Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 8, 6 August 1873 — Ka make ana o Jane Loeau. [ARTICLE]

Ka make ana o Jane Loeau.

Ma ka Poakolu, lulai 30, i make ai o Mrs. Jane Loeau Kaelemakule, ma Puunui, o keia kulanakauliale. He make emoole kona ; he wahi eha wale no ma ka umauma mahope iho o kona .nuau ana ika wai: okahi auo mai no la iloaa iaia a make aku la ine ka ikaika maikai o ke kino. » Ua lianauia oia ma Waimea, Kauai, i ka m. ii. 1828, nolaila, he 4» kona mau īnakahiki o ke ola ana a hiki i ka ( , make, ,ana. O kona kulana ame ka hanauna, ua kauluna no ia ma ka moolelo o na liaiiauna ona 'lu o Hawaii nei. O ! KalaffSulunioku kona imakuakane, a o Liliha kona makuahine. Ma ka aoao oka makuahine, ua liiki ke oleloia he moopuna kua4ua oia na Kamehameha I. Penei e maopopo ai : O Kamehameha ka i noho aku ia Kualn w. hanau mai o Loeau (mua) w. O Koakanu ka i noho nku ia Loeau (mua) lianau mai o Liliha, ka makuahine uana mai o ianeLoeau. I kona wa opiopio, ua lioonaauaoia oia malalo o = ke ao ana a Mr, ine Mrs. Kuk« , a he hoakula hoi no na Moi hope elua i hala aku a /ne-ko kakou Moi nei, a me na pna 'lii e ola nei i keia wn. O kona hala ana aku la, aole no puha ia e lilo, he mea e kaniaau nui ia m e k;i Inhui, ma ke ano, ua ako'a ia'e la ia pna o ka hanauna alii; akn, na ka mooleloo kona iianamm e hoike mai m kakou i na hioliiona i like |»ela. j Oiai. Ua hala ka juH ka owa o Hakala»», Hala ke kaha, ke ohi kamano ia uiano l Elaumakaamauo i ke kapa ka ai I ka oall roaka o lianaimalama. Ke ohi Ja i kaliko lau o ke Pahili l Ililimo—e, i Hilipawa.o -)..i w>. ' Mea e ka hele a hoi mai e E i<i hoi ka iipii» a kipakuia—a.'

LvNA lĪ<ioPONOFONO <► " "iIAWAiI Ponqi.—-1 inHiiuwa, «» ike au i kalii knhiko inn ktwa Mokopuni oona ke kan, wnlii upena ailia T kahi ona © noho ii n», n kekahi apaua w&iho wal6 ] i e aku. Heie uku la knhi haole i ona ia, j e kuai. a i 030 e hoolimalima i ua apana ! I aina wailio wale nei onai, me ka haawi'ku ] } i atni da!a no'ka niatan\n> Ua ike ua wa- ( i hine kahikn noi i knnu pilikia no ke dala i ! ole, nolaila, ua ! ie akn oia, nka, mahope ! i iho, nmnia aku la kekahi poe kanaka e | j like la ine k4 poe e pu-a-na hele nei ma ka i } Halehookolokolo. a e ola ana ma ka <na--1 kilo i na pos ilihune, oleln akn la Wkou i; ' ua hialiine of>i. Mai hooticnntin)a oe i: ko aina i kft hanle ; nole ane» 011 ike ke | pau loa aku iiei na nmn inaikni ih lakon?" ; Olelo akn la hoi kekahi haole i lili i ka ! haole iniia : " Aole kela he haole «naij kai, msi hoolienalimu <r<r i k» aina inin." ' Nolaila, ua kanalun ilin I» na wahine ka- : hiko neu aole i ae e hoohmalima i kona aina. Mahopn mai, ilihune loa ihola uā 1 luahim* nei, loaa iho ia kana mau keiki i ka mai a mgke iho la no ka nele i ka ai a me ka loau lapaau : ua pololi pioepine no hoi ia a me ka mai. O.ua poe nei i niania ai iaia, aole <• honlimalima aku i kona aina, iole iakop i kokua aku i mea e iooa ai koaa ola. Nolaila, i kekahimanawa mahope mai, hele aku la oia e huli ikā haole e hoolimalima, a e hoi iaia i kona aina, aka, ua haia ka manawa, ua loaa ko la la aiha hou, a mshope lon, inake iho b i;a luahine no ka hune, aole ai, aple laau lapaau, aole dala ; Mahope iho o kona make ana, lilo ae la kōna aina i kpkahi haole i oi aku ka ino, no ke ; kumukuni liaahna lo:i. He moolelo oiaio keia. ■ • . . . Ano, e ninau kakou la kakou iho, e hana anei keia lahui e like me kela luahine naaupo ? lnß e makemake inai ana kekahi lahui n i kekahi npana aina waiho wale, o kakou, a ua nele hoi kakou i ka mea n lakou e hnowaiwai mai ai nn kakou | e hoole aku anei kakou mainuh o ka niai nia ann a na kanaka nnnupo, a i ole o nu i haole lili paha, a e hookii in kakno e iike me kela luahioe ' IJn noonoo na Kuhina n ko kakou Moi no keia kuniu no na hel>edoma, he nui; ua ike iakou ika nele o ke aupuni i oi ae Hiamun o ku inea hiki i keia poe kanaka ke hnna, uo lakon nu hana ana i mau haiolelo, me/ku huh iinn i mea e koho aku ai knkou i;i lakou. Okokakou Moi n me konn mau Kuiuna. ko kakou mau mnkamaku oiaio lon, ,i iim nianao no llakouinae ioaa mai iina ke Kuikahi f*nnailik' iini ka haawi ann aku i ke nwa wailio wale o i'uuloa ia Ainenka Huipuia, !• Inki iiii ia lakou ke inalama i ke Kuokoa ii ine ka waiwai o ke aupuiii. No keaha la kakou ka lahui nei: e lioo- . lohe aku ocj_i na liaole lili a me na kanaka naaupo e like me ka luai hine naaupo, i mea e hoopololi ia'i ko; j kakou aupuoi, a hune ka aina, a iii raai | Ika pilikia maluna o ka iahui;a mahope loa e komo poho«ku no kakou iioko o ka aie e hiki oie ai ia kakou ke hookaa, I no ka nui o ita lilo i ka malama ana i ko ! kakou poe tepera, ka Halemai, na alanui a me kekahi mau tnea e ae, a no ka oihann ole e laweia uini ai ke daia iloko o ka ! aina, e iioomahuahua ia ananei ko kakou ! inau auliau, a e komo uo Uakou iloko o i kekalii piiikia nin. ()A«r.