Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 13, 10 September 1873 — He hoonene Kaua. [ARTICLE]

He hoonene Kaua.

»a ion>) hope mai oei, <ne Ue mea. 'la he wahi hoonene kaua ka i ka lima o i &entania, inamūli o ka hoohui m ana'ku !. : o Guinea' me ia , oia hoi keia t»Bps P Gui- j nea i kapaia ke Kapakai Gula. O ka>; hoo(i>au ana i kona poe hoa kiai malaila,, a me ke ano o ko Beritania hoomalu ana ' ia wahi, ma ka nana aku, « ►aku ana kona hoomala aua a hiki i kahi 0 ka poe Negero e noho kokoke mai ana, aka, o kahi h&pa o keia wahi ka Holani i. hoolilo aku nei no Enelani, a o keia hoolilo ana, he niea no ia e a|a mai m ke kue ■ ia e ka Mo» o Ashantee, a e kaua mai ai i hoi, mamuli o kela hoopaapaa kahiko me :ka poe Fantees. Ua houlunlu a« ka Moi 0 Ashantēe i koua puaii kaua, lie 50,000, a ua hoopuehu aku i na meo # pau imua ; , ooa, a ua aneane no e ink« i kalū uoho o ke poo aupuni o Beritanp. lia piho loa ke Castle o Lae Kahakai rna |>oe ma-ka-ua Fantees, a ma kn lono hope mai nei, aole e lawa ka ai a me ka »ai i koe no ua poe makau la ike kaua. Elua mau ; mokuahi i hooili ia me na lnkoai e pono ; ai no lakou a holo aku ilailn, aka, ua pau 1 iho la i ka nahaha ; a o ka ino i oi aku, •ua puka ae U ka mai puupuu liilii a me : ka hi-koko ma ua kauhale n<*i i piha kui i j na poe pio. [ ka nana aku. aia me kekalu puali ka- • ua hou e pono ai, i lanakila oi hoi malu-! na o na wahi i lilo i ka Moi o Ashantees, : a pela e hoohaahaa ia ai kona hele lanakila ana o keia wa. / Maloko o ka nup/epa Elele Kalepa o ' Kapalakiko o.ka' o Augate, i loaa I iho ai ia makou ka manao pepa pili pono | malalo iho i ka inaoawa kupouo no Ke Klukahi Fānm Like Hawaii. Ke nune hou nei na manao o ko Hawaii ; poe kaoaka no ka ninau Kuikahi Panai Like, ma ke ano hooakea aku. Ua hooholo , ka Moi i kona manao mahope ilio o ba noonoo loihi aoa, oke kuikahi o keia ano me Ameilka Haipuia, he mea ia e pomaikai nui ai kona mau makaainana, a ua hoike ae 1 kona manao e hooikaika aku e like me kn hiki. Oka poe kuo i keia kuikahi ke hoopohala la lakou. aole oia wale no, aka, ke hoalaala la i na kanaka maoii e kue aku, me ka paipai ana ma na ano hoopunipuni a pau ame ka hakuepa. Ke hoohulihuli la i qa kanaka e manaoio mai, he mea ke Kuikahi Panai Like e lilo aku .ii kekahi hapa o ko lakou aina a me ua ponn, io keia wa. a i ka wa o hiki mai ana, e lilo pau lo». aku 110 ko lakou aina, i mea e kokua mtn keia mau manao 0 lakou,' Ua holko ae la. o ka hooliloia ana aku o f*uuloa ma ke ano he awa hooluiu manuwa no Ameril;a, a ho wahi hooumu lanaliu no lakou, ma ke ano <• ka panai like ana, e ukaliia roai 110 ia e ka hoohui aupuni. (3 na poe e hooikaika nei ika Moi e hoohuli ae i kona manao, he poe lakou no na.aupuni e, a he poe Ameiika ke- ! kahi, no lakou na kokua nui ana i ka aoao ' Hema iloko o na makahiki he umi i hala, n e mau nei. ko iakou enemi ia Amerika Huipuia. O ke Kuikahi Panai Like ka mea e loaa pono ai i na Hawaii he makete mao, a kupono no ko lakou mau waiwai kalepa, a kokoke po hoj ia iakou me ; na hopena pomaikai hou e loaa ana ia lakou mamua o ka mēa e loaa mai ana ma kau

wahi e ae. O lfa hoopauia nna * na dute, he kumu ia e hoohoihoi ia mai ai kakou c kauoha nui aku i na mea n pau a lakou e hoolako mai ai, a pela hoi lakou ekauoha nui mai ai aku i ko kakou mau lole i hanaia. O ke kuikahi, lie mea ia e aoo maikai ai ke kulana o na aoao elua, no ; ka mea, e emi auanei, a e makepono na ī waiwai i hooUi'ia aku a hooiliia mai, a a loaa i na kumuknai pomaikai. No na mea e pili ana i ka hoohui mai, he mnau no ka makou no ia mea, ma ke aoo j i hea i oi ae ai ke kulana o ke kaoaka Hawaii j : mamua o ke kanaka Amerika ? Ma ke ano ! hea i oi ae ai ko lakou irau kanawai a me oa Kumukanawai mamua o ko kakou ? Ma- ; hea i oi ae ai ko lakou holomua a me ka i pomaikai ? loi he mea hiki ke hoikeia mai, e poho ana a e poioo h»kekahikanaka , ' Hawaii, a me kekahi haole e nobo ana ma- • laila no keia ioli ana, ala ila, ua pono io na ; poe kwe i ke kuikahi i hoikeia ae la maluna, aka, aole nae pela. He mea akaka nae, o ; ( na hooikaika ana a keia poe e pakui ia mai j i ao ia e na kue ia c ko kal Hikūa poe hooiii : ] kopaa, no ka mea, o ko lakou manao, o ka ; i hookomoia ana o ke kopaa o na Pae aina I Hawaii me ke dute ole, be kumu ia e kea- ' kea aku ai 1 ko lakou mau makete ma Uta, Nu Mekiko, Monatana, Idaho a me Colorado. He kula akea ko iakoo na na wahi e ae o Amerika Huipuia. O ka weheia ana o ' Puuloa i awa hoolalu manuwa no kakou, he ! mea nui ia no ko kakou aupuni. Ina no : kakou ia wahi iloko o ka wa kaua kuloko ! hope iho nei, aok e hiki i na moku powa o ! ka hema ke hoopio nui i ko kakou mau mo> ku okohola e like me ka lakou i hoo{K>ioo ' ai i ko kakou aumoku okohola ma ka Paki- ! pika. Ua hoopuka ae o Mr. Rhodes o Ho- ; nolulu i kona manao, o ka lilo ana o Puuloa • ia Amerika, he mea e hooweliweli aku ai i oAahai e. Pela ka ! Aole anei o Rbodes : i manao, o ka lilo ana o Barabado ia Enelani Anatigua, Saoa Kaitistoba, lamaika, a me kahi mau mokupuni maikai e ae malokO I o ke Kai Karibiana, a he mau hora pokole I wale no ke ho!o mai hiki i na kapakai o Felorida, he mea ia e hooweliwpli nai ai ia Ameriba Hoipuia J Ke paulele nei makou, e kupaa ana ka manao nl ka-Moi Lonalilo,

taa kanaaw» «na i »8 mea ® pomailmi aj kooa lahuia me ke aupaui, aaa kahookol aaa i kona manao hope, a i&o ka hana ana 1 j na mea e launa piii kokoke ai ia aapnni i me kahi aupuni mana, a ikaika, kokoke loa. A ke pauieie nei no hoi makoa, e hana aua- ■ nei ke Aupuni Amenka i kekahi mea oi ae-l no ka ppmaikai ona mea a pau ma o ke Kuikehi Panai Like.