Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 19, 22 October 1873 — Untitled [ARTICLE]

Kj: ; hiiii 11r.11 nei ke Kuoloa me ke kau aua inm 1 konn paptffl? hanohano " Fapapai Aupuni 1 -inaluna a ka Hawaii Ponoi. He kohu oln tiac koia hookan ann mai me ka ike 1110 no aolii' oiaio, Aole loa lie mau hana mm 11 n keena oihnna Kuhina mai 1 haawi 13 mai ia niakou. m pau loa i ke Kuohoa. \lalalo o;a kmnu 1 lioololi la ae ai kela mau hua poo maiuna a. o kona mau laulau ekdki penee ■• K» nnpp\a Kuokun »ne Kt Ali Uloa s li'n 1.1. \o kealia ke kumu 0 keia hooloii ia ana ]>Ph .' Lia ka haina pokole: I mana ai ke liookomo 1 11:1 kauolia a nle na hoolalia niai ua Kuhina, a ni" na. alia hookoiokolo mai, a peluaku Oka hoolaha ia ana 0 na lioololi Kumukanawai, a me ke pai ia ana o na Helu Kamalii iiiaanei, he mau liana la mawalu.. ae 0 ka oiann ,o.na Kuhina, a no ke i'im l> a 0 kamakou uku no ke pai n anii ia innu iii' 1, nolaila wale (10 ke kumu i liaawi ia. mai ai ni makou, Aka nae, he olioh !oi mak'.u «* lioopau ia keia puliki la ana n ria hana■ aupuni ma kekahi hale pai \vaie no. H.-- oi ioa aku ka pono e hookuu akea la kt- pai ain laa na hale pai e ae, no ka mea. on maou no ke kaulike a me ka pololei. a pono « nnoa ia keia mea eke Kau Ahaok'o ip e l.iki inai ann, i ole ai e hoopoinaikm 1:1 !:a aoao hookniii wale no, aka, o na m'-a a tnu inaloko 0 keia aupuni e hooikaika ann ina na haiia iiiik/ala, i O {laoaiii ana rna ke IManakauhale nei i ka po o ka Poakoiu i hala, a me ka la Sa!>ati ilio nei, c;a iho la na hopena awahua iiana kakou 1 hoao paka mai: no ka hoopalaleha.a me ka hoopanee wale ana i ka manawa kiigsttn i'* iionlak.i mahuaiiua ai j ke kulanaknuhali m< I n 1 He maii pale pokole \valft 1.0 1 naia ae ko inikou hoala ana i ka paipai rm Imiiih jli hoi, he unanawa loihi i hala iiīannia alai iuii, ko ka lehuiehu i.iiik' aii'i 1.111, •. i.iiinu •■ hoolako mahua- ! hiia i.a iiuii ai ke ..uiaiiakaii'iah* ine ka wai, I aole nae » iualiu, a apono ra mai hoi e na j poo Aiipnni. H'; olelo uiaa inau i ka poe | kahiko keia mau iiuaolelo, " i kahi e ka ua '• wele eka 'pulu aka nae. heolelo ano nui no i piii . 11.1 niea a pau. CJa pili no iko ke kanaka nooneo e ana 1.0 ia honua i na mea e ulia mai ana 0 inuii aku, a i kona ike e ana hoi i na hopeoa 0 kekalii mea e iiiki j maiana. Me keia ma'u mea 1 ike mua ia ij .. kinohi aole nae he manao eteu iioko ona poo | aupuio no ka hoohana aku i kurnu e hooma- j huahua ia'i ka ivaj. j O keia mau pauahi ■ :ua maanei iloko 0 ke-1 ia puie īho nei, ua ikeia 0 l;a nele i ka wai i makaukau oie I;e I.Uiini i nui ai ka poino. j \o kamea.ua hiki e no ria p.oe kinaiahi i | kahi o ke ahi, i ka wa kuponoe hoopio ai i j kona ikaika, aka, i ka wai makau-| kau oie, nolaila ua kakali lakou 3 hiki i ka hookuu ia ana mai 0 ka wai. No ka mea, i keia mau la, ua lioopaa ia ka wai i ka po, i oie ai r hookahekahe wale ia ka wai e kahi poe i ka ]»o, oiai he wa nele lreia ika waj, Oke kumu 0 keia hoopaa ia ana no ka uuku no ia o ka wai, aka, ua lilo nae i mea c"'hoomahuahua ai i ka poino pauahi. i O keia hemahema i ike ia ne ka nele i ka wai iloko 0 na 'wa maioo e like me keia, he mea keia « ala like mai ai na manao ikaika 0 ka iehulehu e koi a e oonoi hoi no ka hana koke ana i na mea e hoolako ia ai ke kulanakauhale ika wai, me ka awiwi nui. Ina e Waiho ia ana ka hana ana i kiowai hou a hiki i ka hooholo ana o ka Ahaoielo i hila haawina { no keia hana, alaila, e panee loa aku 110 ka hana a haia na niakaliiki hou elua. Epno maiama mai keia manawa aku, alaila e hoomaka ana ka noho o keia kau Ahaolelo ae iloko 0 ka malama 0 Aperila, a ina e hoohoioia e ka Ahaoleīo kekahi hila haawina no ka hana ana i kiowai hou, alaila, aole e paa e ana ke kiowai mamua ae o ka haule ana 0 | na kuaua nui 0 ka liooilo. Nolaila, ma keia kakaii ana np ka hooholo | ia i haawina hou e ka Ahaolelo e pili ana i ke'n hiaa, a:i like ao m uie ke kakah ana 1 eiua makahiki hou ka loihi—a e waiho wale ana kakou iloko 0 na pilikia oka malooa me j ka uuku o ka wai, a ine na hoolele hauli ia i hoi e na 'pauahi itoko 0 na kau papaala. Malia paha. ua hilinai na Kuhina aole j he mana o lakou ma ke kanawai e laAve ai j 1 na dala 0 ke aupuni no keia hana hou, al pane mai ana nei lakou pela. ( Aka, ke uonoi aku nei makou, e nana i j ke kulana o ke kahua <» ke aupuni, e pili ana ,1 na hoolako wai, 11 110 na ponure ae oka fehulehd£e like iw ia i hoakaka ia ma ka Pauku lfi, 0 ke Kuimikaniwnh j Peneika hehihehi ain : !

j " Pai ku lā.—Aole loa e kaulLa, a e ohiia ke- j ! kalii dala kokua, a 0 kokahi ciuto paha, a o kekahi j 1 aahau paha, o kela ano keia ano, aae ka ae ole o • I ka Ahaolelo ; aole hoi 6 unnhi ia'e kekalii dala f oloko 0 ka Waihona Dala o ke Aupuni, me ka ao | ole oia Ahaolelo, koe nae ka hiki ana mai 0 na i pilikia, oia k& kaua, ke kaua ia 61 ai e ka aina 0. j ke kipi, ku mai ahulau, a nie na poino e ae .0 ka lehulefiu, i ka vfa 1 akoakoa oleai o ka Ahaukio , | aolu hoī ma ia manawa me ka ae ole o na Kuhina i a pau, a nie ka hapanui 0 na boa a pnu 0 ka i Ahakukakukamalu. Ana ke Kuhina W;iiwai e ! hoike pakahi aku i ka Ahaolelo no ia mau Jala i ; i hooliloia." "1 " —-..■: ..... ■ Na Pohaku hoopa n KiiA'i o iLUoAw/.—Ua j waiho mai nei ka loio o ka aoao aupuni i kai naf mau kumuhinu ekolu me ka manao e ki- • ' pohi mai ia inakou, aka ika nana ana īho, | : ua halahu loa 110 a haule aku la ijfahakai o j i Kukūluaeo. I Oka pohaku mua o kona kipehi ana me j I ka manao e hapakue kaniniu ana ona huila I 0 Ko Hawaii Ponoi, ua hala loa akii la 1 Le alanui Manamana. He meaakaka ole na . makou kela huaolelo hoohiki o ka wa naaupo i apo ia e Kuokoa maloko 0 na kauna ko- ] ma, he pau peie pau mano. Penei ka makou | olelo ana ma ka helu mua o ko inakou puka ana. " E hpao no makou e pale ne ika pane pilikino a me ka hakukole wale ana aku i kahi mea," a penei hou, " E kuokoa loa no ko makou nei nupepa ma ka hoopuka ana i kona mau manao, a me ka waiho ana aku i kona mau kalai ana." Me keia mau manao nomakoue hoao nei e pale ae i ka pane pili kino wale anaaku i kahi mea me ka oiaio ole, a pela 1101 me ka hakukole wale -ana aku i kahī mea me ke kumu ole. Ke hoopaka nei makou i ko makou ano kuokoa loa | a me kena mau alakai manao hoopilimeaai : ole, Ina paha ua uhu loa aku ka makou ; maka peni a ua kuia aku 'la i ka piko o A'u-; oleoa a lilo 1 mea nona e elia ai r alaila, e ua- i na mua īho oia i ka oiaio 0 ka makou pane 1 ana a e mihi iho ka pono. O ka ala alua ana i kipehi mai nei, ua ha- 1 lahu ae ia ika niao pali o Makanikeoe. He mea akaka loa ko makou manao i*traopuka ai, 1 pili i ka palapala a na komi(e 0 ka ekalesta kuokoa o Hauula. He okoa ke ano oia palapala, ua ikaika loa ia liia ke ano e hoala ana i'na hoopaapaa pih ekalesia,a.ma iaano 1 ko makou\vaiho ana ia palapala. Oka lo- j sepa Naone palapala, ua kupono loa ia no ka j pane ana i ke Kuokoa wale no e hoole ana i kana hoolaha lalau he " EkaleHa Kauaihilo" ; ma Hauula, a ua like ole ka hapa nui 0 ia palapala me ka a na komile. E ; ike ia no ma keia palapala a J. N., na na : hoah- nāu maoli no 0 Hauula ka manao e hooku kaokoa ia ko lakou ekalesia, aole na Kauaihilo. Ma keia mea e mihi iho no kou hoolaha ana i ka mea oiaio ole e Kuo/.oa, 1 naua lilo ia hemea noueeha ai. O ka pohaku eha he oiaio 100, ua kupono ; loaia kipehi ana, no ka mea, he iwi kuamoo no ke Kuokoa, ka mea naua i kakau ka pa- ■ lapala pane ia Asinigo, a i olf k ia, he Liina ; Hooponoponō no. No ka mea, aole loa he mea e eha irm oleio n Asinigo, oke Kuo' ] koa wale no. He mea makehewa i ke kanaka 0 Kukuluaeo ke kaeo i na aole he wahi olelo 1 iki nona, 110 ko Lahaina nae ka olelo ana. Aka.malia paha, he eha kumu kona i koni ai i ka iwihilo oia kona mea i kaeko ai. Ka Aha Kiekie.—Eia malaloiho na hihia 1 hanaia imua 0 na Jure haole i.kela' hebedoma iho nei : Ke lii kue la John D, Watson, he ' oike wahahee. Ua waiho ia keia hihia ika Aha 1 Kiekie mai ka Lunakanawai Hoomalu aku | 0 Honolulu. Olelo hooholo ake Jure aole ! i hewa. O Messrs. Preston a me Stanley ; j na loio no ka inea i hoopii ia. ! Ke lii kue ia Frank Niehols, hoeha wale ; j rne ka pahi. He hoopii hou mai ka Aha Hoo- r j malu mai, no ka hoopaiia ana he $25. a me ; j hookahi malama e hoopaahao ia ai ma ka ha- i j na oolea. Olelo hooholo a ke Jure, oole i he- j I wa. C. Harns no ka paahao. Ke lii kue ia Aian, no ka hoohaumia wale i kekahi knikamahine malalo o 14 makahiki. No ke kulike ole ona manao oke Ju-1 re, ua hoopaneeia ua hihia la. L. McCully, I ka Hope Loio Kuhina a me kaLoio Kuhina no ka aoao o ko alii ; J. W. Keawehunahala > no ka aoao pale, ; Ke lii kue ia Akana, heaihue 1 na laau lapaau. He hoopii hou mai ka Lunakanawai ; Hoomalu mai 0 Honolulu, no ka koopaiia ana | eono malama e hoopaahaoia ai ma k-a hana j oolea. Ua hookomo mai ka Loio Kuhina i ke noi a ka mea hoopii e hoopau , wale i ka j hoopii ana, a ua hookuuia ka paahao. Kamohai a me kahi poe kue ia T. H. Ua-! vies, ka agena no Holder Bros. Ma ke noi! a ka loio o ka aoao noi, ua hoopanee waleia. 1 Kuhina Kalaiaina kue īa H. Hackficld & Co. He hoopii palapala aelike. Ua waihoia ; aku ua hihia la imua ona hooholo maikai ' anaake Jure 00 na hora elima, aka, hiki mai la lakou imua o~ka Aha me ka hiki ole ia lakou ke hooholo ika mea pcr.o ; n ua hoopauia, ' Oka hihia OJ. I. Dowsett kue ia Bishop a j me Dominis na Lunahooponopono waiwai 0 ka Moi Kamehameha V i make. He hoopii keia no ke komo hewa i ko hai wahi, a no ka iwe wak ana hov © (sa Moi 1 make, iioko 0 makahiki 1869,2,000 tona paakai o j Aliapaakai, 110 «e kumukuai $8,000, Oka ; olelo hooholo a ke Jure, $8,000 no Kimo j Pelekane, no na poho o keia lawe wale ana. J Messrs. Judd a rtie Jones na loio no ka aoao : j noi; Messrs. Stanley ame Harris no ka ao- | ao pale. | Hookui me ke KAA.—Ma Ue ahiahi oka ; I Poaono i kikii aku nei, ua hookui ee ke kaa : I 0 Mr. W. M. Austin me kekahi kanaka o ; i Ahela kona inoa, a ua eha ua karaka la, a ua manaoia 110 hoi na haī ka limn. Alohn ; ino