana a pau a kona mau lona maiuoa ona. Aka, he aupuni alii kumokanawai ko kakou, n ma ia mea »» na Kuhina wale no ka mea kupono e oleloia. Penei ka heluhelu nna ika hapa mua o ka Pauku 31 o ko kakou kumukaoawai: "He kapu ioa ke kin<> oka Moi ame ka maluhia; aoaluna ona Kuhina ka hihia o na Oihana." Nolaila, heaha ke kuieana i ka l.unahoopooopono o ke Kuokoa, e hoike'i i ka lahoi, ma ka pepa o ka Poaono iho nei i haia, iia-noonoo loihi ka Moi no keia kuikahi, a rbahope ua hooholo i kona manao, me ke kauoha ae i kona mau Kuhina, e hana i ke Kuikahi e kamailio nui in nei i keia wa ? Nawai i kanoha nku ike Kuokoa, e kamailio akea pela, no na mea e pili ana i ko ka Moi manao a me kana I hana ? Oka oiaio, penei oo »a. Ua kauoha 'e ka Moi i kona Kuhina o ko na Aina p, e ninaa aku i ke Kuhina Amehka no ka oihana o na aina e, ina he makemake ka Pere»dena o Amerika a me kona mau Kuhina e kuke pu me kakou no ka mea pili i ke Kuikahi Panailike me ka haawi ako ikeawa o Paoloa Aka, aoie he kuieana, a ua hewa no hoi ka hoike aea o ke Kupkoa i ka lahui, oa haawi ka Moi i kona ae i Kuikahi, oiai, aole i hanaia ke kuikahi, aole no hoi i ikeio ko ke aupuni Ampfike ae mm e (ana i Koikahi. Ano. e like me ko makou ike ann, ua kauoha ae nei ko kakou Moi i kona mau Kuhina e ninau aku, he makemake paha ke Aupum Amenka e hana i kekahi Kuikahi o keia ano e kamailio ia nei. a aole paha, noiaila, aoie anei he hana naauao, kupono a me ka mahaioia no na kanaka a pau, e kakaf» i ko lakou inou manao, n hiki i ka loaa ana mai » kn panp i Uia aupuni, ina he ae, a aole paliu O ke Kuokoa i keia manowu, ln nupepa aupuni no iō, no m kumu i hoohuiia ai ka nupepa aupuni Ke Au Okoa iloko o ia nupepa hookahi, a hoopauia ka ' puka ana i nupepa aupuni kaa wile me ka maiuo he nwā ia-e hopemi ai i kekahi o na lilo -o ke aupuni; aka, i keia wa ke minamina nei keaupnni nnkoko Kuokoa hoopuka ana i kekahi mau mea oiaio ole e ala mai ai na hoino kuino ole nna i kahi mau oihana o ke aupuni.

Ka LA 31 o lulai.—O ka hoomauao kulaia aoa no keio la. ua hoala hapn ia □o ia e ks lahoi, oiai. iib hoopauia ka malaina akea ana ia la, aka, iia koe ka poe i mahao e hoomau i kn malama ana. Ma Honolulu oei, ua hoalaia ka malama ana mawaena o kekahi poe opiopīo n keia Kulanakauhale i hoohui ia lakou iho me be kapa ana ia lakou maialo o ka moa " Ka Ahahui Opiopio o Hawaii nei," a o ka han« a nei n hoomau ina malama kulaia ana no nalanuia pau o keia aupuni. Ma ke ahiahi Poakolu i ka hora ua hoomaka ae lakou i ke kaiheie ma na alanui o ke kulanakauhalr, a hiki i ka bora 10 o ka po, me na ipukukui iamalaoia, he 80 ka huina. ('a hoolimalima lakou i ka poe Puhi Ohr. o kc Aupuni, e kaihele pu me lakou. L'a haawiia na huro ana ma ka home Kaona o ka Moiwahine Ema, ma Aigupiia, ma Haimoeipo, a me kau wahi e ae. Ua haawi ia oo hoi, he mau haioielo pokopoko ma kau mau wahi a me nn himeni ana. Iloko o keia mau kaihele ana. ua ukalua e ka lehulehu me he mau henen kn nui, a ma ke kau wahi, ua hoakoakoa ia mai na kanaka aole iemi «īalalo o ka elua i taucani. I ke kakahiaka ae, ua weheia i ka lakou mau hana ma ka haawi ana i haiolelo ma Kaumakapili e pili ana i na i mea hana ia o ua la nei Mahope iho o i ia, na kaihele hele hou ua ahahui nei,! ma n&alanui, a mahope pii aku ma Ka> paiaoM kahi o ko lakou lanai ahaaina i hoomakaukau ia ai, ma ka haje noho o ka ; Hon.E. Mikaiemi. Iloko o keia noho ana ma kn ahaama, ua haawiia he mau haiolelo e kekalii poe 1 Keonimana a me na himeni. Okekahi o na haiolelo, na kamaiiio ma« nn nn mea pili i ke Kuikahi Panaiiike inp ka haawi ana ia Puoloa. Iloko o ke kamailio ana a kekahl keonimann haole ■ hanauia ma Haw&u ,nei ; ro ka paipai *>na . ka pono o

|k& haowi -uhu ia Puuloa, ua ia mai .t« oia e_iKi knnaka.. Mo!»ila. yu <»ki pai hu pu ihn la kaii» haiolelo me ka liiki <>le likahopen:i. \ I . Mahope o ia. ua hookau ia na hana, a { tsa Ahahui nei, ao ka hopena hoi oko i J lakou ro»u kulaia ana no ka te. Ma ia ; ) auina la a hiki i ke ahiahi, tia ikeiake ano j |e!eeleu mai oke kulanakauhale. Ua liai- ! ' amu mai na alnnui i na kanaka, a ua hui j ina poe iiooiiolo lto i'ikeia. Ma Kulao-! kahua, he mau poe hookuku aknmai pa- i ! lepale kekahi i hana ia inalaila. Ua hoo-1 -j-»anaoia keia e kekahi poe, a hele nni | i akn ilail» e nana ai. No ka mea, ua n»a ; ] mai kekalu kanaka o Aberahama Wash [ ka inoa, e hele aku kekahi mea akamai, e i palepale nie ia. :i i ka hoao ana me Ue- ! kahi mea e ae, ua ikeia aole oia i lanakila a liooki wale i kc palepale ana. n»e ka., i nonoi e liookuu aku inia no kn omai- ; niai. O keia iho la kc ano nui oua hoo- : manao kulaiii ana mnanei. , " INa LEPERA WA KA HaLEMM MoiWA- | hink.—■-Un lawea mai i o makou nei ka j lohe, aia no maloko n ka ilalemai Moi- | wahine kekahi mau uiai lepera e lapaau ;*ia mai nei. Irva he oiaio keia lolie, e hnoi kaawale koke aku ka pono/' lle hoike lalau loa keia inaluna ae o ka nupepa Kuokoa. Ke olelo nei ka ; Lunahoopooopono,—oa laweia niai ka ! lohe iaia. No ( keaha oia i- hele ole ai e imi i (in oimo, mumua o kuna lioopuka ana ika lolie. Aole lon he oiaio iki o keia hoike lalau ana ; e hoomaopopo ko ; makou poe heluhelu, lie wahahee ino keia. I'.ia ka oiaio maoli: Ue poe 110 ke kahi i manaoia. ua loaa i ka lepera, a i ka nana ia ana eke Kauka Farani, (Dr. G. Troux»eau,) aole i maopopo iaia ke ano o ko lakoii mai. Ua hoouna aku oia la ; lakou i ke Kauka MaKihine ma ka Halemai Moiwahine e lapaauia ai. Oia wale no. Aole loa he mai lepera hookahi e , noho nei ma ka Kaiemai Moiwahine, aole lioi he mea i manaoīa, ua loaa i i:a lepem. No keaha la e hooikaika nei ke Kuokon me keia, me ka hoinoīno n'ku i k% inoa o ka Halemai. a nuikau kannka i ka heie aku ilniln.no ka lioolaha ta » keia moolelo wahahee. K nnn'j iho4ie Kuokoa ma ka Mokunn 20, Pnuku l(i okn Buke o Puknnua. Me Hivia o ka oihana kuai awa, ua like : no la me ka vku-lele. ka leie iamo. Ika hou ana akn o nn lunu o ke Aupiini i ko lakou manamnnalīmn maluna o im uiau hale kuiiiuwii neiiiia llonolulu. me ka > manao, uu pnn in lakou, a»n ku ! he laiki- ! ni kum uwu no kekaln mn Kwu. aia ilnila na poe inu awn ir lele iamo nei mai Ho- i nolulu nku, ;i loua ko lakou mau niakemake a lawn. Kp ake nei makou « lohe ■ mai i ka hookoana o na makai i ka lakou hana, a e iioopololei la ka inann o ; nawai n>a Kwa, e hke me ka iiooko polo« : lei ia ana maanei, a malia paha e lele « iamo liou aku no na poe inu awa i Wai- ! alua, 110 ka mea, ain ito malaila kekahi I laikini kuai nwa. Ilaila pu no hoi na ; Makai e alualu aku ai e hou i ko lakou manamanalima, no ka mea, o keia kanawai hookahi, ua pili no ia i ke aupuni a ' pau mai kekahi kihi a hiki i kekahi. Ma ; ka Mokupuni o Hawan, aole he mau laikini kuai awa. aka, he nui no ka inu awa ana malaila. Pehea ;keia ena Makiai : i Pehea lioi m;i Maui ?