Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 32, 21 January 1874 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

NO MOMETA.- Aia ma ka la 27 o keia malama e holo ai ka moku Kometa i Kaleponi.

HE AHA MELE. A HIKI MAI.- Ma kekahi palapala mai Kapalakiko mai, ua ike ia e holo mai ana o Master J. W. McKenzie ka "Puukani Opiopio o Kaleponi" a me kona mau hoa mele.

MANUWA AMERIKA.- Ma kekahi lono mai Kaleponi mai, ua manao ia e holo mai ana ka manuwa Amerika Kearsarge i Honolulu nei, iloko o keia wa aku, o keia no hoi ka moku nana i kaua ka Alebama, a ina o ke ku mai, alaila, o ka lua keia o kona hiki ana i nei.

MAKENA UA IA.- Ma ka Poahak o kela pule aku nei, ua hoopuni ia e ka upena kolo na anaae holo o ke awa, a ua nui ka hei. I ke kuai ia ana, he 12 ia nui no ka hapaha. A ina hoi e ia ole mai, ua like me hookahi dala no ia mau ia he 12.

Eia Ka pololei.—Un kuai lilo ia aka ka moku kia hepa LunalUo ma Auckland, Nu Kilani no na dala he <£800, ao!« he £1,000 e Kapena Hatfield, ao!e na Kapena Hadley eiike me ka be Gazette olelo ana i kela Poakolu aku nei. Aole no hoi iku maii i nei ka mokaahi Macgregor iloko o na la he 23J mai Kapalakiko mai :

Hoi uou no.—Ma ka hora 12 o ka po lJoakolu, ku mai la o Ailauea mai Kailua mai, a malūna mn» ona i kii mai ai ka Puilku o ka Moi ike kauka Farani G. TroaBeau. Ama ka hora 7 o ke kakahiaka Poaha ae, hoio hou aku la ka mokuahi i Kailua no ka lawe ana i ke k?uba no ka loaa ana o ka Moi i ka mai kunu, u o ke Kuhina Kaiaiaina kekahi i holo pu akU ma ia kakahiaka.

Ka nopepa "Laū Olival"—Ua hoomahuahua ia ae ner ke kino o ta Lau Olwa i keia wa, e like paha me ka Hae Eawaii. He hapalua ka uku no ka makahiki hookahi, a e ia ana i kela a nie keia mahina, e like no me kona hoopuka mua ia ana. Ke lana nei ko makou manao e oi aku ana ka makemake o kona poe heiuhelu i ka nui ana ae nei, a pela no hoi ba poe hou.akatii a lawe i keia pepa.

Make ke Khene o Kilauea.—Ma kela Ponkolu aku nei, ua kaili aku ka rrtake ia Mr. Femandez, mai kana wahine a me na keiki ekolu aku, a me na poe a pau i holo mau maiuoa oka mokuahi Kilauea. A ke noho nei kana wahine me ke kaumaha nui i ke aloba. no kona haalele ana mai i ka pili ana, a pela pu no hoi kona mau hoa au moana a pau o luna o ke mokuahi Kilauea. a me na poe ona wahi a pau iku ia eia. Aloha wale no hoi ia. !

Makeee Hoopiu,—lna e manao ana kekahi e hana i makeke hoopili no kekahi wahi eha o lie kino, alaila, penei e hana ai, i oie ai e pohapoha ka ili: E kawili ika makeke me ka mea keokeo o ka haa moa, aole me ka wai, alaiia, hoopili aku e ®e me ka hana mau ana ia laau, me ka pohapohai ole o ka ih, ke ioihi ka hoopili ana ; aka, o ke ano i maa ia' kakou ke loihi iki tfo, o ke pohapoha mai la no ia o ka ili.

Mai hake i ka wai.—Ma ka po ua nui iho nei o ka la 10 o keia mahina, ua lalama hele kekahi wahi pake ma Waikahaiulu mauka iho, e hele ana ma kekahi aoao, a o ka pahee ho ia haule iloko o ka wai, a oia iilo a kai mai pae ma kahi aoao, pakele ke ola. O keia pakele ana o ka p&ke, he mea maikai no ia aa ka iehulehu e noonoo ai, i ole e pa» laka i ka wa e hele ai ma na kahawai hui e lilo loa ai a make, ke haule ilokoio ka wai,

Ua kiki HOl MAKK e.—Ma ka Poalua o kela pele aku nei, ua kaukoo ae kekahi wa* hine kahiko, ua nawaliwali mawaho ae o kona hale ma Kalihi, oia hoi ka wa a ka mo* kuahi kia-ha e hookomo mai ana iloko o ke awa o Kou. I kona nana ana a ike ina kia eha o ka moku, aiaila, puana ae laoia, i keia mau mapuna olelo, " Nuhou ko'u ike ana i keia moku kia-ha; mai ia Kamehameha i a hiki i ka Moi Lunalilo akahi no a ike ia ki (aoku kia-ha. Aohe no hoi he wa a make iho, ike ana i ka nuhou." i ka pauanano 9 keia mau olela ana, 0 ka make loa aku la n$ ia. Aloha ino.

3C7* fi|a ka Pōakahi nei i haaieia taai ai >aJ£il3itea ia mi, ho Kauai,« e. kamai aea ma ba ia apopo. > - i Eloelo i ka-* Ua !—-iioko o keia māu ia ! i haia'ae, ua hookawaa eloelo niai na kaluwai lani maaneii ke hele ia a keīe pono m alanui, sne kom® " noolu i ke poho o popooia." Makb klekahi Luina Hawaii.~l ka moku C. M. Ward e bu ana ma Puakaiiūna, kebahi o na mokupuni guano, ua inake Iba iho ia kekahi o kona mau lutna, o Kamaka ka inoa, oiai oia e-hana ana. O kona mai i make ai he mai m£ ka punwai. Ka La Hanau osa Mol—E like me ka hoio o ka manawa e haia nei, e hookokoke ia mai nei. Oka Poaono o keia pule ae, o ka ia hanau ia o ka Moi Lnnalilo ka Miii* mili a Hawaii, e waiho nei me ka nawali' wali, o ke Akua ka mea Mana, a ma Ona ia, e oia ai. ■- He Palala.—Ma ke awakea o ka Poaha i: haia ae nei, ua malama ia he ahaaina paiala no Mr. Kalaau a me Miss. Tapika Haiualnni ma ka home o ke kane mare ma Alanui Ema. A ke noi nei makou, ina poe mare. mai imi ano e i mea e hemo ai ka wahine a me ke kane, aka, e maiaima ioa ka pono a hiki i ka make ana. ——— ' O KAHI OEA Pilikia.—Ma ka po Sabati o ka ia 11, o keia maiama,ua hookui iao Mr. W. Brash Makua, e kekahi kaa hoio poelaele aeie kukui ma ke Alanui Nunann, a eha ioa oia. No keia mea, fie pono ina mea kaa - ke holo me ke kukui i na po pouii, a eholo akahe.le no hoi maloko o ke Kulanakauhale, i ole e pilikia na poe e heie wawae ana. * 3METt MELE.—Ma keia pule i hala aku nei ua ku mai ka moku kuna Nēti Mele mai kona wahimaue holomaunei; iioko o ia hoi ana mai, ua loaa oia i ka piakani ikaika loa, nolaila, ua loia mai ka manao e kapili hou a paa ioa. Ika wehewehe ana nae, ao* ie i make iho o laio, oia wale no ma ka palekai kahi i popo iki. Ka Olali o se: kai.—E pau ana ka mooieio o ka " Oiaii o ke kai, " ma ka heiu 330 ko kakou nupepa, oia hoi ka pepa o ka la2B i o keia malama. A mahopeaku ōlaiia, erhoo> i puka aku no makou i ke kaao Hawaii o Hi- [ ku. Ake noi aku nei makou m oukou ena Ipoe.heiaheiU o " JKo HarWaii Ponoi," e aho* I nui hou mai oukou, ma ka iawe hou ana aku i i ke kaao o ko kakou aina ieulaiwi, i mea e I hoonanea ai i ko oukou mau hora kaawale.

iE7" Ma ke kakahiaka o nehinei ike iho j ia makou he olelo hoolaha ma ka puka 0 ka hale kuai huke o H. M. Wini, no ka ! pii iki ae o ka maikaioke oia o ka Moi, | ma ka oleio haole wale no. No keia mea, ke ninau nei makou, no ke aha la hoi ka ' mea, i kau pu ole la ai ma ka olelo Hawaii kekahi. no ka neie nae paha i na makaainana Hawaii, a he hoole wale no ea ? Kai i noa o ka hooiaha like hoi ka pono i na poe | kuleana like. eia ka i hookahi wale no -aoao 1 1 manaoia. No ia mea ua unuhi ae makou ia mea ma ka olelo Hawaii. Oia hoi keia, " ua pii iki ae ka maikai, o ke oia o ka Moi, ma ka po o nehinei a hiki i ke ao ana ae," wahi a na kauka. Ka Ahahoi Opiopio o HAWAii.—Ke konoia aku nei na lala apau o ka Ahahui Opiopi-; o, e akoakoa ma ke keena halawai mau ma ! ka Hale Kula ia David Luka ma Kaumakapili, ma ka hora 7p.-m. o |ta.po Poaha, Jan ; 22, 1874, no ka hoomau ana aku i ka mala- l ma ana i ka inoao ka Ahahui, a me kona Kumukanawai; a ke hoike pu ia aku nei: e naue mai me ka makaukau pu mai no ka ' lulu Mahina. Oka poe i koe īna lulu mua 1 ana, e pono e hele mai lakou me ka makaukau, no ka hoopiha ana i na kowa o ko lakou mauKiko.. Eia kekahi: Oka poeemakemake mai ana *e komo ika Ahahui

Opiopio : ua hanaama ka puka no lakou i na wa a pau. John K. Kaiu, : Kakauolelo. Keiki kaa i KA PALI.—Ma ka la 5, o keia malama, ua kaa kekahi keiki, o-Kana kona inoa wahi a W. Kaawaloa, ma ka pali o Makaha, Waianae, aua eha loa. Oke kumu i koa ai, i hele i ke ki pelehu makanahele, mahope iho o ka pau ana o ka lakou hana i; pii ai iuka, oia hoi ka imi pohuli maia, eli- j ma ko lakeu nui. O kekahi poe eha. hoi e ao lakou i kauhale, a o Kana hoi hele i ke ki pelehu. Oke kani*o ka pu ka kona mau , hoa i lohe; a eia ka o ka wa no ia i kakaa ai ia, a poholehoie na maka a me ke kino, a ku maoii no i ka manaonao i ka No ka loihi loa. uaimi aku kekahi, i ka loaa ! ana aku e waiho nawaliwali mai ana kela. Pakele maoli ke ola mai lilo! Nolaila <e ma* kaala ka pono. ; Hoao e aihue. —Ma ka po o kela Poalima aku nei ua hoao ae kekahi keiki44awaii, e komo i ka rumi moe o Capt. Darid ma ka 1 hale o Lui<Kupa ma nae iho o ka halepule j luina raa Poielewa. Mamua iho oka ike ia 1 ana o ke kolohe, ua komo mua abu ka kekahi keiki Hawaii iloko e kamaiiio ai me ka haole, a mahope hele ka haole a ma ke kei> ki, me ke kuu ia o a o ka puka nui hoi, pani wale ia no aole iki ia. O ka hele keia. a kahi i aoonoo hou ai ka haole ika hale.o ka hoi no ia, aiahoi hookahi keiki Hawaii, e uu ana i ka puka aniani iluna, aole nae he heeno, o ka hoea e noia o ka mea ' hale, a oiea la noia mailunaaku o ka iaaai mawaena o 7 a me 8 kapuai ke kfekie. ' 1 holo aku ka hana o ka h&ole e imi, ua Ipla kela. Laki loa ka haole Ika heeao oleAn» oka hale, inaua lilo ke daia. Nana paa ka iwi o keia kolohe, ira e noioa no, no ka mea, ua imi no oia i ka mea e h|ki ai na au i haawi la mai, i mea lawe» lawe i na mea maikai. »