Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 25, 3 December 1873 — Page 3 Advertisements Column 1 [ADVERTISEMENT]

WA KE AWPIWI. EUKK ME XA OLUO » KA PACJKP 80 o k£ Knmnkmawai I h*aw»i» ma k» to inkiluo AB g»l«, BJ- H. 1861, e ke AIU Kiunehamel» V., ma «ca h>komaikUoiM Alco»k»Kol o ko U&«>U Fa« Aioa, iwftafl*, ke kaooia i* Ml e tool»to aka, do na tofthUi» ekala, ! k«la maa KeoloU i inanaoiaoo laKnß«k«n»w»l,ao ka bootaSa maa ao» ola ma kata 8 o Okaloln, U. 11. 1673. • - U.H.§TANJ J By, KakaoOlelo o.kft Hale Aliaolelo. 118 HOOLOU I MANAOIA . »0 k» PAUKU 20 o ke Kwnnkanawai i ha»«l& ma ka l& 2a u Aogate, M. H. 1804, e Uke me ka Paakn oia Komnkaoawai. r ' X booMiia ka Paoko 30 o ke Kamok&oawal o ka ta 80 o Aonie 1884, a ponei e faetekeln ia'l: Pn-KO UkaMaoaNul oke Aopoai,iekolu aoaaa okoa, «ia hoi lb UanHwk*, ka Alana KaaKuiawal,a m«iiaMaaa Hookoloielo,aolahoienoho kek&hi Lona o ka MmaHookoloioloUokookaaaleokaPeeikohola. HB HOOLOU I MAHAOIA No ka PAUKŪ 42oke KomakaawhU o Angate. a. H. 1804, e like me ka Paako 80 o ko iamakanawai. a ka Paoka 42 • ka KsmuiB*as«ti e hookiila ma ke kapae lua aoa I oa ho&oleio " a ae ka loio Kabtoa o ke Auponi." 138 F(X)W)LI I MANAOIA N<> ka PAUKO 43 o 'te Kam«kaaatr«i i haawlia ma ka la 20 o Augate, M. 11. LBM. e like me ka Paoku 80 oia Kumniton»Ffci. .' • • 8 booh>H la kaPaoki 43 a peoei e holuhelo ia'i. Paoko 4S.—B hooneho oa Eohina i ko lakou toau keeoa nlhaaa pakahi ma *»*■ e noho al ke Anpnol | a malona o lakoa uakahl ka tewa o ka haaa a ko lakoo maa hope gw oa kakau'leto. B noho Ukeu mamoU oka lakoa oihana ina ka Haie Ahaoielo AIU, ae biki oo ke bortohe ia lakoa maloko o ka H*leoka Poeikohoiama na mea apaue pin anainalUoa ib« na loaa o ke Aopooi) aeheie ae lakon lmuaokaHale o ka Poeikohoia, ke noi U peia, e paoe oo na mea I oioauia, ke olel kae Iko ka Mol hanohaao a me ka ponoo naoihaimoke Aoponi. , H)C HOOLOLI I MANAOIA Nrt ka PAOKU46, 4, 14, 16,28,22,28, 29,80,31, 83, 43, 44, 47, 60,61,-t2.63,54,66,65,70,ame 76 o ke Kiimakanawallhaawiia ma kaia 20 e Ao(ate, U. H. 1164, e Uke me na oleia o ka Pnoiea 80 0 la Komukanawai. 1. E hooloiila ka Paoku 45 o ke Kamakaaawai ma ke kapae ana l aa m a pau mahope Uk> o na hufleWo " aia ao i lm Moi," a e hookomo ma la wahi 1 keia man haa«>telo "KaHale AhMlelo oua'Ln, a ma »aawale ana, a e hikl ao la iakoa ke hoole kekahi I ka kekahl," ulailapeoeiehelohdoia'loa Panko'iki ■ " PiVao 46.-0 ka mana ona ApaoaEkolu o keia Aapani, ala no I ka Mol.ka Hale Alualelo o na 'Ul.a me kaHaleo-ka PoeikohoH,e noho kaawale aaa.ae hikinoia lakoa kehooie kekahi i ka kekahl.'' 2. B hooloilla na Pauku 4,14,16,20 28,29,30,31; 33.44, 47.66. ame7oma ko kapae ana Ina huaolelo " Hale Ahaoieki" ma keia me kei* wahi iloko o ift man Pauka, a e hookomomaia wahi i nahnaoleio"Ka Ahaolelo." 3.8 hooioiUa kaPaaka 76 o ke Kumukanawai ma ke kapae ana i naiwa apaa aoo a* haaoielo " la Kanawai a , a u "a e hookomo ma ia wahi loa huaoieio: "B hoohololae ka Moi, na 'Lii, a me ka Poeikohaia o ko Hawaii Pae Aina, I > akoakoa iloko o ka Ahaolelo kaa Kaaawai." a peael e helahela la?! as 1$: «Pai«c 76.—Fenei e hooholoia'i oa BUa a sne na Kanawai a paa -. ' K hooholoia e k» 'Lii,a»e k» PoeUeehoi» o ko Hawail Pae Aina, iakoak» iiokoo ka Ahaoieio kaaKa"""khooloiiiaka I'aoku Hokn Kumukanawalmakekapae ana I na huaolelo " ka Hale Ahaolelo " a e hookomo ma ia wahl i na huaoielo " Keia liale kela llaie." a ae ka kapaa »na I k» haaolelo " AhaoMo," ma kda mekelawahl Uoke<%Pauko, a e hookomo ma ta wahl Ika huaoleio " Ilale." } * 6. B hoolollla ka Pauku 32 o ke Kumukanawai ma ke kapae aoa I na haaoWo " Hale Ahaoielo," ame ka hookomo ana m& I» wahi ka haaoklo » Ahaolelo," a meka aku mawain»okahuaoleio«hHola,"am« ka ha«M|"l tak*hl alll i kahaaolelo"hul,"aiailapenelehelubelala'N»Pa«Ocula, Pao*o 22.-K iwomau loa I» ka LoUUiiw ka Moi Kamei>ameha V., ameu hooiliaa akaokona k»o1 hapaiia m»Uio o ke Uaeawai.»l k* lakou mau mamo aku oa k« Kaoawai, ma il £SShM , » !»*>».• IH »ka k» UialUl kaUeaKiekie ke Kam» AIU wMw, Vlctorla Kamuoala Kaahoaaau, a uie na hooi4na «fea o koaakinol hapaUa maialo a i ka lakou nM&> akn mako Kanawai, m» ka laiani potolel. K lli aku I ke Keikikaae huu Mi a «ne na hooiUna akn o kona kiao; a i neie Ike Keikikaoa ole, alaU» I ke liine hanau maa, ame n» hooUina aka o kon» kino. Aiaele loa I k» hooiUna ole, e ttke me k» <rielo maioo» iho, alaila e iii aku ka I-eiaUl ika meai kohoiae ka Moi mek»aeaa»on» 'Lii, a I hoolahaia hoi, oiai e oia ana k» Moi; aka, ina aole i kohoia a i hoolahaia pala, a a» hakahak» k» Mofao AllL, alaila na ka Aha Kahiaa mahope iho-e k» ike ana o I» hakahaka, e kaaoha koke e halawal ka Ahaolelo, a na ia kaa Ahaolelo e koho ma k» baiota hai i kekahi Aiii hanAa o k» Ala». i Alii e noho ma ka Noho AUi, a mamuli o I» hoonohoia anae hoomaka aiheOhana Mol hon; aepiil iaiaa mekoa» maumamo aka, ke Kaoawai e kau aei ao k» Ui »a& 'ku o ka Lelalii i ka Ohana Moi o Hawaii nei. ■ «. K bocrioliia na Paako 60, 61,68,64,» sae 66, m» ke kapae aaa i na haaoielo " Haie Ahaoleio " ma kela me kela wahl iloko oia maa Paaka,» e hookomo ma 1» wahi ina hnaoielo " kela me keia Hale." 118 BOOU>LI T MANAOIA No k» PAli KC 49 o ke Kumukanawai 1 haawli» ma ka la 20 o Aa«ate, M. U 1864, e Uke me ka Paaka 80 oi» Kuma--8 (mH l !*,» ma keia na hoololiia no ka Paoko 49, ma ke kapae ln» hu»c4tlo " Haie Ahaoleio," k» hapa maa oi» Paoko, a e hookomo ma ia wsOii ka huaolelo ■ .• ?>aoteto," a ma kekapaa hoii n»ha»oleio '■ Ika Hale Ahaohte,.- akakauia i» hoihoi an» mai lloko o k» Bake Mooleio o na Hale nei," a mahope o aa huaMelo " e hoihol aku no oia i eahlU ia," e iumkomo I keia maa huaolelo penei," me kona maa kamuekueana I kakau palapala ia, imaao kaHale kahli hoopaka taaa Wla U. aekakaaiaaa maa kama ki»Mi,ma ka t>ukfc moolelo oaa Haie la, aiaii» penti e heloheiu ia*i aa 1 "panu^l» ■ holke aka ka Mos 1 kooa ae ana 1 kekahl Bita a uielo Uoo&olo |Aba i booboloift e ka Aha<HeSO| nia ke fcao abs i koaa |soa, mamoa o k& hoopaoēe lo* aoa o fca Ahaolelo. Aka, Inauapooo ole oa Bil» n« I kon» m»n»o e b(4hoi aku no oia I oa Bii» la, me kona maa kwaa • kM an». I kak»u paiamia l», Imna o k» Uaia kahi I hoopnkai» a» Hii» la,t> k»kaa la aa maa kumu kue nei m» ka Buke Moolelo, o aa llale la, alrita,airfe « haa» bMl»a» BUaa Oleio Ueohoio paha, ma ia &koikōft M)A> n liß HOOLOLI I MAHAOIA No ka PAUKU 6« o ke Kumananawai l haawl ia ma ka la 20 o Aog»U, M. H. 1864, e iike me k» Pauku 60 oia KumuK hookiliia ka Pauku 62 ma ke kapae ana i n» huaoleio " a ina he walwai paa, hihia oie kona, iloko o keia aupuai e like me hookahi hsaeri me kaoallma daU, a i oie ia he aina hoollmalima kon», a o ka oku hooUmaUma be iwakalnakumamalima d»ia i ka makahlki, a I ole la o kona loaa makahiki, aole e emi malaio o na daU |>e kanahikukumamalima I loaa noloko maio kekahi waiwai, • o kekahi han» knpono ma ke kanawai paha." a penei e heluheiuU'i ka Paaka » me kahooioll: " Pieiu 62.—0 keU kanaka keia kaoaka malaio oka Moi, ina ua koo» aohau,» ina ua hikl aku oia Ina makahiki he iwakalua, a in» u» noho pa* ma kei» aupuni i hookahlmakaii.kimamoaihookala koho.au* ike oi» i ka heluheia a i ke kakaaUEoa, ii» I hanauia mahope mai o ka makahlki 1840 ; alnauahookemooUikoaaUioamakapapaineaokapoekoho 0 kona »p»Q» e Uke me ke kanawal, e hiki noiaU ke koho i kekahi kanaka, a maa kanak» paha o kapoe i kohoia no i» apana; aka hoi aoie e hiki i kekahl kanaka pupule » hnpo paha ke koho. aoie hoi i kekahi kanaka i hihi» i k» karaima nni ma ka hookolokoio ana ma kei» aupunl, ke ole I "kala e la koaa hewa eka Mol,» ke ole hoi 1 loaa iaia a» pono a pau oke kanaka kupa ma ia kala ana." HE HOOLOLI 1 MANAOIA No ka I'AL'KU 63 o ke Kumukanawai i haawiia ma ka la 20 o Aagate, M. H. 1864, e like me na oleio o ka Pauku 80 oia Kum nkaiaa v&I. E hooioUia, a ma keia aa hooiollla noka Pauku 83, make kapae ana Ina huaoleio " a me ko na kanaka koho," »me ke kapae an» i na hnaoielo '• hoonaUa," a e hookomo m» kona wahl i k» huaolelo '■ hoololiia," a peoei e heluheiuU'i ua Paukula: . , " Paiku 63,—8 hiki no ke hoalolua ma ke kanawal ke ana wai wai o ka I'oeikohoia e na Makaainana." KKKAHI nOOLOLI I MANAOIA So ke PAUKU 66 o ke Kumokaiiaw»! i haawiia m» ka U 20 o Aogate, M. H. 1864, e Uke me k» Pauku 80 oia KumukaK 'hooWii» ka Pauku 66 o ke Kumakanawal o ka la 20 o Augate. 1864, a penei« helohein U'i; . . , " Paītko 65.—Ma ka Ahahookolokelo Kiekie e hoonohoia ke kahi Lunakanawai Kiekie,» ma n» Lnnakanawai ho», aoie emi maialoo elua ; » ehlkiikek»hl olakouenehoae hooponopono 1 kekahl haiawai oua AhaneL B paan» Lunakanawal oka Ahahookoiokolo Kiekie i ka lakou Olhan», oiai e poao ka lakoa hana ana, e piU nae iaiakouka hooj.UU imua o n» Alii, » e loaa U Ukoa i k» w» maopopo, ke kauwahi ako ao k» Ukoa hanaana ; » oiai lakeo I paa 1 kei* OlhM» Mlo e hpoaniiaaa uka nei. Aka hoi, e lukl ao ko hoopauia kekahi i«i»ta»»wai oka Aha Klekie,» okekahi Aha Kak»u p*ha,DO ke kumu ua hemahema m»oIi koaa noonoo ana, ao kona kiao paha. ma ka olelo ae like I hooholoia e na hapakolu eiua iloko o na H»le Ahaoielo eiu», me ke »poaoto e ka Moi. £ lobe mua no n®a ka Lunakanawal I kb hwpii imua o ka Ahaoleio, aeIUoUU kekopeo na komu hoopii, beumi U mamaao ka haoaana Imua ok» Ahaoielo, E hooloheia nae ka Lunakanawal i hooliiila imua o ka Ahaolelo." , ne HOOLOLi i manaoia No ka PAUKU 71 o ke Kamnkanawal 1 haawiia m» kaia 20 0 Aogate,M. H. 1864, e like me k» Pauku 80 oia Kamu- £ hoololiia ka Paukn 71 o ke Kumukanawal o ka U 20 o Aug»te, 1864, a penei e helnhelu U'i; PiOKO 71.—Na ka Mol me ke kuka pu amekaae pu o koaa Ahakukamalu, ehookohui na Lunakanawal okaAhahookolokoio Kiekie, a me na Luoakao&wal eae o na Aha Kakau ; a e hoopoaoponoia m» ke kanawai ko lakou uku. KKKAHI HOOLOLI I MANAOIA No ka PAŪKU 76 o ke Kumukanawai m» k» te 20 o Augate, M. U. 18M, e like me ka Pauku 80 oia Kumukaaawai. E hoololiia ka Pauku 76 oke Kumukanawal oka la!» o Aogate, 1864,» peaei e hdahe3aia'i: • " Pmskv 76.—0 na biU Kanawai ame na olelo hoohelo » pau, no ka hookupu ana i ke daU, a no k» hoolilo ana paha i ke daia o ke Aupani, e hoopuka mua I» me» iioko o k» Haie o ka Poeikohola, mahopo o kanoonoo pono ao» l ka ioaa mai a me ka liio aka no n» makahikl elua i hala, a tte k» noonoo hoi i ka palapaia a ke Kahina Waiwal • holke aku U lmoao Ukoa no n» lo&a a me na lilo 1 maaaoi* no na makahiki elua e hiki mai ana; aka hoi, e hlkl no ika Hale o na 'Lii ke boopuk* aka » e hoapono paha 1 aa hoololi, e like me na hUa Kanawaiew." NA HOOLOLI I MANAOIA No ka PAUKU 80 (fk« Kumukanawal 1 ha»wlla ma ka la 200 Aagate, M. If. 1864, e Uke me ka Pauka 80 oia Komuk.dßß!WhL £ hooloUia ka Pauku Ue kap&eana i ka hu&oWo " ka" mahope o na huaolelo 44 Kumekanawai ik>ko o," & e kookomo aoa malaU» nahuaolelo " kel» me Iwia," a P«U oo hoi mahope o nahaaolelo " hapanui iloko o." a me nahoaoWo " hapakolu o aa %ōa a pau o," a e helahela U ka Paaka me ka hoololi 80.—B hiki ao ke hoakaka akn 1 kekahi mea hooloii hou, a i maa mea lioololi hou paha i keia Kumukanawai iloko okela me kei» Hale Ah*otek>, aioae aeia k» mea,» mau nw» huu nei paha e ka hkpanui iloko o keU me keia Hale, alaila e kakauia ua me» la iloko o k« take moolek» o n* Hale, me a» inoa o ka poe ae a mo ka poe hoole, * e hopaneeU 1* me» no k* akoakemhou ana ae o k» Ahaolelo. B hookmlaoaia aa meahou&eii ekolamalama mamua aeo k* u ekoooaika PoeUeohoia e n» Makaainana, a ina ma U Ahaolelo hou »aa e aei* ua mau hooloh hou nei pah» i elua hapakolu onahoa a pau, o kela me keia Hale, a e hooialo ek* Moi, alaiU e Ulo kela mea hooloii hou iioko o ke Kamukanawai o keia Aupam." AHAOLKU) KUIKAWA, J Ilonolulu, la 2Q o lanaari, M. H. 18*3. y Ma keia, ke hoike aku nei au, o na Hoololi 1 manaoia maiuna i ke Kumukanawai 1 haawiia e ke AUI Kamehameha V., maka lokomaikai o ke Ako», Mol o ko Hawail Pw Aina, ma ka la iwakaiua o Augate, M. H. 1864, ua hooholo Ilke la e ka hapanui o aa hoa lloko o ka Ahaolelo Kolkawa, o ka Ahaoleki o 1873,» ua hookomoia ma ka moolelo naaeioe na hoole no na man hoolo» la. , 1 iioike no keia ke kakau nei au i ko'u iima i ka la a u>e ka makahiki i kakauia mahma. H. MACKAKLANB, - KakauoUlo Lawelawe o ka Ahaolelo o fi73. lk«: K.II.STANLKi, v ■ Kakauolelo o ka Ahaolelo.