Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 36, 18 February 1874 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

| Ua Hanau ka Moi Kalakaua, i Nov. 16, 1836, noiaila, o ke 38keia o kona mau maka- | hiki'. ■—— .. ±.. . 1 Ua hoi aki;. —Ma ka. Poakuhi i holo ai o 1 Kilauea, ua hoi aku kekohi poe hanohano o ka Ahaolelo, oia hoi, o P. Haupu, H. Maritn, : L. Aholo, a me G, W. Napaepae. Kunmu.—Ma neliinei, ua malama hoomanao ae na keiki o ka nina pua, i ka puni ana ! o ko lakou m:ikuinki, a ua hoopaiakuli ia kekahi wahi o ke trtona i ka ua mea o ke ka- | karii o ka pu pepa a ke kakāni' ; o ke pa piula-.l ine ke Ku#u-ku. ! Ua lono ia mni aole ina ka lili oka poe ' pili i ka Moiwalnne, <■ ke hakilo nei lakou a lona ka manawa kupono e hoopai ai lakou i na Lunamnkaainana, a i kahi poe e ae. Nolaila. e hooko pono na mana hoomalu me ka | ikaika, i maluhia ai ka aina. Inehinei ua hoomakain ka ninaninau ana i iia poe pio hoohaunaele e paa nei,he76 ko lakou nui. Ua mua ia na poe be iwakalua o lakou, a ewalu o lakou ī ae maoli un lie-wa, a o na poe i koe he 12, ua hoolei a e waiho ia aku no ko lakou hookolokolo ana imua o ka Aha Kiekie Hookaiii Lunamakaainana i liaawi aku i na elala a pau o loko o kona pakeke ma ka Poaha i hala, —he SlBO ka nui; i mea e pakele ai kona ola ; aka, i ka loaa ana i kekahi poe e ue, ua pepehi ia mai la no oia me ! na pauku laau, e ole e.holo e pee iloko o ke ; keena o ka Luniikanawai Kiekie, mamuli o ; ka hunu ana a kr:kftt)i mea i kokua iu la ; a pakele ni kona ola, Hoopilikiau kA Maluhia.—No ko na kanaka Hawaii hoike a moka loa ana ae nei i i ko lakou ano e paulele ole ia ai, nolaila, ua ' hoopilikia ia ka ;naluhia mawaena o kela a me keia ohana oke kuianakauhale nei. Ua ! moe kekahi poe i ka po me ka makaala nō ! ko lakou ola iho, o hahai mai na poe powa i ko Lakou ola. Aka, he maluhia wale nonae i ka noho'na i keia wa, inahope iho o leela hanj naele nui ana, ika Poaha. Aole he mau ola i hoopoino hou ia. | C7" lloko iho nei o kela wa i pepehi mainoino ia ai na Lunamakaainana e na poe hoohaunaele me he pepehi ana la i ka holo- : holona, eia na poe i eha kukonukonu loa; i Hons W. L. Moehonua, S, Kipi, P. Haupu, I D. Nahinu ; na poe i eha nui, ua hiki no nae i kehoonaue hele ; Hons. J, W. Lonōaea, Thos j N. Birch, C. K. Kapule, R. P. Kuikahi, C. ; K. Knkani, D. Kniue, S. Kupihea ; o na poe i o lakou i eha nui ole, aka, ua manuheu nae j Hons. D. Kaukaha, P. P. Koakanu J. H. S. i Matina ; u hookahi aiii i eha aole nae i kuj konukonu loa, oka Hoii, W. T. Martina. O i ka akahi iiapalua o na Lunamakaainana ka i ; loohia i ka poino a hookahi hapalua o lakeu i puka laelae. ; —■ Kalawao. —Ma kekahi palapala i loaa mai ia makou fnai a J. Kaahaihanu mai, i ka> kau ia i Feb. 2, 1874, iike ihoai inakou i ka i ano o ka hanai ana a ka Papa Ola i na mai i iepera ma Kalawao, a me ke ano o na maiai ma ana, u he mea oiuolu paha i ka lahui i ke ike iho i ke ano o ko lakou mau maiama lia ana i keia wa. Penei kana hoike ana mai : . ■ „ ! " Penei ka haawina o kela a me, keia mai ! lepera no ka hel>edoina : 5 paona 10 bipi, a jme 1 paiai, ( pakahi), aia a neie keia, aiaila. haawiia ma keia : 3 paona kamano i ka ' hebedoma, 8 paoua raiki, a me 1 paona koi paa. He nneane no he ekoiu mahina ka ai piha iinao na mai lepera i ka raiki, no ka ; hiki ole mai o ke paiai, no ka nui o ka ino īma na kahawai o Molokai nei. E pepehiia ; ana ī kela a me keia pule he eiwa bipi, ane* ' ane hiki aku i ka 4,000 paona io bipf, alaila, lawa keia lahui kanaka. Ina hoi e iiaawi ia ana rna ke knmano, he 11 barela kamano aoiae, alaila lawa. Ma ka hoomaopopo ana he mea nui ki malan.a ana a ka Papa ; Ola i keia laiiui kanaka—ine n» liio'e ae o ! kela a me keia nialama no na kanaka liana : e laweiawe ana i na hana a l<a Papa Oia. " 1 keia lu a'u e kakau nei, he 730, a oi ! ae. mai lepera e koe nei, aka, e make mau i ana i kela ame keia manawa. Mai ka la 7 i o ian. 1873, a hiki i ka la 31, o Dekemaba, 1573, he 146, poe mni lepena i hoi aku i ka ; opu o kn linnun.'