Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 26, 10 December 1873 — Page 3 Advertisements Column 1 [ADVERTISEMENT]

I¥A liE AUPBl]%fi jU% 1.»1KB MK KA ObELO O KA P4fKC Mlo ke Kamokanawaii tia.4wiu ma. kalaiwakalua o AuB&te, M. 11. 1864, e ke Al.i Kamehain«ha V., ma ka lokuuiaikaio ke Akna ka Moi o ko iiawaii Fae Aiaa, ooiaila, Uk.iU'jt» 10 nei e hoolalia oku, no ua mahina ekola, i kela leau l,<i.iloli i oianaoia tm ia Kumukanawai.a o ka hoolaha mua ana • uU m» Uo la B « OUatoVtt, M, 11. 1873. ■11. IJ.£TANLI«y i Ua.!<;(u 1« 11 (i ka Ila)e Ahiu.Ho. Jli: lIOOLOM I MANAMIA' ka I'AL'KI! a» ».ke Kunwkauawai.i liaawi ln ma Ua la J'J . •) AuKai'-', M. 11. 1»64, e like m<: ka l'auku 8U oia Euuiii- ■ kai.H»:li. K liool<iii.a ka l'auku 'iO <> ke Kauiukaimwai o ka UWv ' \ut!ai<* IS6I, a peiiei e helulii-lu ia'l : > Paiki 20.—K mabeis la ka Uana Nui u ku Aupuai, i ekolu ,|.an*lWl«a, oia liol-ka Ma'na Hoako, ka Mana Kan KlMMei •i me ka Mana Hookolokolo, aole lioi e noho kekahi I.una o ka f Maha ilookulokolo iloko o ka Ilaie o ka i'oeikohoia. I HE HOOLOLI i MAN'AOIA •V« lui' I'AI'KU 42 o ke Kumukaoawai o M. 11: ]feC4, e lik* nn" ka Pauku 60 o ke Kumakanawai. 0 ka Pauku 42 e ke Kumokanawai e hoololii» iua ke kai>ar k i ,h ana I na huaoielo "a m<> ka Loio o ke Aupuni.-' HE HUOOOLI I MANAOIA ',■ ;. ka PAl'Kl' 43 o ke Kumukanawai i haawiia nu ka U 20 : •i Augate, M. 11. 1804. e līke me k& i'auku KO ma Kumn- i kanawai. . K liooloH ia ka l'auku 43 a peneī e heluhelu ia i; 43;—E hoonoho na Kuhlna i*« lakou mau lieeua. \ iliana pakalii ma kahi e nohu al ke Aupunl; a maluna o lnkuu : || ikalii ka heira o ka hana a ko lukou b«u ho[ie m( na kakauirln K m>ho lnkou mamuli oka lakou olhana ma ka Hale ! Aliaoii-io Alii, ae hiki n<> ke houlohe ia lakou maloko o ka ! Ilaleoka l*oeikohola ma na mea a pau e piii ana i na 1110 a ' ! .(• na Inaa o ke Aupuni; ae lieie ae lakou imua o ka Ilale o ' •k* l'oelkohoia. fce n«l la j«la, e pane no na meai plnauia, ke . i:!i- i kne i k<> ka Mui hanohauo a me k& pono nna oihaiia «ke i * lIK lIOOLOU 1 MANAOIA i kn I'AUKL' 45. 4. 14, .15, 28, 22, 28, 2«. 30, 31, 33, 43, 44, j 47, GO, 61. 62. 6.1. 54, 55, 65, 70, a me 76 o ke Kumukana- : H-rii i haawiia ma ka la 20 o Auf?ate, M. 11. 1864, e lik'' me lia olelo o ka l'auku b0 o' ia Kumukanawai. ; I. I; hoolelna kaPauku 15 o ke Kumukanawai ma ke kaiiai- i i.i» ina uiea a paii mahope iho o na huaolelo ,f aia no ika > Moi," a e hookoino ma ia wahi i keia uiau huaolelo " Ka Hale a haolelo o na 'Lil, a nie ka Ilale o ka l'oeikohoia, e noho kaa- | w;ile ana, a e hiki no ia īakou ke boole kekahi i ka kekahi," t .1 ula penei e heluheluia'i ua Pauku'i»; ' ■• I'aih 45 — 0 ka mana kau Kanawai o na Apana Ekolu o < ; ;a Au|>uni, aia uo I ka Moi.ka Hale Ahaolelo o i»a 'Lli.a me i kh llaleo ka foeikohoia, e noho kaaeale aua, a e hiki no Ia I ukou ke hoole kekahi i ka kekahi.'' ! ■i K hoololila n» Pauku 4,14.18, 26, 28, 23, 30. 31, 35,44, i a me 70 ma ke kapae ana i na hoaolelo " llale Ahai i, ln" ui.i kela me keio wahi iloko o ia mu Pauku, a e linokomo ma a walil i na huaolelo ■' Ka Aliaoleio."' K liwilolua ka i'auku 70 o ke Kumukanawai ma ke kapae i (I I i na iiiea a pau mahope iho o na huaolelo " na Kanawai n 1 ~ ,u," a e hookomo ma la wahi I na huaolelo ; " E hooholoia e ' Moi, na 'Ln,a me ka Poeikohoia o ko Ilawaii Pae Aina. i , J.koakoa iloko o ka Ahaolelo kau Kanawai," a |ienei e heluhelu : i i i ua i'auku U ; . '• I'ii Ei 7« — l'enei <e hoohoioin'L na Uila a me na Kanawai I i pau • ' h hooholoiu eka Moi, na 'Ui, ame ka I'oeikohoia o | i-o Ilaw!\>i l'ae Ainu, i iikoakoa iiuko o ka Aliaoklo kan Kaj.;iwai.' " 1 V liool'.Lia ka l'Aiiku 62 <> ke Kumukaiiawai ma ke Kii ••• i |<» liuaolelo ka Il»le Ahaoielo"» e liookomo ma i» ur.il,i i ll* huaolelo "Keja llaie keia liaie," a ae ke kapae nna ; k i )iua<.l. Io '• Ahaoielō," ma kela me kela walii iloko olh I'jiiiku, a e hookomo pia ia wal.i ika huaoleio " llaie." K hoololiia ka I'auku 22 o kē Kumukanawai nia |ce*»i>ae .iiia i na huaoleio " llale Ahaoleln," a me ka hookomo ana ma i;i wahl ka huaolelo " Atu»oielo," a meka hookomo aku mawa<ti»o ka huaolelo " haloīa," a ine ka huaolelo "I kekahi alii " i ka huaoielo-liui," alaiia j«-rn.-i e heluheluia'i ua l'auku la . I'ir*i. '11.—E hoomau ioa ia ka Lelal'l uo ka Moi Kameha■o.'ha V , a ro<' na hooiiina aku o kona kino i hapaiia malalo o I I' Kiuawai, a I ka lakou mau mamo aku ina k< Kaaawai, ma ta lalani pololei -, a i iii le la, e ili akii ka Li.ialii I ka Mea Kiei i< ki- Kama Aiil wahine, Yiutoria Kamamalu Kaaliumanu, a iiii'. i>4 l.ooilina ako o konakino i liapaiia malalo o ke Kanawai, ;i i ka lakou nns nku ma ke Kanawai, ma ka lalani pololei. K 111 nku i ke Mkikane hanau mua a me ria hooilina aku o kona kino ; a i nele i ke Keiklkane ole, alaila I ke Kaikamar.ii.<- hanau mua, ame r.a hooilina aku o kona kino. A i nele l';a i ka hooiiina ole, e like me ka olelo maluna iho, alaila e ili ;iku ka Leiaiii i ka mea i kohoia e ka Moi me ka ae ana o !.a !.ii, a i hooiahaia hoi, oiai e ola āna ka Moi; aka, inaaole i l;< lioia a i hoolahaia iMila, a ua hakaliaka ka Noho Alii, aiaiia na ka Aha Kuhina mahopeiho.o ka ike ana o ia hakahaka, e nuoiia koke •- halawai ka Aha»lek>, a na ia kau Ahaolelo e koho ma ka ba!ota' hui i kekahi Aiii hanau o ka Aina, i Alii e noho ina ka Nobo Alii, a maoiuli o ia hoonohoia anae hoomaka aī he Ohana Moi hou ; a e pili i&ia a me kona mau mamo akn, ke Kai>a»aī e kau iiei no ka iii ana 'kaoki Leial.i l i:;t Ohana Moi o liawaii nei. 8. E lioololiia na Pauku 50, M, 53, 51, ame 55, ma ke kapa« ana I ns huaoīelo " Hale Aha'ilelo " ma- keia me keiawahi iinko o ia muu l'auku, a e liookomo liia ia walii i na huaolelo • . ••..% nie keia ilale," lIE HOOLOLI I MANAOIA N« ka I'AUKU 40 o ke Kumukanawai i haawiia ma kala 20 n Āugate, M . 11.1»ti4, e likemeka Paoku £0 oia Kamukanawni. K hoololiia, ama keia ua hooioiiia no ka I'anku 49, ma ke kapae i na huaolelo " liaie Ahaolelo." ma ka hapa mua oia l'auku, a e hookomo ma ia wahl ka huaolelo "Ahaole lo,"a i nia ke kapae hoi ī na hua olelo " i ka Hale Ahaolela, a e kakauia ia hoihoianamai īloko o ka Buke Meolelo o ua Hale i.f>," a mahoiw o na haaolelo •'« hoihoi aku no oia i ua bila ia," e hookomo 1 keia mau huaolelo penei, " me kona mau kumu rttue ana i kakau paiapala ia, imaa o ka Ilale kahi i h<xipuka ia ua bila la. a e kakan ia ua mau kumu kne nei, ma Ka l>nke moolela o ua ilaie j>enei' e heluliēiu ia'i ua l'nukn la; " Paricc; 4^>— E hoike aku ka Moī i kona a« ana I kekal.i >'..!» a Olelo ilooholo p*ha i liooholoi» <s ka AhaoUlo, nia ke kau ana i koua inoa, mamua o ka hoopanee loa ana o ka Alia- . leio. Aka, Ina ua jwno ok ua Bila nei I kona manao e l.oihoi ;,ku li<> ola 1 uh iīila la, m« «ona mau kumu e kui; iir.it, I kakau iml.ipala ia, imua o ka Hale k ihi i hoopukala ua llila la, a <• i uk»u la ua o.au kumu kuc fn ima ka Iluko Moolelo," na llale .. aliiīia, aol<> e hana I. >u fa ua li[!aa Olelo iloohōlo |,;ihn, i,.ii ia ako»ki.!i ann," lIK lIOOLOU 1 MAKAOIA. la PAUKU «2 O k<; Kumunanawal i haawl la'ma ka la 20 „ Augate, M, 11, 1601, e like me ka PaukuAU oia Kumukaiiawai. K hoololiia ka l'auku 02 ma ke ka].a< ana irm huaolelo " a iiia be waiwai paa, hihia ole kona, iloko o kei.a aupuni e iike mi; hookahi haneri me kanallma <!ala,n i ole ia he aina hooliualima kona, a o ka uku hoolimaliina he iwakaluakumamalima <lala i ka maka!.iki, a 1 c]e ia o kona loaa makahiki, aole «; («i malaluo na daia4ii! kanahikukumamalima i loaa noloko mai o kekahi waiwai, a o kekahi hana kupono ma ke kanawai paha," a penei e heluheluia'i ka l'auku a me ka hoolol i: " Pavkuo2.—O kelakanaka keiakanaki m&lalookaMoi, iiia ua hookaaia kona auhau, a ina ua hiki aku oiaina makahiki h'; iwakalua, a ina ua noho paa n>a keia aup>mi i hookahi makaīiiki mamua iho o ka la kuho', a ua ike oia i ka heluhelu a i ke kakauh'ma, ina > hanauia mahope mai o ka makahiki 1840 ; u ina ua hookome oiai konainoa ma ka papa inoa o ka poe koho '• kona apanaē like me ke kanawai,e hiki no iaia ke koho i kekahi kauaka, a niau kanaka paha okapoe i kohoia no ia apana; aka hoi aole e liiki i kekahi kanaka pupule a hupo pahake koho. aole hoi i kekahi kanaka i hihia i ke karaima nuima ka hookolokulo ana ma keia aupuni, ke ole i kala e ia kona hewa e ka Moi, a ke ole hoi i loaa iaia n» l»no a pau o ke kanaku kupa ma ia kala ana." I9E lIOOLOLI I 3IANAOIA Si> ka PAUKU 63 o ke Kumukanawai i liaawiia. ma ka 14 20 o Aug&te, M. 11. 1564. e like me na elelo <) k« i'auku 80 oia Kumukanawai. K hoololiia, ama keia ua hoololiia no ka l'auku 63, ma ke kapae ana I na huaoleio "a me ko na kanaka koho;"amok<kapae ana i na huaolelo " hoonuiia," a e hookomo ma kona wahl i ka huaolelo " liooleliia," a penei e līeluheluia'i ua i'auku la -. "l'aeiiu 63.—K hiki no ke hooiohia ma ka kan»wai ke aua wniwai <> ka Poeikohoia « na Jlakaain'a'na,-' KEKAIII lIOOLOLI I MANAOIA No ke I'AUKU' 65 oke Kumukanawai i haawiia ma ka ia 20 o Augate. M. H. 1864, e like me ka Pauku Sooia Kumukanawai. H hoolwliia ka l'auku 60 o ke Kumukanawal o ka la 20 o Augate. 1864, a penei e helahelu ia'i; " ParKe 65.—Ma ka Ahahookolokolo Kiekie e hoonohoia ke kahi Uinakanawai Kiekie.a me na Laoakanawai hoa,aole emi malalo o elua ; a ehiki i kekahi o l&kou e noho a e hooponopono i kekahi halawai oua Aha nei. K paa na Lunakanawai oka Ahahookolokolo Kiekie i ka lakou Oihana, oiai e pi.no ka la- [ kou hana ana, e piii nae ia lakou ka hoopiiia imua o na Alii, a , ■• loaa ia lakou i ka wa maopopo, ke kauwahi uku no ka lakou 1 fojym ana; a oiai lakou i paa i keia Oihaaa aole e hooemiia ua Hku nei, Aka hoi, e biki no ke hoopauia kekahi Lunakana- , wai o ka Āha Kiekie, a o kekahi Aha Kakau paha, no ke kumu } ua hemahema maoli kona noonoo ana, a o koha kino paha, ma ; ka oielo ae iike i hooholoia e tia hapakolu elua iloko o na Hale Ahaolelo elua, me ke apoaoia e ka Moi. K lohe mua no nae ka Lunakanawai i ka hoopii imua o ka Ahaolelo, a e 1110 iaia ke kope o na kumu hoopii, he umi la mamua o ka hana ana imua oka Ahaolelo. K hooloheia nae ka Lunakanawai i hooiiiiīa imua o ka Aiiaolelo," lIK lIOOLOLI I SIAN AOIA X» ka i'AI'KU 71 o ke Kumukanawai i haawiia ma ka )a 20 0 Angaie, M. IJ. 1864, e like me ka l'auku 80 oīa Kumukan&wai. E hooioliia la l'nukn 71 o ke Kuinukaaawaī o ka la 2o o Augate, 1864, a i>enei e heluhelu ia'i : Packc 71.—Na ka Moī me ke kuka pu a rue ka ae pu o kona Ahakukamalu, e iiookohu i na Lunakauawai o ka Ahahookolokolo Klekie, a me na Lunakanawai e ae o na Aha Kakau ; a i <• hooponouonoia ma ke kanawai ko lakou uku. 1 KISKAHI HOOLOLI I MANAOIA j No ka PAUKU 75 o ke Kumukanawai ma ka la 20 o Auijate, f M. 11, I§M, e like ros ka I'auku 80 oia Kumukanawai. | K hoololiiaka Pauku 75 o ke Kumukanawai o ka la 20 o Au- ! gate, 1864, a )>enei e heluheluia'i; i " I'auki; 76 —0 na hila Kanawai a m<; na olelo liooholo a ] pau, no ka hookupu ana i ke dala, a no ka hoolilo ana i>aha ī ; ki; daia o ke Aupuni, e hoopuka mua ia mea iloko o k» llāie o j ka Poeikohoia, mahope o ka noonoo pono ana i ka loaa mai a \ ine ka liloaku no na makahiki elua i hala, a me ka noonoo lioi j i ka palapaia a ke Kuhina Waiwai e hoike aku ia imua o la- | kou tio na loaa a me na lilo ī manaoia no na makahiki elua e ] hiki mai ana ; aka hoi, e hiki no i ka liale o na 'Liī ke hoo- ; puka aku a e hoapono paha i na hoololi, elike ine n» hiia Ka- j nawai e ae." | NA HOOLOLI I MANAOIA ! No ka I'AUKU 80-o ke Kumukanawai i haawiiama ka la 20 o- ■ Augate, M. 11. 1804, e like me ka I'auku 80 oia Kumukanawai. E hoololīia ka PaukuSo,ma kekapaeana ika huaolelo '■ ka ; maliope o na huaolelo " Kumukanawui iloko o," a ■; kookomo , ana malaila na huaolelokela me keia," a pela no hoi mahoi*- i ona haaolelo *' hapanui iloko o, !! ame na huaolelo " hapakolu , ona hoa a piu o," a e heluhelu ia Va l'auku me k hk>l 'i penei -. " i'iuei- SQ.—K hiki no ke hoakakaaku i kekahi m<a hoololi hou, a i mau mea hoololl hou paha i keia iloko i okela me keia llale Ahaolelo, a ina e aeia ka me-a.a m£u me.i hoa nel paha e ka hapanuī iloko o kela me keia Hak, aUi'.a , e ieakauia ua mea la iloko o ka bake moolelo o na llak-, m<; nu , iuoa o ka poe ae a me ka poe hoole, a e hopaneeīa la mea no , ka akoakoa hou &na ae o ka Ahaolelo. K hookaulanaia ua : mea hou nei i ekolu malama mamua ae o ka la e koho ai k* Poeikohoia e ra Makaaiimi.a, a ina wa ia Ahaolelo hou ana . e aeia ua mau hoololi hou nei paha i elua hapakolu o na lioa a pau, o kula me keia liale, a i hooiaio eka Moi, alaila e luo kela mea hoololi l»m iloko o ke Kumuknnawai o keia Au|-u.<i. AIIAOLEIvO KUĪKAWA, I Honolulu, la 20 0 lanuari, M. 11. 18,". ) Ma keia, ke hoike aku nei au. o na Hoololi i m&naoia maInna i ke Kamukanawai i haawiia e ke Alii Kamchamthi *~ uia ka lokemaikai o ke Akua, Mot o ko llawaii Pae Ama, ma ka la iwakalua o Augate, M, U, 1804, ua hooholo like ia e ka , hapanui o na hoa iloko o k« Ahaokio Kuikawa, o ka Aha<....... o 1873, & ua 'hookomoi* ma k» uiooiel ) .ia ~< a n,<. i a 1. >< I ■ ii.-i mau hoololi 1.1. 1 hoike iio keu K'e kakau oei au i l." 'i ' ' •' '' ' ka mrk»tiiki i Kakaum maluua. H. MACI Alll.AM , Knkauo!i.l<.rLaweia*<- <> V;» Alia-.l'-i-. >> 1--IIK-a : K, 11. ?*TANLKY, K»k*ttoMo o V« Al!»«t»k'-