Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 19, 22 October 1873 — Ka wela o ka Mahina. [ARTICLE]

Ka wela o ka Mahina.

Ma ka hoao anu, ame ka hakiio maiau ana a ka Earle o Kose, ua hoike a<> oia, o ka malamalama o ka mahina e haawi mai nei i ka honua 1 hoomalamalama ia mai e ka la, ke haawi pu mai nei no ia i kona w#la i hoowela ia ai oia. Aole paha e lilo keia hoike ana aka hp mea e hoomaapopo lea ia ai e keia a me keia o ko makou poe - heluhelu, aka nae, he mea hiki no ke hooakaka ia aleu ma ka lawe ana mai i mau hoohalike ike īnaka. loa e lawe mai kakou i kekahi apana metala i hoohinuhiau ia a huali, a waib6 aku ma kahi la, iloko o kekahi la wela nopu o ka makalii, alaila, e hoomaopopo no kakou i ka iele ana maī oka wela ina maka; o ke- - -

ia ke pelu ana mai o na kukuaa wela malamalama o ka la ; aka, ina e kakali iki ana kakou a hiki i ka hooweia la ana o ka metaia e na kukuna o ka ia, aiaiia, e ike no kakou i ka wefe ke hookokoke aku ka maka, a e man no hoi ka wela no kekahi mau niinu~ te, ina kakou e hoonee ae i ua nāetala la ma kahi malu. E hiki oo ia kakou fce ike mua i ka wela i peiu ia, nta ka hoani mua aoa aku i ka metala i ka la, mamua o ke komo ana o ka wela o ka la iloko o ka melaia.

Aka, ina e iiuiiu kn waiho ana aku i ka la, alaila, e ike no kakou i ka wela maoii o ka metala nona iho, m& o ka hoowela ia ana enn kukuna oka la, Alaila, eiua no ano wela i hoohui pu ia ; o ka weia o ka ia i pelu ia mai e ka mea kino metela, a o ka weia oka meta!a i hoowela ia e na kukuna ;0 ka la. Noiaila, ma keia mau mea eiua i hoao ia, pela no ko ka Haku Kose hoakaka ana mai i ke āno o ka wela o ka mahina ipiha, e kiola mai neī i ka honua ; ke kiola mai nei oia i ka wela i pelu ia o na kukuoa o ka la, a ine ka wela maoli o kona kino iho ii hoowela ia e ka ia.

; E ninau mai paha auanei ka mea heluhelu, pehea la ka nui o kona wela e kioia mai nei ika honua nei ? Penei ka hoakaka pokole ana no ia mea. He mea akaka i na wa inahi:na piha, ua like no kona wela, me k& weia e ;ba.ila ai ka wai, a noiaiia, iae ia ano wela i haawi mai ai oia i ka hoaua nei, (koe nae ;ka loaa ana i na keakea e ae o ko ka hoaua neiea.) Penei kekahi hoohalike maopopo. Ina kakou e lawe ae i kekahi keoeU, hōoka. hi iniha kona anawaena, a hookomo iioko o ka wai haila, a hiki i ka like ana o ka weia 0 ke keneta me ka wai baila, ahiia. e lawe ae i ua keneta la iwaho, a waiho ma kahi he 11l īniha ke kaawaie, aiaik, e iike ete ;ka wela i haawiia mai e ia ,metala, oo t kahi manawa, pela no ka weia e ioaa eeki ka honua mai ka mahina mai;—no ka mea, o ka awariga o ka ioa o oa mahina mai ka honaa nei aku.he pa 111 no ia i koauH;Wa6M *ho, a e iike me ia loa, peh no hoi ka iiko aoa o 1 īniha ia 111 iniha. A i ok> ia, e hoopiha paha i kekahi metaia iahilahi poepoe hooleahi iniha ke anawaeea, ae ka wi wela, mt ke ano, be raabiaa ota, a e waiho aku iaia ma kahi 3 iwilei a me 3 iniha ke kaawale enai ia oe aku, aiaila, e iike me ka wela a ia wai weia e haaawi aaai ti ia oe, pela no ka mahiaa e haawi mmī nei H honua. O ka mahina, ma kooa ano hoahele ao honua, oia no kekahi eaea kioo laai pahao. nhao, a pohihihi, oiai, iloko o kona enau ia e poai mau ne>» ka honua, hookahi oaa aoao, weia, i like aku ka weia me ka faaih aaa o ka wai, a o kekahi aoao hoi, ua iike ke anu o»e ke anu makolukoiu o ko kal»u mau we--1 iau honua. Ano ka mea hat, he umikama* i makoiu la e weia ino ioa ai kekaki mm, oiai hkekahi aoao e aau ino ioa aaa, ooiaih. aa manao ia, aohe mea ola kiao i iike mo ko honua mau mea ola kioo e noho aaa na kona ili, maiia paha, aw iloko o koea iho. —Tke SpictaUr.

Iluko o DektoMl» l« Mi e tnt« aku b Uulee o Edw>«boro i Stn* P«l*reboro, i hoekama*iiM le* iho «t oūi me leo Uekw» Nut Marw o Kusia, ka ra«a * Ulo »ku in M Mrs, Sdinfboro iloko o Unuon o k«M «Mknhiki ae.