Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 12, 3 September 1873 — Untitled [ARTICLE]

O kahi, a me ke ano e hoolakoia nei! ke kulanakauhoie o Honolulu me ka wai i mai na ohe>wai piula mai; he inea nui la j e pono ai e.nana koke ia, a e maliu ia'i ] ka maiau pono ana a ke aupuni i pili i ka pomaikai a me ke ola o ka lehulehu. i O na kumu o ko kakou wai piula ua i hoolakoia mai ia e kahi mau mapuna wai '■ ma Maemae, auo ka lawa kupono ole o ke kulanakauhale I ka wai, nolaila, ua panai ia mai la ma ka hookomo ana mari ka wai oke kahawai o Nuuanu. O ke kumu, kahi i kahe mai ai okeia kahawai, j lie mea kupono loa ia e nana ia a e huli j hoi i na mea e hoomau ib ai ka wair mai j na mea i hiki i ka uiana o ke kanaka ke | hana, 0 e kaohi aku ai i ka hoomaloo i hikiwawe la eka la. Oiai, iloko o keia ; wa papaala, ke hoomaka mai nei ka wai i 0 na kahawai e maioo, a ua pikao, a na- ■ kaka hoi ma kou wahi. Nolaila, • he ninau ano nui keia, heaha ko kakou ! hana lupono e noono ai ? poo o ke kahawai o Nuuanu, a me na kakai pali, a me na kahakahana e' pili ana i Kona huanui, he wahi ulu pohai! ia i na laau iloko o na makahiki i hala j aku nei,ailpko no hoi o la mau maka- j hiki, aole i ike ia ka maloo ino anao ke kahawai iloko o ka wa makaly e like me I na makalu o keia mau makahiki ehele nei. Aka, malalo o kekahi hoolimaiima i 1 haawi iae fca Moi j hala Kamehameha ! IV,, ia Mr. Uiilebrand i make aku nei, j oa hoolilo ia iho la <> uka o ua mau wahi I nei i kuia holo na ka bipi, a na lakou i j ooa»e iho i na iaau, a me na mea ulu j maluna o ia mau wahi, aole o la wale; noke kua ia kekahi i me* kabu lanahu, a i wahie, nolaila, ua koe kawalawala ip

] laau. keia wa, ua hooemi ia ka ua oui a»a ma ia wao a tne ke kipa ] ; niau ana* euai <» ka ua ī uka O. kela \ 1 wahi hakukele mau o Kahuailanawai, ua < oolea a kohu keleawe ia i keia wa. O na wahi mau ,o ka ma-u o laiia, a puni, :ka inakahiki, ua panoa a e kohu alialia j ' ana ka. He hoike maopopo keia e pono ke maiau ia, a he ninau hoi e pono ai ke ninau la, no ke aha i oi ae ai ka maloo o i keia wa i ko ka wa i hala ? Aole wale no o keia hooliUialima ana kekahi hewa. aia aku kekahi ino i oi aku . mainua o keiu : No ka niea, ona bipi e holoholo iiei malaila, ke iho la lakou e 1 4»ot>-na i ko lakou makewai iloko o ke i kahawai; ae, a ke-na ae ko lakou enakei wai ana, no ke aliaenele ailakouika • wela ? Ike iho la lakou he wahi ma-u { ; ke kahawai, noiaiia, he pono e moe iho | malaila i hoouiaalili ai i ko lakou wela, a | moe iho no Inkou iloko o ka wai, a hehi j hele hoi ku lakou inau wawae ine ka i naku ana ioa la nei. Heaha ka uiea e 1 i keakea ai ia lakou mai ka hoohu ana i na | honea. n uie ka hanawai maloko o ka! ■■wai? Aole, iio ka mea oko lakou olu-j oiu a me ko lakou makemake, aohe mea j nana e keakea aku,a pela i hoohui ia ai ■ la maumea me ka wai a kahe pu mai no ■ a komo iloko o ke kio-wai, a malaila mai < iloko o ka wai e inu la nei e na kanak& o i ke kulanakauhale o Honolulu. Pehea : ka loihi e hoomau ia ai ko kakou inu ana { i keia wai ku i ka lioopailua ? ' O ka hoopau ana i keia hoolimalima ka mea nui e pau ai. Aka, oka hoopakole j ana i ka nnnawa o keia hoolimalima, j ; pehen e hiki ai ? Me kekahi puu dala j I hui no ta. tTa lono mai makou uo ma- ; | kemake no ka ona o ua wahi nei e hoo- | pau koke i ka hoolimalima ana ina he i | lawa i ke' nupuni kona makemake i koi I mai ni.