Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 18, 15 October 1873 — Page 3 Advertisements Column 2 [ADVERTISEMENT]

1A Ki; AUPUIVI. E UKKMKKA OLELO OKA PAUKI' Bd-t> ke Kamukauawai i haawJia ma ka la iwakalaa o Augatc, M. H. 1864. e ke Alii ltamehamfb» V.«im ka lokomaikai oke Akua ka Mui o ko liawall Pae Aina, oolailo, kp kaooha ia nei e h'oolaUa &ku, qo na mahina ekolu, i kela mau hoololi I maoaoia.no ia Kumnkanawai.a o ka hooialia eioa ana oia ma ka la 8 o OkaloLa, M. H. 1873. K. I) . STANLEY, lUkaaoieio o ka Ilale Aliaolelo. liK HOOLOLI I MANAOIA No ka PAUKL' 20 f> ke KamuUaoawai i haawi in ma ka I» 20 o Angate, M. 11. 1894, e like ne ka Pauku HO o ia Kuinn-ks,-.iwai. * Khoololiia ka P&uku 20 o ke KumukaOawai o ka la 2ū o \ Auf;ate 1804, a ixrn<-i e heluhelu ia'i: P4itr 20.—E mahele la ka Mana Nul oke Aupiuii, l ekolu > apana okoa, oia hoi ka Mana llooko, ka Mana Kau Kanawai, l : > K ka Mana Ilookolokoio, aole hol P noho kekahi Inina o ka : Mana llookolnkolo iloko o ka Haie o ka Poeikohnia. HE IIOOLOLI I MANAOIA Nokii I'AUKU ■iioiie Kumukanawai o Auair. VI. 11. IAU4, e like me ka Pauku 80 o ke Kumukanawai. ' O ka l'auku 42 o he Kumnkanawai e hootoliia ma ke ka|iar i loii ana i na hua/>lelo u a me ka Loio Kuhioa oke Aupuui." : HE HOOLOLī I MANAOIA ■Nii ka PAL'Ki' 4S o ke Uumukanawal i haawiia uia ka ia 20 o Aupate, M. 11. 18(M. e 1 ikf me ka Pauku 80 oia Kumtikanawai. K hooio'i la.ka l'auku 43 a [*enei e heluhelu ia'i : PiiKu 43.—n lioonoLo ua Kuhinn iko lakou mau keena i uihana pakalu ma kalii e nohn ai ke Aupuni -, a maluna olakou : pakalii ka hewa <i ka hana a ko lakou mau hoj>e me oa kakau- 1 j ole!',. K noho lakou mamuli oka lakou olhaoa ma ka Ual» : ; ! Ahaok-lo Alii. a« hiki n<i ke hoelohe ia laleou aaloko « Jia ' : Haieoka Poeikohoia ma nn mea a pau e plli anni oaliloa , i mena loaa o ke Aupuni; a e hei« a« lakou imua o ka Hale o ; ka Poeikohoin, ke noi ia p<-l&, e pane no na mea i nloauia, ke ■ ' ole i kue i ku ka Mui hanohano a uie ka pono o ua oihana o ke : Allpuiil, ĪIK HOOLOLI 1 MANAOIA <. U I'AUKi: 45, 4. 14, 15. 26. 22. 28,1!«,!». 31,33, 41; 41, 47, M, 51, &2. 6.3, A4, 65, 65, 70, a me Voo ke Kmnakana- I wai i haawua ma kala 20 o AuKale, M. H. 1884, e like me i na olelo o ka Paaku 80 o ia Kumukanawai. , 1. E hoololiia ka Panku 4i o ke Kumukanawai ma ke kapae i i ana i na mea a pau mehope iho o na hoaolelo " aia no i ka | i Mol," a e hookomo ma ia wahi I keia mau huaolelo " Ka Ilale ' ' Ahaolelo o na 'Lii, a me ka Haleo ka Poeikohoia, e noho kaa- ! ] wnle ana, a e hiki no ia lakoa ke hoole kelnhī i ku kekahi," i ' alalla penei e heluheluia'i na Pauku'la-. " Paukl 45—0 ka mana kau Kauawai ona Apana Ekolu o { keia Aupunl, aia no i ka Mol. ka Ilale Ahiolelo o nn 'Lti,a me | kallaleo ka Poeikohoia, e noho kiawale ana, a » hiki noia ! ! lakou kehooie kekahl i ka lekahi '- ! I 2. K hoololiia na Pauk i4, '.4.15, 26, 28. 29. 30, .11, 33.44, ! 47,65, a m' 70 ma ke ka m» ana i ua huaolelo " Hale Ahaolelo ■' ma kela me Leia walii iloko o ia mau Pau'ka, a e hookomo maia wahi ina noaoielo "Ka Ahaolelo." : E hoololiia ka Pauku 7C o ke Knmukanawai ma ke kapae | 3na i im mea a pau malioiie iho o na huaoleio "na Kanawai a 1 i>au." a e hookomo ma ia wahi i na huaolelo : " E hooholola e : ka Moi, na 'Lii, a me ka Poeiko'.ioia ō ko Ilawaii Pae Aina, i ! akoakna iloko o ka Ahaolelo knu Kanawai," a penei e heluhelu I ia i ua Paukii la -. i "P4rgr 76.—Penei e hooholoi&'i na Bila ame na Kanawai i a pau ■; 'Ehooholoia e ka Moi, ria'Lii, a me ka Poeikohoiao i ko llawaii Pae Aina. i akoakoa ilolo o k,v Ahaolelo kau Kaj nawai.'" | 4. >5 h'iolollia k,i l'nukii 52 oke Kumukauawai ma ke kapae j ana i na liuoolHo '• ku llale Ahaolelo"a e hookomo ma ia walii i na huaoli.|o " Kela llale kei» Hale." a me ke kapan »na i ka huaolelo " Ahaolelo," ena keia me kela Wahl iloko ola l'a- ! uko, a « hooKomo ma ia walil i ka huaolelo " Hale." j 0. K lioololiia ka l'auku 22 oke Kumukaoawai ma ke kapae I ana i na huaoielo " Ilale Ahaolelio," a me ka hankomo ana ma ] ia wahl ka huaoleio " Ahaolelo," a meka hookomo aku mawai <*na oka huaolelo " balo(a," a®e fc.i huaolelo "i kekahi alii" • ika huaolc!o"hui," alaila |ieneie helaheluia'i ua Pauku ia : Paukp 22.—K hoomau ioa ia ka Leiaiii no ka Moi Eameha®eha V., a me na hooilina aku o kona kiooi hapaiialualalo o l:e Kanawai, a i ka lakou mau mamo aku ma ke Kanawai.nia ka lalani pololei ; a i neie la, e iii aku ka Lelalil ī ka Mea Ki»I, ke Kama Alii wahine, Victoria Kamamalu Kaahamanu, a tne na hooilina akuo koaakinoi hapaiia malaloo ke Kanawai, a i ka lakou mamo aku ma ke Kaaawai, m& ka lalani pololei. fi lli aku i ke Keikikane hanau mua a me na hooilina aku o kona kine; a. i neie ike K»Utlkan» <rte, alaila ike Kalkamahine hanau mua, ame na hooiiina ako o kona kino. A i nele ioa i ka hooīlina ole, e like me ka olelo maluna iho, alaila e ili aku ka I.eialii i ka mea i kohoia e ka Moi me ka ae ana o na 'Lii, a i hoolahaia hoi, oiai e ola ana ka Moi ; aka, ina aole i kohoia a i hoolahaia p«la, a ua hakahaka ka Noho Alii, alaila na ka Aha Kuhina maho|>e iho o ka ike ana 6 ia hakahaka, e kaaoha koke e halawai ka Ahaolelo, a na ia kan Ahaolelo e koho ma kaha'.ola hui i kekahi AHi hanau o kfi Aina, i Alii e nohoma ka Noho Alii, a mamulioia hoonohoia ana e hoomaka ai he Ohana Moi hou •, a e pili iaīa a nie kona mau mamoaku, ke Kanawai e kau nei no ka ili ana 'ku o ka l>'ialii i ka Ohana Moi o iiawaii nei, j 6. K hooioiiia na Pauku 50, 61, 53, 04, a ine 55, ma ke ka- j pa<s ana i na huaolelo " liale Ahaolelo " ma keln tne keia walii ] ilokooiamau Pauku, a e hookomo īna ia walii i na huaolelo | " kela ine keta Ilale." * ; lIE lIOOLOU I MAN'AOIA j No ka PAI/KO 49 o ke Kumukanawai i haawiia ina ka la 20 1 o Aof»ate, M. If. 18C4, i- like m'e ka Pauku 80 oia Kiimukanawai. ] Ji hooiolk'a, ama keia ua hooioliiano ka Pauku 49 r uia ke { kapae i ha huaoielo " Hale Ahaolelo," ma ka hapa mua oia | Pauku, a e liookomo ma la Wahi ka huaolelo " Ahaolelo," a i ma ke kapae hoi ī na huaolelo " i ka llaie Ahaolei», a e kaj kauiaia hoihoi ana mai iloko o ka Buke Moolelo'o na llale I nei," a mWiope o na huaoklo " >■ hoihoi aku no oia i ua bila ! la,"ehookomo i keia mau huaolelo penei," me kona mau ( kuiau e kue ana i kakau palapala ia, īimia o ka Ilale kahi i hoopuka ia ua hila la, a e kakau i:t ua mau kumu kue nei, ma ka >mke mool<-lo o ua. iiale h, aliiU ppnei e heluhelu ia'i ua j l'auku la: " PiOlEi: 49.--K hoik« nku l::i: Moi i kona ae ana i kekahi Hilu a Olelo Hoi-holo pali.-i i )ii»holoia e ka Ahaoleln, ma ke kau ana i kona inoa. mamua o ka hoopanw loa aua o ka Ahaoieln. Aka, liiii ua pono ole ua B!la iiei i kona uanao e hoihoi aku no o,:. i u:i ilila la, ine knna nmu kuiuu e kue ana, i kakau palapala ia, imua o kā iiale kulii i hoopukala aa Ulla la, a e k'nkau la Ua ii.au kmuu kue n- i um k» Uuke Moolelo, o ua ilale l:t, hlaila, aolo haiia liou ia u i Uii-i h O|e|o Heoholo paha, uiAlii akoakoa ana." HK lIOOIiOLI | MAN'AOIA ,Nii kn I'AUKU o k(i Komunaiiawai i haawi ia iua ka la 20 o /vu.viti-, H. 1804, e like m<■ ka Pauku **|J oia Kumukanawai. E hoololiialea I'auku 62 ma ke kapae ana i na huaolelo " a ina l>e waiwai paa, hiliia ole kgna, iloko ,o keia aupuni ē like me hookahi h|fieri me kauallma ilala, a i ole ia he aina hoollmalima kona, a o ka uku hoolimaiima he iwakaloaknmamaliioa liala i ka makahlki, a i ole ia o kona loaa makahiki, aole e emi malalo ona dala he kanahikukumamalima i loaa noloko mai o kekahi waiwai, a o kekahi hana kupono ma ke kanawai p&ha," a penei e lieluheiuia'i ka i'auku a me ka hoololl: " Palkl 02,—0 kelakanaka keia kanakam&lāloo ka Moi, ina ua hookaaia kona auhau, a ina ua hiki aku oia 1 na makahlki he iwakalua, a ina ua noho paa ma keia aupuni i hookahimakahiki mamua iho o ka la koho, a ua ike oia i ka heluhelu a i ke kakauiluia, ina i hanauia mahope mai o ka makahiki 1840 ; a ina ua hookomo oia i kona iaoama ka papa inoa o ka poe koho 0 kona apana e like me ke kaeawai, e hiki no iaia ke koho i ke - kahi kauaka, a mau kanaka paha o ka poe i kohoia no ia apana; aka hoiaoleehiki i kekalii knnaka pupule a hupo pahake koho, aole hoi i kekahi kanaka i hiliia i ke karaima nui ma ka hookolokolo anu ma keia aupuui, ke ole i kala e ia kona hewa e ka Moi, a ke ole hoi i loaa iiii na pena a pau o ke kanaka kupi uia ia kaLi ana." - lIE HOOLOLi I MANAOIA j No ka PAL T KU 63 o ke Kumukahawai i haawiia ma ka la 20 o ! Augate, M. 11, lbC4, e like me ri,i olelo oka Pauku oia | Kumukanawai. i E hooloUia, ama leeia ua hoololiia 'no ka Pauka C3, uia ke'l kapae ana ina huaoielo •a.meko na kanaka Suho:'' ame kti : kapae ana i na huaolelo " hoonuila," a e hookomo ma kona j wahi i ka huaolelo " liooioliia," a penei e heluheluia'i «»•) Pauku la ' " PaCKU C3.—E hiki no ke hwiloiiia ma ke l..inawsi ke Mu • waiwai okaPu«ikoboia« oa Makaainana." KEKAIII HOOLOU r MANAOIA No ke l'Aī"Kl; 65 o ke Kuiuuk&nawai i haaniia ma ka ia 20 o Augate, M. 11. 1864, e like uie ka Pauku Sooia Kumuka- \ nawai. E hooleliia ka l'auku C5 o ke Kuiiiukaiiawil » ka la 20 o Augate, 1864, a penei e heluhelu ia'i: " P±i;ke 85.—Ma ka Ahahookolokolo Kiekie '• Loonohoia kekahi Lunakanawai Kiekie,» me na Lunakanawai hoa, aole eiai malalo o elua ; n •• hiki ī kekahi o lakou e neho a e hooponopono 1 kekahi halawai oua Aha nei, E paa na Lunakanawai oka Ahahookolokoio Kiekie i ka iikeu Oihana, oiai e pono ka la kou hana ana, e pili nae ia lakou kyfioopiiia imua o na Alii, & e loaa ia lakou i ka w:i m&opepo, ke kauwahi uku no ka lakou hana ana •, a oiai lakau i paa i keia Oihana aole e hooemiia u.i ukunei. Aka hoi, e liiki no ke hoopaaia kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, a o kekahi Aha Kakau paha.no ke kuma ua hemahema maoli kona noonoo ana, a o kona kino paha, tna ka olelo ae like i hoolioloia e na hapakolu elua iioko o na Hale Ahaoielo elua, me ke apoHoia e ka Moi. K lohe muanonae ka Lunakanawai i ka lioopii imua o ka AliVilelo, a e 1110 iaia kekope o na kumu hoopii, hu umi l,\ luaniua o ka haiia aua Imua oka Ahaolelo. E hooloheia n:n> ka I.unakaiiawai i hoopii'ia imua o ka Ahaoielo." j lIE HOOLOLi X MANAOIA ■ So ka PAUKU 7 i oke Kumukanawai i haawiia wa ka la 20 0 Augate, M. n. 1864, e likii ut ka I'auku 80 oia Kuniukanawai. H hooloiiia ka l'aukn 71 o ke Kumukanawai o ka la 20 o Augale, 1864, a i»enei e heluheluia'i: • Pacbc 71.—Na ka Moi me kekuka pu"a me ka ae pu o koua Ahakokamalu, e hookohu i na I«nakanawai o ka Ahahookolokolo Klekie, a uie na I.unakanawai e ae o na Aha Kakau ; a e hiioponoponoia ma ke kanawai ko iakou uku. KEKAHI HOOLOLI I MANAOIA No ka PAUKU 75 o ke Kumukanawai ma ka la 20 o Au((ate M. 11. 1864, e like mft ka Pauku 80 oia Kumukanawai, ' E hoololiia ka Pauku 75 o ke Kumukanawai o ka la2o o Augale, 1804, a penei e hi lulieluia'i: •• PiLKL'. 75.—0 na hila Kanawai a me na olelo hooholo » pau, no kx hookupu ana i k : dala, a no ka hoolilo ana paha i , kedalaoke Aupuni, e hoopuka maa ia mea ilokoo ka ilale o j ka Poeikohoia, mahope o ka iioonōo pouo īoa i ka ioaa mai .t me ka lilo aku no na makahiki elua i hala, a me ka noouoo hoi ! ika palapala a i:e Kuhina Waiwai e hoik 1 :iku ia imuao la- { kou no na loaa a nie na lilo i manaoia no na makahiki elua e hiki mai ana ; aka hoi, e hiki no i ka Hal' o na 'Ui ke hno- : puka aku a e lioapono paha I na hoololi,e liiie me na hila Kai uawai e »e." NA HOOLOLI I MANAOIA ! Ko ka PAtrKl," S0 o ke KUmukanawai i haawiiama ka la 20 o Augaie, M. 11. 1&64, e līke uie ka 'PauliU !>0 oia Kuuiu- ! kauawai. T "B hoololiia ka Pauku 80, uia ke kapa« aita.i ka lmaol< 1« *> L»' i mahope o na huaolelo " Kumukanawai iloko o," a e kookomo i ana malaila ualiuaololo " kela uie keia," a peia ik> hol maho|>e i o na huaolelo " haj«inui iloko o," a me na huaolelo " haiiakolu i o na hoa a pa'i o,"' ao helnhelu ia ka Pauku me k:i lii>>loli I penei: | " facKti 80,—E liiki iio k.,« hoakakaaku i ki-kahi mea hoololi 1 hou, a i mau u» « hoololi hou palia i keia Kumukanaw&i iloko I okela .ne keīa llale AUaolelo, a ina eaeīe ka mea, a mau inea hnu nei e ka hapanui iloko o kela me keia Ilale, alaila •■ kakauia ua aiea la iioko u ka liuke luooleio o na llal.-, me na i inoa o ka [K»; »•■ a me ka poe,hool<>, a <■ hoi»neeia ia mea no tka akoako k hou ana ae •• ka Alui:ii.'l'i. K hookaulanaia ua oeahou nei i ekolu inalama maiuua ae o Ua la e koho ai ka i Poeīkohoia e na Makaaiiiana, a iua ma ia Ahaolelo hou aua : eaeiauamau hi>ololi hou nei |iaha i eliia hapakolu o na hoa i a pau, o kola nie k< i.i Hal<>, :v e hooiaio e ka Moi, alaila r hlo i W)i inea hoolol.i hou iloko o ke Kumakanawai o keia Aupuuī," aiia(ii.e:.o ki'ikawa, j Honolulu, la 2o o liiniian, M. 11.187". > ?li ki-ia, k(- haike :iku i,< i :ui, o n:t i'manaoia ui*luna i ke Kauukauawai 1 haawua e ke Alii Kamehameha V.. . ma ka lokomaikai o k« Akim, ,Moi o k<> liawaii l'ae Aina. ma : ka la īwakalua o Augale, M. H. IMO4. ua hoolioio like * e ka liapanuī o ~a lioa iloko oka Ahaol. lo Kmkawa, oka Ah&., 1,1 i <> 1873, a ua hookomoia iua ka uii cl<:lo ua ue a me nii hiKile im ī u:t uiau h.Kiloli l:t--1 hOike no 1 Mke k Ikiu ut, IU Ikl <1 huia ika la :t me >,:t nuikahiki i V;<i. u'.,:l iu:ihinj 11. MACKAItI.ANK. K:ii.auoi.-1.. l.',w.*|-iW<- ■: I iA' i i I .1* 1 ::i i i' II MMIil i..,i !••!■■ i. , A